Giáo án Sinh học 11 tiết 3: Thoát hơi nước ở lá

Tiết 3: Thoát hơi nước ở lá I. Mục tiêu: Học sinh nêu đươc: + Vai trò thoát nước đối với TV + Cấu tạo lá thích nghi với chức năng thoát nước + trình bày được cơ ché điều tiết độ mỡ khí khổng và các yếu tố ảnh hưởng đến thoát nước. II. Chuẩn bị: Tranh vẽ (sgk) III. Nội dung: 1.Kiểm tra : Sữ dụng câu 1,2 sgk 2.Bài mới : Hoạt động của thầy và trò Trọng tâm kiến thức * Hoạt động 1. Cho học sinh đọc mụcI.1 và ? Nước có vai trò gì trong cây? * Hoạt động 2. - Giáo viên cho học sinh quan sát thí nghiệm (TN) đã chuẩn bị sẵn về hiện tượng thoát hơi nước ở thực vật. ? Hãy cho biết thoát hơi nước là gì? Vai trò của thoát hơi nước? - Học sinh: Đó là hiện tượng mất nước qua bề mặt lá và các bộ phận khác của cây tiếp xúc với không khí và nêu được vai trò của thoát hơi nước * Hoạt động 3. - Giáo viên: Cho học sinh đọc số liệu ở bảng 3. quan sát hình 3.1 đến 3.3 ? Em có nhận xét gì về tốc độ thoát hơi nước ở mặt trên và mặt dưới của lá của cây? ? Từ đó cho biết có mấy con đường thoát hơi nước? - Học sinh nêu được: + Sự thoát hơi nước ở mặt dưới cao hơn mặt trên của lá. + Có hai con đường thoát hơi nước là: Qua tầng cutin và qua khí khổng * Hoạt động 4. - Giáo viên: cho học sinh đọc mục II.3, quan sát hình 3.4 ? Hãy giải thích cơ chế đóng mở của khí khổng? - Học sinh giải thích, sau đó giáo viên bổ sung * Hoạt động 5. - Giáo viên cho học sinh nghiên cứu mục III. ? Quá trình thoát hơi nước của cây chịu ảnh hưởng của những nhân tố nào? - Học sinh nêu được các yếu tố: Nước, ánh sáng, nhiệt độ.... * Hoạt đọng 6: Học sinh đọc mục IV - ? Thế nào là cân bằng nước ? - ? Để cây sinh trưởng bình thường phải làm ì? I. Vai trò của thoát hơi nước 1. Lượng nước cây sử dụng và vai trò của nó trong cây - Khoảng 2% lượng nước cây hấp thụ được sử dụng để tạo vật chất hữu cơ; bảo vệ cây khỏi hư hại bởi nhiệt độ không khí; tạo môi trương trong... 2. Vai trò của thoát hơi nước đối với đời sông của cây +Tạo lực hút đầu trên. + Hạ nhiệt độ của lá cây vào những ngày nắng nóng + Khí khổng mở cho CO2 vào cung cấp cho quá trình quang hợp. II. Thoát hơi nước qua lá 1. Cấu tạo của lá thích nghi với chức năng thoát hơi ước Hình 3.1 - Thoát hơi nước chủ yếu qua khí khổng phân bố ở mặt dưới của lá. - Con đường thoát hơi nước: + Tầng cutin (không đáng kể) + Khí khổng. 2. Cơ chế điều tiết sự thoát hơi nước qua cutin và qua khí khổng - Sự đong mở khí khổng phụ thuộc vào hàm lượng nước trong tế bào khí khổng. + Khi no nước khí khổng mở . + Khi mất nước khí khổng đóng. III. Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước - Các nhân tố ảnh hưởng: + Nước + ánh sáng + Nhiệt độ, gió và các ion khoáng. V. Cân bằng nước và tưới tiêu hợp lý cho cây IV. Củng cố * Cơ sở khoa học của các biện pháp kỉ thuật tưới nước hợp lí cho cây? Giải thích? *Em hiểu ý nghĩa tết trồng cây mà Bác Hồ phát động như thế nào? *Theo em những cây sống ở vùng đất có độ ẩm cao với cây mọc nơi đồi núi khô hạn khác nhau về cường độ thoát hơi nước như thế nào? Vì sao? V. Bài tập về nhà * Chuẩn bị câu hỏi từ 1, 2, 3, sách giáo khoa * Quan sát các cây (cùng loại) trong vườn nhà khi ta bón phân với liều lượng khác nhau. Phần bổ sung kiến thức: 1. ở một vùng ruộng lầy, sau một thời gian trồng bạch đàn vùng đó trở nên khô hạn. Em hãy giải thích tại sao? Bạch đàn vừa có khả năng làm khô hạn đầm lầy, lại vừa có khả năng sống ở vùng khô hạn. Hãy giải thích vì sao bạch đàn có được khả năng kì diệu đó? 2. Vì sao khi trồng cây người ta thường ngắt bớt lá? 3. Từ hoạt động hấp thu, vận chuyển nước và khoáng, hãy chứng minh cây là một cơ thể thống nhất?