Bài giảng Địa lí 6 - Tiết 5+6, Bài 2: Các yếu tố cơ bản của bản đồ

Sách Cánh diều Bài 2-Tiết 5,6 :CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ Nội dung 1 Nội dung 2 Nội dung 3 Một số lưới kinh, vĩ tuyến Kí hiệu bản đồ và chú trên bản đồ thế giới giải bàn đồ Tỉ lệ bản đồ Nội dung 4 Nội dung 5 Phương hướng trên bản đồ Một số bản đồ thông dụng Bài 2. KÍ HIỆU VÀ CHÚ GIẢI TRÊN MỘT SỐ BẢN ĐỒ THÔNG DỤNG KHỞI ĐỘNG Bài tập tình huống (?) Lớp bạn A đang có dự định đi tham quan một số địa điểm ở Thủ đô Hà Nội. Địa điểm xuất phát là từ tp Hưng Yên. Lớp bạn A đang loay hoay không biết đường đi như thế nào. Theo em, lớp của bạn A có thể sử dụng gì để tìm được đường đi đến đến Thủ đô Hà Nội? Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới - Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ một phần hay toàn bộ bề mặt Trái Đất lên mặt phăng trên cơ sở toán học, trên đó các đối tượng địa lí được thể hiện bằng các kí hiệu bản đồ. 1 Bản đồ thế giới Yêu cầu hs đọc nội dung SGK, QS hình cho biết: Bản đồ là gì? Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới - Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ một phần hay toàn bộ bề mặt Trái Đất lên mặt phăng trên cơ sở toán học, trên ? Để thể hiện toàn bộ đó các đối tượng địa lí được thể hiện bằng các kí hiệu Trái Đất thì giữa quả Địa bản đồ. Cầu và bản đồ, phương tiện nào thể hiện đúng hơn? 1 Quả địa cầu Theo em hiểu bản đồ là gì? Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới - Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ một phần hay toàn bộ bề Quan sát H2.2 và H2.3 mặt Trái Đất lên mặt phăng trên cơ sở toán học, trên 1. Cho biết hình nào có độ chính xác hơn khi thể đó các đối tượng địa lí được thể hiện bằng các kí hiệu hiện toàn bộ bề mặt Trái Đất trên bề mặt bản đồ? bản đồ. - Phép chiếu bản đồ là quá trình chuyển bề mặt cong 2. Hãy nhận xét về diện tích đảo Grin-len so với lục địa Nam Mỹ. của TĐ lên mặt phẳng. 1 Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ Mô hình dạng lưới kinh, vĩ tuyến ở mỗi bản đồ 1 Mô tả lại hệ thống kinh, vĩ tuyến ở mỗi hình và cho nhận xét? Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới - Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ một phần hay toàn bộ bề mặt Trái Đất lên mặt phăng trên cơ sở toán học, trên đó các đối tượng địa lí được thể hiện bằng các kí hiệu bản đồ. - Phép chiếu bản đồ là quá trình chuyển bề mặt cong của TĐ lên mặt phẳng. 1 - Với mỗi phép chiếu bản đồ, lưới kinh vĩ tuyến có đặc điểm khác nhau. Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ Quan sát hình 2.7 SGK trang 108, em hãy hoàn 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới thành bài tập sau: 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Kí hiệu Đối tượng Ví dụ thể hiện KH điểm - KH đường 1 KH diện tích KH hình học KH chữ KH tượng hình Quan sát hình 2.7, hãy cho biết trên hình đã sử dụng các loại kí hiệu nào và các dạng kí hiệu nào. Lấy ví dụ cụ thể. Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 3.Tỉ lệ bản đồ 1 Bản đồ Việt Nam trong khu vực Đông Nam Á ? Nhận xét về kích thước lãnh thổ Việt Nam và mức độ chỉ tiết về nội dung của hai bản đồ và tại sao có sự khác nhau đó? Bản đồ Việt Nam Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ 3.Tỉ lệ bản đồ a. Tỉ lệ bản đồ - TLBĐ là yếu tố để xác định mức độ thu nhỏ khoảng cách khi chuyển từ thực tế sang thể hiện trên mặt Tỉ lệ số phẳng bản đồ 1 - Có 3 cách thể hiện tỉ lệ bản đồ: Tỉ lệ thước, tỉ lệ thước, tỉ lệ số Tỉ lệ thước Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới Bài 1; Hãy tính khoảng cách từ Bạc Liêu đến Sóc Trăng ở hình 2.9 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ 3.Tỉ lệ bản đồ Tình huống: Bạn Nam muốn đi từ Thái Bình lên Hà a. Tỉ lệ bản đồ Nội, khi mua được bản đồ giao thông với tỉ lệ là 1: - TLBĐ là yếu tố để xác định mức độ thu nhỏ khoảng 200 000, Nam đã xác định đường đi nhưng không biết cách khi chuyển từ thực tế sang thể hiện trên mặt khoảng cách mất bao xa. Theo em, Nam có những cách nào để xác định khoảng cách TB-HN theo đường phẳng bản đồ 1 - Có 3 cách thể hiện tỉ lệ bản đồ: Tỉ lệ thước, tỉ lệ chim bay? thước, tỉ lệ số b. Tính khoảng cách trên bản đồ dựa vào tỉ lệ bản đồ theo thao tác: Theo em, muốn tính khoáng cách thực tế dựa vào bản - Xác định vị trí 2 điểm cần đo đồ và tỉ lệ bản đồ ta cần phải thực hiện các thao tác - Dùng thước thẳng hoặc đặt 2 đầu compa vào 2 nào? điểm cần đo để xác định khoảng cách trên bản đồ - Lấy khoảng cách của 2 điểm trên bản đồ nhân với tỉ lệ bản đồ Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ 3.Tỉ lệ bản đồ 4. Phương hướng trên bản đồ - Đầu trên của các kinh tuyến chỉ hướng bắc, đẩu dưới chỉ hướng nam. - Đẩu bên trái của các vĩ tuyến chỉ hướng tây, đầu bên 1 phải chỉ hướng đông -> Có 4 hướng chính là Đông, Tây, Nam, Bắc Quan sát H2.11, xác định và đọc tên các hướng chính trên hình. Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ Bắc 3.Tỉ lệ bản đồ Tây 4. Phương hướng trên bản đồ Đông - Đầu trên của các kinh tuyến chỉ hướng bắc, đẩu dưới Nam chỉ hướng nam. - Đẩu bên trái của các vĩ tuyến chỉ hướng tây, đầu bên 1 phải chỉ hướng đông -> Có 4 hướng chính là Đông, Tây, Nam, Bắc Quan sát hình 2.12, hình 2.13 cho biết hướng OA, OB, OC, OD có trong mỗi hình? Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ 3.Tỉ lệ bản đồ 4. Phương hướng trên bản đồ - Đầu trên của các kinh tuyến chỉ hướng bắc, đẩu dưới chỉ hướng nam. 1 - Đẩu bên trái của các vĩ tuyến chỉ hướng tây, đầu bên phải chỉ hướng đông -> Có 4 hướng chính là Đông, Tây, Nam, Bắc - Có 2 cách xác định phương hướng: + Dựa vào đường kinh, vĩ tuyến + Dựa vào mũi tên chỉ hướng Bắc trên bản đồ Đối với bản đồ không có kinh, vĩ tuyến để xác định phương hướng em cần làm gì? Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ 3.Tỉ lệ bản đồ 4. Phương hướng trên bản đồ 5. Một số bản đồ thông dụng 1 ? Sắp xếp các bản đồ trên thành 2 nhóm: bản đồ địa lí chung và bản đồ địa lí chuyên đề. Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ 1. Một số lưới kinh, vĩ tuyến trên bản đồ thế giới 2. Kí hiệu bản đồ và chú giải bàn đồ 3.Tỉ lệ bản đồ 4. Phương hướng trên bản đồ 5. Một số bản đồ thông dụng - Bản đồ địa lí chung thể hiện cụ thể các đối tượng 1 địa lí trên bề mặt đất như địa hình, đất, sinh vật, sông ngoài, ranh giới hành chính...Nhóm này không tập trung làm nổi bật vào yếu tố nào. - Bản đồ địa lí chuyên đề: Có nội dung thể hiện tập trung một hoặc hai đối tượng địa lí, các đối tượng chính được ưu tiên thể hiện. Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ LUYỆN TẬP Chọn đáp án đúng nhất: Câu 1: Bản đồ là A. hình vẽ của Trái Đất lên mặt giấy. B. mô hình của Trái Đất được thu nhỏ lại. C. hình vẽ bề mặt Trái Đất trên mặt giấy. D. hình vẽ thu nhỏ tương đối chính xác của một khu vực hay toàn bộ bề mặt Trái Đất. Đáp án: - D Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ LUYỆN TẬP Chọn đáp án đúng nhất: Câu 2: Để xác định phương hướng trên bản đồ không vẽ kinh, vĩ tuyến thì dựa vào mũi tên chỉ hướng A. bắc. B. nam. C. đông D. tây. Đáp án: - A Bài 2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA BẢN ĐỒ LUYỆN TẬP Chọn đáp án đúng nhất: Câu 3: Ý nào sau đây không đúng theo quy ước phương hướng trên bản đồ? A. đầu phía trên của kinh tuyến chỉ hướng bắc. B. đầu bên phải của vĩ tuyến chỉ hướng tây. C. đầu phía dưới kinh tuyến chỉ hướng nam. D. đầu bên phải của vĩ tuyến chỉ hướng đông. Đáp án: - B