Giáo án Tự chọn Vật lí 10 - Bài tập về tổng hợp và phân tích lực

Ngày soạn: 17/10/2011 Tuần: 10 BÁM SÁT(VẬT LÍ 10) BÀI TẬP VỀ TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC I. MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1. Kiến thức: - Học sinh nắm được cách tổng hợp và phân tích lực, nắm được điều kiện để một chất điểm đứng cân bằng. - Học sinh nắm đ ược kiến thức cơ bản về các tính chất đặc biệt trong tam giác, định lí hàm số Côsin, định lí Pitago để 2. Kĩ năng: Học sinh vận dụng được các kiến thức đã học để giải một số bài tập định lượng. 3. Giáo dục thái độ: Tung thực, tích cực học tập II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Giáo viên: Bài tập có chọn lọc và phương pháp giải. 2. Học sinh: Giải trước một số bài tập theo yêu cầu của giáo viên. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ, điều kiện xuất phát - Đề xuất vấn đề. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH *Giáo viên đưa ra hệ thống câu hỏi kiếm tra bài cũ của học sinh: 1. Nêu cách tổng hợp và phân tích lực ? 2. Nêu điều kiện cân bằng của chất điểm ? Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc cá nhân, trả lời câu hỏi. *Giáo viên bổ sung, nhận xét và cho điểm. *Giáo viên đặt vấn đề, nêu mục tiêu tiết học. *Học sinh tái hiện lại kiến thức một cách có hệ thống để trả lời các câu hỏi theo yêu cầu của giáo viên; *Học sinh nhận xét và bổ sung. *Học sinh tiếp thu và ghi nhận nhiệm vụ học tập, nhận thức vấn đề cần nghiên cứu. Hoạt động: Vận dụng giải một số bài tập liên quan HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH *Giáo viên cho học sinh chép đề bài tập 9.5/SBT; *Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm, thảo luận và tìm kết quả. *Giáo viên định hướng: +Phân tích các lực tác dụng lên vật; +Viết điều kiện cân bằng tại điểm C +Biểu diễn các lực lên hình vẽ, từ đó suy ra các yếu tố liên quan để tìm kết quả; *Giáo viên yêu cầu đại diện hai nhóm lên trình bày kết quả thảo luận; *Giáo viên yêu cầu học sinh nhận xét, bổ sung để hoàn thiện bài làm; *Giáo viên nhận xét và cho điểm. *Giáo viên cho học sinh chép đề bài tập 9.6/SBT; *Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm, thảo luận và tìm kết quả. *Giáo viên định hướng: +Phân tích các lực tác dụng lên vật; +Viết điều kiện cân bằng tại điểm C +Biểu diễn các lực lên hình vẽ, từ đó suy ra các yếu tố liên quan để tìm kết quả; *Giáo viên yêu cầu đại diện hai nhóm lên trình bày kết quả thảo luận; *Giáo viên yêu cầu học sinh nhận xét, bổ sung để hoàn thiện bài làm; *Giáo viên nhận xét và cho điểm. *Học sinh đọc và tóm tắt đề bài tập 9.5/SBT theo yêu cầu của giáo viên; *Đại diện hai nhóm lên trình bày kết quả: Vì vật chịu tác dụng của 3 lực : Trọng lực P, lực căng dây TAC và lực căng dây TBC nên : Điều kiện để vật cân bằng tại điểm C là : Theo đề bài ta có : P = mg = 5 . 9,8 = 4,9 (N) Theo hình vẽ tam giác lực ta có tana = => TAC = Ptan45o = 49N Mặt khác ta có : cosa = => TBC= = 49N = 69N Học sinh đọc và tóm tắt đề bài tập 9.6/SBT theo yêu cầu của giáo viên; *Đại diện hai nhóm lên trình bày kết quả: Tại điểm O đèn chịu tác dụng của 3 lực: + Trọng lực P của đèn + Các lực căng dây T1 và T2 Điều kiện cân bằng tại điểm O: Vì lực căng hai bên dây treo là như nhau nên theo hình vẽ ta có : => => T1 = Thay các số liệu từ dữ kiện bài toán, ta tìm được T1= T2 = 242N Vậy T1 = T2 = 242 (N Hoạt động 3: Củng cố bài học - Định hướng nhiệm vụ học tập tiếp theo. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH *Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc cá nhân, hệ thống hoá các công thức đã gặp trong tiết học; *Giáo viên cho học sinh chép đề bài tập: Một giá treo có thanh nhẹ AB dài 2m tựa vào tường ở A hợp với tường thẳng đứng góc. Một dây BC không dãn có chiều dài 1,2m nàm ngang, tại B treo vật có khối lượng 2kg. Lấy g = 10m/s2 1.Tính độ lớn phản lực do tường tác dụng lên thanh AB 2. Tính sức căng của dây BC *Giáo viên yêu cầu học sinh về nhà tiếp tục làm các bài tập ở sách bài tập. *Học sinh làm việc cá nhân, hệ thống các công thức, kiến thức đã gặp tại tiết học; *Học sinh làm việc cá nhân, chép đề bài tập về nhà. *Học sinh ghi nhận nhiệm vụ học tập theo yêu cầu của giáo viên.1 V. BÀI TẬP BỔ SUNG: Câu 1: Điều kiện cân bằng của một chất điểm chịu tác dụng của hai lực là: A. Cùng giá; B. Cùng độ lớn; C. Ngược chiều nhau. D. Cả A, B, C. Câu 2: Một chất điểm nằm cân bằng dưới tác dụng của ba lực thành phần F1= 12N; F2= 16N và F3= 18N. Nếu bỏ qua lực F2 thì hợp lực của hai lực F1 và F3 có độ lớn bằng A. 6N. B. 12N. C. 16N. D. 30N. Câu 3: Cho ba lực đồng quy cùng nằm trong một mặt phẳng, có độ lớn F bằng nhau và từng đôi một làm thành góc 1200. Hợp lực của chúng là: A. 0. B. 2F. C. 3F. D. 4F. IV. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY .......... Tổ trưởng kí duyệt 17/10/2011 HOÀNG ĐỨC DƯỠNG