Giáo án Tuần 6 tiết 18- Chọn sự việc ,chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự

Ngày 16/10/2008 Tuần 6 Tiết 18 Lớp dạy: 10T Giáo viên: Lê Văn Hiệp Bài dạy: CHỌN SỰ VIỆC ,CHI TIẾT TIÊU BIỂU TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ ---------&----------- I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : - Giúp HS biết sự việc , chi tiết tiêu biểu trong văn bản tự sự . - Bước đầu chọn được sự việc , chi tiết tiêu biểu khi viết một bài văn tự sự đơn giản . - Nâng cao nhận thức về thái độ phát hiện , ghi nhận những sự việc , chi tiết xảy ra trong đời sống và trong các TP để viết một bài văn tự sự . II. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Chuẩn bị: Ổn định lớp ,Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ : Hoàn cảnh Rama và Xita hội ngộ? Nguyên nhân nào khiến Rama ruồng bỏ Xita? Trước thái độ của Rama Xita đã hành động như thế nào?Ý nghĩa của hành động ấy? 3.Giới thiệu bài mới : PHƯƠNG PHÁP :Đàm thoại , phát vấn , thảo luận nhóm , diễn dich kết hợp quy nạp trên cơ sở các ví dụ thực tế . HOẠT ĐỘNGCỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH KIẾN THỨC CẦN ĐẠT Hoạt động 1 : Cho học sinh đọc GSK Thế nào là tự sự ? Sự việc là gì ? ( Giáo viên lấy ví dụ cụ thể : ( Văn bản Chiến thắng Mtao Mxây) để chỉ ra thế nào là tự sựï, sự việc, chi tiết ) Thế nào là sự việc tiêu biểu ? Chi tiết là gì? Từ đó em rút ra nhận xét gì? I/ Khái niệm 1.Tự sự: là kể chuyện, dùng ngôn ngữ trình bày một chuỗi các sự việc,từ sự việc này dẫn đến sự việc kia, cuối cùng kết thúc thể hiện một ý nghĩa. 2. Sự việc và sự việc tiêu biểu - Sự việc là cái xảy ra được nhận thức có ranh giới rõ ràng phân biệt với cái xảy ra khác.Mỗi sự việc được diễn tả bằng lời nói, cử chỉ, hành động của nhân vật trong quan hệ với nhân vật khác. - Sự việc tiêu biểu là sự việc quan trọng góp phần hình thành cốt truyện . Mỗi sự việc có nhiều chi tiết 3. Chi tiết Chi tiết là tiểu tiết có thể là1 lời nói, 1 hành động, 1 cử chỉ của nhân vật hoặc 1 sự vật, 1 hình ảnh thiên nhiên, 1 nét chân dung… ª Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu là khâu quan trọng trong quá trình kể hoặc viết một câu chuyện Hoạt động 2 : các thao tác chọn văn bản - Cho học sinh đọc văn bản 1 Tác giả dân gian kể chuyện gì ? Sự việc: khi chia tay với Mị Châu, Trọng Thủy than phiền “ta lại tìm nàng, lấy gì làm dấu? ”(chi tiết 1) và câu trả lời của Mị Châu : “ thiếp có áo … dấu ” ”(chi tiết 2) : đó có phải là chi tiết tiêu biểu không? - Cho học sinh đọc văn bản 2 - Cho học sinh chọn tìm các chi tiết rồi kể lại với một chi tiết tiêu biểu. Lựa chọn sự việc và chi tiết tiêu biểu là gì? Khi lựa chọn sự việc và chi tiết tiêu biểu ta cần lưu ý điều gì? Ý nghĩa của việc lựa chọn sự việc và chi tiết tiêu biểu? II. Cách chọn sự việc , chi tiết tiêu biểu 1. Văn bản 1 : - Công việc xây dựng và bảo vệ đất nước của cha ông ta ( xây thành, chế nỏ ) . -Tình vợ chồng ( Mị Châu - Trọng Thủy ) - Tình cha con ( An Dương Vương - Mị Châu ). => Đó là các sự việc tiêu biểu. * Hai chi tiết đều là chi tiết tiêu biểu : mở ra bước ngoặc mới, sự việc mới, tình tiết mới. Thiếu những chi tiết này, câu chuyện sẽ dừng lại và và sẽ không có các chi tiết nối tiêp (Trọng Thủy theo dấu lông ngỗng, Cha con ADV cùng đường…) 2. Văn bản 2 : Sự việc (tưởng tượng) con trai Lão Hạc trở về làng sau cách mạng tháng Tám. -Các chi tiết tiêu biểu : +Về tới làng, anh bồ hồi nhớ về kỷ niệm xưa. + Anh tìm gặp ông giáo và theo ông đi viếng mộ cha. Lựa chọn những sự việc, chi tiết tiêu biểu là lựa chọn những sự việc , chi tiết làm nên ý nghĩa cốt truyện. Lưu ý: + Xác định đề tài, chủ đề của bài văn. + Dự kiến cốt truyện( nhiều sự việc, chi tiết tiếp nối) + Giúp người viết diễn tả một cách chính xác, đa dạng những tình cảm và suy nghĩ của mình . + Giúp người viết thể hiện được một cách có hiệu quả nhất chủ đề và ý nghĩa của văn bản. Hoạt động 3:Thực hành (chia lớp thành 2 nhóm) Giấy A1 hoặc bảng phụ Lựa chọn một số sự việc và chi tiết tiêu biểu để kể theo các đề tài sau: Nhóm 1: Một nghĩa cử đẹp trong ứng xử. Nhóm 2: Một tấm gương vượt khó học tốt. Hoạt động 4 : Luyện tập theo 2 nhóm Cho học sinh đọc SGK và gợi ý Không được bỏ Có những sự việc, sự vật tưởng chừng như bỏ đi nhưng lại quan trọng. Sự sai lầm chịu đựng như đã sống âm thầm không sợ hiểu lầm là tốt => hãy sống như thế . Đoạn văn kể chuyện gì ? Cuối đoạn trích, tác giả đã chọn sự việc gì, kể bằng chi tiết tiêu biểu nào ? Có thể coi đây là thành công của Hôme trong kể huyện sử thi không ? III/ Luyện tập : 1. “ Hòn đá xù xì” : - Không được bỏ chi tiết Hòn đá xù xì được phát hiện và chở đi nơi khác, vì đó là chi tiết quan trọng – tăng thêm ý nghĩa cốt truyện 2. - Tâm trạng của Ô-đi-xê và Pê-nê-lôp -Cuộc đấu trí giữa Pê-nê-lôp và Ô-đi-xê qua chi tiết chiếc giường và nhờ chi tiết ấy hai người đã nhận ra nhau. Hoạt động 5 : Củng cố V/ Củng cố : Thế nào là sự việc, chi tiết tiêu biểu. Ý nghĩa của việc lựa chọn. Hoạt động 6: Hướng dẫn học bài, soạn bài . VI/ Dặn dị: Tiết 19 – 20 : soạn bài Tấm Cám