Bài soạn môn Vật lý lớp 10 - Tiết 33, 34: Chuyển động tịnh tiến của vật rắn, chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định

Tuần 19 Tiết 33 - 34 Ngày soạn 05.01.07 Ngày dạy:09.01.07 Bài 21 : CHUYỂN ĐỘNG TỊNH TIẾN CỦA VẬT RẮN. CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN QUANH MỘT TRỤC CỐ ĐỊNH I/Mục tiêu: Kiến thức : - Phát biểu được định nghĩa chuyển động tịnh tiến và nêu được ví dụ minh họa . - Viết được công thức định luật II newton cho chuyển động tịnh tiến. - Nêu được tác dụng của moment lực đối với một vật rắn quay quanh một trục . - Nêu được các yếu tố ảnh hưởng đến moment quán tính của vật. ‚Kỹ năng: - Áp dụng được định luật II newton cho chuyển động tịnh tiến thẳng. - Aùp dụng được khái niệm moment quán tính để giải thích sự thay đổi chuyển động quay của các vật . II/Chuẩn bị: Giáo viên: - Thí nghiệm hình 24.1 SGK. ‚Học sinh: - Ôn lại: Định luật II Newton, khái niệm tốc độ góc và moment lực. III/Tiến trình:  Ổn định : ‚ Kiểm tra: ƒ Bài mới : Tiết 1: Hoạt động 1:Tìm hiểu chuyển động tịnh tiến. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi bảng - Ghi nhận khái niệm chuyển động tịnh tiến. - Nhận xét về chuyển động của các điểm trên một vật rắn chuyển động tịnh tiến. - Trả lời câu C1. - Từ ví dụ và sgk phân ra được chuyển động tịnh tiến thẳng và chuyển động tịnh tiến cong. - Tất cả các điểm của vật đều chuyển động như nhau. - Viết công thức định luật II Neutơn cho một vật chuyển động tịnh tiến. - Giới thiệu về chuyển động tịnh tiến của vật rắn. - Nêu một vài ví dụ: Chuyển động của thước dẹt, chuyển động của ngăn kéo bàn. - Yêu cầu hoàn thành câu C1. - Phân loại chuyển động tịnh tiến. - Xét chuyển động của hai điểm trên vật. - Các điểm của vật đều có cùng gia tốc. - Cách xác định gia tốc của một vật chuyển động tịnh tiến. I/Chuyển động tịnh tiến của một vật rắn: 1/ Định nghĩa. SGK 2/ Gia tốc của vật chuyển động tịnh tiến. Coi vật như một chất điểm, áp dụng định luật II Neutơn : Trong đó: là hợp lự tác dụng lên vật. Hoạt động 2: Tìm hiểu về chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định. - Nhận xét về tốc độ góc của các điểm trên vật. - Nhận biết về chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định. - Giới thiệu về chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định. - Lưu ý: Đại lượng đặc trưng cho chuyển động quay là tốc độ góc chứ không phải vận tốc dài. II/ Chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định. 1/ Đặc điểm của chuyển động quay. Tốc độ góc. Khi một vật rắn quay quanh một trục cố định thì mọi điểm của vật có cùng tốc độ góc. Hoạt động 3: Tìm hiểu về tác dụng của moment lực đối với chuyển động quay của vật rắn. - Quan sát thí nghiệm trả lời câu hỏi C2. - Rút ra kết luận về tác dụng của moment lực đối với một vật quay quanh một trục. - Yêu cầu HS quan sát thí nghiệm và giải thích được sự thay đổi của tốc độ góc. Từ đó rút ra kết luận. 2/Tác dụng của moment lực đối với một vật quay quanh một trục. a/ Thí nghiệm: SGK b/ Giải thích :SGK c/ Kết luận:SGK Hoạt động 4: Giao nhiệm vụ về nhà. - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Ghi những chuẩn bị cho bài sau. - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. - Câu hỏi và bài tập5/114 SGK. Tiết 2: Hoạt động 1:Tìm hiểu về moment quán tính. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi bảng - Ghi nhận khái niệm moment quán tính. - Học sinh tham khảo sgk trả lời câu hỏi. - Kết luận các yếu tố ảnh hưởng đến momen quán tính của một vật. - Trả lời câu hỏi C6. - Giới thiệu về moment quán tính của một vật có chuyển động quay. Nói rõ một vật có moment quán tính càng lớn thì càng khó thay đổi tốc độ góc và ngược lại. - Phân tích ví dụ để tìm ra các yếu tố ảnh hưởng đến moment quán tính. - Moment quán tính phụ thuộc vào những yếu tố nào? 3/ Mức quán tính trong chuyển động quay. a/ Trong chuyển động quay quanh một trục mọi vật cũng có mức quán tính. Tốc độ góc của vật nào tăng chậm hơn thì vật đó có mức quán tính lớn hơn và ngược lại. b/ Mức quán tính của vật phụ thuộc vào khối lượng của vật và sự phân bố khối lượng đó đối với trục quay. Hoạt động 2: Vận dụng, củng cố. - Làm bài tập 6,7,8 SGK. - Cá nhân đọc phần ghi nhớ - Gv hướng dẫn học sinh vận dụng lý thuyết vào làm bài tập sgk. Yêu cầu học sinh đọc phần ghi nhớ . Hoạt động 3: Giao nhiệm vụ về nhà. - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Ghi những chuẩn bị cho bài sau. - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. - Câu hỏi và bài tập21.4,21.2/49 SBT.