Giáo án Ngữ Văn 8 tuần 12 - Trường THCS Hiệp Thạnh

Tuaàn 12 Tieát 45 Ngày Soạn: 20/10/2010 Ngày Dạy :25/10/2010 Tiết 45 Văn bản : ÔN DỊCH, THUỐC LÁ I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Biết cách đọc-hiểu, nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật dụng ; - Có thái độ quyết tâm phòng chống thuốc lá . - Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập luận và thuyết minh trong văn bản . II/. KIẾN THỨC CHUẨN: 1. Kiến thức : Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện hút thuốc lá đối với sức khỏe con người và đạo đức xã hội . Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản . 2.Kĩ năng : - Đọc-hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội cấp thiết . - Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội . III/. HÖÔÙNG DAÃN-THÖÏC HIEÄN: Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . - Ổn định lớp . - Kiểm tra bài cũ : 1.Em hãy nêu tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông không đúng caùch? 2. Văn bản này thuộc loại văn bản gì ? và nêu mục đích của văn bản này . - Giới thiệu bài mới : Thuốc lá là một chủ đề thường xuyên được đề cập trên các phương tiện thông tin đại chúng. Ngày nay có nhiều công trình nghiên cứu phân tích tác hại ghê gớm, toàn diện của tệ nghiện thuốc lá và khói thuốc lá đối với đời sống con người. Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản . Hướng dẫn học sinh đọc văn bản và tìm hiểu chú thích : - GV cho đọc Hs văn bản và tìm hiểu chú thích ( cho 2 HS đọc văn bản một lần mỗi Hs đọc 2 phần) - GV hướng dẫn HS tìm hiểu và phân tích văn bản. GV cho Hs tìm hieåu yù nghóa teân goïi vaên baûn ? à GV chốt . - GV hướng dẫn Hs chia bố cục. - Bố cục chia làm mấy phần ? Nội dung chính của từng phần? GV nhận xét và sửa chữa cách chia và nêu nội dung của từng phần . - GV xaùc ñònh boá cuïc vaên baûn (3 phaàn) a/ Töø ñaàu … “naëng hôn caû AIDS”: Giới thiệu sự nguy hiểm của ôn dịch thuốc lá một cách khái quát . b/ “Ngaøy tröôùc. . .vào con đường phạm pháp”: Tác hại của ôn dịch thuốc lá, phê phán người nghiện và liên hệ việc hút thuốc lá ở Việt Nam . d/ Coøn laïi: Caûm nghó vaø lôøi keâu goïi theá giôùi ñöùng leân choáng laïi oân dòch thuoác laù . Hoạt động 3 : Phân tích . - GV höôùng daãn HS phaân tích vaên baûn. - HS ñoïc ñoaïn 1. a/ Ñoaïn 1 neâu nhaän ñònh veà thuoác laù: ñe doïa söùc khoûe vaø tính maïng con ngöôøi. Khoâng caàn baøn luaän chöùng minh gì theâm. - GV cho Hs ñoïc thaàm ñoaïn 2 vaø neâu caâu hoûi: vì sao taùc giaû daãn lôøi Traàn Höng Ñaïo baøn veà vieäc ñaùnh giaëc tröôùc khi phaân tích taùc haïi cuûa thuoác laù? Ñieàu ñoù taùc duïng gì trong laäp luaän ? - GV neâu ví duï boå sung veà taùc haïi cuûa khoùi thuoác laù. - GV chốt => - GV neâu caâu hoûi: vì sao taùc giaû ñaët giaû ñònh “Toâi huùt, toâi bò beänh, maëc toâi” tröôùc khi neâu leân nhöõng taùc haïi veà phöông dieän XH cuûa thuoác laù. - GV toùm noäi dung. - GV neâu caâu hoûi: Vì sao taùc giaû ñöa ra nhöõng soá lieäu ñeå so saùnh tình hình huùt thuoác laù ôû VN vôùi nöôùc Aâu – Myõ tröôùc khi ñöa ra kieán nghò: ñaõ ñeán luùc moïi ngöôøi. . .oân dòch naøy”. Hỏi : Văn bản có kết hợp và dẫn chứng như thế nào ? Hỏi : trong văn ản sử dụng thủ pháp nghệ thuật tu từ gì để thuyết minh ? * GV chốt : Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể, phân tích trên cơ sở khoa học .Sử dụng thủ pháp so sánh để thuyết minh một cách thuyết phục một vấn đề y học liên quan đến tệ nạn xã hội . - Laøm gì ñeå choáng huùt thuoác laù? (Tích hợp bảo vệ môi trường trực tiếp : Hạn chế và bỏ thuốc lá : Tính chất nguy hiểm của thuốc lá (liên hệ các dịch : dịch tả, dịch hạch, đại dịch HIV à ôn dịch thuốc lá còn tệ hơn) ; phê phán lời chống chế (tác giả bác bỏ luận điểm sai lầm, hút là quyền của anh nhưng anh không có quyền đầu độc người khác)) - Gv toùm laïi noäi dung => - HS thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa GV. - Hs ñoïc vaên baûn – nhaän xeùt. Tìm hieåu chuù thích. - HS thaûo luaän theo nhoùm tìm hieåu yù nghóa teân goïi vaên baûn. “OÂn dòch, thuoác laù”. - HS xaùc ñònh boá cuïc vaên baûn. - Hs phaân tích vaên baûn (HS ñoïc) - HS neâu nhaän ñònh veà thuoác laù. - Hs ñoïc thaàm - Traû lôøi; so saùnh vieäc phoøng choáng thuoác laù vôùi vieäc choáng giaëc ngoaïi xaâm. Taùc giaû möôïn loái so saùnh naøy ñeå thuyeát minh 1 vaán ñeà y hoïc. - HS suy nghó, thaûo luaän. - HS thaûo luaän – phaùt bieåu. - HS trả lời để tìm các yếu tố nghệ thuật của văn bản . -HS tìm và nêu các tác hại của thuốc lá đến môi trường sống và tìm cách hạn chế cuối cùng đi đến bỏ thuốc lá . - HS thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa GV I/. Tìm hiểu chung: 1.Xuất xứ: “Ôn dịch, thuốc lá” thuộc kiểu văn bản nhật dụng đề cập đến vấn đề xã hội có nhiều tác hại . 2.YÙ nghóa nhan ñeà : Nhan đề văn bản thể hiện quan điểm, thái độ đánh giá đối với tệ nạn thuốc lá . 3. Moät soá thuaät ngöõ khoa hoïc: chuù thích SGK. II. Phaân tích : 1/ Noäi dung: - Thuoác laù ñe doïa söùc khoûe và tính maïng loài ngöôøi. - Thuoác laù khoâng chæ laøm haïi tôùi söùc khoûe maø coøn gây ảnh hưởng xấu về đạo đức . 2/ Hình thöùc: - Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể, phân tích trên cơ sở khoa học . - Sử dụng thủ pháp so sánh để thuyết minh một cách thuyết phục một vấn đề y học liên quan đến tệ nạn xã hội . 3/ Ý nghĩa vaên baûn: Với những phân tích khoa học, tác giả đã chỉ ra tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con người. Từ ñoù phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá . Hoaït ñoäng 4 : luyeän taäp : Gv cho Hs ñoïc BT1 à Neâu yeâu caàu cuûa baøi taäp vaø höôùng daãn Hs veà nhaø thöïc hieän .(dựa theo sách báo và tài liệu trên internet) - BT2 Gv cuõng thöïc hieän nhö baøi taäp 1 . (dựa vào đọc thêm SGK/122,123) - Hs ñoïc vaø neâu yeâu caàu - Veà nhaø thöïc hieän à tieán tôùi seõ kieåm tra . III. Luyeän taäp : Hs thöïc hieän ôû nhaø . Hoạt động 5 : Củng cố - Dặn dò. * Củng cố : -Thuốc lá lây lan và ảnh hưởng gì đến con người ? -Với tệ nạn hút thuốc lá của Việt Nam, ta phải làm gì để hạn chế và bò thuốc lá ? * Dặn dò : -Bài vừa học : + Học thuộc ghi nhớ . + Biện pháp hạn chế và bỏ thuốc lá . -Chuẩn bị bài mới : “Câu ghép (tt)” , cần chú ý : + Tìm hiểu các ví dụ để trả lời câu hỏi trong SGK . + Ghi nhớ . + Vẽ sơ đồ câu . -Bài sẽ trả bài : Câu ghép : Ghi nhớ, các ví dụ, bài tập và vẽ sơ đồ câu ghép . v Hướng dẫn tự học : Về nhà sưu tầm tranh ảnh , tài liệu của tệ nghiện hút thuốc lá và khói thuốc lá đối với sức khỏe cà con người và cộng đồng . -HS trả lời theo câu hỏi của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . Tuần 12 Ngày soạn: 20/10/2010 Tiết 46 Ngày dạy: 29/10/2010 Tieát 46 TV: CAÂU GHEÙP ( TIEÁP THEO) I/. MÖÙC ÑOÄ CAÀN ÑAÏT: Nắm chắc quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của câu ghép . II/. KIEÁN THÖÙC CHUAÅN: 1. Kiến thức : Mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép . Cách thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép . 2. Kĩ năng : - Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế của câu ghép dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp . - Tạo lập tương đối thành thạo câu ghép phù hợp với nhu cầu giao tiếp . III/. HÖÔÙNG DAÃN-THÖÏC HIEÄN: Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : 1. Theá naøo laø caâu gheùp ? Ñaët 2 caâu gheùp coù söû duïng caëp quan heä töø ? 2. Trình baøy caùch noái caùc veá trong caâu gheùp. Phụ : Ñaët 1 caâu gheùp coù söû duïng quan heä töø “Khoâng nhöõng. . . maø. . .” sau ñoù chuyeån thaønh caâu gheùp môùi baèng caùch ñaûo laïi traät töï caùc veá caâu hoaëc boû bôùt 1 quan heä töø. Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt HS vào bài à GV ghi tựa bài . Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức . Tìm hieåu veà quan heä yù nghóa giöõa caùc veá cuûa caâu gheùp : - Gv cho Hs tìm hieåu quan heä yù nghóa giöõa caùc veá caâu trong phaàn I muïc 1. - GV cho HS ñoïc baøi taäp vaø traû lôøi caâu hoûi: chæ ra kieåu quan heä yù nghóa giöõa caùc veá caâu. - GV yeâu caàu HS nhaän xeùt – Gv nhaán maïnh : +Veá A: Coù leû tieáng Vieät cuûa chuùng ta // ñeïp (keát quaû) Veá B: (bôûi vì) taâm hoàn cuûa ngöôøi Vieät Nam ta//raát ñeïp …(nguyeân nhaân) +Quan heä veà yù nghóa: Nguyeân nhaân-keát quaû. - Gv yeâu caàu HS ñoïc bt2 (I) Döïa vaøo nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc, neâu theâm nhöõng moái quan heä yù nghóa giöõa caùc veá caâu coù ví duï minh hoïa. Gv nhaán maïnh : + Veá a: bieåu thò yù nghóa khaúng ñònh . + Veá B: bieåu thò yù nghóa giaûi thích . - GV döïa vaøo caùc baøi taäp 2,3,4 ôû tieát tröôùc phaàn luyeän taäp. Gv ñöa ra ví duï: baûng phuï - GV höôùng daãn HS laøm bt2: Ñaët caâu phaân tích quan heä yù nghóa . + Caùc em //phaûi coá gaéng hoïc (ñeå) thaày meï//ñöôïc vui loøng (vaø) ñeå thaày daïy caùc em // ñöôïc sung söôùng .(quan heä muïc ñích) . + (Neáu) ai // buoàn phieàn cau coù (thì) göông // cuõng buoàn phieàn cao coù theo ...(quan heä ñieàu kieän-keát quaû) +(Maëc duø) noù // veõ baèng nhöõng neùt to töôùng, (nhö) ngay caû caùi baùt muùc caùm lôïn // söùt moät mieáng cuõng trôû neân ngoä nghónh. (quan heä töông phan - Dựa vào phân tích các ví dụ, cho biết câu ghép có các mối quan hệ ý nghĩa nào? - GV keát luaän => -HS thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa GV . - Hs ñoïc b.taäp - Traû lôøi caâu hoûi: Quan heä yù nghóa: Quan heä nguyeân nhaân – keát quaû. - HS ñoïc bt2 – Ñaët caâu minh hoïa. Neâu yù nghóa quan heä (Döïa vaøo phaàn luyeän taäp 2,3,4 cuûa tieát tröôùc ñeå ñaët caâu) - HS thực hiện theo yêu cầu của GV I. Quan heä yù nghóa giöõa caùc veá caâu: — Các vế của câu ghép có quan hệ ý nghĩa mật thiết với nhau. Đó có thể là các quan hệ: + Quan hệ nguyên nhân. + Quan hệ điều kiện (giả thuyết) + Quan hệ tương phản + Quan hệ tăng tiến + Quan hệ lựa chọn + Quan hệ bổ sung + Quan hệ tiếp nối + Quan hệ đồng thời + Quan hệ giải thích . — Mối quan hệ giữa các vế câu ghép được đánh dấu bằng các quan hệ từ hoặc cặp từ hô ứng. Hoạt động 3 : Luyện tập . Baøi taäp 1: Xaùc ñònh quan heä yù nghóa caùc veá caâu trong nhöõng caâu gheùp döôùi ñaây vaø cho bieát moãi veá caâu bieåu thò yù nghóa gì trong moái quan heä aáy. Gv choát => : - GV cho HS laøm tieáp baøi taäp 2: Gv höôùng daãn cho hoïc sinh ñoïc vaø neâu yeâu caàu baøi taäp à laøm baøi taäp . Gv choát => - Gv cho Hs ñoïc baøi taäp 3 , Gv höôùng daãn cho hoïc sinh ñoïc vaø neâu yeâu caàu baøi taäp à laøm baøi taäp à Hs nhaän xeùt . Gv choát => - Gv cho Hs ñoïc baøi taäp 4 , Gv höôùng daãn cho hoïc sinh ñoïc vaø neâu yeâu caàu baøi taäp à laøm baøi taäp à Hs nhaän xeùt . Gv choát => - Hs phaân tích à nhaän xeùt Nghe giaùo vieân höôùng daãn ñeå phaân tích caâu à neâu quan heä giöõa caùc caâu . - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. II. Luyeän taäp: Baøi taäp 1: Quan heä , bieåu thò yù nghóa giöõa caùc veá caâu. a/ - quan heä giöõa caùc veá caâu (1) vaø (2) laø quan heä nguyeân nhaân – keát quaû. - Quan heä giöõa veá (2) vaø (3) laø quan heä giaûi thích, veá (3) giaûi thích cho veá (2) b/ Quan heä ñieàu kieän – keát quaû c/ Quan heä taêng tieán d/ Quan heä töông phaûn e/ Coù 2 caâu gheùp – caâu ñaàu quan heä töø “roài” noái 2 veá -> quan heä noái tieáp. Caâu 2 coù quan heä nguyeân nhaân-keát quaû . Baøi taäp 2: Xaùc ñònh quan heä yù nghóa giöõa caùc veá caâu. Bieån // …..maây trôøi. Trôøi // xanh thaúm , bieån // … . Trôøi //… , bieån //…. + Taát caû caùc veá caâu gheùp ñeàu coù quan heä nguyeân nhaân – keát quaû . + Khoâng neân taùch caùc veá caâu treân thaønh nhöõng caâu rieâng, vì : caùc veá caâu coù quan heä yù nghóa chaët cheõ vaø tinh teá . Baøi taäp 3: YÙ kieán veà vieäc taùch caâu : …. (1)Vieäc thöù nhaát : ……. Noù …(2) Vieäc thöù hai : ……. Xoùm caû … + Moät caâu trình baøy moät söï vieäc maø Laõo Haïc nhôø oâng giaùo + Laäp luaän, caùch dieãn giaûi cuûa nhaân vaät Loaõ Haïc . + Quan heä yù nghóa : Taâm traïng – nguyeän voïng nhôø oâng giaùo giuùp ñôõ . + Neáu taùch thaønh nhöõng caâu rieâng bieät thì caùc quan heä treân bò phaù vôõ à khoâng taùch thaønh caâu ñôn rieâng bieät . Baøi taäp 4: Neâu quan heä yù nghóa vaø yù kieán taùch caâu : (1) Thoâi …..u. (2) Neáu …. Soáng ñöôïc. (3) Thoâi … xoùm caû ... + Quan heä giöõa caùc veá caâu cuûa caâu gheùp thöù hai laø quan heä ñieàu kieän-keát quaû , giöõa caùc veá coù söï raøng buoäc chaët cheõ à khoâng taùch thaønh caâu ñôn , vì : nhö theá deã hình dung ra söï keå leå, van væ tha thieát cuûa nhaân vaät. Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò . * Củng cố : -Em hãy nêu quan hệ ý nghĩa giữa các câu ghéo . -Mỗi quan hệ giữa các câu ghép thường được đánh dấu bằng gì ? * Dặn dò : -Bài vừa học : + Học thuộc ghi nhớ . + Xem lại các ví dụ và bài tập . + Nhận biết và phân tích câu ghép . -Chuẩn bị bài mới : TLV “Phương pháp thuyết minh” , chú ý . + Tìm hiểu ví dụ và trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa . + Soạn đủ các bài tập . -Bài sẽ trả bài : Tìm hiểu chung về văn thuyết minh (ghi nhớ , các ví dụ) . v Hướng dẫn tự học : Về nhà tìm câu ghép trong sách báo, bài kiểm tra mà em có và phân tích quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của những câu ghép . -HS trả lời theo câu hỏi của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . Tuần 12 Ngày soạn: 20/10/2010 Tiết 47 Ngày dạy: 30/10/2010 Tieát 47 TLV I/. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nâng cao hiểu biết và vận dụng phương pháp thuyết minh trong việc tạp lập văn bản. II/. KIẾN THỨC CHUẨN: Kiến thức : Kiến thức về văn bản thuyết minh (trong cụm bài học về văn bản thuyết minh đã học và sẽ học) . Đặc điểm , tác dụng của các phương pháp thuyết minh . Kĩ năng : - Nhận biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh thông dụng . - Rèn luyện khả năng quan sát để nắm bắt được bản chất của sự việc . - Tích lũy và nâng cao tri thức đời sống . - Phối hợp sử dụng các phương pháp thuyết minh để tạo lập văn bản thuyết minh theo yêu cầu . - Lựa chọn các phương pháp phù hợp như : định nghĩa, so sánh, phân tích, liệt kê để thuyết minh về nguốn gốc, đặc điểm, công dụng của đối tượng . III/. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : 1. Theá naøo laø vaên baûn thuyeát minh ? - Giới thiệu bài mới : Yeâu caâu ñoái vôùi moät baøi vaên thuyeát minh laø phaûi coù tri thöùc veà ñoái töôïng caàn thuyeát minh. Tri thöùc baét nguoàn töø vieäc hoïc taäp, tích luõy haèng ngaøy töø saùch baùo ñaët bieät laø töø quan saùt, tìm hieåu cuûa HS. ÔÛ tieát naøy, ñieàu quan troïng laø caùc em muoán laøm vaên baûn thuyeát minh thì phaûi coù kieán thöùc. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức . Giuùp hoïc sinh nhaän thöùc muoán laøm baøi thuyeát minh phaûi coù tri thöùc : - GV neâu caâu hoûi ñeå HS traû lôøi oân laïi caùc loaïi tri thöùc cuûa vaên baûn thuyeát minh ôû tieát 1 . - GV neâu caâu hoûi : 1a/Caùc vaên baûn ñaõ tìm hieåu ôû tieát 1 ñaõ söû duïng loaïi tri thöùc gì ? - GV neâu caâu hoûi 1b/ Laøm theá naøo ñeå coù caùc tri thöùc aáy ? - Gv hoûi theâm: Quan saùt, phaân tích laø nhö theá naøo ? Vai troø cuûa quan saùt, hoïc taäp, tích luyõ ôû ñaây nhö theá naøo ? Gv choát : -Quan saùt: Tìm hieåu ñoái töôïng veà maøu saéc, hình daùng, kích thöôùc ñaëc ñieåm, tính chaát … -Hoïc taäp : Tìm hieåu ñoái töôïng qua saùch baùo, taøi lieäu vaø töø ñieån …(vd: vì sao laù coù maøu xanh, KN Noâng Vaên Vaân) -Tham quan: Tìm hieåu ñoái töôïng baèng caùch tröïc tieáp…(vd: Caây döøa …, Hueá ) -Quan saùt ñoái töôïng veà hình daùng, kích thöôùc, ñaëc ñieåm. -Tìm hieåu moái quan heä giöõa ñoái töôïng vôùi caùc ñoái töôïng khaùc xung quanh .Tìm hieåu quaù trình phaùt sinh, phaùt trieån, toàn taïi vaø maát ñi . -Ghi cheùp soá lieäu cho thaät chính xaùc . ==> Neâu khaúng ñònh yeâu caàu: Muoán laøm vaên baûn thuyeát minh phaûi quan saùt, tìm hieåu, tích luõy tri thöùc. - GV neâu caâu hoûi 1c/ Baèng töôûng töôïng, suy luaän coù theå coù tri thöùc ñeå laøm baøi vaên thuyeát minh ñöôïc hay khoâng ? -Gv hỏi : Muoán coù tri thöùc ñeå laøm toát vaên baûn thuyeát minh thì ta phaûi laøm sao ? - GV chốt => - HS trả bài . - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. - HS traû lôøi Caâu 1a/ Söû duïng caùc loaïi tri thöùc veà söï vaät, khoa hoïc, lòch söû, vaên hoùa. 1b/ - Quan saùt - Hoïc taäp - Tham quan - HS traû lôøi. - HS traû lôøi 1b/ - Khoâng theå laøm vaên baûn thuyeát minh, vì : khoâng coù tri thöùc . Vaên baûn thuyeát minh khoâng theå töôûng töôûng töôïng, suy luaän ra . - HS trả lời. - HS nghe, ghi I. TÌM HIEÅU CAÙC PHÖÔNG PHAÙP THUYEÁT MINH: 1. Quan saùt, hoïc taäp tích luõy tri thöùc ñeå laøm baøi vaên thuyeát minh . Muốn có tri thức để làm bài tốt văn thuyết minh, người viết phài quan sát, tìm hiểu sự vật, hiện tượng cần thuyết minh. Nhất là phải nắm bắt được bản chất, đặc trưng của chúng, để tránh sa vào trình bày các biểu hiện không tiêu biểu, không quan trọng . Höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu moät soá phöông phaùp thuyeát minh: - GV yeâu caàu Hs tìm hieåu muïc I. 2 (SGK) vaø trao ñoåi thaûo luaän veà töøng phöông phaùp. 1. Phöông phaùp neâu ñònh nghóa, giaûi thích. - GV hoûi. Trong caùc caâu vaên treân ta thöôøng gaëp töø gì?. Sau töø aáy ngöôøi ta cung caáp kieán thöùc nhö theá naøo? - Haõy neâu vai troø, ñaëc ñieåm cuûa loaïi caâu vaên giaûi thích trong vaên baûn thuyeát minh. 2. Phöông phaùp lieät keâ, neâu ví duï : yeâu caàu Hs ñoïc neâu ví duï vaø soá lieäu “Thoâng tin veà traùi ñaát. . . neâu caâu hoûi ñeå HS traûl ôøi. - GV gôïi yù ñeå HS hieåu theâm phöông phaùp lieät keâ coù taùc duïng nhö theá naøo ñoái vôùi vieäc trình baøy tính chaát cuûa söï vaät. - GV cho Hs thaáy ñöôïc taùc duïng cuûa VD laø laøm cho vaán ñeà tröøu töôïng trôû neân gaàn guõi hôn vaø coù söùc thuyeát phuïc phaûi coù cô sôû thöïc teá, ñaùng tin caäy baøi “oân dòch thuoác laù” 3. Phöông phaùp duøng soá lieäu (con soá): - Gv cho hoïc sinh ñoïc ñoaïn vaên d/ à Hoûi : Ñoaïn vaên ñaõ cung caáp nhöõng soá lieäu naøo ? Neáu khoâng coù soá lieäu, coù theå laøm saùng toû ñöôïc vai troø cuûa coù trong thaønh phoá khoâng ? Gv choát : VD: Thoâng tin veà ngaøy traùi ñaát naêm 2000 …. à Tin caäy, thuyeát phuïc … 4. Phöông phaùp so saùnh . - Gv neâu caâu hoûi veà caùc so saùnh trong baøi “oân dòch, thuoác laù” vaø cho bieát taùc duïng cuûa phöông phaùp so saùnh. - GV phaân tích, khaúng ñònh yù kieán ñuùng. 5. Phöông phaùp phaân tích, phaân loaïi . Döïa vaøo caâu hoûi SGK - GV cho Hs traû lôøi. - GV choát yù: Trong thöïc teá, ngöôøi vieát thöôøng keát hôïp caû 5 phöông phaùp 1 caùch hôïp lí coù hieäu quaû - GV: Qua tìm hiểu các văn bản, cho biết để thuyết minh có sức thuyết phục ta có thể sử dụng các phương pháp nào? - GV chốt => - Hs ñoïc trao ñoåi – thaûo luaän veà töøng phöông phaùp. - Gaëp töø ‘laø” - Tri thöùc veà ñoái töôïng - Giôùi thieäu giuùp ngöôøi ñoïc hieåu veà ñoái töôïng. - HS ñoïc, traû lôøi. - Taùc duïng: Phöông phaùp lieät keâ coù ví duï, soá lieäu cuï theå coù taùc duïng thuyeát phuïc ngöôøi ñoïc. -Hs neâu ra caùc con soá trong ñoaïn vaên à Nhaän xeùt à vaø neâu vai troø cuûa caùc con soá trong vieäc neâu vai troø cuûa coû . - Hs traû lôøi: neâu caùc ví duï taùc duïng: taêng söùc thuyeát phuïc vaø ñoä tin caäy cho noäi dung ñöôïc thuyeát minh. -HS: chia ñoái töôïng ra töøng maët, töøng khía caïnh töøng vaán ñeà ñeå laàn löôït thuyeát minh. - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. 2. Phöông phaùp thuyeát minh. Để bài văn thuyết minh có sức thuyết phục, dễ hiểu, sáng rõ, người ta có thể sử dụng phối hợp nhiều phương pháp thuyết minh như: a) Phöông phaùp neâu ñònh nghóa, giaûi thích b) Phöông phaùp lieät keâ, neâu ví duï . c) Phöông phaùp duøng soá lieäu (con soá) d) Phöông phaùp so saùnh . e) Phöông phaùp phaân tích, phaân loaïi . Hoạt động 3 : Luyện tập . Baøi taäp 1 : -Gv goïi Hs ñoïc muïc 1. II. -Gv goïi Hs neâu yeâu caàu . -Gv cho Hs neâu yù kieán . -Gv cho Hs nhaän xeùt . Baøi taäp 2 : -Gv goïi Hs ñoïc muïc 2. II. -Gv goïi Hs neâu yeâu caàu . -Gv cho Hs neâu yù kieán . -Gv cho Hs nhaän xeùt . Baøi taäp 3 : -Gv goïi Hs ñoïc muïc 3. II. -Gv goïi Hs neâu yeâu caàu . -Gv cho Hs neâu yù kieán . -Gv cho Hs nhaän xeùt . Baøi taäp 4 : Gv gôïi yù ñeå hoïc sinh thöïc hieän ôû nhaø -Hs ñoïc -Hs neâu yeâu caàu à nhaän xeùt à nghe -Hs ñoïc -Hs neâu yeâu caàu à nhaän xeùt à nghe -Hs ñoïc -Hs neâu yeâu caàu à nhaän xeùt à nghe II . Luyeän taäp. Baøi taäp 1 .Phaïm vi vaán ñeà: - Kieán thöùc veà khoa hoïc (moät baùc só) : Taùc haïi cuûa khoùi thuoác laù ñoái vôùi söùc khoeû vaø cô cheá di truyeàn gioáng loaøi cuûa con ngöôøi …. - Kieán thöùc veà xaõ hoäi (nhaø taâm lyù); Taâm lyù leäch laïc cuûa moät soá ngöôøi coi huùt thuoác laø lòch söï …. Baøi taäp 2 . Caùc phöông phaùp: - Phöông phaùp so saùnh ñoái chieáu : So saùnh vôùi AIDS, vôùi giaëc ngoaïi xaâm . - Phöông phaùp phaân tích: Taùc haïi cuûa ni-coâ-tin, cuûa khí caùc-bon - Phöông phaùp neâu soá lieäu: soá tieàn mua moät bao 555, soá tieàn phaït ôû Bæ …. Baøi taäp 3 : + Kieán thöùc: - Veà lòch söû, veà cuoäc khaùng chieán choáng Myõ cöùu nöôùc - Veà quaân söï. - Veà cuoäc soáng cuûa caùc nöõ thanh nieân xung phong thôøi choáng Myõ cöùu nöôùc … + Phöông phaùp : duøng soá lieäu vaø caùc söï kieän . Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò . * Củng cố : - Muốn có tri thức của kiểu bài thuyết minh ta phải làm sao ? - Để bài văn thuyết minh có sức thuyết phục ta làm như thế náo ? * Dặn dò : Bài vừa học : + Học thuộc ghi nhớ . + Xem lại các ví dụ và bài tập . - Chuẩn bị bài mới : Chuẩn bị tiết sau nghe trả bài kiểm tra văn và TLV số 2 . v Hướng dẫn tự học : - Sưu tầm, đọc thêm cácvăn bản thuyết minh sử dụng phong phú các phương pháp để học tập : Thư viện, internet … - Đọc kỹ một ố đoạn văn thuyết minh hay : Thư viện, internet … -HS trả lời theo câu hỏi của GV -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . Tuaàn : 12 Tieát : 48 Tieát 48 Ngaøy soaïn: 20/10/2010 TLV Ngaøy daïy: 30/10/2010 I. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT: - Naém vöõng hôn caùch laøm baøi vaên töï söï keát hôïp vôùi mieâu taû vaø bieåu caûm. - Nhaän ra ñöôïc nhöõng choã maïnh, choã yeáu khi vieát loaïi baøi naøy vaø coù höôùng söûa chöõa khaéc phuïc loãi trong baøi vieát cuûa mình. II. KIEÁN THÖÙC CHUAÅN : - GV chuaån bò ñaùp aùn – baøi KT * kieåm tra baøi cuõ : Khoâng coù kieåm tra . III. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: Hoaït ñoäng 1: GV ghi ñeà baøi : ÑEÀ: Haõy keå veà moät kæ nieäm ñaùng nhôù ñoái vôùi moät con vaät nuoâi maø em yeâu thích. -Yeâu caàu : HS nhaéc laïi ñeà, muïc ñích, yeâu caàu cuûa baøi vieát -GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs -Yeâu caàu :HS laàn löôït neâu caùc yù ñeå laäp daøn yù. -GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs -GV ñöa daøn yù ñeå hs tham khaûo : 1) Môû baøi : Giôùi thieäu chung . (1 ñieåm) - Con vaät cuûa nhaø em hay cuûa ai ? - Nuoâi töø bao giôø ? - Teân laø gì ? Maáy tuoåi ? gioáng gì ? lôùn hay nhoû ? 2) Thaân baøi : - Keå veà chuyeän con vaät coù nghóa (hoaëc vaán ñeà khaùc): (4 ñieåm) + Tinh khoân, hieåu yù chuû, bieát nghe lôøi . + Quaán quyùt vôùi moïi ngöôøi trong gia ñình . + coù nhöõng hoaït ñoäng laøm cho ta nhôù maõi . - Trong luùc keå coù loøng vaøo caùc yeáu toá mieâu taû . (2 ñieåm) - Trong luùc keå coù loøng vaøo caùc yeáu toá bieåu caûm . (2 ñieåm) 3) Keát baøi : Neâu caûm nghó cuûa em veà con vaät ñoù (1 ñieåm) - Noù laø con vaät coù nghóa coù tình … - Caû nhaø yeâu quyù vaø tin töôûng vaøo con vaät ñoù . Chuù yù : Treân ñaây chæ laø daøn yù gôïi yù , neáu hoïc sinh coù nhöõng yù ñaày ñuû vaø maïch laïc thì tuyø maø giaùo vieân cho ñieåm . Hoaït ñoäng 2. Traû baøi laøm cho hs : * Traû baøi vaø chöõa baøi - Traû baøi cho HS töï xem - Yeâu caàu Hs trao ñoåi baøi ñeå nhaän xeùt - HS töï chöõa baøi laøm cuûa mình vaøo b