Giáo án Toán học 7 - Đại số - Tiết 13 đến tiết 22

Ngày soạn : / / Ngày dạy : / / TIẾT 13: SỐ THẬP PHÂN HỮU HẠN. SỐ THẬP PHÂN VÔ HẠN TUẦN HOÀN. I.Môc tiªu: - KiÕn thøc: Häc sinh nhËn biÕt ®­îc sè thËp ph©n h÷u h¹n, ®iÒu kiÖn ®Ó mét ph©n sè tèi gi¶n biÓu diÔn ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n vµ sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn HiÓu ®­îc r»ng sè h÷u tØ lµ sè cã thÓ biÓu diÔn thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn - KÜ n¨ng: BiÕt biÓu diÔn mét sè h÷u tØ d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn - Th¸i ®é: RÌn tÝnh chÝnh x¸c, cÈn thËn cho häc sinh II.ChuÈn bÞ: Thầy: B¶ng phô + M¸y tÝnh bá tói Trß: B¶ng nhá + M¸y tÝnh bá tói III.TiÕn tr×nh bài dạy: 1. Tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò: Hs: Lµm bµi 64/31SGK 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thầy vµ trß Ghi b¶ng Ho¹t ®éng1: T×m hiÓu kh¸i niÖm sè thËp ph©n h÷u h¹n, sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn Gv: Sè h÷u tØ lµ sè cã d¹ng nh­ thÕ nµo? Hs: Lµ sè viÕt ®­îc d­íi d¹ng ph©n sè (a, b Z ; b 0 ) Gv: Ta biÕt c¸c ph©n sè thËp ph©n nh­ : ;;...cã thÓ viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n. C¸c sè thËp ph©n ®ã lµ c¸c sè h÷u tØ. Cßn sè thËp ph©n 0,323232.....cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? Bµi häc h«m nay sÏ cho chóng ta c©u tr¶ lêi Gv:Cho häc sinh thùc hiÖn vÝ dô1/SGK - H·y nªu c¸ch lµm nh­ SGK - Nªu c¸ch lµm kh¸c ( nÕu kh«ng lµm ®­îc th× Gv h­íng dÉn) = = = = 0,15 = = = = 1,48 Gv: Giíi thiÖu c¸c sè thËp ph©n 0,15 ; 1,48 cßn ®­îc gäi lµ sè thËp ph©n h÷u h¹n Gv: Sè 0,416666....gäi lµ sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn Giíi thiÖu c¸ch viÕt gän, chu k× Gv: H·y viÕt c¸c ph©n sè ; ; d­íi d¹ng sè thËp ph©n. ChØ ra chu k× cña nã råi viÕt gän l¹i Hs: Dïng m¸y tÝnh bá tói ®Ó thùc hiÖn phÐp chia Ho¹t ®éng 2: NhËn xÐt Gv:- Mét ph©n sè nh­ thÕ nµo th× cã thÓ viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c ph©n sè ; ; vµ mÉu c¸c ph©n sè nµy chøa c¸c thõa sè nguyªn tè nµo ? - VËy: C¸c ph©n sè tèi gi¶n víi mÉu d­¬ng ph¶i cã mÉu nh­ thÕ nµo th× viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn Hs: §äc phÇn nhËn xÐt trong SGK/33 Gv: Yªu cÇu häc sinh lµm ?/SGK theo tõng b­íc - Ph©n sè ®· cho tèi gi¶n ch­a? NÕu ch­a ph¶i rót gän ®Õn tèi gi¶n - XÐt mÉu cña ph©n sè xem chøa c¸c ­íc nguyªn tè nµo råi dùa theo nhËn xÐt trªn ®Ó kÕt luËn Hs: Th¶o luËn theo nhãm cïng bµn Gv: Gäi ®¹i diÖn vµi nhãm tr¶ lêi t¹i chç Hs: C¸c nhãm cßn l¹i theo dâi, nhËn xÐt, bæ xung Gv: Ghi b¶ng kÕt qu¶ vµ chèt : Mäi sè h÷u tØ ®Òu cã thÓ viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. Ng­îc l¹i ng­êi ta ®· chøng minh ®­îc r»ng mçi sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn ®Òu lµ mét sè h÷u tØ Gv: Dùa vµo nhËn xÐt ®ã h·y viÕt c¸c sè thËp ph©n 0,(3) ; 0,(25) ; 0,(4) ; d­íi d¹ng ph©n sè Hs: Lµm bµi t¹i chç sau ®ã ®äc phÇn nhËn xÐt trong SGK/34? Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp Gv: Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u hái ë ®Çu bµi sè 0,323232....cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? H·y viÕt sè ®ã d­íi d¹ng ph©n sè Hs: Tr¶ lêi t¹i chç vµ nªu c¸ch viÕt Gv: Ghi b¶ng c©u tr¶ lêi vµ c¸ch viÕt Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi tËp 67/SGK 1Hs: Tr¶ lêi t¹i chç sau ®ã lªn b¶ng ®iÒn Hs: Cßn l¹i cïng lµm bµi vµ cho nhËn xÐt bæ xung 1. Sè thËp ph©n h÷u h¹n. Sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn * VÝ dô1: ViÕt d­íi d¹ng sè thËp ph©n = 0,15 ; = 1,48 C¸c sè thËp ph©n 0,15 ; 1,48 gäi lµ sè thËp ph©n h÷u h¹n *VÝ dô 2: ViÕt d­íi d¹ng sè thËp ph©n = 0,416666.... Sè 0,416666.... gäi lµ sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn * C¸ch viÕt gän: 0,416666 = 0,41(6) (6) gäi lµ chu k× cña sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn *VÝ dô kh¸c: = 0,111....= 0,(1) = 0,0101....= 0,(01) = -1,5454....= -1,(54) 2. NhËn xÐt: SGK/33 ?. * C¸c ph©n sè ; ; ; =. ViÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n *C¸c ph©n sè ; . ViÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn Ta cã: = 0,25 ; = 0,26 = - 0,136 ; == 0,5 = - 0,8(3) ; = 0,2(4) *Mçi sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn ®Òu lµ mét sè h÷u tØ VÝ dô: 0,(4) = 0,(1). 4 = . 4 = 0,(3) = 0,(1). 3 = . 3 = 0,(25) = 0,(01). 25 = . 25 = *KÕt luËn: SGK/34 3.LuyÖn tËp Sè 0,323232....lµ 1 sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn, ®ã lµ mét sè h÷u tØ. 0,323232.....= 0,(32) = 0,(01). 32 = . 32= Bµi 67/34SGK: Cã thÓ ®iÒn 3 sè : A = = ; A = = A = = 4. Cñng cè: Hs:- Nh¾c l¹i ®iÒu kiÖn ®Ó mét ph©n sè viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn - KÜ n¨ng vËn dông vµo bµi tËp 5. DÆn dß: - Häc thuéc bµi - Lµm bµi 65 72/SGK. IV. Rút kinh nghiệm: ........................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngày soạn : / / Ngày dạy : / / TIẾT 14: SỐ THẬP PHÂN HỮU HẠN. SỐ THẬP PHÂN VÔ HẠN TUẦN HOÀN. I.Môc tiªu: - KiÕn thøc: Cñng cè ®iÒu kiÖn ®Ó mét ph©n sè viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn - KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt mét ph©n sè d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn vµ ng­îc l¹i ( thùc hiÖn víi c¸c sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn chu k× cã tõ 1 ®Õn 2 ch÷ sè ) - Th¸i ®é: Gi¸o dôc tÝnh chÝnh x¸c, cÈn thËn cho häc sinh II.ChuÈn bÞ Thầy: B¶ng phô Trß : B¶ng nhá III.TiÕn tr×nh bài dạy: 1. Tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Nªu ®iÒu kiÖn ®Ó mét ph©n sè viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n, sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn - Lµm bµi 68(a)/SGK 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thầy vµ trß Ghi b¶ng Ho¹t ®éng1: ViÕt d­íi d¹ng sè thËp ph©n Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi 69/SGk vµ yªu cÇu häc sinh dïng m¸y tÝnh ®Ó thùc hiÖn Hs: C¶ líp cïng lµm vµo vë vµ th«ng b¸o kÕt qu¶ Gv: Ghi b¶ng ®Ò bµi 71/SGk Hs: Suy nghÜ – Tr¶ lêi kÕt qu¶ 1Hs: Lªn b¶ng tr×nh bµy Gv: §­a tiÕp néi dung 2 bµi 85 vµ 87/SBT lªn 2 b¶ng phô Hs: Ho¹t ®éng theo nhãm cïng bµn, (Mçi d·y lµm 1 bµi) lµm vµo b¶ng nhá Gv: Gäi ®¹i diÖn 2 d·y mang bµi lªn g¾n (Mçi d·y 1 bµi) Gv+Hs: Cïng ch÷a bµi 2 nhãm sau ®ã kiÓm tra thªm bµi lµm cña vµi nhßm kh¸c cã nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cho ®iÓm nh÷ng nhãm lµm tèt Gv: L­u ý cho häc sinh: ë nh÷ng d¹ng to¸n nµy nªn sö dông m¸y tÝnh bá tói cho nhanh Ho¹t ®éng 2: ViÕt d­íi d¹ng ph©n sè Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi 70/SGK vµ h­íng dÉn häc sinh c¸ch lµm c©u a vµ b ViÕt d­íi d¹ng ph©n sè thËp ph©n Rót gän vÒ ph©n sè tèi gi¶n Hs: Tù lµm tiÕp c©u c vµ d vµo b¶ng nhá råi th«ng b¸o kÕt qu¶ Gv: Yªu cÇu häc sinh lµm tiÕp bµi 88/SBT (lµm vµo b¶ng nhá) Hs: Lµm c©u a theo sù h­íng dÉn cña Gv sau ®ã tù lµm tiÕp c©u b vµ c vµo b¶ng nhá råi th«ng b¸o kÕt qu¶ Ho¹t ®éng 3: So s¸nh c¸c sè thËp ph©n Gv: Cho häc sinh lµm bµi 72/SGk Hs: Cïng lµm bµi theo sù h­íng dÉn cña Gv:H·y viÕt c¸c sè thËp ph©n ®ã d­íi d¹ng kh«ng gän råi so s¸nh D¹ng1: ViÕt ph©n sè hoÆc mét th­¬ng d­íi d¹ng sè thËp ph©n Bµi 69 34SGK a, 8,5 : 3 = 2,8(3) b, 18,7 : 6 = 3,11(6) c, 58 : 11 = 5,(27) d, 14,2 : 3,33 = 4,(264) Bµi 71/35SGK = 0,(01) ; = 0,(001) Bµi 85/15SBT V× c¸c ph©n sè nµy ®Òu ë d¹ng tèi gi¶n vµ mÉu kh«ng chøa thõa sè nguyªn tè nµo kh¸c 2 vµ 5 16 = 24 ; 40 = 23. 5 ; 125 = 53 ; 25 = 52 Do ®ã:= - 0,4375 ;= 0,275 = 0,016 ; = - 0,56 Bµi 87/35SBT V× c¸c ph©n sè nµy ®Òu ë d¹ng tèi gi¶n vµ mÉu cã chøa thõa sè nguyªn tè kh¸c 2 vµ 5 6 = 2. 3 ; 5 ; 15 = 3. 5 ; 11 Do ®ã: = 0,8(3) ; = -1,(6) = 0,4(6) ; = - 0,(27) D¹ng 2: ViÕt sè thËp ph©n d­íi d¹ng ph©n sè Bµi 70/35SGK a, 0,32 = = b, - 0,124 = = c, 1,28 = = d, -3,12 = = Bµi 88/15SBT a, 0,(5) = 0,(1). 5 = . 5 = b, 0,(34) = 0,(01). 34 =. 34 = c, 0,(123) = 0,(001). 123 = . 123 = = D¹ng 3: Bµi tËp vÒ thø tù 0,(31) = 0,3131313......... 0,3(13) = 0,3131313.......... VËy : 0,(31) = 0,3(13) 4. Cñng cè: Gv: Kh¾c s©u cho häc sinh mét sè kiÕn thøc sau: N¾m v÷ng kÕt luËn vÒ quan hÖ gi÷a sè h÷u tØ vµ sè thËp ph©n LuyÖn thµnh th¹o c¸ch viÕt ph©n sè thµnh sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn vµ ng­îc l¹i 5. DÆn dß: - Lµm bµi 86; 90; 91; 92/15SBT - §äc tr­íc bµi “ Lµm trßn sè” IV. Rút kinh nghiệm: ........................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngày soạn : / / Ngày dạy : / / TIẾT 15: LÀM TRÒN SỐ. I.Môc tiªu: - KiÕn thøc: Häc sinh cã kh¸i niÖm vÒ lµm trßn sè. BiÕt ý nghÜa cña viÖc lµm trßn sè trong thùc tiÔn - KÜ n¨ng: N¾m v÷ng vµ biÕt vËn dông c¸c quy ­íc lµm trßn sè. Sö dông ®óng c¸c thuËt ng÷ nªu trong bµi - Th¸i ®é: Cã ý thøc vËn dông c¸c quy ­íc lµm trßn sè trong ®êi sèng hµng ngµy II.ChuÈn bÞ: Thầy: B¶ng phô + M¸y tÝnh bá tói Trß : B¶ng nhá + M¸y tÝnh bá tói III.TiÕn tr×nh bài dạy: 1. Tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò: ViÕt d­íi d¹ng sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn cã chu k× cña phÐp chia sau: a, 8,5 : 3 = ? ; b, 58 : 11 = ? ; c, 18,7 : 6 = ? ; d, 14,2 : 3,33 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thầy vµ trß Ghi b¶ng Ho¹t ®éng1: T×m hiÓu vÝ dô Gv: VÏ phÇn trôc sè lªn b¶ng 1Hs: Lªn b¶ng biÓu diÔn sè thËp ph©n 4,3 vµ 4,9 trªn trôc sè Hs: Cßn l¹i cïng thùc hiÖn vµo vë ghi Gv: XÐt xem sè thËp ph©n 4,3 gÇn sè nguyªn nµo nhÊt? T­¬ng tù víi sè thËp ph©n 4,9 Hs: Nghe Gv dÉn d¾t vµ ghi bµi Gv: VËy ®Ó lµm trßn mét sè thËp ph©n ®Õn hµng ®¬n vÞ ta lÊy sè nguyªn nµo? Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ?1/SGK 1Hs: Lªn b¶ng ®iÒn Hs: Cßn l¹i cïng thùc hiÖn c¸ nh©n vµo b¶ng nhá Gv+Hs: Cïng ch÷a bµi trªn b¶ng vµ 1 sè bµi kh¸c Gv: Chèt: 4,5 cã thÓ nhËn 2 gi¸ trÞ v× 4,5 c¸ch ®Òu c¶ 2 sè 4 vµ 5 do ®ã ph¶i cã quy ­íc vÒ lµm trßn sè ®Ó cã kÕt qu¶ duy nhÊt. VËy quy ­íc ®ã lµ g×? Gv: §­a vÝ dô 2 vµ vÝ dô 3 lªn b¶ng phô 2Hs: §øng t¹i chç tr¶ lêi kÕt qu¶ vµ gi¶i thÝch râ c¸ch lµm Gv: Chèt vµ chuyÓn môc Ho¹t ®éng 2: Quy ­íc lµm trßn sè Gv: Trªn c¬ së c¸c vÝ dô trªn ng­êi ta ®­a ra 2 quy ­íc lµm trßn sè 1Hs: §äc tr­êng hîp1 trong SGK/36 Gv: H­íng dÉn häc sinh thùc hiÖn vÝ dô Dïng bót ch× v¹ch 1 nÐt mê ng¨n phÇn cßn l¹i vµ phÇn bá ®i 1Hs: §äc tiÕp tr­êng hîp 2 trong SGK/36 Gv: H­íng dÉn häc sinh thùc hiÖn vÝ dô nh­ vÝ dô ë tr­êng hîp1 Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ?2/SGK Hs: Lµm bµi theo nhãm cïng bµn vµo b¶ng nhá sau ®ã ®¹i diÖn 1 nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy Gv+Hs: Cïng ch÷a bµi trªn b¶ng vµ 1 sè bµi kh¸c Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp Gv: Yªu cÇu häc sinh lµm bµi 73/SGk 2Hs: Lªn b¶ng lµm bµi (mçi häc sinh lµm 3 c©u) Hs: Cßn l¹i lµm bµi theo nhãm 2 b¹n cïng bµn vµo b¶ng nhá Gv: §äc kÕt qu¶ cña bµi ®Ó häc sinh ®èi chiÕu Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi 74/SGK 1Hs: §äc to ®Ò bµi Gv: H­íng dÉn häc sinh c¸ch tÝnh ®iÓm (tÝnh theo c¸ch míi : Ch­¬ng tr×nh thay s¸ch) 1.VÝ dô *VÝ dô1: Lµm trßn c¸c sè thËp ph©n 4,3 vµ 4,9 ®Õn hµng ®¬n vÞ §Ó lµm trßn 1 sè thËp ph©n ®Õn hµng ®¬n vÞ ta lÊy sè nguyªn gÇn víi sè ®ã nhÊt vµ viÕt 4,3 4 ; 4,9 5 KÝ hiÖu: “” ®äc lµ gÇn b»ng hoÆc xÊp xØ ?1. 5,4 5 5,8 6 ; 4,5 5 *VÝ dô 2: Lµm trßn sè 72900 ®Õn hµng ngh×n (trßn ngh×n) 72900 73000 *VÝ dô 3: Lµm trßn sè 0,8134 ®Õn hµng phÇn ngh×n (lµm trßn ®Õn ch÷ sè thËp ph©n thø 3) 0,8134 0,813 2.Quy ­íc lµm trßn sè Tr­êng hîp1: SGK/36 VÝ dô: a, 86,149 86,1 (lµm trßn ch÷ sè thËp ph©n thø nhÊt) b, 542 540 (trßn trôc) Tr­êng hîp 2: SGK/36 VÝ dô: a, 0,0861 0,09 (lµm trßn ch÷ sè thËp ph©n thø 2) b, 1573 1600 (trßn tr¨m) ?2. a, 79,3826 79,383 b, 79,3826 79,83 c, 79,3826 79,4 3. LuyÖn tËp Bµi 73/36SGK 7,923 7,92 ; 50,401 50,40 17,418 17,42 ; 0,155 0,16 79,1364 79,14 ; 60,996 61 Bµi 74/36SGK §TBMHK= = = 7,3 VËy: §iÓm TBMHKI cña b¹n C­êng lµ 7,3 4. Cñng cè: Hs: - Nh¾c l¹i 2 tr­êng hîp (quy ­íc) lµm trßn sè - KÜ n¨ng lµm trßn sè 5. DÆn dß: - N¾m v÷ng 2 quy ­íc cña phÐp lµm trßn sè - Lµm bµi 7581/SGK IV. Rút kinh nghiệm: ........................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngày soạn : / / Ngày dạy : / / TIẾT 16: LUYỆN TẬP I. Môc tiªu: - KiÕn thøc: Cñng cè vµ vËn dông thµnh th¹o hai quy ­íc lµm trßn sè. Sö dông ®óng c¸c thuËt ng÷ trong bµi - KÜ n¨ng: VËn dông hai quy ­íc lµm trßn sè vµo c¸c bµi to¸n thùc tÕ, vµo viÖc tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc - Th¸i ®é: Cã ý thøc vËn dông vµo ®êi sèng hµng ngµy II. ChuÈnbị: Thầy: B¶ng phô + M¸y tÝnh bá tói Trß : B¶ng nhá + M¸y tÝnh bá tói III. TiÕn tr×nh bài dạy : 1. Tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò: ( 7’ ) - Ph¸t biÓu hai quy ­íc lµm trßn sè - Lµm trßn sè 3695 ®Õn hµng chôc, hµng tr¨m, hµng ngh×n 3. Bµi míi : Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß Ghi b¶ng Ho¹t ®éng1: Lµm trßn kÕt qu¶ sau khi thùc hiÖn phÐp tÝnh Gv: H·y lµm bµi 99/SBT 1Hs: Lªn b¶ng dïng m¸y tÝnh ®Ó t×m kÕt qu¶ Hs: Cßn l¹i cïng lµm vµ ®èi chiÕu kÕt qu¶ Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi tËp 100/SBT Hs: Cïng thùc hiÖn c©u a theo sù h­íng dÉn cña Gv Gv: T­¬ng tù h·y sö dông m¸y tÝnh bá tói thùc hiÖn tiÕp c¸c c©u b, c, d råi th«ng b¸o kÕt qu¶ Gv: KiÓm tra l¹i c¸c kÕt qu¶ cña häc sinh b»ng m¸y tÝnh bá tói Ho¹t ®éng 2: ­íc l­îng kÕt qu¶ phÐp tÝnh b»ng c¸ch ¸p dông quy ­íc lµm trßn sè Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi 77/SGk vµ h­íng dÉn häc sinh cïng thùc hiÖn theo c¸c b­íc sau: - Lµm trßn c¸c thõa sè ®Õn ch÷ sè ë hµng cao nhÊt - Nh©n, chia... c¸c sè ®· ®­îc lµm trßn ®­îc kÕt qu¶ ­íc l­îng - TÝnh ®Õn kÕt qu¶ ®óng, so s¸nh víi kÕt qu¶ ­íc l­îng Gv: §­a tiÕp ®Ò bµi 81/SGK lªn b¶ng phô Hs: Cïng ®äc thÇm yªu cÇu cña bµi vµ vÝ dô tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc A Gv: Yªu cÇu häc sinh lµm bµi theo 4 nhãm(mçi nhãm lµm 1 c©u) vµo b¶ng nhá sau ®ã gäi ®¹i diÖn 4 nhãm g¾n bµi nhãm m×nh lªn b¶ng Gv+Hs: Cïng ch÷a bµi 4 nhãm, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ ®óng(sai) vµ cho ®iÓm bµi lµm tõng nhãm Ho¹t ®éng 3: øng dông cña lµm trßn sè vµo thùc tÕ Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bai tËp 78/SGk Hs: Lµm bµi t¹i chç vµ th«ng b¸o kÕt qu¶ Gv: Yªu cÇu häc sinh lµm tiÕp bµi 79/SGK 1Hs: Lªn b¶ng tr×nh bµy Hs: Cßn l¹i cïng lµm bµi vµo vë vµ dèi chiÕu kÕt qu¶ D¹ng1: Thùc hiÖn phÐp tÝnh råi lµm trßn kÕt qu¶ ®Õn ch÷ sè thËp ph©n thø 2 Bµi 99/16SBT a, 1= 1,666.......... 1,67 b, 5= 5,1428........ 5,14 c, 4= 4,2727......... 4,27 Bµi 100/16SBT a, 5,3013 + 1,49 + 2,364 + 0,154 = 9,3093 9,31 b, (2,635 + 8,3) – (6,002 + 0,16) = 4,773 4,77 c, 96,3.3,007 = 289,5741289,57 d, 4,508: 0,19= 23,7263....23,73 D¹ng 2: ¸p dông quy ­íc lµm trßn sè ®Ó ­íc l­îng kÕt qu¶ phÐp tÝnh Bµi 77/37SGK a, 495. 52 500. 50 = 2500 b, 82,36. 5,1 80. 5 = 400 c, 6730 : 48 7000 : 50 = 140 Bµi 81/38SGK a, 14,61 – 7,15 + 3,2 C¸ch1: 15 – 7 + 3 = 11 C¸ch 2: = 10,66 11 b, 7,56 . 5,173 C¸ch1: 8 . 5 = 40 C¸ch 2: = 39,10788 39 c, 73,95 : 14,2 C¸ch1: 74 : 14 = 5 C¸ch 2: = 5,2077......= 5 d, C¸ch1: = 3 C¸ch 2: = 2,42602....... 2 D¹ng 3: Mét sè øng dông cña lµm trßn sè vµo thùc tÕ Bµi 78/38SGK §­êng chÐo mµn h×nh 21 in lµ: 2,54cm . 21 53,54cm 53cm Bµi 79/38SGK Chu vi h×nh ch÷ nhËt lµ: (10,234 + 4,7).229,868...30m DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt lµ: 10,234 . 4,7 = 48,0998 48m2 4. Cñng cè: ( 3’) Hs: §äc môc “Cã thÓ em ch­a biÕt” trong SGK/39 5. DÆn dß: ( 2’) - Thùc hµnh ®o ®­êng chÐo mµn h×nh ti vi ë gia ®×nh em(theo em) sau ®ã kiÓm tra l¹i b»ng phÐp tÝnh - TÝnh chØ sè BMI cña mäi ng­êi trong gia ®×nh em - Lµm bµi 80/SGK vµ bµi 98104/SBT IV. Rút kinh nghiệm: ........................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngày soạn : / / Ngày dạy : / / TIẾT 17: SỐ VÔ TỈ. KHÁI NIỆM CĂN BẬC HAI. I.Môc tiªu: - KiÕn thøc: Häc sinh cã kh¸i niÖm vÒ sè v« tØ vµ hiÓu thÕ nµo lµ c¨n bËc hai cña mét sè kh«ng ©m - KÜ n¨ng: BiÕt sö dông ®óng kÝ hiÖu - Th¸i ®é: RÌn tÝnh chÝnh x¸c, cÈn thËn cho häc sinh. *Träng t©m: KN sè v« tØ, c¨n bËc hai. II.Chuẩn bị: Thầy: B¶ng phô + M¸y tÝnh bá tói Trß : B¶ng phô + M¸y tÝnh bá tói III.TiÕn tr×nh bài dạy: 1. Tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: (3’) - ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ ? - H·y tÝnh 12 = ? ; = ? 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña : Thầy vµ trß Ghi b¶ng Ho¹t ®éng1: §Æt vÊn ®Ò vµo bµi Gv: Qua phÇn kiÓm tra bµi cò hái häc sinh : Cã sè h÷u tØ nµo mµ b×nh ph­¬ng b»ng 2 kh«ng? Bµi häc h«m nay sÏ cho ta c©u tr¶ lêi Ho¹t ®éng 2: Sè v« tØ Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi tËp 40/SGK Hs: Quan s¸t, t×m hiÓu ®Ò bµi Gv: Gîi ý : TÝnh SABCD TÝnh SAEBF = ? Nh×n h×nh vÏ ta thÊy: SAEBF = ? vµ SABCD = ? Suy ra: SABCD = ? Hs: Th¶o luËn vµ tr¶ lêi theo sù gîi ý cña Gv Gv: H­íng dÉn häc sinh c¸ch tÝnh AB - NÕu gäi x(m) lµ ®é dµi c¹nh AB th× x cÇn ®iÒu kiÖn g× ? - H·y biÓu thÞ SABCD theo x Hs: Suy nghÜ – Tr¶ lêi t¹i chç Gv: Cã sè h÷u tØ nµo mµ b×nh ph­¬ng lªn b»ng 2 kh«ng?Kh¸i niÖm sè v« tØ VËy : Sè v« tØ lµ g× ? Hs: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm sè v« tØ Gv: Giíi thiÖu tËp hîp c¸c sè v« tØ vµ chèt:Sè v« tØ kh¸c sè h÷u tØ nh­ thÕ nµo Ho¹t ®éng 3: Kh¸i niÖm vÒ c¨n bËc hai Gv: TÝnh 32 ; Hs: TÝnh vµ tr¶ lêi t¹i chç Gv: Ta gäi 3 vµ (- 3) lµ c¸c c¨n bËc hai cña 9 T­¬ng tù : vµ lµ c¸c c¨n bËc hai cña sè nµo ? ; 0 lµ c¨n bËc hai cña sè nµo ? Gv: H·y t×m x biÕt x2 = - 1 Hs: Kh«ng cã gi¸ trÞ nµo cña x v× x2 0 víi mäi x (-1) kh«ng cã c¨n bËc hai Gv: VËy c¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m lµ mét sè nh­ thÕ nµo? Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m 1Hs: §äc to ®Þnh nghÜa Gv: H·y t×m c¸c c¨n bËc hai cña 16 ; (-16) ; Hs: T×m vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng nhá Gv: Chèt : ChØ cã sè d­¬ng vµ sè 0 míi cã c¨n bËc hai. Sè ©m kh«ng cã c¨n bËc hai VËy:Mçi sè d­¬ng cã mÊy c¨n bËc hai , Sè 0 cã mÊy c¨n bËc hai ? Gv: Giíi thiÖu cho häc sinh kÝ hiÖu vÒ c¨n bËc hai cña mét sè d­¬ng qua phÇn ng­êi ta chøng minh ®­îc r»ng Hs: Thùc hiÖn c¸c vÝ dô sau vµo b¶ng nhá theo nhãm cïng bµn = ? ; - = ? ; = ? ; - = ? = ? ; - = ? ; = ? ; - = ? Gv: L­u ý häc sinh:Kh«ng ®­îc viÕt = ± 2 v× vÕ tr¸i lµ kÝ hiÖu chØ cho c¨n d­¬ng cña 4 Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi tËp sau yªu cÇu häc sinh kiÓm tra xem c¸ch viÕt ®ã cã ®óng kh«ng ? = 6 ;CBH cña 49 lµ 7 ; = - 3 - = - 0,1 ; = ± ; = 9 x = 3 Hs:Th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi tõng c©u cã söa l¹i c¸c c©u sai vµo b¶ng nhá Gv: Quay trë l¹i phÇn 1 x2 = 2 x = ± v× x > 0 Nªn x = VËy : lµ ®é dµi ®­êng chÐo h×nh vu«ng cã c¹nh 1m Gv: Cho häc sinh lµm ?2/SGK 1Hs: Lªn b¶ng thùc hiÖn Hs: Cßn l¹i cïng lµm bµi vµo b¶ng nhá Gv: Cã thÓ chøng minh ®­îc ; ; ;..... lµ c¸c sè v« tØ . VËy cã bao niªu sè v« tØ ( cã v« sè sè v« tØ) Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp – Cñng cè Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n ®Ò bµi tËp 82/SGK 2Hs: Lªn b¶ng lµm bµi(mçi häc sinh lµm 2c©u) Hs: Cßn l¹i lµm bµi theo nhãm ( 2 ng­êi), lµm vµo b¶ng nhá Gv+Hs: Cïng ch÷a bµi trªn b¶ng vµ bµi 1 sè nhãm kh¸c. Cã ®¸nh gi¸ cho ®iÓm c¸c nhãm Gv: §­a tiÕp ®Ò bµi 86/SGK lªn b¶ng phô Hs: Dïng m¸y tÝnh vµ Ên nót theo h­íng dÉn trªn b¶ng Gv: §i quan s¸t vµ kiÓm tra viÖc thùc hµnh cña häc sinh 1. Sè v« tØ XÐt bµi to¸n : H×nh 5/SGK a, TÝnh SABCD SABCD = 2SAEBF = 2 . 1 = 2 (m2) b, TÝnh AB Gäi ®é dµi c¹nh AB lµ x(m) ; x > 0 th× ta cã : x2 = 2 VËy : x = 1,414213562373...... §ã lµ sè thËp ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn Nh÷ng sè nh­ vËy gäi lµ sè v« tØ. TËp hîp c¸c sè v« tØ ®­îc kÝ hiÖu lµ : I 2. Kh¸i niÖm vÒ c¨n bËc hai Ta cã : 32 = 9 ; = 9 3 vµ (- 3) lµ c¸c c¨n bËc hai cña 9 * §Þnh nghÜa: C¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m lµ sè x sao cho : x2 = a * VÝ dô : CBH cña 16 lµ 4 vµ (- 4) CBH cña lµ vµ Kh«ng cã c¨n bËc hai cña (- 16) * Ng­êi ta chøng minh ®­îc r»ng: +, Sè d­¬ng a cã ®óng 2 c¨n bËc hai lµ ( >0) vµ - ( <0) +, Sè 0 chØ cã 1 c¨n bËc hai lµ = 0 +, VÝ dô: = 2 vµ - = - 2 = 3 vµ - = - 3 = 4 vµ - = - 4 = vµ - = - +,Chó ý:Kh«ng ®­îc viÕt= ± 2 Bµi tËp cñng cè: = 6 §óng CBH cña 49 lµ 7 Sai ThiÕu: do CBH cña 49 cßn lµ (-7) = - 3 Sai V× : = = 3 - = - 0,1 §óng = ± Sai Mµ : = = 9 x = 3 Sai Mµ : = 9 x = 81 ?2. CBH cña 3 lµ vµ - CBH cña 10 lµ vµ - CBH cña 25 lµ = 5 vµ - = - 5 3. LuyÖn tËp Bµi 82/41SGK a, V× 52 = 25 nªn = 5 b, V× 72 = 49 nªn = 7 c, V× 12 = 1 nªn = 1 d, V× = nªn = Bµi 86/41SGK = 1945 = 225 = 1,463850 = 2,108185107 4. Cñng cè: (3’) Hs: Tr¶ lêi mét sè c©u hái sau ThÕ nµo lµ sè v« tØ ? Sè v« tØ kh¸c sè h÷u tØ nh­ thÕ nµo ? §Þnh nghÜa c¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m Nh÷ng sè nµo cã c¨n bËc hai ? 5. DÆn dß (2’) - §äc môc “ Cã thÓ em ch­a biÕt” - Häc thuéc bµi - Lµm bµi 8385/SGK vµ bµi 106 ; 107/SBT. Giê sau mang th­íc kÎ, com pa IV. Rút kinh nghiệm: ........................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngày soạn : / / Ngày dạy : / / TIẾT 18: SỐ THỰC. I. Môc tiªu: - KiÕn thøc: Häc sinh biÕt ®­îc sè thùc lµ tªn gäi chung cho c¶ sè h÷u tØ vµ sè v« tØ HiÓu ®­îc ý nghÜa cña trôc sè thùc - KÜ n¨ng: BiÕt ®­îc biÓu diÔn thËp ph©n cña sè thùc - Th¸i ®é: ThÊy ®­îc sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng sè tõ N ®Õn Z, Q vµ R *Träng t©m: Sè thùc, trôc sè thùc. II.ChuÈn bÞ: Thµy : B¶ng phô + M¸y tÝnh bá tói Trß : B¶ng nhá + M¸y tÝnh bá tói III.TiÕn tr×nh d¹y häc : 1. Tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò (6’) - §Þnh nghÜa c¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m - TÝnh : ; - ; ; ; 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß Ghi b¶ng Gv: Sè h÷u tØ vµ sè v« tØ tuy kh¸c nhau nh­ng ®­îc gäi chung lµ sè thùc. Bµi häc h«m nay sÏ cho ta hiÓu thªm vÒ sè thùc, c¸ch so s¸nh hai sè thùc, biÓu diÔn sè thùc trªn trôc sè Gv: Gäi häc sinh lÊy vÝ dô vÒ sè tù nhiªn, sè nguyªn ©m, ph©n sè, sè thËp ph©n h÷u h¹n, sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn, sè v« tØ viÕt d­íi d¹ng c¨n bËc hai Gv: H·y chØ ra trong c¸c sè trªn sè nµo lµ sè h÷u tØ, sè nµo lµ sè v« tØ TÊt c¶ c¸c sè trªn ®­îc gäi chung lµ sè thùc Hs: Thùc hiÖn ?1/SGK Gv: Gäi vµi häc sinh tr×nh bµy t¹i chç Gv: §­a ra b¶ng phô cã ghi s½n néi dung bµi tËp vµ yªu cÇu 1Hs: Lªn b¶ng ®iÒn Hs: Cßn l¹i cïng ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng nhá Gv: Víi 2 sè thùc x vµ y bÊt k× ta lu«n cã x = y hoÆc x > y hoÆc x < y Hs: Cïng thùc hiÖn vÝ dô minh ho¹ d­íi sù h­íng dÉn cña Gv Gv: Yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn tiÕp ?2 Hs: Thùc hiÖn vµ tr¶ lêi t¹i chç cã gi¶i thÝch râ rµng Gv: Gîi ý : 2,(35) = 2353535...... = - 0,63 Gv: Víi a, b R+ , nÕu a > b th× > Hs: LÊy vÝ dô minh ho¹ Gv: §Æt c©u hái : Cã biÓu diÔn ®­îc sè v« tØ trªn trôc sã kh«ng ? Hs: Tù ®äc trong SGK vµ xem h×nh 6/44SGK ®Ó biÓu diÔn sè trªn trôc sè Hs: Nghe Gv gi¶ng ®Ó hiÓu ®­îc ý nghÜa cña tªn gäi “ Trôc sè thùc” Gv: §­a ra b¶ng phô cã vÏ s½n h×nh 7/44SGK vµ hái : Ngoµi c¸c sè nguyªn, trªn trôc sè nµy cßn biÓu diÔn c¸c sè h÷u tØ nµo ? c¸c sè v« tØ nµo ? Hs: Quan s¸t trªn trôc sè vµ tr¶ lêi t¹i chç. Trªn trôc sè cßn biÓu diÔn c¸c sè sau : ; 0,3 ; 2 4,(6) ; - vµ Gv: Yªu cÇu häc sinh ®äc phÇn chó ý trong SGK/44 Gv: §­a ra b¶ng phô cã hi s½n yªu cÇu cña bµi 88/SGk 1Hs: Lªn b¶ng ®iÒn Hs : Cßn l¹i cïng ghi c¸ch ®iÒn vµo b¶ng nhá vµ ®èi chiÕu, nhËn xÐt bµi b¹n trªn b¶ng Gv: §­a tiÕp ®Ò bµi 89/SGK lªn b¶ng phô 1Hs: Tr¶ lêi t¹i chç cã gi¶i thÝch râ rµng Hs: Cßn l¹i theo dâi, nhËn xÐt vµ gãp ý Gv: Chèt l¹i vÊn ®Ò vµ gi¶i thÝch cho häc sinh hiÓu râ h¬n ë c©u b sai v× cßn cã sè v« tØ 1. Sè thùc * Sè h÷u tØ vµ sè v« tØ ®­îc gäi chung lµ sè thùc * KÝ hiÖu tËp hîp c¸c sè thùc lµ R * VËy: NZQ R ; I R ?1. Khi viÕt x R ta hiÓu r»ng x lµ mét sè thùc ( x cã thÓ lµ sè h÷u tØ hoÆc sè v« tØ ) Bµi tËp: §iÒn c¸c dÊu ( ; ; ) thÝch hîp vµo « vu«ng 3 Q ; 3 R ; 3 I - 2,35 Q ; 0,2(35) I N Z ; I R * So s¸nh hai sè thùc : T­¬ng tù nh­ sè s¸nh hai sè h÷u tØ viÕt d­íi d¹ng sè thËp ph©n VÝ dô : 0,3192....< 0,32(5) 1,24598..... > 1,24596 ?2. a, 2,(35) < 2,369121518 b, - 0,(63) = * Víi a, b lµ hai sè thùc d­¬ng ta cã NÕu a > b th× > 2. Trôc sè thùc Chó ý : SGK/44 3. LuyÖn tËp Bµi 88/44SGK: §iÒn vµo chç trèng a, NÕu a lµ sè thùc th× a lµ sè h÷u tØ hoÆc sè v« tØ b, NÕu b lµ sè v« tØ th× b viÕt ®­îc d­íi d¹ng sè thËp ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn Bµi 89/44SGK: §óng hay sai ? a, NÕu a lµ sè nguyªn th× a còng lµ sè thùc. §óng b, ChØ cã sè 0 kh«ng lµ sè h÷u tØ d­¬ng vµ còng kh«ng lµ sè h÷u tØ ©m. Sai c, NÕu a lµ sè tù nhiªn th× a kh«ng ph¶i lµ sè v« tØ. §óng 4. Cñng cè: ( 2’) Hs: Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau TËp hîp sè thùc bao gåm nh÷ng sè nµo ?V× sao nãi trôc sè lµ trôc sè thùc ? 5. DÆn dß: (2’) - Häc bµi - Lµm bµi 90 93/SGK vµ bµi 117 ; 118/SBT - «n ®Þnh nghÜa : Giao cña hai tËp hîp ; tÝnh chÊt cña ®¼ng thøc. IV. Rút kinh nghiệm: ..............................