Giáo án ngữ văn 6 Tuần 20 Tiết 73, 74 Baì học đường đời đầu tiên

Tuần : 20; Tiết : 73, 74 Ngày soạn : . . . . . . . Ngag dạy : . . . . . BAÌ HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN ( Trích “ Dế Mèn phiêu lưu kí “- Tô Hoài ) I –MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. 1-Kiến thức - Nhân vật sự kiện , cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi. - Dế mèn : một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột và kêu ngạo. - Nắm được những đăïc sắc trong nghệ thuật miêu tả và kể chuyện của bài văn . 2- Kĩ năng _ -văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hơp với yếu tố miêu tả. - Phân tích các nhân vật có trong đoạn trích. - Vân dụng các biện pháp nghệ thuật nhân hóa, so sánh khi viết văn miêu tả 3- Thái độ: Lòng nhân ái , đoàn kết , yêu quý , bảo vệ loài vật II . CHUẨN BỊ : - GV : Giáo án , tham khảo tư liệu về tác giả , tác phẩm , BP : Sơ đồ tóm tắt truyện “DMPLK”; BT củng cố . - HS : Đọc văn bản ; xem chú thích ; soạn bài theo hệ thống câu hỏi- SGK/10,11 ;có điều kiện tìm đọc cả tác Phẩm ” DMPLK”, truyện tranh ‘’Dế mèn phiêu lưu kí ‘’ … III-. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY : NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS * Hoạt động 1 : Khởi động(5’) - Ổn định lớp : Kiểm diện - KT bài cũ : - Kể tóm tắt truyện “ Thầy thuốc giỏi nhất ở tấm lòng “. Truyện có ý nghĩa gì ? - Bài mới :” DMPLK” là một tác phẩm nổi tiếng của Tô Hoài viết về thế giới loài vật dành cho thiếu nhi. truyện viết về thế giới loài vật nhỏ bé ở đồng quê rất sinh động , hóm hỉnh , đồng thời cũng gợi ra những hình ảnh của xã hội con người và thể hiện khát vọng cao đẹp của tuổi trẻ . Để thấy rõ điều đó , hôm nay các em sẽ học đoạn trích từ tác phẩm này là “ Bài học đường đời đầu tiên”. - Lớp trưởng b/c SS - 1 HS kể – nêu ý nghĩa truyện -Nghe * Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức mới . I. Đọc – Tìm hiểu chú thích : 1. Tác giả : SGK /8 2. Tác phẩm : Tác phẩm “DMPLK” (1941) gồm 10 chương viết về loài vật II. Tìm hiểu văn bản : 1. Hình dáng , tính cách của Dế Mèn : Miêu tả ngoại hình - Càng mẫm bóng - Vuốt nhọn hoắt... - Vánh dài … - Đầu to - Đi đứng oai vệ , cà khịa , tợn lắm , xốc nổi …. =>DM có vẻ đẹp cường tráng nhưng tính tình kiêu ngạo , tự phụ . 2. Bài học đường đời đầu tiên của DM : - DM đối với DC : trịch thượng , khinh thường , không quan tâm giúp đỡ -Trêu chọc Cốc gây ra cái chết thảm thương cho DC Bài học : hung hăng , hóng hách sẽ mang hoạ vào thân * Ghi nhớ : ( SGK / 11) - Hướng dẫn HS đọc vb : diễn cảm , chú ý giọng nhân vật – đọc mẫu , gọi HS lần lượt đọc vb. - Nhận xét – uốn nắn những lỗi đọc sai cơ bản Em hãy cho biết đôi nét về tác giả của tác phẩm này ? - GV chốt lại những nét nổi bật về nhà văn Tô Hoài. - Các em có thể kể tóm tắt truyện “ DMPLK” - GV tóm tắt sơ lược truyện và cho HS xem sơ đồ ở BP. - Vb được học trích ở chương nào của tác phẩm? - Hỏi nghĩa những từ được chú thích - Kể tóm tắt đoạn trích biết :Truyện được kể bằng lời của nhân vật nào? Bài văn có thể chia làm mấy đoạn , nội dung chính của mỗi đoạn? - Cho HS đọc lại Đ1 - Hãy tìm các chi tiết miêu tả ngoại hình và hành động của DM. - Nhận xét về trình tự và cách miêu tả trong đoạn văn. - Tìm những tính từ miêu tả hình dáng tính cách DM. Thay thế một số từ ấy bằng những từ đồng nghĩa hoặc gần nghĩa rồi rút ra nhận xét về cách dùng từ của tác giả. GV : cho HS xem tranh - Qua các chi tiết miêu tả , em nhận thấy DM có hình dáng và tính cách ra sao ? -Cho HS dọc thầm lại Đ2 - Thái độ của DM đối với DC ra sao? (biểu hiện qua lời lẽ , cách xưng hô , giọng điệu ,,,) - Hết coi thường DC , DM lại gây sự với Cốc . Vì sao DM lại dám gây sự với Cốc to lớn hơn mình ? - Hãy nhận xét cách DM trêu chọc Cốc bằng câu hát . - Việc DM dám gây sự với Cốc lớn khoẻ hơn mình , có phải đó là hành động dũng cảm không ? Vì sao ? - Kẻ phải chịu hậu quả của trò đùa này là DC Nhưng DM có chịu hậu quả nào không ? Nếu có thì đó là hậu quả gì ? -Tâm lý và thái độ của DM có gì thay đổi khi DC chết ? -Theo em sự ăn năn của DM có cần thiết không ? Có thể tha thứ không ? - Qua sự việc ấy , DM đã rút ra được bài học đường đời đầu tiên cho mình . Bài học ấy là gì ? - Hình ảnh những con vật được miêu tả trong truyện có giống với chúng trong thực tế không ? Có đặc điểm nào con người gán cho chúng ? Em có biết tác phẩm nào viết về loài vật có cách viết tương tự như truyện này ? GV cho HS xem tranh -Hướng dẫn học sinh tổng kết truyện: Truyện viết về thế giới loài vật nhưng nhằm nói với chúng ta điều gì ? - GV giảng nhấn mạnh yếu tố nghệ thuật đặc sắc , nội dung chính ở truyện – liên hệ thực tế , giáo dục tư tưởng, tình cảm cho HS - Gọi HS đọc ghi nhớ – SGK/11 Giảng : lối sống vì mọi người, ý thức đoàn kết vì mọi người. - Nghe -3HS đọc vb: + HS 1 :từ đầu đến “đứng đầu thiên hạ rồi “ + HS 2: tiếp đến “ bận tâm” + HS 3: phần còn lại.HS khác nhận xét bạn đọc - Nghe rút kinh nghiệm đọc tốt hơn - HS đã tìm hiểu chú thích * , nêu những điều mình biết về tácgiả - Nghe - HS được đọc tác phẩm rồi có thể kể. - Nghe – xem sơ đồ. - Chương I - Nêu nghĩa từ được chú thích. -1 HS kể –truyện được kể theo lời của nhân vật chính – Dế Mèn - Chia bố cục - 1 HS đọc lại Đ1 -Cá nhân tìm chi tiết miêu tả DM - HS K-G : Vừa tả hình dáng chung vừa làm nổi bật các đặc điểm riêng của đối tượng, vừa tả ngoại hình vừa tả hành động , cử chỉ . - Tìm tính từ –từ thay thế –nhận xét : từ ngữ đặc sắc , góp phần quan trọng trong việc khắc hoạ hình ảnh nhân vật HS xem tranh -Từ chi tiết , HS rút ra nhận xét về DM. - Cá nhân đọc thầm Đ2. - Cá nhân tìm chi tiết –nhận xét - Muốn ra oai với DC, chứng tỏ mình sắp đứng đầu thiên hạ . - Xấc xược , ác ý , chỉ nói cho sướng miệng , không hề nghĩ đến hậu quả . - Không dũng cảm mà ngông cuồng vì nó gây ra hậu quả nghiêm trọng cho DC - DM cũng suýt chết , mất người bạn láng giềng , phải ân hận suốt đời . - Hối hận và xót thương - Nêu suy nghĩ theo mình - Từ lời trăn trối , khuyên nhủ của DC trước khi chết , HS tự rút ra bài học đầu tiên của DM. - HS thảo luận :Miêu tả đúng vói hình ảnh loài vật trong thế giói tự nhiên - truyện được viết lối đồng thoại , nhân vật chính là những con vật bé nhỏ , bình thường và rất gần gũi với trẻ em . Loài vật ở đây biết nói năng , suy nghĩ , có tình cảm tâm lý và các quan hệ như con người -> Những bài học về luân lí , đạo đức HS xem tranh - Từ những nội dung phân tích , HS tự rút ra ý nghĩa , bài học - Chú ý, lắng nghe. - 1 HS đọc ghi nhớ . Nghe * Hoạt động 3: Luyện tập III. Luyện tập : 1. Viết đoạn văn diễn tả tâm trạng DM khi đứng lặng hồi lâu trước nấm mồ của DC 2. Đọc phân vai - Cho HS làm BT 1 - Gợi ý : dùng từ ngữ miêu tả tâm trạng . - Gọi vài HS đọc - Nhận xét – sửa chữa cụ thể - Chia nhóm 3 HS đọc theo vai DM , DC , Cốc đoạn DM trêu CỐc gây ra cái chết cho DC - Cho HS làm BT trắc nghiệm (BP) về nghệ thuật , nội dung truyện - Đọc – xác định yêu cầu đề - Cá nhân viết đoạn văn theo yêu cầu đề . - Vài HS làm xong , đọc cho cả lớp nghe – HS khác nhận xét . - Sửa bài vào vở - HS được phân vai đọc , chú ý diễn cảm * Hoạt động 4: Củng cố ; dặn dò - Cho HS làm BT trắc nghiệm (BP) về nghệ thuật , nội dung truyện - Dặn HS về nhà : + Học bài, tìm đọc tp “ DMPLK” +Chuẩn bị bài “ Phó từ “ –Làm trước các BT tìm hiểu bài – SGK /12,13 -Làm BT củng cố , khắc sâu kiến thức - Nghe – ghi công việc về nhà