Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 88, 89: Làm thơ 8 chữ

Tiết: 88 LÀM THƠ 8 CHỮ A. Mục tiêu cầnđạt: - Tiếp tục tìm hiểu những bài thơ 8 chữ hay của nhà thơ. - Tập làm thơ 8 chữ theo đề tài tự chọn hoặc viết những câu thơ vào một bài thơ cho trước. B. Chuẩn bị của GV - HS: - GV: sgk, sgv, giáo án, tư liệu. - HS: Vở bài tập, tự liệu thơ 8 chữ. C. Tiến trình: (1) Khởi động: 2’ - Ổn định - Bài cũ:, bài mới: Tập làm hơ 8 chữ tiếp heo (2) Hình thành kiến thức mới: 43’ Hoạt động của GV - HS Nội dung bài giảng 1/ Thế Lữ: … Nét mong manh thấp thoáng cánh hoa bay Cảnh cơ hàn nơinước đong bùn lầy Thú sán lạn mơ hồ trong ảo mộng Chí hăng hái ganh đua đời nào động Tôi đều yêu, kiều diễm, đều say mê (Cây đàn muôn điệu) … Đã biết bao phen những buổi chiều thu Ta bâng khuâng tìm cảnh một bên hồ Nhưng ta chỉ tiếc khi ngồi lặng ngắm Đôi mắt cô em như say như đắm Như buồn in hình ảnh giấc mơ xa (Nhan sắc) 2/ Xuân Diệu: … Cây bên đường, trụi lá đứng tần ngần Khắp xương nhánh chuyển một luồng tê tái. Và giữa vườn im, hoa run sợ hãi Bao nỗi phôi pha, khô héo rụng rời (Tiếng gió) 3. Vũ Hoang Chương: … Đàn với bút, tài sơ không chép nổi Những cao xa để mộng chẳng nên hình Hãy còn men, người vợ góa lưu linh Đưa lối những chàng say về lý tưởng (Lý tưởng) 4. Hàn Mặc Tử: … Cứ để ta ngắt ngư trên vũng huyết Trải niềm đau trên mảnh giày mong manh Đừng nắm lại, nguồn thơ ta đang siết Cả lòng ta trong mớ chữ rung rinh (Trăng). Nhận xét: + Thơ 8 chữ thường sử dụng vần chân một cách linh hoạt, có vần trực tiếp tạo thành cặp ở 2 câu thơ đi liền nhau: Sao - bao; có vần giản cách: Huyết - siết; Ta - dạ. + Thơ 8 chữ rất gần với văn xuôi, do đó cách ngắt nhịp cũng linh hoat. a. Tìm hiểu một số đoạn thơ 8 chữ. - Thế Lữ -Xuân Diệu - Vũ Hoàng Chương - Hàn Mặc Tử Yêu cầu: Câu mới phải đủ 8 chữ - Phải đảm bảo sự logic về ý nghĩa với những câu đã cho. - Phải có vần chân gián tiếp hoặc trực tiếp với những câu đã cho. 1/ Cành mùa thu, đã mùa xuân nảy lộc Hoa gạo nở rồi, nở đỏ bến sống Tôi cũng khác tôi sau lần gặp trước (Đỗ Bạch Mai - Trước dòng sông) (Gợi ý: Có thể chọn một trong các câu gần đủ 8 chữ sau: - Mà sông sông xưa vẫn chảy… - Bởi đời tôi cũng đang chảy… - Sao thời gian cũng chảy… 2/ Biết làm thơ chưa hẳn là thi sĩ Như người yêu khác hẳn với tình nhân Biển dù nhỏ không phải là ao rộng …? (Phạm Công Trứ - Vô đề) (Gợi ý: Chọn - Chợt quen nhau chưa thể gọi… Một cành hoa đâu đã gọi… - Mùa đông ơi, sao đã vội… (2) Viết thêm một số câu để hoàn thiện khổ thơ. Tiết 89: TẬP LÀM THƠ 8 CHỮ (tt) 3/ Nhưng sớm nay tôi chợt đứng sững sờ Phố Hàng Ngang dâu da xoan nở trắng Và mưa rơi thật dịu dàng, êm lặng …? (Bế kiến Quốc - Dâu da xoan) Gợi ý: Chọn - Sao bâng khuâng trước những cánh… - Cho một ngườithơ thẩn ngắm… - Chợt giậtmình nghe ai gọi… (4) Có lẽ nào để tuột khỏi tay em Những traáchín chắt chiu từ tay mẹ Những tráichín lẫn buồn vui tuổi trẻ. …? Gợi ý: Chọn - Những trái chín có từ ngày… - Ai hái tặng ai để nhớ… Tôithẫn thờ nắm cành táo… Các câu thơ trong nguyên tác: a.Mà sông bình yên nước chảy theo dòng? b. Một cành đào chưa thể gọi mùa xuân c. Cho một người nào đó ngạc nhiên hoa… d. Tôi nắm chặt hơn nhành táo ngọn gai… Gợi ý: 1/ Nhớ trường: Nơi ta đến hàng ngày quen thuộc thế Sân trường mênh mông, nắng cũng mênh mông Khăn quàng tung bay rực rỡ sắc hồng Xa bạn bè, sao bỗng thấy bâng khuâng? 2/ Nhớ bạn Ta chia tay nhau, phượng đỏ đầy trời Nhớ những ngày rộn rã tiếng cười vui Vaànhớ những đêm lửa trại tuyệt vời Quây quần bên nhau long lanh lệ rơi… 3/ Con sôngquê hương Con sôngquê hương ru tuổi thơ trong mơ Giữa những hoaàg hôn ngới lên ánh mắt Gặp nhau hồn nhiên, nụ cười rất thật Để mai ngày thao thức viếtthành thơ (3) Làm thơ 8 chữ theo đề tài. (3) Củng cố - Dặn dò: 2’ - Xem lại cách làm thơ 8 chữ Ôn tập thi HKI - Trả bài thi HKI.