Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 54: Tập làm thơ 8 chữ

Tiết 54: TẬP LÀM THƠ 8 CHỮ A. Mục tiêu bài dạy (sgv/171) B. Chuẩn bị của GV-HS: - GV: sgk, sgv, giáo án - HS: sgk, vở bài tập C. Tiến trình các HĐDH: (1) Khởi động - Ổn định - Bài cũ: 1. Vai trò yếu tố nghị luận trong văn tự sự 2. Để nhận diện dấu hiện và đặc điểm của nghị luận trong một văn bản tự sự, cần chủ ý những điểm nào? - Bài mới: Tập làm thơ là một hđ đã được các em làm qua từ năm lớp 6, 7, 8 (với thơ 4 chữ/6 thơ lục bát/lớp 7 và thơ 7 chữ ở lớp 8, nay thơ 8 chữ ở lớp 8 (2) Hình thành kiến thức mới Hoạt động của GV-HS Nội dung bài giảng HS đọc VD/148 A.Tìm hiểu bài Hỏi: Nhận xét số chữ trong mỗi vần thơ ở các đoạn thơ trên; Tìm những chữ có chức năng gieo vấn ở mỗi đoạn? Nhận xét cách ngắt nhịp ở mỗi đoạn thơ? - Mỗi dòng 8 tiếng. - Gieo vần a/ Tan - ngàn; mới -gội; bừng -rừng; gắt - mật. -> gieo vấn chân liên tiếp. b/ Về - nghe; học - nhọc; bà - xa -> Gieo vần chân, liên tiếp c/ Ngát - hát; non - son; đứng - dựng; tiên - nhiên -> Gieo vấn chân nhưng gián cách. D/ Cách nhịp: Thơ 8 chữ ngắt nhịp đa dạng, linh hoạt Vd: Nào đâu/ những đêm vàng/ bên bờ suối 3/3/2 Ta say mồi/ đứng uống/ ánh trăng tan 3/2/3 Đâu những ngày/ mưa chuyển/ bốn phương ngàn 3/2/3 Ta lặng ngắm/ giang sơn ta/ đổi mới 3/3/2 Vd: Mẹ cùng cha/ công tác bận/ không về 3/3/2 Cháu ở cùng bà/ bà bảo/ cháu nghe. 4/2/2 Nhận xét: Khổ thơ "số dòng mỗi khổ" - Có thểm gồm nhiều đoạn dài, số câu không hạn định. - Có thể chia thành nhiều khổ, mỗi khổ 4 dòng. I. Nhận diện thơ 8 chữ. - Số tiềng: 8 tiếng - Gieo vấn: + Vần chân +Vần lưng + Vấn liền + Vần gián cách - Nhịp: Đa dạng, linh hoạt. - Khổ: 4 dòng hoặc đoạn nhiều dòng HS đọc ghi nhớ II. Ghi nhớ (3) Luyện tập: a. Luyện tập nhận diện thể thơ 8 chữ. BT1: ... dây đàn, ca hát ... vị nhạt của ngày qua ... hướng bát ngát ... với muôn hoa B. Luyện tập BT2: Thứ tự điền vào 3 chỗ trồng trong đoạn thơ trích ở bài Vội vàng của Xuân Diệu: Cũng mất, tuần hòan, đất trời. BT3: Sửa lại câu thứ ba như sau: "Những chàng trai 15 tuổi vào trường" BT4: Làm một bài thơ 8 chữ (hoặc 1 đoạn) với nội dung vần, nhịp tự chọn. B/ Thực hành làm thơ 8 chữ. BT1: Hoa lự5u mở đầy một vườn đỏ nắng Lũ bướm vàng lơ đãng vút bay qua. BT2: Bóng ai kia thấp thoáng giữa màn sương? hoặc Thoang thoảng hương bay dịu ngọt quanh ta? BT3: Đại diện nhóm bình thơ, GV nhận xét, đánh giá. Sưu tầm: Quê hương - Tố Hanh Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới Nước bao vậy, cách biển nửa ngày sông Khi trời trong gió nhẹ sớm mai hồng Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá Chiếc thuyền nhẹ băng như con tuấn mã Hàng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang. (4) Củng cố - Dặn dò: - HTL ghi nhớ - Trả bài kiểm tra văn.