Bài giảng Tập làm văn Khối 4 - Tuần 4: Cốt truyện

Môn: Tập làm văn Bài: Cốt TruyệnNỘI DUNGI. Mục tiêu: - Nắm được thế nào là cốt truyện và ba phần cơ bản của cốt truyện (mở đầu, diễn biến, kết thúc). - Bước đầu biết vận dụng kiến thức đã học để sắp xếp lại các sự việc chính của một câu truyện, tạo thành cốt truyện.II. Đồ dùng dạy học: - Một số tờ phiếu khổ to ghi yêu cầu của bài tập 1 (phần nhận xét).III. Các hoạt động dạy – học chủ yếu: 1. Ổn định tổ chức:NỘI DUNG2. Kiểm tra bài cũ: - Một bức thư thường gồm những phần nào? Đáp:- Một bức thư thường gồm 3 phần: + Phần đầu thư + Phần chính + Phần cuối thưNỘI DUNG2. Kiểm tra bài cũ:- Nhiệm vụ chính của mỗi phần là gì?Đáp:* Nhiệm vụ chính của mỗi phần: 1. Phần đầu thư: + Địa điểm và thời gian viết thư + Lời thưa gửi 2. Phần chính: + Nêu mục đích, lí do viết thư + Thăm hỏi tình hình của người nhận + Thông báo tình hình của người viết thư + Nêu ý kiến trao đổi hoặc bày tỏ tình cảm với người nhận thư 3. Phần cuối thư: + Lời chúc, lời cảm ơn, hứa hẹn + Chữ kí và tên hoặc họ, tên.Bài mới: Tập làm vănBài: Cốt truyện* Nhận xét:1. Yêu cầu học sinh đọc lại truyện: “Dế mèn bênh vực kẻ yếu”, rồi trả lời câu hỏi: 1.1. Theo em thế nào là sự việc chính? Đáp:  Sự việc chính là những sự việc quan trọng, quyết định diễn biến các câu chuyện. 1.2. Tìm và ghi lại các sự việc chính trong truyện: “Dế mèn bênh vực kẻ yếu”* Các sự việc chính trong truyện:+ Sự việc 1: (Quan sát tranh)+ Sự việc 2: (Quan sát tranh)+ Sự việc 3: (Quan sát tranh)+ Sự việc 4: (Quan sát tranh)+ Sự việc 5: (Quan sát tranh)- Hỏi:- Đáp:- Dế mèn đã gặp ai?- Dế mèn gặp Nhà Trò đang gục đầu khóc bên tảng đá. Trở lại: Tiếp:- Hỏi:- Đáp:- Nhà Trò kể gì với dế mèn? - Dế mèn gạn hỏi, Nhà Trò kể lại tình cảnh khốn khó bị bọn Nhện ức hiếp và đòi ăn thịt. Trở lại: Tiếp:- Dế mèn phẫn nộ cùng Nhà Trò đi đến chỗ mai phục của bọn Nhện.- Hỏi:- Đáp:- Dế mèn cùng Nhà Trò đi đâu? Trở lại: Tiếp:- Dế mèn đã làm gì? - Hỏi:- Đáp:- Gặp bọn Nhện, Dế mèn ra oai, lên án sự nhẫn tâm của chúng, bắt chúng phá hết vòng vây hãm Nhà Trò. Trở lại: Tiếp:- Bọn Nhện sợ hãi phải nghe theo. Nhà Trò được tự do.- Kết quả thế nào? - Hỏi:- Đáp: Trở lại: Tiếp:* Chuỗi các sự việc từ 1 đến 5 như trên được gọi là cốt truyện.- Cốt truyện là một chuỗi sự việc làm nòng cốt cho diễn biến của truyện. Cốt truyện gồm những phần nào? Tác dụng của từng phần?Vậy theo em: Cốt truyện là gì?Đáp:Đáp:- Cốt truyện thường gồm 3 phần: + Mở đầu: Sự việc khởi nguồn cho các sự việc khác (sự việc 1) + Diễn biến: Các sự việc chính kế tiếp theo nhau nói lên tính cách nhân vật, ý nghĩa của truyện. (sự việc 2, 3, 4) + Kết thúc: Kết thúc của các sự việc ở phần mở đầu và phần chính. (sự việc 5)Ghi nhớ1. Cốt truyện là một chuỗi sự việc làm nòng cốt cho diễn biến của truyện.2. Cốt truyện thường gồm 3 phần: - Mở đầu - Diễn biến - Kết thúc* Luyện tập - Yêu cầu học sinh: + Quan sát tranh. + Đọc nội dung truyện “Cây khế” trong SGK trang 43, sau đó sắp xếp các sự việc trên thành cốt truyện.* Yêu cầu:- Sau khi quan sát tranh và đọc kỹ các sự việc chính trong truyện “Cây khế” ở trong SGK (trang 43), các em hãy sắp xếp các sự việc vừa đọc thành cốt truyện.Trả lời: Các sự việc chính trong truyện “Cây khế” được sắp xếp lại như sau: b/ Cha mẹ chết, người anh chia gia tài, người em chỉ được cây khế. d/ Cây khế có quả, chim đến ăn, người em phàn nàn và chim hẹn trả ơn bằng vàng. a/ Chim chở người em bay ra đảo lấy vàng, nhờ thế người em trở nên giàu có. c/ Người anh biết chuyện, đổi gia tài của mình lấy cây khế, người em bằng lòng. e/ Chim lại đến ăn, mọi chuyện diễn ra như cũ, nhưng người anh may túi quá to và lấy quá nhiều vàng. g/ Người anh bị rơi xuống biển và chết.* Củng cố - dặn dò: Câu truyện “Cây khế” khuyên chúng ta điều gì? Chuẩn bị bài: “Luyện tập xây dựng cốt truyện”.