Giáo án Ngữ văn 8 Tuần 1Tiết 89 Trao duyên ( trích truyện kiều )

Trường: THPT Hậu Nghĩa Lớp: 10C6 Đọc văn Ngày soạn: 18/03/2011 Tiết: 89 Ngày dạy: 21/03/2011 GVHD: Cô Bùi Thị Ánh Hường. GSTT: Tạ Thị Kim Chi TRAO DUYEÂN. ( Trích Truyeän Kieàu ) Nguyeãn Du A. Mục tiêu bài học Giúp HS: - Cảm nhận được tình yêu sâu nặng và nỗi đau của Thuý Kiều trong đoạn trích. - Nắm được nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật tài tình của Nguyễn Du. - Đọc hiểu văn bản theo đạc trưng thể loại. B. Chẩn bị của giáo viên và học sinh: * Giáo viên: - SGK Ngữ văn 10, ban cơ bản, tập 2. - SGV Ngữ văn 10, ban cơ bản, tập 2. - Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Ngữ văn 10. - Giáo án giảng dạy. * Học sinh: - SGK Ngữ văn 10, ban cơ bản, tập 2. - Tập bài soạn. - Đầy đủ dụng cụ học tập. C. Tổ chức hoạt động dạy và học: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT - Cho HS đọc tiểu dẫn SGK/103. - Dựa vào SGK hãy nêu vị trí của đoạn trích? - Giáo viên giảng thêm. - Bố cục của đoạn trích? Nội dung chính của mỗi đoạn? - Nội dung của đoạn trích? - Em hieåu nhö theá naøo veà tieâu ñeà “Trao duyeân”? Theo em, chuyeän trao duyeân coù deã daøng khoâng? - GV giảng thêm. - Cho HS đọc đoạn thơ đầu.GV nhận xét, hướng dẫn cách đọc. - Trao duyeân laø chuyeän teá nhò, khoù noùi. Kieàu ñaõ noùi nhö theá naøo ñeå Thuùy Vaân coù theå chaáp nhaän? - Gợi ý: Phaân tích nhöõng từ ngữ “cậy, chịu, lạy, thưa”. - Sau khi ñaët Thuùy Vaân vaøo tình theá trao duyeân, Kieàu ñaõ noùi vôùi em nhöõng gì? Tác giả đã sử dụng những thủ pháp nghệ thuật gì? - Thuùy Kieàu thuyeát phuïc Thuùy Vaân bằng cách nào? - Qua ñoù, em caûm nhaän nhö theá naøo veà nhaân vaät Thuùy Kieàu? - Khi trao duyeân cho Thuùy Vaân, Kieàu ñaõ trao kæ vaät gì cho em? - Nhöõng kæ vaät ñoù coù yù nghóa nhö theá naøo? - Em coù nhaän xeùt caùch ngaét nhòp của caâu thô: Duyeân naøy thì giöõ, vaät naøy cuûa chung? Tác dụng của cách ngắt nhịp đó? - Hiểu thế nào là “người mệnh bạc”? Tại sao Kiều xem mình là “người mệnh bạc”? Tâm trạng của Kiều? - Ngoài những kỉ vật trên thì Kim- Kiều còn có những kỉ vật nào khác? - Qua nhöõng phaân tích treân, em haõy cho bieát taâm traïng cuûa Thuùy Kieàu khi trao kæ vaät ? I. Giôùi thieäu chung: 1. Tác giả: SGK/92. 2. Đoạn trích “ Trao duyên” a. Vò trí ñoaïn trích: Töø caâu 723 ñeán caâu 756, thuộc phần “ Gia biến”: Gia ñình Kieàu bị vu oan, cha và em bị bắt. Kiều buộc phải hi sinh mối tình đầu, baùn mình ñeå cöùu cha vaø em. Trong đêm chờ Mã Giám sinh đến rước Kieàu ngoài traéng ñeâm nghó ñeán thaân phaän vaø tình yeâu. Kieàu quyeát ñònh trao duyeân cho Thuý Vân. Nhờ em thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng. Ñaây laø ñoaïn môû ñaàu cho nhöõng chuoãi ngaøy khoå ñau cuûa Kieàu. b. Boá cuïc: chia 2 ñoaïn - 18 caâu thô ñaàu: Taâm traïng Thuùy Kieàu khi nhờ Thuý Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng. - Ñoaïn coøn laïi: Taâm traïng Thuùy Kieàu sau khi trao duyeân. c. Chủ đề: - Taâm traïng ñaày maâu thuaãn cuûa thuùy Kieàu khi trao duyeân cho em. - Thể hiện bi kịch tình yêu, thân phận bất hạnh và nhân cách cao đẹp của Thuý Kiều. II. Ñoïc – hieåu vaên baûn: 1.Tieâu ñeà “Trao duyeân”: - Ñaây laø tieâu ñeà do ngöôøi soaïn saùch ñaët. - Trao duyeân thöïc chaát laø Thuùy Kieàu nhôø Thuùy Vaân laáy Kim Troïng ñeå “traû nghóa”. - Trao duyeân trong hoaøn caûnh cuûa Thuùy Kieàu laø moät chuyeän teá nhò vaø khoù noùi. 2. Taâm traïng Thuùy Kieàu khi nhờ Thuý Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng. * Kieàu ñaõ taïo ra moät tình theá, moät khoâng khí cuûa cuoäc trao duyeân: - “Caäy” (khoâng phaûi “nhôø”) à Nhờ giúp với ý tin tưởng, hi vọng. - “Chòu lôøi” (khoâng phaûi “nhaän lôøi”) à Như nài ép buoäc ngöôøi mình tin (Thuùy Vaân) phaûi nghe theo và không thể từ chối. - “ Lạy” à Bày tỏ lòng biết ơn, đức hi sinh cao cả của Thuý Vân. - “ Thưa” à Chuyện quan trọng trong đời. + Từ ngữ trang nghiêm, chứa hàm nghĩa và âm điệu tha thiết. èTrong luùc boái roái nhaát vaø ñau khoå nhaát, Kieàu vaãn löïa nhöõng lôøi leõ ñeå thuyeát phuïc Thuùy Vaân. * Kieàu ñöa ra nhöõng lí leõ raøng buoäc Thuùy Vaân: - “Keå töø khi … cheùn theà”. + Điệp từ. + Từ ngữ giàu hình ảnh à Kể vắn tắt về tình yêu sâu đậm, thắm thiết - “…sóng gió bất kì”: Tai hoạ bất ngờà Tình yêu mong manh, nhanh tan vỡ. - “Hieáu tình… veïn hai” à Kiều là người vẹn tình, vẹn nghĩa. - “Tình maùu muû, nöôùc non, thòt naùt xöông mòn, ngaäm cöôøi chín suoái”. +Sử dụng nhiều thành ngữ. + Kết hợp cách nói trang nhã trong văn học bác học và giản dị trong văn học dân gian. Tài năng sử dụng ngôn ngữ bậc thầy của Nguyễn Du. à Naøng thuyeát phuïc Vaân baèng tình chị em laøm Vaân khoâng theå töø choái. Lôøi leõ cuûa Kieàu thaáu tình ñaït lí. èThuùy Kieàu laø ngöôøi saéc saûo, khoân kheùo. * Thuý Kiều trao kỉ vật cho Thuùy Vaân: -“Chieác vaønh, böùc tôø maây” à Nhöõng kæ vaät tình yeâu naøy laø minh chöùng cuûa tình yeâu trong saùng, ñeïp ñeõ giöõa naøng vaø Kim Troïng. + Caùch ngaét nhòp 4/4, caâu thô nhö gaõy laøm ñoâi à Mâu thuẫn giữa tình caûm vaø lí trí + Caùch duøng töø “giöõ” (khoâng coù nghóa laø trao haún) vaø töø “chung” thaät xoùt xa à Naøng chæ trao duyeân cho em coøn kæ vaät laø cuûa chung. è Caâu thô dieãn taû tinh teá, saâu saéc bi kòch tình yeâu cuûa Thuùy Kieàu. + “Người bạc mệnh”: Bất hạnh àTâm trạng đau đớn, vò xé. + “ Phím đàn, mảnh hương nguyền” à Kỉ vật mà Kim- Kiều từng có kỉ niệm chung. è Những kỉ niệm đẹp trong tình yêu còn sức sống mảnh liệt. ð Trao kæ vaät, taâm traïng cuûa Kieàu ñaày maâu thuaãn. Ñoù laø söï maâu thuaãn giöõa lí trí vaø tình caûm, giöõa khoái oùc vaø con tim D. Củng cố - Hướng dẫn học sinh học ở nhà: 1. Củng cố: - Tâm trạng của Thuý Kiều khi “Trao duyên” ? 2. Hướng dẫn tự học: - Học thuộc lòng đoạn thơ - Tìm những câu thơ trong đoạn trích cho thấy Kiều nhớ về các kỉ niệm của tình yêu. 3. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: - Đọc SGK, tiếp tục chuẩn bị truớc trả lời những câu hỏi trong SGK bài “Trao duyên” (trích Truyện Kiều của Nguyễn Du ). Phê duyệt của GVHD Hậu Nghĩa, ngày 18 tháng 03 năm 2011 Giáo viên hướng dẫn Giáo sinh thực tập Bùi Thị Ánh Hường Tạ Thị Kim Chi