Hướng dẫn dạy môn Hình học không gian ban KHTN trên không gian 3d

HƯỚNG DẪN DẠY MÔN HÌNH HỌC KHÔNG GIAN BAN KHTN TRÊN KHÔNG GIAN 3D I-Giới thiệu 1) Giải pháp đã biết : Trong chương trình GEOMETTER'S SKETCHPAD 4.06 rất tiện ích cho giáo viên dạy học môn toán và cho học sinh học môn toán.Tuy nhiên có rất ít ví dụ và cách tạo ra HÌNH KHÔNG GIAN 3 CHIỀU,họ chỉ vẽ vài hình có tính mô phỏng:hình chóp tứ giác đều,hình lập phương.Vài phần mềm khác thì việc tạo ra HÌNH KHÔNG GIAN 3 CHIỀU có các phần hạn chế sau: -Người soạn phải nắm vững phần mềm mới cơ thể vẽ hình được,điều khiển hình phức tạp bằng các lệnh trên thanh Menu.Nền hình có nhiều đường nét ,điểm dùng để điều khiển nên làm phân tán sự tập trung của học sinh. -Hình vẽ là hình biễu diễn nhưng không thể cho học sinh thấy được các tính chất của hình thật:Như quan hệ vuông góc, tỷ lệ của các đoạn thẳng không cùng phương. -Học sinh chỉ xem được bố cục của hình,hay vẽ theo cách lắp ghép.Nên không thể dạy học sinh tập vẽ theo thầy được. -Thiếu tính sư phạm khi vẽ hình để dạy cho học sinh. -không tạo ra một chương trình hoàn chỉnh theo sách giáo khoa của Bộ giáo dục ban hành. -Chưa tạo ra một tư liệu thiết thực để Quý thầy cô dựa vào đó để áp dụng dạy cho học sinh. Chính vì lẽ đó tôi tự tạo ra cho mình một cách đi riêng để tạo ra một hình không gian 3 chiều khắc phục được tất cả các nhược điểm nói ở trên . HÌNH KHÔNG GIAN 3 CHIỀU được tôi phát triển Trong chương trình GEOMETTER'S SKETCHPAD 4.06.Tiện ích tôi làm Có tính ứng dụng mạnh trong việc tạo ra mọi hình không gian 3 chiều đáp ứng được sự đổi mới của chương trình phân ban hiện hành. 2) Mục đích của giải pháp a) Mục đích của giải pháp mới do mình tạo ra: -Môn hình học không gian là một môn khó đối với phần đông học sinh vì một hình không gian được biễu diễn trong mặt phẳng.Dạy cho học sinh hiểu đã khó,dạy để gây hứng thú học bộ môn này càng khó hơn,hơn nữa Hình không gian trong cuộc sống mọi người đều tiếp xúc nhiều.Chính vì vậy mà bộ môn này có tính thực tiễn rất cao. - Hiện nay mọi trường học đều được trang bị các thiết bị trình chiếu là điều kiện để áp dụng Công nghệ thông tin với phương pháp truyền thống để cải tiến phương pháp dạy học hiện đại phù hợp với xu thế chung của nhân loại. - Học sinh được học trên mô hình trực quan sinh động nhưng phát huy tốt tư duy sáng tạo của mỗi em. - Qua cách học bản thân mỗi em thấy đựợc sự thích thú,phát huy trí tưởng tượng không gian rất tốt. b) khắc phục các nhược điểm của giải pháp đã biết: -Giáo viên dạy hay học sinh học chỉ cần biết cách sử dụng thông qua hướng dẫn là có thể dạy và học được ngay. -Tốn rất ít thời gian để thao tác trên chương trình đã chuẩn bị kĩ về kiến thức và cả sư phạm. -Giao diện bài dạy được trình bày gọn, đẹp.Điều kiển các hiệu ứng vẽ hình hay nội dung chỉ thao tác trên các nút bấm (mỗi nút đều có sự thống nhất về màu sắc,có ghi nội dung vắn tắt). -Chưong trình được thiết kế đầy đủ theo từng chương, trong mỗi chương được trình bày thứ tự theo từng bài.trong mỗi bài được trình bày theo từng mục.Trong mỗi mục bài chỉ ghi tên mục,nội dung các hoạt động, và ví dụ để học sinh giải . Về hình vẽ: -Hình vẽ được lật theo 3 chiều của không gian nhờ nút điều khiển. -Hình vẽ được phân cấp: nét nào vẽ trước, nét nào vẽ sau phù hợp với phương pháp cổ điển. có thể nói thao tác vẽ hình như người thầy vẽ bằng viên phấn trên bảng. -Trong hình vẽ nét không thấy bao giờ cũng là nét đứt,nét nhìn thấy là nét liền đậm.Khi hình vẽ đựợc xoay theo các hướng khác nhau thì thì các nét tự động đổi nét (cạnh thông minh). -Hình vẽ không cố định nên có thể quan sát hình vẽ từ phía sau,phía dưới, bên phải hay bên trái.có thể chủ động dừng hình vẽ tại một vị trí có hình biếu diễn tốt nhất. -Hình vẽ được thiết kế trong không gian có độ đo ,nên tuy là hình biễu diễn nhưng hình đó nếu quay đúng vị trí cần quan sát ta có thể nhìn thấy sự vưông góc:giữa hai đường thẳng trong không gian, đường thẳng vưông góc với mặt phẳng,mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng -Hình được thiết kế đúng tỷ lệ hình của bài toán hay hình cho trước. -Nếu các điểm ,đường thẳng ,mặt phẳng thay đổi thì có nút để điều khiển sự thay đổi đó. -Hình vẽ đựợc thiết kế mang tính sư phạm cao để thông qua hình vẽ học sinh có thể nhận thấy như là các em đang quan sát một hình thật trong cuộc sống. 3) Nguyên lý của giải pháp : Khi dạy môn Hình không gian mỗi thầy cô giáo đều chuẩn bị giáo án đầy đủ,kèm với giáo án hướng dẫn sử dụng Đĩa giáo án điện tử thì Quý thầy cô phải làm nỗi bật các vấn đề sau: -Thông qua hình vẽ cho học sinh lĩnh hội tốt nhất các khái niệm,hoặc định lí. - Thông qua hình vẽ học sinh phát hiện được các kiến thức cần nắm vững.loại bỏ các sai lệch khi tiếp thu kiến thức. -Thông qua hình vẽ học sinh phát huy trí tưởng tượng không gian,từ đó rèn luyện tư duy lô gic trừu tượng. - Thông qua hình vẽ học sinh tự giải quyết các vấn đề mới được đặt ra. - Thông qua hình vẽ gây hứng thú trong học tâp. 4) Các nội dung chủ yếu của giải pháp: Tiện ích dạy và học môn hình học không gian lớp 11_chương trình nâng cao. được soạn trên phần mềm Geometer's Sketchpad V4,dễ sử dụng. Mỗi bài được soạn chi tiết theo từng mục của sách giáo khoa Hình học lớp 11 nâng cao. Hình thức trinh bày: 1)Nội dung: - Mỗi bài chỉ ghi đề mục, định nghĩa ,định lí (không có nội dung).câu hỏi, hoạt động (có nội dung) - Nội dung bài dạy được mặc định ẩn nội dung và hình vẽ.Bởi vậy khi dạy quý Thầy ,Cô cần có cuốn HƯỚNG DẪN DẠY MÔN HHKG để tiện lợi khi dạy. - Các bài được soạn theo một tiêu chí thống nhất :Nội dung của từng bài được ghi theo trang(xem ở thanh nội dung nằm phía dưới của mỗi bài);Hệ thống nút bấm để vẽ hình ,hoặc hiện chữ viết đều thống nhất về màu sắc;Trong mỗi trang của các bài dạy HHKG đều có nút phóng to,thu nhỏ hình,nút xoay hình,lật hình. 2)Hiển thị của từng trang của bài dạy: -Hình được thiết kế trong không gian 3D như mô hình thật: -Hình được vẽ đúng kích thước của hình thật(như giả thiết đã cho). -Hinh có thể xoay,lật bằng nút điều khiển ở trên ba đường tròn đồng tâm.vòng tròn ngoài dùng để xoay hinh,vòng tròn giữa để lật hình từ trước ra sau,vòng tròn trong cùng để lật hình sang phải hay trái. -Hình được thiết kế cạnh thông minh,những nét thấy là nét liền đậm;nét không thấy là nét đứt. Đặc điểm của nút điều khiển: - Vẽ đường nét bằng nút có màu cam; - Vẽ dường nét có màu đỏ thì chú ý nhấp lần thứ nhất ẩn hình,nhấp lần thứ hai hiện hình; - Ẩn-Hiện màu nền của thiết diện có màu xanh lá cây. - Ẩn-Hiện điểm,đoạn thẳng có màu xanh sáng. - Trên hình vẽ có nút màu xanh dùng để di chuyển hình, hay thay đổi hình dạng của hình. - Nút "Max-Min" để phóng to hay thu nhỏ hình. - Nút có màu tím là nút Ẩn- hiện chữ viết tiêu đề,định nghĩa,định lí,hoạt động,câu hỏi... - Góc trái phía dưới có đoạn thẳng có chấm đỏ một đầu và có dấu"=" dùng để đánh dấu hai đoạn thẳng bằng nhau.Có dấu "V" để đánh dấu góc vuông của hai đoạn thẳng vuông góc. Nút màu đỏ dùng để diễn hoạt hình động:như quỹ tích,thay đổi điểm,đoạn thẳng.... Nút dùng để vẽ hình được nhấp theo thứ tự từ trên xuống dưới,từ trái qua phải. Nếu giữa các cột nút có đường màu xanh ngăn cách thì mỗi ngăn vẽ từng hình riêng biệt.hay là sang câu kế tiếp. Thanh màu xanh thẳng đứng có vòng tròn nhỏ nằm góc dưới bên trái dùng để phóng to, hay thu nhò ,hay làm biến mất hình. Chú ý: -Để trỏ chuột vào vị trí nút điều khiển và nhấp chuột trái thì hoạt hình xãy ra. - Nhấp(Giữ) chuột trái vào điểm màu xanh trên hình và kéo thì hình sẽ thay điổi vị trí hay thay đổi hình - Bài nào có nút điều khiển "chú ý" thì phải xem kỹ trước khi làm. -Muốn vẽ lại hình của trang đang mở mà có nút "TRỞ LẠI TỪ ĐẦU" thì nhấp nào nút này sau đó nhấp vào tất cả các nút có màu xanh sáng thành"SHOW" . 3)Hình thức trình bày: -Phía dưới bên trái là nút điều khiển vẽ hình,hiện chữ... -Bên trái là các thanh điều khiển,đường tròn điều khiển. 4)Cách thể hiện khi dạy: -Trước khi dạy Quý Thầy Cô nên xem trước SÁCH HƯỚNG DẪN bài cần dạy và mở bài trên máy xem trước để chuẩn bị phương án dạy.Trong quá trình dạy nên có sách hướng dẫn để biết trong trang đó có kiến thức gì. -Vì dạy theo phương pháp mới nên "MÁY TÍNH" chỉ là công cụ hỗ trợ đắc lực những vấn đề mà học sinh có thể hiểu bài tốt hơn. 5)Yêu cầu tối thiểu khi cài đặt máy: -Bộ vi xử lí pentim 3 500MHz.windows XP -Bộ nhớ ram 64 -Ổ cứng còn trống 40Mb -Độ phân giải màn hình 1024x768pixels,color qulity(16 bit) Đóng tất cả các chương trình chạy trên Windows để cài đặt chương trình. Tác giả :LÊ MINH ĐỨC trường THPT Long Khánh Đồng Nai SDT:0937412986,(061)3876997. Tiện ích dạy HH 11 đã soạn hoàn chỉnh: -HHKG 11 Nâng cao:Lý thuyết,bài tập. -HHKG 11 Cơ bản : Lý thuyết,bài tập. -HHKG 11 Chỉnh lí hợp nhất năm 2000 :Lý thuyết,bài tập. Long Khánh ngày 28-08-2007 Giáo viên biên soạn: LÊ MINH ĐỨC II-Nội dung CHƯƠNG I BÀI 1 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 BÀI 2 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 BÀI 3 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 BÀI 4 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 BÀI 5 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 BÀI 6 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 BÀI 7 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 CHƯƠNG II BÀI 1 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 Trang 13 Trang 14 Trang 15 Trang 16 Trang 17 Trang 18 BÀI 2 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 BÀI 3 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 BÀI 4 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 Trang 13 Trang 14 BÀI 5 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 CHƯƠNG III BÀI 1 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 Trang 13 Trang 14 BÀI 2 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 BÀI 3 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 BÀI 4 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Trang 9 Trang 10 Trang 11 Trang 12 Trang 13 Trang 14 Trang 15 Trang 16 Trang 17 BÀI 5 Trang 1 Trang 2 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 6 Trang 7 Trang 8 Long Khánh ngày 28-08-2007.Tác giả.