Giáo án Vật lý lớp 9 tuần 4

TuÇn 4. Ngµy so¹n: 5/9/2013 Ngµy d¹y : tiÕt 07: Bµi tËp vËn dông ®Þnh luËt ¤m ( Tiếp) I.MỤC tiªu 1.Kiến thức: Vận dụng các kiến thức đã học để giải được các bài tập đơn giản về đoạn mạch gồm nhiều nhất là 3 điện trở. 2.Kĩ năng -Giải bài tập vật lí theo đúng các bước giải. -Rèn kĩ năng phân tích, so sánh, tổng hợp thông tin. -Sử dụng đúng các thuật ngữ. 3. Thái độ: Cẩn thận, trung thực ` II CHUẨN BỊ Bảng phụ. Các bước giải bài tập: -Bước 1: Tìm hiểu tóm tắt đề bài, vẽ sơ đồ mạch điện ( nếu có). -Bước 2: Phân tích mạch điện, tìm công thức liên quan đến các đại lượng cần tìm. -Bước 3: Vận dụng công thức đã học để giải bài toán. -Bước 4: Kiểm tra kết quả, trả lời. III/ TiÕn tr×nh lªn líp A/ Tæ chøc líp (1ph): KiÓm tra sÜ sè: 9A.... 9B...... B/ KiÓm tra bµi cò (kh«ng): C/ Bµi míi Ho¹t ®éng cña Gv, Hs Néi dung Gv: Gäi Hs ®äc bµi 6.1 SBT ? Tãm t¾t ®Ò bµi vµ vÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn ? Nªu c¸ch tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp, m¾c song song? Gv: Chó ý nÕu R1 = R2 = R th× ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng khi chóng m¾c song song lµ: Rt® = Hs: lªn b¶ng tr×nh bµy ? NhËn xÐt R1 R2 A B A V Gv: Ra bµi tËp Cho m¹ch ®iÖn nh­ h×nh vÏ R1 = 2, V«n kÕ chØ 6V, am pe kÕ chØ 1A TÝnh R2 ? Nªu vai trß cña ampe kÕ vµ v«n kÕ trong s¬ ®å ? Khi ®ã c­êng ®é dßng ®iÖnvµ hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch b»ng bao nhiªu ? BiÕt Rt® , R2 ®­îc tÝnh nh­ thÕ nµo Hs: lªn b¶ng tr×nh bµy R1 R2 R3 A B K A Hs ®äc bµi: Cho m¹ch ®iÖn R1 = 30; R2 = 45; R3 = 60 UAB = 130V TÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch T×m sè chØ cña ampe kÕ? TÝnh c­êng ®é dßng ®iÖn qua c¸c ®iÖn trë R1; R3 ? ? Tãm t¾t ®Ò bµi ? Nªu c¸ch tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng ? Nªu vai trß cña ampe kÕ trong s¬ ®å ? Muèn t×m sè chØ cña ampe kÕ em lµm ntn ? Nªu c¸ch tÝnh I1 ; I3 ? Cã c¸ch nµo kh¸c ®Ó tÝnh I1 ; I3 kh«ng Gv: - TÝnh U2 ; U3 - TÝnh I1 ; I3 Cñng cè: Gv hÖ thèng l¹i kiÕn thøc toµn bµi Bµi tËp: Tõ hai lo¹i ®iÖn trë R1 = 1; R2 = 4. Cã bao nhiªu c¸ch m¾c thµnh mét m¹ch ®iÖn nèi tiÕp ®Ó khi ®Æt vµo hai ®Çu ®o¹n m¹ch mét hiÖu ®iÖn thÕ 26V th× dßng ®iÖn qua m¹ch lµ 2ª HD:§iÖn trë cña ®¹on m¹ch R = 13 Gäi x vµ y lµ sè ®iÖn trë lo¹i 1 vµ 3 (x, y kh«ng ©m) Ta cã x + 4y = 13 x = 13 – 4y x , y < 4 VËy x = 13, y = 0; x = 9 , y = 1; x = 5, y = 2 hoÆc x = 1, y = 3 Bµi 1(Bµi 6.1 - SBT-11) R1 R2 A B Gi¶i a) Rt® =? §iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch khi 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp lµ: Rt® = R1 + R2 = 40 NhËn xÐt: Rt® > R1 ; R2 b) Rt® =? §iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch khi 2 ®iÖn trë m¾c song song lµ: R’t® = = NhËn xÐt: R’t® < R1 ; R2 c) = ? R1 R2 A B A V = Bµi 2: R1 = 2 V«n kÕ chØ 6V, am pe kÕ chØ 1A R2 = ? Gi¶i Ta cã U = 6V, I = 1A §iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch lµ: Rtd = R1 R11112 R3 A B K A Mµ Rt® = R1 + R2 R2 = 4 Bµi 3: R1 = 30; R2 = 45; R3 = 60 UAB = 130V RAB = ? T×m sè chØ cña ampe kÕ? I1 ; I3 = ? Gi¶i a) RAB = ? R13 = = RAB = R2 + R13 = 45 + 20 = 65 b) T×m sè chØ cña ampe kÕ? C­êng ®é dßng ®iÖn m¹ch chÝnh lµ: IAB = VËy ampe kÕ chØ 2A. c) I1 ; I3 = ? Ta cã I1 = 2I3 (1) Mµ I1 + I3 = IAB I1 + I3 = 2A (2) Thay (1) vµo (2): 3I3 = 2 I3 = A I1 = A Bµi 4 Cã 4 c¸ch: x = 13, y = 0; x = 9 , y = 1; x = 5, y = 2 hoÆc x = 1, y = 3 V. Rót kinh nghiÖm: Ngµy so¹n : 5/9/2013 Ngµy d¹y : TiÕt 08. Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn I/ Môc tiªu - Nªu ®­îc ®iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo chiÒu dµi, tiÕt diÖn vµ vËt liÖu lµm d©y dÉn. - BiÕt c¸ch x¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo mét trong c¸c yÕu tè(l,S, vËt liÖu). - Suy luËn vµ tiÕn hµnh ®­îc TN kiÓm tra sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi. - Nªu ®­îc ®iÖn trë cña d©y dÉn cã cïng tiÕt diÖn vµ ®­îc lµm tõ cïng mét VL tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi cña d©y. II/ chuÈn bÞ * Mçi nhãm häc sinh: + 1 nguån ®iÖn 3V, 1 c«ng t¾c. + Mét Ampe kÕ cã GH§ 1,5A vµ §CNN 0,1A + Mét V«n kÕ cã GH§ 10V vµ §CNN 0,1V + 3 d©y ®iÖn trë cã cïng cïng tiÕt diÖn vµ ®­îc lµm tõ cïng mét VL: 1d©y dµi l (R=4 W); 1 d©y dµi 2l; 1 d©y dµi 3l ®­îc quÊn quanh 1 lâi c¸ch ®iÖn ph¼ng, dÑt. * §èi víi c¶ líp: + 1 ®o¹n d©y ®ång cã vá bäc c¸ch ®iÖn dµi 80cm, S = 1mm2 + 1 ®o¹n d©y thÐp dµi 80cm, S = 3mm2 + 1 cuén d©y hîp kim 80cm, S = 0,1mm2 III/ TiÕn tr×nh lªn líp A/ Tæ chøc líp (1ph): KiÓm tra sÜ sè: 9A.... 9B...... B/ KiÓm tra bµi cò (kh«ng): C/ Bµi míi Ho¹t ®éng cña Thµy vµ Trß T/g Néi dung H§1: T×m hiÓu vÒ c«ng dông cña d©y dÉn vµ c¸c lo¹i d©y dÉn th­êng ®­îc sö dông 8’ I/ X¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo mét trong nh÷ng yÕu tè kh¸c H: th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: ? d©y dÉn dïng ®Ó lµm g×. - cho dßng ®iÖn ch¹y qua ? Qs d©y dÉn thÊy ë ®©u xung quanh ta ? Nªu c¸c lo¹i vËt liÖu th­êng ®­îc dïng lµm d©y dÉn - ®ång, Al, hîp kim, Vonfram. H§2: T×m hiÓu ®iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo 9’ H: th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: ? c¸c d©y dÉn cã ®iÖn trë kh«ng ? V× sao G: (gîi ý) nÕu ®Æt vµo 2 ®Çu d©y dÉn 1 hiÖu ®iÖn thÕ U th× cã dßng ®iÖn ch¹y qua nã kh«ng? Khi ®ã dßng ®iÖn nµy cã 1 c­êng ®é nµo ®ã kh«ng ? khi ®ã d©y dÉn cã mét ®iÖn trë x¸c ®Þnh hay kh«ng . H: (tr¶ lêi) G: cho HS quan s¸t ®o¹n d©y dÉn (phÇn chuÈn bÞ) – hoÆc H7.1 ? c¸c ®o¹n d©y dÉn nµy cã yÕu tè nµo kh¸c nhau ? dù ®o¸n xem ®iÖn trë c¸c d©y dÉn nµy cã nh­ nhau hay kh«ng ? nh÷ng yÕu tè nµo cã thÓ ¶nh h­ëng tíi ®iÖn trë cña d©y. H: th¶o luËn vµ TL c©u hái sau ? ®Ó x¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo mét trong c¸c yÕu tè chiÒu dµi d©y, tiÕt diÖn d©y, VL lµm d©y th× ph¶i lµm thÕ nµo C¸c d©y dÉn cã nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau, ta cÇn ph¶i x¸c ®Þnh xem §T cña d©y dÉn cã phô thuéc vµo chiÒu dµi d©y, tiÕt diÖn d©y vµ VL lµm d©y hay kh«ng vµ phô thuéc nh­ thÕ nµo H§3: X¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn H: - nªu dù kiÕn c¸ch lµm - th¶o luËn C1 vµ ghi lªn b¶ng c¸c dù ®o¸n ®ã (C1: d©y dÉn dµi 2l cã §T 2R d©y dÉn dµi 3l cã §T 3R) G: chèt l¹i. H: - tõng nhãm tiÕn hµnh TN theo môc 2 SGK ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 1 ®èi chiÕu KQ thu ®­îc víi dù ®o¸n 1 vµi HS nªu KL vÒ sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi d©y dÉn 17’ III/ Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn 1/ Dù kiÕn c¸ch lµm: §o c¸c d©y dÉn cã chiÒu dµi l, 2l, 3l nh­ng cã tiÕt diÖn nh­ nhau vµ lµm tõ cïng 1 lo¹i vËt liÖu; so s¸nh c¸c gi¸ trÞ ®iÖn trë vµ => quan hÖ gi÷a §T vµ chiÒu dµi d©y dÉn 2/ TN kiÓm tra 3/ KÕt luËn: ®iÖn trë cña d©y dÉn tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi cña d©y H§4: VËn dông 8’ III/ VËn dông H: tõng häc sinh tr¶ lêi C2 G (gîi ý): trong tr­êng hîp nµo ®o¹n m¹ch sÏ cã R lín h¬n vµ do ®ã dßng ®iÖn ch¹y qua sÏ cã c­êng ®é nhá h¬n ? H: tõng häc sinh tr¶ lêi C3 G (gîi ý): l1/ l2 = ? (= R1/ R2) (lµm theo yªu cÇu SGK) C2: khi gi÷ U kh«ng ®æi nÕu m¾c bãng ®Ìn vµo U nµy b»ng d©y dÉn cµng dµi th× §T cña ®o¹n m¹ch cµng lín. Theo §L ¤m th× c®d® ch¹y qua ®Ìn cµng nhá vµ ®Ìn sÏ s¸ng yÕu h¬n C3: R = U/ I = 20 W => l = D/Cñng cè (3ph) G: Kh¾c s©u néi dung bµi häc. E/ H­íng dÉn häc ë nhµ Häc bµi theo néi dung SGK: häc thuéc ghi nhí, ®äc phÇn “Cã thÓ em ch­a biÕt” BTVN: C4, 7.1 à 7.3 SBT IV/ Rót kinh nghiÖm, bæ sung