Một số phương án nhằm giảm thiểu học sinh yếu kém bộ môn Vật lí

MỘT SỐ PHƯƠNG ÁN NHẰM GIẢM THIỂU HỌC SINH YẾU KÉM BỘ MÔN VẬT LÍ A.NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG I .Lí do chọn đề tài 1 .Lí do khách quan Trường THPT Trần Phú là một trong những trường có chất lượng đầu vào của học sinh khối 10 là thấp nhất so với các trường công lập trong địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột.Vì trường THPT Trần Phú là một trường nằm ở ngoại ô của thành phố thuộc xã Hòa Phú –Tp Buôn Ma Thuột,cách xa trung tâm hơn chục cây số.Những học sinh ở gần trường học khá giỏi một chút thì phụ huynh thường cho con em của họ lên phố học với tâm lí ở phố bao giờ cũng hơn xã.Những học sinh thi tuyển vào lớp 10 ở các trường thuộc trung tâm thành phố và gần thành phố không đậu ,điểm rất thấp thì khi đó mới có nguyện vọng về trường này .Bên cạnh đó nhiều học sinh đi học xa nhà ,trái tuyến Chính vì thế tỉ lệ học sinh yếu kém ở khối 10 của trường THPT Trần Phú năm nào cũng là nỗi lo lắng ,trăn trở của các thầy cô giáo tâm huyết với nghề,đặc biệt là các môn tự nhiên điểm rất thấp,trong đó có môn vật lí mà tôi dạy. 2 .Lí do chủ quan Mặt khác đặc thù của môn vật lí là một môn khoa học tự nhiên có nhiều ứng dụng trong đời sống,sản xuất,chế tạo máy móc và trong nghiên cứu khoa học.Lí thuyết lí thì rất khô khan và cứng nhắc,các thuật ngữ được dùng trong môn vật lí ít được sử dụng trong giao tiếp hằng ngày nên học sinh mặc dù hiểu bài trên lớp và về nhà có học bài nhưng vẫn hay bị quên phần lí thuyết. Bởi vậy,người ta thường nói :”khó như lí ,bí như hình”. Bài tập vật lí thì phải sử dụng toán học làm ngôn ngữ để diễn đạt,mà môn toán lại là một môn khó đối với học sinh ,có tỉ lệ học sinh yếu kém nhiều,nhiều học sinh bị hổng kiên thức từ đầu câp II, thì kéo theo môn lí cũng bị ảnh hưởng .Và đây cũng là nỗi trăn trở lớn nhất không chỉ của riêng tôi mà còn của các giáo viên trong tổ vật lí và trong ban giám hiệu nhà trường là làm sao phải đẩy lùi số lượng học sinh yếu kém. II .Đối tượng nghiên cứu. Để nghiên cứu đề tài này tôi đã chọn đối tượng chủ yếu là những học sinh có học lực yếu và kém và không thích học môn vật lí và lười học. III .Phương pháp nghiên cứu. Những học sinh có học lực yếu ,kém thường không thích môn vật lí ,một khi đã không yêu thích thì dẫn đến lười học hoặc học chỉ để đối phó và đa số các em chưa có phương pháp học phù hợp với đặc trưng của bộ môn . Vì vậy phương pháp nghiên cứu vấn đề này là tổng hợp của nhiều phương pháp như đánh vào tâm lí của học sinh thích điểm cao,phương pháp thử nghiệm trong các giờ học,bên cạnh đó tổ chức hội thảo phương pháp học tập và học sinh bắt buộc phải học phụ đạo thêm,tạo môi trường thân thiện giữa thầy và trò B . NỘI DUNG ĐỀ TÀI I . Tính thực tiễn và hiệu quả Để nâng cao chất lượng học sinh thì không chỉ học sinh(HS) mà cả giáo viên(GV) đều phải nỗ lực cố gắng rất nhiều trong việc dạy và học. Sau đây tôi xin mạo muội đưa ra một số phương án sau: - Giáo viên ngoài giảng dạy nhiệt tình,phải nắm bắt đối tượng học sinh để dạy cho phù hợp,bên cạnh đó cần phải đầu tư chuyên môn sâu . -Trong mỗi giờ học, GV nên tích cực kiểm tra kiến thức bài cũ của HS. Để học sinh tích cực xây dưng bài, giáo viên nên cho điểm khuyến khích học sinh mỗi lần trả lời đúng câu hỏi của GV (đối với những câu hỏi không quá dễ) hoặc những HS tích cực giơ tay phat biểu trong các giờ học GV có thể cộng 1 điểm ưu tiên vào điểm miệng của HS. Ví dụ:đầu giờ GV kiểm tra bài cũ của bạn A được 7 điểm,trong giờ học bạn A tích cực giơ tay phát biểu và có trả lời đúng một số câu hỏi thì GV cộng thêm 1 điểm khuyến khích vào điểm miệng của bạn A.Như vậy điểm miệng của A sẽ thành 8 điểm. Nếu câu hỏi tương đối khó mà bạn B trả lời nhanh và đúng thì GV cho luôn điểm miệng là 8 hoặc 9 hoặc 10(tùy theo độ khó của câu hỏi),như vậy sẽ khuyến khích HS tư duy trong giờ học. -Tùy theo từng tiết học ,GV có thể cho HS làm bài tập vận dụng công thức vật lí vừa mới học xong vào vở,chọn 1 đến 2 học sinh làm làm xong trước để chấm lấy điểm miệng .Hoặc gọi một HS yếu nào đó đem vở lên chấm,sauđó gọi 1 HS khác lên bảng làm.Như vậy giờ học đó tất cả các HS đều phải tập trung lo giải bài tập để kiếm điểm.Vì bài tập vận dụng không quá khó ,có GV gợi ý công thức vừa mới học xong thì đa số HS làm được .Những bạn làm nhanh nhất mà chính xác cao GV cho điêm khuyến khích tinh thần học tập có thể là khá hoặc giỏi.HS có điểm cao sẽ rất phấn khởi,những bạn khác thấy vậy giờ học sau cũng tich cực làm bài tập để có điểm miệng tương đối cao ,bên cạnh đó GV giúp cho HS nhớ được công thức vật lí ngay ở trên lớp . Từ đó HS sẽ thích học môn vật lí hơn và mong đến giờ làm bài tập vật lí . - GV nên tạo ra môi trường thân thiện giữa thầy và trò ,ví dụ bạn C là một HS yếu ,tiết học này thấy bạn C giơ tay phat biểu hay lên bảng làm bài tập thì GV động viên kịp thời ngay khi đó, trước cả lớp: “bạn C kì này có nhiều cố gắng và tích cực trong học tập hơn”. Khi đó ,chắc chắn em này sẽ cảm thấy rất vui và giờ học sau lại muốn phát huy tính tích cực trong giờ học tiếp .GV không nên chê bai ,miệt thị ,coi thường những HS yếu như thế vô tình đã làm cho các em chán ghét môn học của mình dạy. -GV chủ nhiêm cũng rất quan trọng. GV chủ nhiệm nên quan tâm tất cả các đối tượng HS, động viên kịp thời những HS có tiến bộ trong học tập,phân công những HS khá kèm những HS yếu kém trong lớp.Nếu có tiến bộ GV nên trích tiền quỹ lớp ra khen thưởng những HS tích cực. II.Những bài học và ý kiến đề xuất 1 . Những bài học Thực ra tôi đã vận dụng một số phương án trên vào các lớp tôi đang dạy đó là :10A8,10A9,10A10,10A11,10A12.;tôi thấy có nhiều em đã mạnh dạn phát biểu trong giờ học,tích cực xây dựng bài để được cộng điểm khuyến khích.Đặc biệt là những giờ tự chọn bám sát hay tiết bài tập thì HS tích cực làm bài tập hơn không cần GV phải nhắc nhở nhiều.Một số em trước đây học yếu và rất lười học , tôi đã phân công những bạn học khá kèm ,sau đó tôi thấy các em này đã mạnh dạn giơ tay phát biểu ,tôi đã khen ngay trước lớp từ đó các em có tiến bộ rõ rệt.Mặc dù số lượng này không nhiều nhưng dù sao tôi cũng cảm thấy vui hơn vì chắc chắn số HS yếu kém sẽ giảm bớt đi được phần nào đó. 2 . Ý kiến đề xuất Để giảm thiểu số lượng học sinh yếu kém môn vật lí thì không đơn giản một chút nào và không thể ngày một ngày hai là chúng ta có thể giảm hết được số lượng học sinh yếu kém này,với biện pháp nào đó chỉ cần giảm đi được một phần nào thi đó cũng là điều đáng mừng. HS muốn có kết quả cao hơn thì phải học và đầu tư thời gian nhiều vào học.Nhưng học như thế nào để nắm vững được lí thuyết và biết vận dụng lí thuyết vào làm bài tập mới là quan trọng.Theo tôi, nhà trường đã tổ chức dạy phụ đạo cho HS yếu kém rồi thì cũng nên tổ chức những buổi hội thảo về phương pháp học tập môn vật lí,những HS khá giỏi nổi bật trong các lớp viết bài tham luận chia sẻ những bí quyêt, cách học hay phương pháp học môn vât lí với tất cả các đối tượng HS,để các em có cơ hội học hỏi từ bạn bè. Và sẽ có nhiều phương pháp học được đưa ra,mỗi em có thể tự vận dụng cho mình một phương pháp thích hợp nào đó.Có được phương pháp học phù hợp các em sẽ thích học hơn và sẽ có kết quả cao hơn.Bên cạnh đó tôi cũng mong Ban giám hiệu nhà trường phải kiên quyết trong việc hạn chế số học sinh ngồi nhầm lớp,ý thức học tập kém. C .KẾT LUẬN Vấn đề giảm thiểu HS yếu kém là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu trong các trường THPT (không chuyên). Chính vì thế,tôi muốn chia sẻ với các bạn đồng nghiệp những kinh nghiệm nhỏ này và tôi rất mong được các bạn đồng nghiệp và các thầy cô trong tổ chuyên môn đóng góp thêm những ý kiến để cho đề tài này được phong phú hơn ,có nhiều phương án hay để vận dụng vào thực tế góp phần cho nền giáo dục của nước nhà đi lên. PHỤ LỤC NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG I .Lí do chọn đề tài 1 .Lí do khách quan 2 .Lí do chủ quan II.Đối tượng nghiên cứu III.Phương pháp nghiên cứu NỘI DUNG ĐỀ TÀI I .Tính thực tiễn và hiệu quả II .Những bài học và ý kiến đề xuất 1 . Những bài học 2 . Ý kiến đề xuất KẾT LUẬN SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO ĐĂK LĂK TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ eõ'õf SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI:MỘT SỐ PHƯƠNG ÁN NHẰM GIẢM THIỂU HỌC SINH YẾU KÉM MÔN VẬT LÍ Họ và tên GV:Lê Thị Hồng Minh Tổ chuyên môn:Vật Lí+CN Năm học:2009-2010