Tài liệu học ngữ văn 12 cơ bản

Baứi 1 : KHAÙI QUAÙT VAấN HOẽC VIEÄT NAM Tệỉ CAÙCH MAẽNG THAÙNG TAÙM NAấM 1945 ẹEÁN HEÁT THEÁ Kặ XX. I/Khaựi quaựt vaờn hoùc Vieọt Nam tửứ CMT8 ủeỏn naờm 1975 : 1.Vaứi neựt veà hoaứn caỷnh lũch sửỷ, xaừ hoọi, vaờn hoaự : -CMT8 năm 1945 thành công đã mở ra kỉ nguyên độc lập lâu dài cho đất nước, tạo nên nền văn học mới dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản với sự thống nhất cao. -Xuất hiện lớp nhà văn mới : nhà văn - chiến sĩ. -Từ năm 1945 đến 1975 nước ta đã trải qua nhiều biến cố, sự kiện lịch sử trọng đại. +Công cuộc XD cuộc sống mới, con người mới ở miền Bắc. + Cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. -Nền kinh tế nghèo nàn, lạc hậu và chậm phát triển, nên sự giao lưu văn hoá với nước ngoài không thuận lợi, chỉ giới hạn ở một số nước XHCN như : Trung Quốc, Liên Xô,.. 2.Quá trình phát triển và những thành tựu chủ yếu : a.Chặng đường năm 1945 đến 1954 : gắn với cuộc kháng chiến chống Pháp. -Giai đoạn văn học này gắn bó sâu sắc với cách mạng và kháng chiến; hướng tới đại chúng; phản ánh sức mạnh của quần chúng nhân dân; thể hiện niềm tự hào dân tộc và niềm tin vào tương lai tất thắng của cuộc kháng chiến. -Thể loại cũng có những thành công nhất định : +Truyện ngắn và kí : Một lần đến thủ đô (Trần Đăng), Đôi mắt, Nhật kí ở rừng(Nam Cao), Làng (Kim Lân), Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài), Thư nhà (Hồ Phương), … +Thơ: đạt những thành tựu xuất sắc ở thời kỳ kháng chiến chống Pháp: Cảnh khuya, Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh), Tây Tiến (Quang Dũng), Bên kia sông Đuống (Hoàng Cầm), Đất nước(Nguyễn Đình Thi),… +Kịch: Bắc Sơn (Nguyễn Huy Tưởng), Chị Hoà ( Học Phi),… b.Chặng đường từ 1955 đến 1964 : Gắn với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. -Thể hiện hình ảnh người lao động. Ngợi ca những thay đổi của đất nước và con người trong xây dựng CNXH. Tình cảm sâu nặng với miền Nam trong nỗi đau đất nước bị chia cắt. -Thành tựu : Vợ nhặt (Kim Lân), Mùa lạc (Nguyễn Khải), Sông Đà (Nguyễn Tuân),... Gió lộng (Tố Hữu), ánh sáng và phù sa (Chế Lan Viên), Đất nở hoa, Bài thơ cuộc đời (Huy Cận),…, Một Đảng viên (Học Phi), Ngọn lửa (Nguyễn Vũ), Quẫn (Lộng Chương), Chị Nhàn, Nổi gió (Đào Hồng Cẩm),… c.Chặng đường từ 1965 đến năm 1975: Gắn với cuộc kháng chiến chống Mĩ. - Ca ngợi tinh thần yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng, cuộc ra quân vĩ đại của cả dân tộc, khám phá sức mạnh con người VN với tầm vóc, ý nghĩa, sứ mệnh lịch sử,… -Thành tựu: Người mẹ cầm súng(Nguyễn Thi), Rừng xà nu(Nguyễn Trung Thành), Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng), Dấu chân người lính (Nguyễn Minh Châu),.. Ra trận, Máu và hoa (Tố Hữu), Hoa ngày thường, Chim báo bão (Chế Lan Viên), Xuân Quỳnh, Phạm Tiến Duật, Nguyễn Khoa Điềm, Quê hương Việt Nam và Thời tiết ngày mai (Xuân Trình), Đôi mắt (Vũ Dũng Minh),… d.Phần văn học trong vùng địch tạm chiếm: -Đây là bộ phận văn học dưới chế độ thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đặc biệt là ở miền Nam. Nó phát triển dưới hình thức hợp pháp và bất hợp pháp, với những xu hướng tiêu cực, phản động, đồi truỵ hoặc tiến bộ CM. -Tác phẩm : Hương rừng Cà Mau (Sơn Nam), Thương nhớ mười hai (Vũ Bằng),… 3.Những đặc điểm của văn học 1945-1975 : a.Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hoá, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước. -Văn học chủ yếu biểu hiện mọi vấn đề CM : văn học là “vũ khí đấu tranh CM, phục vụ CM”; Tư tưởng chủ đạo là tư tưởng CM, lý tưởng CM; Đề tài phản ánh là hiện thực CM; Hình thành một lớp nhà văn mang trong mình tinh thần máu thịt CM (nhà văn-chiến sĩ); Văn học theo sát từng nhiệm vụ chính trị đất nước. -Hình thành hai đề tài lớn về đất nước : Tổ quốc và XHCN. b.Nền văn học hướng về đại chúng: -Đại chúng là đối tượng phản ánh và đối tượng phục vụ, vừa là người cung cấp, bổ sung lực lượng sáng tác cho văn học. Hình thành quan niệm mới về đất nước: ĐN của nhân dân. Quan tâm đến đời sống của nhân dân lao động, với nỗi bất hạnh và niềm vui của người lao động nghèo… -Nội dung: ngắn gọn, dễ hiểu; Chủ đề: rõ ràng; Hình thức nghệ thuật: quen thuộc; Ngôn ngữ: bình dị, trong sáng. c.Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn. -Caỷm hửựng sửỷ thi laứ caỷm hửựng vửụn tụựi nhửừng caựi lụựn lao, phi thửụứng, troùng ủaùi qua nhửừng hỡnh aỷnh traựng leọ. Noự khoõng phaỷi laứ tieỏng noựi rieõng cuỷa caự nhaõn, maứ laứ tieỏng noựi cuỷa caỷ coọng ủoàng, cuỷa toaứn daõn toọc. ẹieồn hỡnh nhử : Ngửụứi con gaựi Vieọt Nam, Vieọt Baộc –Toỏ Hửừu, Rửứng xaứ nu – Nguyeón Trung Thaứnh,… OÂi Toồ quoỏc giang sụn huứng vyừ ẹaỏt nửụực anh huứng cuỷa theỏ kổ hai mửụi. (Toỏ Hửừu). -Caỷm hửựng laừng maùn chuỷ yeỏu laứ theồ hieọn ụỷ loứng traứn ủaày mụ ửụực, hửụựng tụựi tửụng lai, tin tửụỷng ụỷ ngaứy mai, lyự tửụỷng hoaự cuoọc soỏng mụựi, veỷ ủeùp cuỷa con ngửụứi mụựi, ca ngụùi chuỷ nghúa anh huứng CM. ẹieồn hỡnh : Hoứn ủaỏt – Anh ẹửực, Maỷnh traờng cuoỏi rửứng – Nguyeón Minh Chaõu,… Xeỷ doùc Trửụứng Sụn ủi cửựu nửụực Maứ loứng phụi phụựi daọy tửụng lai. II/Khái quát văn học từ 1975 đến hết thế kỉ XX : 1.Hoàn cảnh lịch sử xã hội, văn hoá : -Với chiến thắng mùa xuân năm 1975, lịch sử dân tộc mở ra một thời kỳ mới – thời kỳ độc lập, tự do và thống nhất đất nước. Tuy nhiên từ đó đất nước ta lại gặp những khó khăn, thử thách mới từ 1975 -1985. -Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ VI (1986) đã chỉ rõ: Đổi mới là “nhu cầu bức thiết”, là “vấn đề có ý nghĩa sống còn” của toàn dân tộc : Kinh tế chuyển sang kinh tế thị trường, văn hoá tiếp xúc rộng rãi với nhiều nước trên thế giới, văn học dịch, báo chí và các phương tiện truyền thông phát triển mạnh mẽ. =>Thúc đẩy nền văn học đổi mới phù hợp với nguyện vọng của nhà văn và người đọc cũng như quy luật phát triển khách quan của văn học. 2/ Những chuyển biến và một số thành tựu ban đầu: -Từ sau 1975, thơ không tạo được sự lôi cuốn, hấp dẫn như ở giai đoạn trước. Tuy nhiên vẫn có những tác phẩm ít nhiều tạo được sự chú ý của người đọc : Tự hát (Xuân Quỳnh), Người đàn bà ngồi đan (ý Nhi), Aựnh trăng (Nguyễn Duy), Xúc xắc mùa thu (Hoàng Nhuận Cầm). Hiện tượng nở rộ trường ca sau năm 1975 là một trong những thành tựu nổi bật của thơ ca giai đoạn này: Đất nước hình tia chớp (Trần Mạnh Hảo), Những người đi biển (Thanh Thảo)… -Từ sau năm 1975 văn xuôi có nhiều khởi sắc hơn thơ ca: Mùa lá rụng trong vườn (Ma Văn Kháng), Thời xa vắng (Lê Lựu), Người đàn bà đi trên chuyến tàu tốc hành và Bến quê (Nguyễn Minh Châu), Nỗi buồn chiến tranh (Bảo Ninh),… -Kịch phát triển mạnh mẽ: Hồn Trương Ba, da hàng thịt,… -Lí luận, nghiên cứu, phê bình văn học cũng có sự đổi mới. III/TOÅNG KEÁT : GHI NHễÙ –SGK --------------------------------------------------- Baứi 2 : NGHề LUAÄN VEÀ MOÄT Tệ TệễÛNG, ẹAẽO LÍ I/Caựch laứm baứi nghũ luaọn xaừ hoọi baứn veà moọt tử tửụỷng, ủaùo lyự : 1.Tỡm hieồu ủeà : ẹoùc vaứ traỷ lụứi nhửừng caõu hoỷi sau ẹeà baứi :Traỷ lụứi caõu hoỷi sau cuỷa nhaứ thụ Toỏ Hửừu “OÂi! Soỏng ủeùp laứ theỏ naứo hụừi baùn?” -Tỡm luaọn ủeà : Leừ soỏng ủeùp cuỷa con ngửụứi trong cuoọc ủụứi. -Phaựt trieồn luaọn ủeà : +Theỏ naứo laứ soỏng ủeùp? Soỏng coự vaờn hoaự Soỏng cao thửụùng, bieỏt hy sinh. Tửụng thaõn tửụng aựi, bieỏt giuựp ủụừ laón nhau. Phaỏn ủaỏu vỡ moọt xaừ hoọi toỏt ủeùp. +Vụựi thanh nieõn hoùc sinh muoỏn soỏng ủeùp caàn thửụứng xuyeõn naõng cao nhaọn thửực, hieồu bieỏt vaứ reứn luyeọn ủeồ tửứng bửụực hoaứn thieọn nhaõn caựch. +ẹeồ soỏng ủeùp caàn reứn luyeọn nhửừng phaồm chaỏt sau : Coự lyự tửụỷng, coự muùc ủớch ủuựng ủaộn, cao ủeùp. Coự taõm hoàn, coự tỡnh caỷm laứnh maùnh nhaõn haọu. Coự trớ tueọ, kieỏn thửực moói ngaứy theõm mụỷ roọng, saựng suoỏt. Coự haứnh ủoọng tớch cửùc, lửụng thieọn. -Thao taực nghũ luaọn : Giaỷi thớch, chửựng minh, bỡnh luaọn, phaõn tớch. -Phaùm vi tử lieọu : daón chửựng chuỷ yeỏu ủửụùc laỏy tửứ ủụứi soỏng xaừ hoọi. Coự theồ laỏy daón chửựng trong vaờn hoùc nhửng haùn cheỏ. 2/Laọp daứn yự : -Mụỷ baứi :coự theồ mụỷ baứi theo kieồu quy naùp, phaỷn ủeà. -Thaõn baứi : Giaỷi thớch vaỏn ủeà tử tửụỷng ủaùo lyự. Phaõn tớch caực khớa caùnh cuỷa vaỏn ủeà vaứ neõu caực daón chửựng cuù theồ. Bỡnh luaọn vaỏn ủeà : neõu nhửừng maởt ủuựng sai, tớch cửùc-tieõu cửùc. Xaực ủũnh phửụng hửụựng phaỏn ủaỏu. -Keỏt baứi : Khaỳng ủũnh yự nghúa cuỷa vaỏn ủeà. Nhaộc nhụỷ caỷnh tổnh vaứ gụùi suy nghú cho ngửụứi ủoùc. II/Ruựt ra keỏt luaọn : 1..Khaựi nieọm : Nghũ luaọn veà moọt tử tửụỷng, ủaùo lyự laứ quaự trỡnh keỏt hụùp caực thao taực nghũ luaọn ủeồ laứm saựng roừ vaỏn ủeà tử tửụỷng, ủaùo lyự trong cuoọc soỏng. ẹeà taứi nghũ luaọn veà moọt tử tửụỷng, ủaùo lyự phong phuự bao goàm caực vaỏn ủeà sau : Nhaọn thửực (lyự tửụỷng, muùc ủớch soỏng). Taõm hoàn, tớnh caựch (loứng yeõu nửụực, loứng vũ tha, sửù bao dung, sửù ủoọ lửụùng, loứng trung thửùc, sửù chaờm chổ, thoựi ba hoa vuù lụùi,….). Quan heọ gia ủỡnh (tỡnh maóu tửỷ, anh em, vụù choàng). Caựch ửựng xửỷ haứnh ủoọng. 2.Caựch laứm baứi vaờn nghũ luaọn moọt tử tửụỷng, ủaùo lyự : Hieồu ủửụùc vaỏn ủeà caàn nghũ luaọn thoõng qua caực bửụực phaõn tớch ủeà, giaỷi ủeà ủeồ xaực ủũnh vaỏn ủeà caàn nghũ luaọn. Baứi nghũ luaọn caàn coự moọt soỏ noọi dung sau : giụựi thieọu, giaỷi thớch tử tửụỷng, ủaùo lớ caàn baứn luaọn. Phaõn tớch nhửừng maởt ủuựng, baực boỷ nhửừng bieồu hieọn sai leọch coự lieõn quan ủeỏn vaỏn ủeà baứn luaọn. Neõu yự nghúa, ruựt ra baứi hoùc nhaọn thửực vaứ haứnh ủoọng veà tử tửụỷng, ủaùo lớ. Dieón ủaùt caàn chuaồn xaực, maùch laùc; Coự theồ sửỷ duùng moọt soỏ pheựp tu tửứ vaứ yeỏu toỏ bieồu caỷm nhửng phuứ hụùp vaứ coự chửứng mửùc. III/ LUYEÄN TAÄP : 1/ Vaỏn ủeà maứ Gi.Neõ-ru baứn luaọn laứ phaồm chaỏt vaờn hoaự trong nhaõn caựch cuỷa moói con ngửụứi. Caờn cửự vaứo vaờn baỷn ta coự theồ ủaởt teõn cho vaờn baỷn laứ : “Theỏ naứo laứ moọt con ngửụứi coự vaờn hoaự”, hoaởc “Moọt trớ tueọ coự vaờn hoaự”,… 2/ẹeồ nghũ luaọn, taực giaỷ ủaừ sửỷ duùng caực thao taực laọp luaọn nhử : +Giaỷi thớch : ủoaùn moọt (Vaờn hoaự ủoự laứ sửù phaựt trieồn noọi taùi….; Vaờn hoaự nghúa laứ…..). +Phaõn tớch : ủoaùn hai (Moọt trớ tueọ coự vaờn hoaự…..) +Bỡnh luaọn : ủoaùn ba (ẹeỏn ủaõy, toõi seừ ủeồ caực baùn….). 3/Caựch dieón ủaùt : khaự sinh ủoọng. Duứng nhieàu caõu hoỷi nghi vaỏn ủeồ thu huựt sửù chuự yự. Duựng pheựp laởp cuự phaựp ủeồ nhaỏn maùnh. MOÄT SOÁ ẹEÀ THAM KHAÛO. 1/ẹeà 1: Traỷ lụứi caõu hoỷi sau cuỷa Toỏ Hửừu : “OÂi! Soỏng ủeùp laứ theỏ naứo hụừi baùn?” 2/ẹeà 2:Nhaứ vaờn Nga L. Toõn-xtoõi noựi “Lớ tửụỷng laứ ngoùn ủeứn chổ ủửụứng. Khoõng coự lớ tửụỷng thỡ khoõng coự phửụng hửụựng kieõn ủũnh, maứ khoõng coự phửụng hửụựng kieõn ủũnh thỡ khoõng coự cuoọc soỏng”. Anh (chũ) haừy neõu suy nghú veà vai troứ cuỷa lớ tửụỷng trong cuoọc soỏng con ngửụứi. 3/ẹeà 3: Tỡnh thửụng laứ haùnh phuực cuỷa moùi ngửụứi. 4/ẹeà 4: “Moùi phaồm chaỏt cuỷa ủửực haùnh laứ ụỷ haứnh ủoọng”. YÙ kieỏn treõn cuỷa M.Xi-xeõ-roõng ( nhaứ trieỏt hoùc La Maừ coồ ủaùi) gụùi cho anh (chũ) nhửừng suy nghú gỡ veà vieọc tu dửụừg vaứ hoùc taọp cuỷa baỷn thaõn? 5/ẹeà 5: Haừy phaựt bieồu yự kieỏn cuỷa mỡnh veà muùc ủớch hoùc taọp do UESCO ủeà xửụựng “Hoùc ủeồ bieỏt, hoùc ủeồ laứm, hoùc ủeồ chung soỏng, hoùc ủeồ khaỳng ủũnh mỡnh”. 6/ẹeà 6 : Suy nghú cuỷa caực em veà ủaùo lớ “Uoỏng nửụực nhụự nguoàn” hoaởc “Gaàn mửùc thỡ ủen, gaàn ủeứn thỡ saựng”,…. 7/Đề 7 : Coự yự kieỏn “ Pheõ phaựn thaựi ủoọ thụứ ụ gheỷ laùnh ủoỏi vụựi con ngửụứi cuừng quan troùng vaứ caàn thieỏt nhử ca ngụùi loứng vũ tha, tỡnh ủoaứn keỏt”. (Theo vaờn hoùc vaứ tuoồi treỷ, soỏ 1-2008). Em haừy trỡnh baứy suy nghú cuỷa mỡnh veà yự kieỏn treõn. DAỉN BAỉI GễẽI YÙ : 1/ẹeà 1 : A.Mụỷ baứi : coự theồ theo kieồu quy naùp, phaỷn ủeà, trực tiếp, giaựn tieỏp, moực xớch. -Daón ủeà : Giaự trũ cuoọc soỏng con ngửụứi laứ ủieàu maứ taỏt caỷ moùi ngửụứi ủeàu traờn trụỷ cuỷa nhaõn loaùi. Phaồm chaỏt soỏng cuỷa con ngửụứi seừ ủửụùc xaực laọp trong moỏi quan heọ vụựi coọng ủoàng. Ham-let cuừng tửứng noựi “Soỏng hay khoõng soỏng. ẹoự laứ vaỏn ủeà”. Tửứ khi coứn laứ moọt thanh nieõn Toỏ Hửừu cuừng ủaừ ủi tỡm leừ soỏng cho mỡnh “Baờn khoaờn ủi kieỏm leừ yeõu ủụứi”, M.Gorki cuừng tửứng noựi “Trong con ngửụứi coự 2 khuynh hửụựng phuỷ ủũnh laón nhau, ủaỏu tranh laón nhau nhieàu hụn vaứ thửụứng xuyeõn hụn caỷ : khuynh hửụựng soỏng cho toỏt hụn vaứ khuynh hửụựng soỏng cho sửụựng hụn”. -Giụựi thieọu ủeà : Soỏng nhử theỏ naứo ủeồ coự cuoọc soỏng coự yự nghúa, soỏng ủaựng soỏng vaứ soỏng ủeùp? ẹoự laứ vaỏn ủeà maứ Toỏ Hửừu ủaừ nhaộc nhụỷ, ủaừ ủaởt vaỏn ủeà : “ OÂi! Soỏng ủeùp laứ theỏ naứo hụừi baùn?” ẹoự cuừng laứ vaỏ ủeà maứ taỏt caỷ chuựng ta caàn suy nghú trong cuoọc soỏng hoõm nay. B.Thaõn baứi : 1/Giaỷi thớch theỏ naứo laứ “soỏng ủeùp” : -Laứ soỏng coự yự nghúa vaứ soỏng coự muùc ủớch, coự lớ tửụỷng. -Laứ bieỏt hy sinh, coỏng hieỏn khoõng ớch kổ, bieỏt “nhaọn” vaứ bieỏt “cho”, bieỏt phaỏn ủaỏu cho xaừ hoọi toỏt ủeùp “Soỏng laứ cho ủaõu chổ nhaọn rieõng mỡnh”. -Laứ soỏng toỏt, coự loứng nhaõn haọu, bieỏt thửụng yeõu ủuứm boùc, coự tỡnh caỷm laứnh maùnh: “Coứn gỡ ủeùp treõn ủụứi hụn theỏ Ngửụứi yeõu ngửụứi soỏng ủeồ yeõu nhau”. -Coự tử tửụỷng tỡnh caỷm, coự haứnh ủoọng ủeùp. 2/Phaõn tớch caực khớa caùnh cuỷa loỏi soỏng ủeùp vaứ giụựi thieọu moọt soỏ taỏm gửụng soỏng ủeùp : a.Hỡnh aỷnh Baực Hoà laứ hỡnh aỷnh ủieồn hỡnh noồi baọt : suoỏt moọt ủụứi vỡ daõn vỡ nửụực. +Queõ mỡnh vỡ sửù ghieọp giaỷi phoựng CM. +Tỡnh caỷm nhaõn aựi thửụng yeõu voõ haùn vụựi con ngửụứi, nhaõn loaùi. +Trung vụựi nửụực, hieỏu vụựi daõn, khieõm toỏn, giaỷn dũ, lieõm khieỏt. Taỏt caỷ vỡ haùnh phuực ND b.Hỡnh aỷnh nhửừng anh huứng vỡ nửụực vong thaõn : +Ng Vaờn Troói hi sinh quyeàn lụùi caự nhaõn quan taõm ủeỏn ngửụứi khaực ụỷ tửứng chi tieỏt nhoỷ nhaởt. +Nguyeón Vieỏt Xuaõn caờm thuứ giaởc saõu saộc, anh duừng hi sinh. +Phan ẹỡnh Gioựt ủem thaõn mỡnh laỏp loó chaõu mai. +Leõ Vaờn Taựm laỏy thaõn mỡnh laứm ngoùn ủuoỏc soỏng ủeồ phaự kho ủaùn giaởc,…. c.Ngaứy nay, ụỷ thanh nieõn hoùc sinh vaón coự nhửừng ngửụứi ủang soỏng raỏt ủeùp : +Caực thuỷ khoa cuỷa caực kỡ thi toỏt nghieọp, ủaùi hoùc. Raỏt nhieàu trong soỏ hoù coự hoaứn caỷnh raỏt khoự khaờn, nhaứ ngheứo, cha meù laứm thueõ, laứm mửụựn,nhửng vửụùt leõn treõn khoự khaờn hoù ủaừ hoùc raỏt toỏt. +Nguyeón Hửừu AÂn, moọt sinh vieõn ngheứo ngaứnh du lũch-ẹH Mụỷ TPHCM vửứa hoùc, vửứa laứm kieỏm tieàn chửừa beọnh cho meù ung thử giai ủoaùn cuoỏi vaứ daứnh thụứi gian chaờm soực nhửừng beọnh nhaõn gioỏng meù mỡnh. d.Trong vaờn hoùc vaón coự nhửừng nhaõn vaọt ủieồn hỡnh cho loỏi soỏng ủeùp. +Nhaõn vaọt Hoọ trong taực phaồm “ẹụứi thửứa” –Nam Cao ủaừ coự haứnh ủoọng raỏt cao thửụùng, cuựi xuoỏng noói ủau khoồ cuỷa Tửứ khi Tửứ bũ tỡnh nhaõn boỷ rụi cuứng vụựi moọt ủửựa con thụ vaứ moọt ngửụứi meù giaứ muứ loaứ quanh naờm beọnh hoaùn. ẹoàng thụứi coi tỡnh thửụng laứ leừ soỏng cao nhaỏt.->Raỏt nhaõn haọu. +Nhaõn vaọt trửừ tỡnh trong baứi thụ “Toõi yeõu em”: tỡnh yeõu raỏt cao thửụùng raỏt trong saựng, vửụùt leõn treõn nhửừng ớch kổ nhoỷ nhen ủụứi thửụứng. =>Tuy cửụng vũ, vieọc laứm haứnh ủoọng khaực nhau, nhửng hoù gaởp nhau ụỷ moọt ủieồm ủoự laứ“soỏng ủeùp”. 3/Bỡnh luaọn veà loỏi soỏng ủeùp : -Thửùc teỏ khoõng phaỷi ai cuừng xaực ủũnh ủửụùc quan nieọm soỏng ủeùp, vaón coự nhửừng quan nieọm khaực veà cuoọc soỏng : loỏi soỏng thửùc duùng taàm thửụứng chaùy theo vaọt chaỏt. -Coi thửụứng nhửừng tỡnh caỷm thaõn thuoọc, baùn beứ, gia ủỡnh, cha meù, ủoàng ủoọi. Soỏng treõn noói khoồ cuỷa ngửụứi khaực. -Quan heọ mang tớnh chaỏt lụùi duùng traộng trụùn. -Dửỷng dửng trửụực noói ủau cuỷa ngửụứi khaực baống ủoõi maột raựo hoaỷnh cuỷa phửụứng ớch kổ. -Soỏng thieỏu vaờn hoaự, chaứ ủaùp ngửụứi khaực vỡ ủoàng tieàn. 4/Xaực ủũnh phửụng hửụựng phaỏn ủaỏu : -Xaực ủũnh lyự tửụỷng soỏng, ủaởt ra muùc ủớch ủuựng ủaộn cho cuoọc soỏng : phaỷi laứm gỡ cho tửụng lai? -Xaõy dửùng taõm hoàn tỡnh caỷm laứnh maùnh, nhaõn haọu, loaùi boỷ daàn caựi nhoỷ nhen, ớch kổ, chổ bieỏt vun veựn cho baỷn thaõn caự nhaõn, soỏng voõ caỷm, heứn nhaựt, phaỷn boọi quaự khửự, baùn beứ, toồ quoỏc, soỏng treõn moà hoõi nửụực maột cuỷa ngửụứi khaực, lửụứi bieỏng. -ẹaỏu tranh vụựi nhửừng keỷ coự haứnh ủoọng xaỏu. -Hoùc taọp ủeồ mụỷ mang tử duy kieỏn thửực, haứnh ủoọng laứnh maùnh lửụng thieọn. C.Keỏt luaọn : -Khaỳng ủũnh yự nghúa cuỷa vaỏn ủeà soỏng ủeùp. -Nhaộc nhụỷ, caỷnh tổnh moùi ngửụứi ủửứng chaùy theo nhửừng caựi taàm thửụứng phuứ phieỏm maứ boỷ ủi nhửừng giaự trũ ủớch thửùc quyự baựu. ------------------------------------------------------------------ Baứi : HOÀ CHÍ MINH – NGUYEÃN AÙI QUOÁC (1890 – 1969) I/ VAỉI NEÙT TIEÅU SệÛ : - Hoà Chớ Minh (Nguyeón Sinh Cung,Nguyeón Taỏt Thaứnh,Nguyeón Aựi Quoỏc). - Sinh 19-5-1890 maỏt 2-9-1969 taùi laứng Kim Lieõn, huyeọn Nam ẹaứn, tổnh Ngheọ An. - Xuaỏt thaõn trong moọt gia ủỡnh nhaứ Nho yeõu nửụực. Cha:cuù Phoự baỷng Nguyeón Sinh Saộc. Meù:Hoaứng Thũ Loan. - Naờm 1911,HCM ra ủi tỡm ủửụứng cửựu nửụực. Naờm 1920, Ngửụứi dửù ẹH Tua vaứ trụỷ thaứnh ngửụứi saựng laọp ẹCS Phaựp. Tửứ 1923 ủeỏn 1941, Ngửụứi chuỷ yeỏu hoaùt ủoọng ụỷ caực nửụực Lieõn Xoõ, Trung Quoỏc, Thaựi Lan vaứ thaứnh laọp nhieàu toồ chửực CM nhử : Thanh nieõn CM ủoàng chớ hoọi (1925), thaứnh laọp ẹCSVN (1930). Naờm 1941, Ngửụứi veà nửụực hoaùt ủoọng thaứnh laọp maởt traọn Vieọt Minh vaứ laừnh ủaùo phong traứo CMT8. Naờm 1942 bũ baột giam trong nhaứ tuứ Tửụỷng Giụựi Thaùch. Naờm 1943, ra tuứ tieỏp tuùc laừnh ủaùo CM tieỏn tụựi giaứnh thaộng lụùi CMT8. Ngaứy 2/9/1945, Ngửụứi ủoùc baỷn Tuyeõn ngoõn ủoọc laọp khai sinh nửụực VNDCCH vaứ tửứ ủoự ủaỷm nhieọm chửực vuù Chuỷ tũch nửụực VNDCCH cho ủeỏn ngaứy tửứ traàn. - Naờm 1990,nhaõn kổ nieọm 100 naờm ngaứy sinh cuỷa Chuỷ tũch HCM,UNESCO ủaừ toõn Ngửụứi laứ “Anh huứng giaỷi phoựng daõn toọc,danh nhaõn vaờn hoaự theỏ giụựi”.Treõn suoỏt nửỷa theỏ kổ tham gia ủaỏu tranh cho sửù nghieọp CM,Ngửụứi laứ vũ laừnh tuù vú ủaùi cuỷa daõn toọc, laứ nhaứ yeõu nửụực, laứ nieàm tửù haứo cuỷa DT. II/Sệẽ NGHIEÄP VAấN CHệễNG: 1/Quan ủieồm saựng taực : Sinh thụứi chuỷ tũch HCM khoõng nhaọn mỡnh laứ nhaứ vaờn,nhaứ thụ maứ chổ laứ ngửụứi baùn cuỷa vaờn ngheọ,ngửụứi yeõu vaờn ngheọ. Nhửng roài chớnh hoaứn caỷnh thoõi thuực nhieọm vuù CM yeõu caàu,moõi trửụứng XH vaứ thieõn nhieõn gụùi caỷm coọng vụựi taứi naờng ngheọ thuaọt vaứ taõm hoàn ngheọ sú chửựa chan caỷm xuực, Ngửụứi ủaừ saựng taực nhieàu taực phaồm coự giaự trũ vaứ ủaừ ủeồ laùi moọt sửù nghieọp saựng taực ủoà soọ. ẹaởc bieọt Ngửụứi am hieồu quy luaọt vaứ ủaởc trửng cuỷa hoaùt ủoọng vaờn ngheọ. ẹieàu ủoự ủửụùc theồ hieọn trửụực heỏt laứ ụỷ heọ thoỏng quan ủieồm saựng taực. a. HCM coi vaờn hoùc laứ moọt thửự vuừ khớ chieỏn ủaỏu lụùi haùi phuùng sửù cho sửù nghieọp CM. Nhaứvaờn phaỷi goựp phaàn vaứo nhieọm vuù ủaỏu tranh vaứ phaựt trieồn xaừ hoọi. Ngửụứi khaỳng ủũnh : “ Nay ụỷ trong thụ neõn coự theựp Nhaứ thụ cuừng phaỷi bieỏt xung phong” (Caỷm tửụỷng ủoùc Thieõn gia thi) “Vaờn hoùc ngheọthuaọt cuừng laứ moọt maởt traọn,anh chũ em laứ chieỏn sú treõn maởt traọn aỏy” (Thử gụỷi caực hoaù sú nhaõn dũp trieồn laừm hoọi hoaù toaứn quoỏc 1951). b. HCM luoõn chuự troùng tớnh chaõn thaọt vaứ tớnh daõn toọc cuỷa vaờn hoùc : - Ngửụứi ngheọ sú phaỷi vieỏt cho thửùc cho hay, phaỷi phaỷn aựnh trung thửùc hieọn thửùc phong phuự cuỷa ủụứi soỏng vaứ giửừ tỡnh caỷm chaõn thaọt. - Phaỷi chuự yự ủeỏn hỡnh thửực bieồu hieọn, traựnh loỏi vieỏt caàu kỡ xa laù, ngoõn ngửừ phaỷi trong saựng choùn loùc, ủeà cao sửù saựng taùo cuỷa ngửụứi ngheọ sú. c. HCM bao giụứ cuừng xuaỏt phaựt tửứ muùc ủớch, ủoỏi tửụùng tieỏp nhaọn ủeồ quyeỏt ủũnh noọi dung vaứ hỡnh thửực cuỷa taực phaồm. Ngửụứi neõu kinh nghieọm cho ngửụứi caàm buựt : “Vieỏt cho ai?”(ủoỏi tửụùng), “Vieỏt ủeồ laứm gỡ?” (muùc ủớch) ”Vieỏt caựi gỡ?”(noọi dung) vaứ “Vieỏt nhử theỏ naứo?”(hỡnh thửực) . 2. Sửù nghieọp vaờn chửụng :HCM ủaừ ủeồ laùi moọt sửù nghieọp vaờn chửụng lụựn lao veà taàm voực, ủa daùng veà theồ loaùi vaứ ủaởc saộc veà phong caựch, ủửụùc vieỏt baống caực ngoõn ngửừ nhử tieỏng Haựn, tieỏng Phaựp, tieỏng Vieọt, saựng taực ụỷ trong nửụực vaứ ngoaứi nửụực, thụứi kỡ choỏng Phaựp vaứ choỏng Myừ, treõn caực lúnh vửùc : a.Vaờn chớnh luaọn : - Noọi dung : leõn aựn nhửừng chớnh saựch taứn baùo cuỷa cheỏ ủoọ, TD Phaựp, ủoỏi vụựi caực nửụực thuoọc ủũa, keõu goùi nhửừng ngửụứi noõ leọ bũ aựp bửực ủoaứn keỏt ủaỏu tranh, nhaốm tieỏn coõng trửùc dieọn keỷ thuứ, hoaởc theồ hieọn nhửừng nhieọm vuù caựch maùng trong tửứng thụứi ủieồm lũch sửỷ, mang tớnh chieỏn ủaỏu maùnh meừ. -Ngheọ thuaọt : ủuụùc vieỏt ra baống lớ trớ saựng suoỏt, trớ tueọ saộc saỷo, baống caỷ taỏm loứng yeõu, gheựt noàng naứn, saõu saộc cuỷa moọt traựi tim vú ủaùi, ủửụùc bieồu ủaùt baống nhửừng lụứi vaờn chaởt cheừ, suực tớch, coự lyự, coự tỡnh. - Taực phaồm : Baỷn aựn cheỏ ủoọ thửùc daõn (1925),Tuyeõn ngoõn ủoọc laọp (1945),Di chuực (1969)….aờn2 b. Truyeọn vaứ kyự : - Noọi dung : Toỏ caựo toọi aực daừ man, taứn baùo, xaỷo traự cuỷa boùn thửùc daõn, phong kieỏn vaứ ủeà cao nhửừng taỏm gửụng yeõu nửụực CM. - Ngheọ thuaọt : Buựt phaựp traàn thuaọt linh hoaùt vaứ hieọn ủaùi, caựch taùo tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, hỡnh tửụùng sinh ủoọng, saộc saỷo vụựi trớ tửụỷng tửụùng phong, voỏn vaờn hoaự saõu roọng vaứ moọt trớ tueọ saộc saỷo, moọt traựi tim traứn ủaày nhieọt tỡnh yeõu nửụực, CM. -Taực phaồm : Lụứi than vaừn cuỷa baứ Trửng Traộc (1922), Nhửừng troứ loỏ hay laứ Varen vaứ Phan Boọi Chaõu (1925), Vi haứnh (1923),…Ngoaứi truyeọn ngaộn NAQ coứn nhieàu taực phaồm kớ nhử : Nhaọt kớ chỡm taứu (1931), Vửứa ủi ủửụứng vửứa keồ chuyeọn(1963),…. c. Thụ ca : laứ lúnh vửùc noồi baọt vụựi nhửừng taọp thụ : - Nhaọt kớ trong tuứ : (1942 – 1943) goàm 134 baứi ủửụùc vieỏt trong thụứi kỡ bũ baột giam ụỷ nhaứ tuứ Tửụỷng Giụựi Thaùch. Tác phẩm ghi lại một cách chân thực chế độ nhà tù Trung Quốc thời Tưởng Giới Thạch vaứ bức chân dung tinh thần tự họa của Hồ Chí Minh. “Nhật kí trong tù” là một tập thơ đặc sắc thể hiện sự đa dạng và linh hoạt về bút pháp nghệ thuật, kết tinh giá trị tư tưởng và nghệ thuật thơ ca HCM. -Ngoài NKTT, còn phải kể đến một số chùm thơ người làm ở Việt Bắc trong những năm kháng chiến choỏng Phaựp. Nhửừng baứi vieỏt nhaốm muùc ủớch tuyeõn truyeàn (daõn caứy, ca binh lớnh, coõng nhaõn,…); Nhửừng baứi thụ baống tieỏng Haựn, tieỏng Vieọt giaứu maứu saộc coồ ủieồn vaứ hieọn ủaùi (Tửực caỷnh Paực Boự, caỷnh khuya, Nguyeõn tieõu, baựo tieọp,…); Noồi bật là một phong thái ung dung hoà hợp với thiên nhiên, thể hiện bản lĩnh của người cách mạng. 3.Phong caựch ngheọ thuaọt : Nhửừng saựng taực cuỷa ngửụứi coự phong caựch ủa daùng, ủoọc ủaựo, haỏp daón maứ thoỏng nhaỏt, keỏt hụùp saõu saộc vaứ nhuaàn nhũ giửừa chớnh trũ vaứ vaờn chửụng, giửaừ tử tửụỷng vaứ ngheọ thuaọt, giửừa truyeàn thoỏng vaứ hieọn ủaùi. ễÛ moói loaùi, Ngửụứi laùi coự phong caựch rieõng. a.Vaờn chớnh luaọn : thửụứng ngaộn goùn, suực tớch. Laọp luaọn chaởt cheừ, lyự leừ ủanh theựp. Baống chửựng ủaày sửực thuyeỏt phuùc, giaứu tớnh luaọn chieỏn. Buựt phaựp ủa daùng, gioùng vaờn ủa daùng : khi oõn toàn, thaỏu tỡnh ủaùt lyự, khi ủanh theựp maùnh meừ, huứng hoàn. Ngoõn ngửừ thaỏm ủửụùm tỡnh caỷm, giaứu hỡnh aỷnh, giaứu tớnh luaọn chieỏn. b.Truyeọn vaứ kyự : Giaứu chaỏt trớ tueọ vaứ hieọn ủaùi, tớnh chieỏn ủaỏu maùnh meừ. Ngheọ thuaọt traứo phuựng saộc beựn. Tieỏng cửụứi traứo phuựng tuy nheù nhaứng, hoựm hổnh nhửng thaõm thuyự, saõu cay. Ngoứi buựt chuỷ ủoọng vaứ saựng taùo . c.Thụ ca : Theồ hieọn saõu saộc vaứ tinh teỏ veỷ ủeùp taõm hoàn cuỷa HCM. Nhửừng baứi thụ nhaốm muùc ủớch tuyeõn truyeàn CM thửụứng baống hỡnh thửực baứi ca, lụứi leừ giaỷn dũ, moọc maùc, deó nhụự, mang maứu saộc daõn gian hieọn ủaùi. Nhieàu baứi coồ thi haứm suực, ủaùt chuaồn mửùc veà ngheọ thuaọt thụ coồ phửụng ẹoõng vụựi sửù keỏt hụùp haứi hoaứ giửừa maứu saộc coồ ủieồn vụựi buựt phaựp hieọn ủaùi, giửừa chaỏt theựp vaứ chaỏt tỡnh,… III/ KEÁT LUAÄN : GHI NHễÙ – SGK. --------------------------------------------------------------- TUYEÂN NGOÂN ẹOÄC LAÄP Hoà Chớ Minh I/ GIễÙI THIEÄU CHUNG : 1.Hoaứn caỷnh saựng taực : Ngaứy 19/8/1945 chớnh quyeàn veà tay nhaõn daõn. Ngaứy 26/8/1945, Chuỷ tũch HCM tửứ chieỏn khu Vieọt Baộc veà tụựi Haứ Noọi. Taùi caờn nhaứ soỏ 48 phoỏ Haứng Ngang, Ngửụứi soaùn thaỷo baỷn Tuyeõn ngoõn ủoọc laọp. Ngaứy 2/9/1945 taùi quaỷng trửụứng Ba ẹỡnh, Haứ Noọi, trong hoaứn caỷnh thuứ trong giaởc ngoaứi, ngaứn caõn treo sụùi toực, Ngửụứi thay maởt chớnh phuỷ laõm thụứi nửụực VNDCCH ủoùc baỷn “Tuyeõn ngoõn ủoọc laọp” trửụực 50 vaùn ủoàng baứo, khai sinh ra nửụực VNDCCH. 2.Muùc ủớch saựng taực : -Tuyeõn boỏ ủoọc laọp tửù do cuỷa daõn toọc Vieọt Nam. -Baực boỷ dửựt khoaựt luaọn ủieọu xaỷo traự cuỷa TDP trửụực dử luaọn quoỏc teỏ. -Tranh thuỷ sửù ủoàng tỡnh uỷng hoọ cuỷa nhaõn daõn TG ủoỏi vụựi sửù nghieọp chớnh nghúa cuỷa DTVN. 3.Giaự trũ taực phaồm :TNẹL vửứa laứ moọt vaờn kieọn coự giaự trũ lũch sửù to lụựn : tuyeõn boỏ chaỏm dửựt cheỏ ủoọ thửùc daõn phong kieỏn ụỷ nửụực ta, khaỳng ủũnh quyeàn tửù chuỷ vaứ vũ theỏ bỡnh ủaỳng cuỷa daõn toọc ta treõn toaứn theỏ giụựi, laứ moỏc son lũch sửỷ mụỷ ra kổ nguyeõn ủoọc laọp tửù do cho daõn toọc. ẹoàng thụứi taực phaồm vửứa coự giaự trũ vaờn hoùc. Noự ủửụùc xem