Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 29, Bài 28: Tiêu hóa ở ruột non - Lê Thị Phương Uyên

Tuần: 15 Ngày soạn: 21-11-2010 Tiết : 29 Ngày giảng: -11-2010 Bài 28 : TIÊU HÓA Ở RUỘT NON I. Mục Tiêu : 1.Kiến thức : Qua bài học HS phải: Trình bày được quá trình tiêu hóa diễn ra ở ruột non gồm : - Các hoạt động biến đổi lí học và biến đổi hóa học ở ruột non. - Các cơ quan hay tế bào thực hiện họat động - Tác dụng và kết quả của hoạt động 2.Kĩ năng : -Rèn kĩ năng hoạt động độc lập với SGK -Rèn kĩ năng tư duy dự đóan 3.Giáo dục : Giáo dục ý thức bảo vệ cơ quan tiêu hóa II. Chuẩn bị : - Giáo viên chuẩn bị : Tranh hình 28.1 , 28.2 phóng to SGK - Học sinh chuẩn bị : Kẻ bảng vào vở Biến đổi thức ăn ở ruột Các hoạt động tham gia Các thành phần tham gia hoạt động Tác dụng của hoạt động Sự biến đổi lí học. Sự biến đổi hóa học. III. Hoạt động dạy – học: 1. Ổn định tổ chức lớp: ( 1 phút ) 2. Kiểm tra bài 15 phút Câu 1: Trình bày cấu tạo dạ dày? Câu 2: Trình bày các hoạt động tiêu hoá thức ăn ở dạ dày? Đáp án- Biểu điểm: * Câu 1: Cấu tạo dạ dày: ( 4 điểm) - Dạ dày hình túi dung tích 3 lít. - Thành dạ dày có 4 lớp : Lớp màng ngoài, lớp cơ, lớp niêm mạc, niêm mạc trong cùng. + Lớp cơ dày khỏe gồm 3 lớp : Cơ vòng cơ dọc và cơ chéo. + Lớp niêm mạc có nhiếu tuyến tiết dịch vị . * Câu 2: Các hoạt động tiêu hoá thức ăn ở dạ dày: ( 6 điểm) Biến đổi thức ăn ở dạ dày Các hoạt động tham gia Các thành phần tham gia hoạt động Tác dụng của hoạt động Sự biến đổi lí học -Sự tiết dịch -Sự co bóp của dạ dày -Tuyến vị -Các lớp cơ của dạ dày -Hòa loãng thức ăn -Đảo trộn thức ăn cho thấm đều dịch vị Sự biến đổi hóa học -Hoạt động của enzim pepsin Enzim pepsin Phân cắt Protein chuỗi dài thành các chuỗi ngắn gồm 3-10 axit amin 3. Bài mới: ( 1 phút ) Khi chúng ta ăn chỉ có tinh bột và protein là được tiêu hóa ở miệng và dạ dày như vậy chắc chắn quá trình tiêu hóa sẽ hoàn thành ở ruột non . 4. Các hoạt động dạy – học: Hoạt động 1: (8 phút ) Tìm hiểu cấu tạo của ruột non Hoạt động của giáo viên- học sinh Nội dung GV hướng dẫn HS tìm hiểu thông tin SGK trang 90 trao đổi nhóm thống nhất ý kiến trả lời câu hỏi : ? Ruột non có cấu tạo như thế nào ? ? Dự đoán xem ở ruột non có các hoạt động tiêu hóa nào ? - Cá nhân tự nghiên cứu thông tin và hình SGK trang 90 ghi nhớ kiến thức -Trao đổi nhóm thống nhất ý kiến trả lời câu hỏi : ĐH: + Thành ruột non có cấu tạo 4 lớp nhưng mỏng: + Lớp cơ chỉ có cơ vòng và cơ dọc + Lớp niêm mạc (sau tá tràng ) có nhiều tuyến ruột tiết dịch ruột và chất nhày - Đại diện nhóm trình bày nhóm khác nhận xét, bổ sung - Các nhóm cùng tìm hiểu dự đoán của nhóm khác - GV hướng dẫn thảo luận ghi nhận xét và dự đoán của các nhóm lên bảng. - GV yêu cầu các nhóm rút ra kết luận về cấu tạo ruột non I. Ruột non. - Ruột non dài: 2,8 đến 3 m - Thành ruột non có cấu tạo 4 lớp nhưng mỏng: + Lớp cơ chỉ có cơ vòng và cơ dọc. + Lớp niêm mạc ( sau tá tràng ) nhiều nếp gấp với các lông ruột và lông ruột cực nhỏ . - Có mạng mao mạch máu và bạch huyết dày đặc. → Làm tăng diện tích bề mặt và khả năng hấp thụ của ruột non. Hoạt động 2: ( 14 phút ) Tìm hiểu tiêu hóa ở ruột non. Hoạt động của giáo viên - học sinh Nội dung - GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK thảo luận nhóm hoàn thành các yêu cầu : + Hoàn thành nội dung bảng: “Các họat động biến đổi thức ăn ở ruột non” - GV gọi các nhóm ghi kết quả lên bảng phụ kẻ sẵn - GV giúp HS hoàn thành kiến thức và yêu cầu HS so sánh với điều đã dự đoán ở mục trên xem đúng hay sai và giải thích vì sao ? - Cá nhân tự nghiên cứu thông tin SGK ghi nhớ kiến thức, trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời hoàn thành bảng kiến thức. - Đại diện nhóm lên bảng trình bày trên bảng kẻ sẵn - Các nhóm khác theo dõi nhận xét, bổ sung - Cá nhân theo dõi bổ sung hoàn thiện bảng kiến thức của mình cho hoàn chỉnh. II. Tiêu hoá ở ruột non (Bảng : Tiêu hoá ở ruột non) Bảng : Tiêu hoá ở ruột non. Biến đổi thức ăn ở ruột Các hoạt động tham gia Các thành phần tham gia hoạt động Tác dụng của hoạt động Sự biến đổi lí học - Tiết dịch - Muối mật tách lipit thành giọt nhỏ biệt lập tạo nhũ tương hóa. - Tuyến: Gan, tụy, ruột - Thức ăn hòa lõang trộn đều dịch - Phân nhỏ thức ăn Sự biến đổi hóa học - Tinh bột proten chịu tác dụng của enzim. - Lipit chịu tác dụng của dịch mật và enzim -Tuyến nước bọt (Amilaza) - Pepsin, tripsin, erepsin -Muối mật , lipaza - Biến tinh bột thành đường đơn có thể hấp thu được. - Protein : axit amin - Lipit: Glixerin, axít béo. - GV yêu cầu trả lời câu hỏi : ? Thức ăn xuống tới ruột non cón chịu sự biến đổi lí học nữa không ? Nếu còn thì biểu hiện như thế nào ? ? Sự biến đổi ở ruột non thực hiện đối với loại chất nào trong thức ăn ? ? Vai trò của lớp cơ trong thành ruột non là gì ? ? Nếu ở ruột non mà thức ăn không được biến đổi thì sao ? -HS trao đổi nhóm và dựa vào kiến thức của các hoạt động trên để thống nhất câu trả lời : ĐH : + Sự biến đổi lí học ở ruột là không đáng kể + Ruột non có đủ enzim để tiêu hoá hết các loại thức ăn. +Nếu thức ăn không được biến đổi ở ruột sẽ thải ra ngoài . - HS hoạt động độc lập cùng với sự vận dụng kiến thức từ các bài 25 , 27, 28 - GV yêu cầu HS liên hệ với thực tế: ? Làm thế náo để khi chúng ta ăn thức ăn được biến đổi hoàn toàn thành chất dinh dưỡng (Đường đơn , glixerin )mà cơ thể có thể hấp thụ được ? - HS trả lời: ĐH: + Nhai kĩ ở miệng : Dạ dày đỡ co bóp nhiều + Thức ăn nghiền nhỏ thấm đều dịch tiêu hóa: Biến đổi hóa học được thực hiện dễ dàng Kết luận chung: HS đọc phần đóng khung SGK 5. Kiểm tra đánh giá : ( 5 phút ) Câu 1.Các chất được biến đổi hoàn toàn ở ruột non là: a. Protein b. Gluxit c. Lipit d. Tất cả các ý trên Câu 2: Ở ruột non sự biến đổi thức ăn chủ yếu là : a. Biến đổi lí học b. Biến đổi hóa học c. Tất cả các ý trên. Trả lời: Câu 1: d Câu 2: b 6. .Dặn dò : ( 1 phút ) - Học bài trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” . - Kẻ bảng 29 vào vở . - Soạn bài 30.