Giáo án Vật lí 11 - Tiết 54 - Bài tập về lực từ

Soạn: 22/01 Tiết 54 11H: bài tập về lực từ Giảng 11K: 11T: Mục tiêu: + Vận dụng được quy tắc bàn tay trái và vận dụng được công thức định luật Am - pe, kể cả xác định được góc trong công thức đó. + Xác định được momen ngẫu lực từ tác dụng lên một khung dây có dạng hình tam giác (không phải hình chữ nhật). + Xác định được chiều của lực Lo - ren - xơ và công thức xác định độ lớn của lực Lo - ren - xơ. Chuẩn bị: I. Giáo viên: Xem xét kĩ các bài tập mẫu, dự kiến các tình huống HS có thể hỏi trong quá trình tiếp thu bài. II. Học sinh: + Ôn tập kĩ lý thuyết. + Làm bài tập ở nhà. C. ổn định tổ chức – Kiểm tra: I. ổn định tổ chức: 11H: /34 11T: /31 11K: /34 II. Kiểm tra: Thế nào là độ từ thiên, độ từ khuynh? Các cực từ của Trái Đất nằm ở đâu? Bão từ là gì? ảnh hưởng của bão từ đối với cuộc sống con người? D. Các hoạt động dạy và học: Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung cần đạt + Hướng dẫn HS phân tích dữ kiện bài toán để đưa ra được lời giải chính xác. + Lưu ý HS về điều kiện cân bằng của đoạn dây dẫn , từ đẳng thức vectơ chiếu lên các trục để được các phương trình vô hướng. + Xác định chính xác lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn CD, từ đó suy ra chiều của dòng điện. + Từ điều kiện cân bằng, tìm độ lớn lực căng dây T (của một sợi). + Căn cứ vào điều kiện đề bài cho để Bài 1: D C D I C + Lực từ F = BIl + Trọng lực: P = mg. + Lực căng dây: 2T. + Hình vẽ cho và từ ,được: Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung cần đạt + Hướng dẫn HS phân tích, chỉ rõ các lực tác dụng lên từng cạnh của khung dây, chú ý góc hợp bởi mỗi đoạn dây với vectơ cảm ứng từ . + Yêu cầu HS rút ra nhận xét chung về mô men của lực từ tác dụng lên một khung dây dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường. + Phân tích để HS thấy rõ vai trò lực hướng tâm của lực Lorenx. + Lưu ý HS nhớ lại và sử dụng các kiến thức về chuyển động tròn đều. tìm giá trị lớn nhất của cường độ dòng điện. + Xác định đúng lực từ. áp dụng đúng quy tắc bàn tay trái. + Nhận xét về biểu thức mô men: không phụ thuộc vào hình dạng của khung dây. + Chỉ rõ phương, chiều của lực Lorenx.F quỹ đạo chuyển động của hạt trong từ trường. + Đưa ra các công thức cần thiết để sử dụng. Kết hợp các kiến thức cũ và mới để giải. , thay số được: . A C B Bài 2. + Góc hợp bởi đoạn dòng điện AB và và véctơ B bằng 1500, hợp bởi CA và B là 300 bởi BC và B là 900. + Hợp lực của FAB và FAC là F1 đặt tại trung điểm của đường cao AH. Lực t/d lên BC là F2 đặt tại trung điểm của BC. Mô men ngẫu lực từ là: M = F1.NH. (Nhận thấy FAB = FAC = 1/2 F2 và FAB cùng chiều với FAC). +Suy ra: M = 12IBah = IBS. Nhận xét: Biểu thức của M không phụ thuộc hình dạng khung dây. Bài 3: U = 220V. B = 0,005T . a) Chiều chuyển động của elêctron? M R b) R = ? Giải: a) Lực Loren có phương vuông góc với vectơ vận tốc, do đó, nó đóng vai trò lực hướng tâm, chiều theo quy tắc bàn tay trái. Chiều chuyển động của êlêctron cùng chiều với lực Loren. b) F (1) Trước khi tăng tốc, vận tốc elêctron là rất nhỏ nên: F (2) thay (2) vào (1), được: , thay số ta được R = 0,01m E. Củng cố – Dặn dò: I. Củng cố: HS tìm chu kỳ quay của hạt và rút ra nhận xét. II. Dặn dò: Làm các bài tập trong SBT ./.