Giáo án Công nghệ Lớp 7 - Bài 10: Vai trò của giống và phương pháp chọn tạo giống cây trồng - Trường THCS Mong Thọ B

Trường: THCS Mong Thọ B Tuần 7 - Tiết 7 Ngày soạn: 18/9/2012 Bài 10: VAI TRÒ CỦA GIỐNG VÀ PHƯƠNG PHÁP CHỌN TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG I/ MỤC TIÊU: - Kiến thức: Hiểu được vai trò của giống cây trồng. Nắm được một số tiêu chí của giống cây trồng tốt. - Kỹ năng: Biết được các phương pháp chọn, tạo giống cây trồng. Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích. - Thái độ: Có ý thức quý trọng, bảo vệ các giống cây trồng quý hiếm trong sản xuất. II/ CHUẨN BỊ: GV: Nội dung bài, hệ thống các câu hỏi, tranh vẽ. III. 4. Phương pháp nuôi cấy mô (không dạy) HS: Xem trước bài 10. Trả lời các câu hỏi tr23 sgk. III/ TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG: 1/KT bài cũ: - Thế nào là bón lót, bón thúc? 4đ - Phân hữu cơ, phân lân thường dùng để bón lót hay bón thúc? Vì sao? 6đ 2/ Bài mới: *GTB: Ông cha ta thường có câu “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Nhưng ngày nay con người đã chủ động trong tưới tiêu nước, chủ động tạo và sử dụng phân bón, thì giống được đặt lên hàng đầu. Vậy giống cây trồng có vai trò như thế nào trong việc thực hiện nhiệm vụ sản xuất trồng trọt và làm ntn để có giống tốt? HĐGV HĐHS ND - Giáo viên treo tranh và hỏi: + Giống cây trồng có vai trò gì trong sản xuất trồng trọt? + Nhìn vào H.11a hãy cho biết thay giống cũ bằng giống mới năng suất cao có tác dụng gì? + Hình 11b sử dụng giống mới ngắn ngày có tác dụng gì đối với các vụ gieo trồng trong năm? + Nhìn hình 11c sử dụng giống mới ngắn ngày có ảnh hưởng như thế nào đến cơ cấu cây trồng? - Giáo viên chốt lại kiến thức. - Học sinh quan sát và trả lời: + Giống cây trồng có vai trò: Tăng năng suất. Tăng chất lượng nông sản. Tăng vụ, thay đổi cơ cấu cây trồng. + Giống cây trồng là yếu tố quyết định đối với năng suất cây trồng. + Có tác dụng tăng các vụ gieo trồng trong năm. + Làm thay đổi cơ cấu cây trồng trong năm. - Học sinh ghi bài. I/ Vai trò của giống cây trồng - Tăng năng suất. - Tăng chất lượng nông sản. - Tăng vụ, thay đổi cơ cấu cây trồng. HĐGV HĐHS ND - Yêu cầu học sinh chia nhóm, thảo luận 5 tiêu chí để chọn ra những giống cây trồng tốt. - Giáo viên hỏi: + Tại sao tiêu chí 2 không phải là tiêu chí của giống cây trồng tốt? - Giáo viên giảng giải từng tiêu chí và hỏi: + Tại sao người ta lại chọn tiêu chí là giống chống, chịu được sâu bệnh? - Gv nhận xét và chốt lại - Học sinh thảo luận nhóm, cử đại diện trả lời, nhóm khác bổ sung. Đó là tiêu chí : 1,3,4,5. - Học sinh trả lời: + Giống có năng suất cao chưa hẳn là giống tốt mà giống có năng suất cao và ổn định mới là giống tốt. - Học sinh lắng nghe và trả lời: + Nếu giống không chống, chịu được sâu bệnh thì sẽ tốn nhiều công chăm sóc, năng suất và phẩm chất nông sản thấp. - Hs ghi bài. II/ Tiêu chí của giống cây trồng tốt. - Sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu, đất đai và trình độ canh tác của địa phương. - Có chất lượng tốt. - Có năng suất cao và ổn định. - Chống, chịu được sâu, bệnh. HĐGV HĐHS ND - Yêu cầu hs quan sát hình 12,13 và kết hợp đọc tt, thảo luận nhóm về 3 phương pháp đó và trả lời theo câu hỏi: + Thế nào là phương pháp chọn lọc? - Yêu cầu hs quan sát H.13 và cho biết: + Cây dùng làm bố có chứa gì? + Cây dùng làm mẹ có chứa gì? + Thế nào là phương pháp lai? - Giáo viên giải thích hình - Yêu cầu hs đọc tt và hỏi: + Thế nào là phương pháp gây đột biến? - Giáo viên giải thích rõ thêm + Theo em trong các phương pháp trên thì phương pháp nào được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay? - Giáo viên chốt lại kiến thức. - Hs quan sát và thảo luận nhóm. Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung. + Hs trả lời. - Hs quan sát và trả lời: + Có chứa hạt phấn. + Có chứa nhuỵ. + Hs trả lời. - Hs lắng nghe. - Hs đọc tt và trả lời: + Hs trả lời. - Hs lắng nghe. + Đó là phương pháp chọn lọc. - Học sinh ghi bài. III/ Phương pháp chọn tạo giống cây trồng. 1/ PP chọn lọc Từ nguồn giống khởi đầu chọn các cây có đặc tính tốt, thu lấy hạt. Gieo hạt của các cây được chọn và so sánh với giống khởi đầu và giống địa phương. Nếu tốt hơn thì cho sản xuất đại trà. 2/ PP lai Lấy phấn hoa cuả cây dùng làm bố thụ phấn cho nhụy hoa của cây dùng làm mẹ. Sau đó lấy hạt của cây mẹ gieo trồng ta được cây lai. Chọn các cây lai có đặc tính tốt để làm giống. 3/ PP gây đột biến. Sử dụng tác nhân vật lí (tia) hoặc hoá học để xử lí các bộ phân của cây (hạt, mầm, nụ hoa, hạt phấn) gây ra đột biến. Gieo hạt của các cây đã được xử lí đột biến, chọn những dòng có đột biến có lợi để làm giống. 3/ Củng cố luyện tập: - Gọi hs đọc ghi nhớ - Trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 tr25 sgk. 4/ Hướng dẫn học ở nhà: - Học bài theo câu hỏi SGK. - Xem trước bài 11. - Tìm hiểu cách sx giống cây trồng ở địa phương, cách bảo quản hạt giống ở gia đình. 5/ BỔ SUNG: Kiểm tra 15 phút Câu hỏi: 1/ Kể tên các tiêu chí của giống cây trồng tốt? 4đ 2/ Kể tên các phương pháp chọn tạo giống cây trồng ? Trình bày phương pháp chọn tạo giống cây trồng đó? 6đ Đáp án: 1/ Tên các tiêu chí của giống cây trồng tốt: - Sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu, đất đai và trình độ canh tác của địa phương. 1đ - Có chất lượng tốt. 1đ - Có năng suất cao và ổn định. 1đ - Chống, chịu được sâu, bệnh. 1đ 2/ Các phương pháp chọn tạo giống cây trồng: + Phương pháp chọn lọc. 1đ + Phương pháp lai. 1đ + Phương pháp gây đột biến. 1đ - Phương pháp chọn lọc: Từ nguồn giống khởi đầu chọn các cây có đặc tính tốt, thu lấy hạt. Gieo hạt của các cây được chọn và so sánh với giống khởi đầu và giống địa phương. Nếu tốt hơn thì cho sản xuất đại trà. 3đ