Giáo án Công nghệ Lớp 7 - Bài 20: Thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản - Trường THCS Mong Thọ B

Trường : THCS Mong thọ B Tuần 16 - Tiết 16 Ngày soạn : 21 / 11 / 2012 BÀI 20: THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN NÔNG SẢN I. MỤC TIÊU: - Kiến thức: Hiểu được mục đích và yêu cầu của các phương pháp thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản. - Kỹ năng: Hình thành được các kỹ thuật thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản. - Thái độ: Có ý thức tiết kiệm, tránh làm hao hụt, thất thoát trong thu hoạch. II. CHUẨN BỊ: - Gv: Hình 31, 32 phóng to. - Hs: Xem trước bài 20. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1.Kiểm tra bài cũ: - Mục đích của làm cỏ, vun xới là gì? - Hãy cho biết ưu và nhược điểm của các phương pháp tưới nước cho cây? - Em hãy nêu các cách bón phân thúc cho cây và kỹ thuật bón thúc? 2 Bài mới: Thu hoạch, bảo quản, chế biến là khâu cuối cùng trong sản xuất nông nghiệp. Các khâu này làm không tốt sẽ ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng sản phẩm và giá trị hàng hóa. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung _ Yêu cầu hs đọc tt mục I. 1 và trả lời các câu hỏi: + Thu hoạch cần đảm bảo các yêu cầu thế nào? + Tại sao khi thu hoạch phải đảm bảo yêu cầu là đúng độ chín? Cho ví dụ cụ thể. + Tại sao khi thu hoạch phải nhanh gọn và cẩn thận? Cho ví vụ minh họa. _ Giáo viên treo tranh 31 yêu cầu hs chia nhóm và thảo luận để trả lời các câu hỏi: + Nhìn hình 31a, b, c, d cho biết tên các phương pháp thu hoạch và cho ví dụ từng cách thu hoạch? + Em cho biết người ta thường sử dụng công cụ gì để thu hoạch. + Nêu lên ưu và nhược điểm giữa việc dùng công cụ thủ công và công cụ bằng cơ giới. Tích hợp BVMT _ Giáo viên chốt lại và giáo dục hs ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng qua việc thực hiện một cách tự giác thu hoạch nông sản phải đảm bảo thời gian cách li sau khi sử dụng các loại thuốc hóa học _ Học sinh đọc tt và trả lời: à Hs trả lời à Vì nếu thu hoạch quá sớm hay quá muộn đều ảnh hưởng đến sản lượng và chất lượng nông sản. Ví dụ: + Khi thu hoạch lúa quá chín dẫn đến hao hụt hạt bị rụng quá nhiều. + Thu hoạch sớm quá, lúa còn xanh, chất lựơng không tốt. Do đó cần phải thu hoạch đúng độ chín. à Vì nếu thời gian thu hoạch kéo dài và không cẩn thận sẽ làm giảm chất lượng và sản lượng nông sản. Học sinh cho ví dụ minh hoạ. _ Học sinh chia nhóm và cử đại diện trả lời: à Hình 31: + (a): hái (đậu, cam, quít,..). + (b): nhổ (su hào, sắn, củ cải đỏ,). + I:đào (khoai lang,khoai tây,..). + (d): cắt (hoa, lúa, bắp cải,). à Thu hoạch bằng các công cụ đơn giản (liềm, lưỡi hái, dao, kéo,). Người ta còn dùng máy để thu hoạch. à Ưu và nhược điểm: + Biện pháp thủ công: * Ưu: dễ thực hiện, ít tốn kém. * Nhược điểm: tốn công. + Biện pháp cơ giới: * Ưu: không tốn nhiều thời gian. * Nhược: rất tốn chi phí. I. Thu hoạch: 1. Yêu cầu: Để đảm bảo được số lượng và chất lượng của nông sản phải tiến hành thu hoạch đúng độ chín, nhanh gọn và cẩn thận. 2. Thu hoạch bằng phương pháp nào? Tùy theo từng loại cây có cách thu hoạch khác nhau như: hái, cắt, nhổ, đào bằng phương pháp thủ công hay cơ giới. _ Học sinh đọc tt mục II.1 và trả lời câu hỏi: + Bảo quản nhằm mục đích gì? + Nông sản sẽ ra sao nếu không được bảo quản tốt? + Khi bảo quản cần đảm bảo các điều kiện nào? + Vì sao khi bảo quản hạt phải phơi khô, để nơi kín? + Để bảo quản nông sản tốt ta có các phương pháp nào? + Tại sao lại bảo quản thông thoáng? + Tại sao lại bảo quản kín? + Bảo quản lạnh là gì? Tại sao phải bảo quản lạnh và thường áp dụng cho loại nông sản nào? Tích hợp BVMT: khi bảo quản phải tuân thủ vệ sinh an toàn thực phẩm chỉ sử dụng chất bảo quản, chất phụ gia trong danh mục cho phép và sử dụng đúng yêu cầu kĩ thuật. _ Học sinh đọc tt và trả lời: à Hs trả lời à Rau, hoa quả nếu bảo quản không tốt hoặc không bảo quản sẽ bị mọt, mốc phá hại hư thối. à Hs trả lời à Hạn chế lượng nước trong hạt tới mức nhất định. à Hs trả lời à Vì nông sản để trong kho vẫn được tiếp xúc với môi trường không khí bên ngoài nên trong kho phải có hệ thống thông gió thích hợp. à Vì không kín thì không khí sẽ xâm nhập vào, làm tăng sự hô hấp của nông sản dẫn đến giảm chất lượng sản phẩm. à Bảo quản lạnh là đưa nông sản vào trong các kho lạnh, phòng lạnh. + Vì bảo quản lạnh sẽ hạn chế hoạt động sinh lí nông sản và sự phát triển của vi sinh vật. + Thường áp dụng đối với các loại nông sản: rau, quả, hạt giống, _ Học sinh lắng nghe II. Bảo quản: 1. Mục đích: Bảo quản nhằm hạn chế sự hao hụt về số lượng và giảm sút về chất lượng của nông sản. 2. Các điều kiện bảo quản tốt: _ Hạt cần phải phơi hoặc say khô. _ Rau quả phải sạch sẽ, không giập nát. _ Kho bảo quản phải xây dựng nơi khô ráo, thoáng khí, có hệ thống thông gió và phải có biện pháp để trừ mối, mọt, chuột, 3. Phương pháp bảo quản: Có 3 phương pháp bảo quản: _ Bảo quản thông thoáng. _ Bảo quản kín. _ Bảo quản lạnh. _ Y/c hs đọc tt và cho biết: + Mục đích của việc chế biến nông sản là gì? + Em hãy cho một vài ví dụ về các loại nông sản nhờ chế biến mà tăng giá trị và kéo dài thời gian bảo quản. + Chế biến có các phương pháp nào? + Hãy kể tên các loại rau, quả củ thường được sấy khô? _ Giáo viên giải thích quy trình sấy khô ở hình 32. + Cho ví dụ về một số nông sản chế biến thành bột mịn hay tinh bột? _ Giáo viên giải thích quy trình trong ví dụ. + Cho ví dụ về muối chua? + Ở nhà khi muối chua mẹ em làm như thế nào? + Còn sản phẩm đóng hộp thì em thấy ở loại nông sản nào? Tích hợp BVMT _ Giáo viên chốt lại và giáo dục hs ý thức trong công tác chế biến thực phẩm, không sử dụng các phẩm màu hóa chất _ Học sinh đọc tt và trả lời: à Hs trả lời à Vd: Vải đóng hộp. Dứa làm xirô, nho khô, mứt bí, hat sen khô, dưa leo muối, à Hs trả lời à Nho, vải, mít, chuối,khoai tây, _ Học sinh lắng nghe. à Vd: Sắn, khoai, ngô, _ Học sinh lắng nghe. à Như: dưa chua, dưa kiệu, cải chua, à Học sinh trả lời. à vải, nhãn, dưa leo, _ Học sinh lắng nghe III. Chế biến: 1. Mục đích: Chế biến nông sản làm tăng giá trị của sản phẩm và kéo dài thời gian bảo quản. 2. Phương pháp chế biến: Có 4 phương pháp: _ Sấy khô. _ Chế biến thành bột mịn hay tinh bột. _ Muối chua. _ Đóng hộp. 3) Củng cố luyện tập - Nêu câu hỏi củng cố bài - Gọi hoc sinh đọc ghi nhớ 4) Hướng dẫn học ở nhà - Học bài - Chuẩn bị ôn tập 5) BỔ SUNG