Giáo án Công nghệ Lớp 7 - Tiết 8, Bài 10: Vai trò của giống và phương pháp chọn tạo giống cây trồng

Ngày soạn: 16/9/2012 Ngày giảng: 25/9/2012 TIẾT 8 – BÀI 10 VAI TRÒ CỦA GIỐNG VÀ PHƯƠNG PHÁP CHỌN TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG A. Mục tiêu 1. Kiến thức: - Nêu được vai trò của giống cây trồng đối với năng suất, chất lượng sản phẩm, đối với tăng vụ trồng trọt, đối với thay đổi cơ cấu giống và lấy được ví dụ minh hoạ. - Nêu được các tiêu chí đánh giá giống cây trồng tôt. - Nêu được ý nghĩa của việc nắm vững tiêu chí đánh giá giống cây trồng tốt trong sản xuất. - Nêu được các bước và giải thích nội dung từng bước trong phương pháp chọn lọc, phương pháp lai tạo giống cây trồng. Giải thích được vì sao phải so sánh với giống khởi đầu và giống địa phương. Lấy ví dụ minh hoạ. - Trình bày được trình tự các bước và nội dung từng bước tạo giống bằng phương pháp gây đột biến. Lấy được ví dụ minh hoạ. - Mô tả lại được các bước và đặc điểm mỗi bước trong tạo giống bằng phương pháp nuôi cấy mô. - Xác định được vai trò của phương pháp chọn tạo giống cây trồng bằng phương pháp chọn lọc, lai, gây đột biến, nuôi cấy mô. 2. Kĩ năng: - Vận dụng các kiến thức vào trồng trọt: chọn tạo giống. 3. Thái độ: - Có ý thức chọn lọc giống cây trồng hằng năm để đảm bảo chất lượng giống tốt trong sản xuất. - Luôn có ý thức cải tạo, đưa giống mới vào trồng trọt ở đất, vườn, đồi gia đình làm tăng sản lượng và chất lượng sản phẩm. B. Đồ dùng dạy học. 1. Giáo viên: - Bảng phụ, phiếu học tập. 2. Học sinh: C. Phương pháp dạy học. - Hoạt động nhóm các mảnh ghép, nêu và giải quyết vấn đề. D. Tổ chức giờ học. * Khởi động ( 7 phút) 1. Kiểm tra đầu giờ. ? Thế nào là bón lót, bón thúc? Kể cách bón phân mà gia đình em thường sử dụng trong trồng trọt? ? Phân hữu cơ; phân đạm, kali và phân hỗn hợp; phân lân được sử dụng cách bón chủ yếu nào? 2. Giới thiệu bài: Trong hệ thống các biện pháp kĩ thuật trồng trọt, giống cây trồng chiếm vị tró hàng đầu, phân bón thuốc trừ sâu... Là thứ cần thiết nhưng không phải là yếu tố trước tiên của hoạt động trồng trọt không có giống cây trồng là không có hoạt động trồng trọt. Bài này giúp chúng ta hiểu rõ vai trò của giống trong trồng trọt. Hoạt động của thầy và trò Nội dung HĐ1: Tìm hiểu về vai trò của giống cây trồng. ( 10 phút) * Mục tiêu: - Nêu được vai trò của giống cây trồng đối với năng suất, chất lượng sản phẩm, đối với tăng vụ trồng trọt, đối với thay đổi cơ cấu giống và lấy được ví dụ minh hoạ. *Đồ dùng: phiếu học tập. * Cách tiến hành. - GV: yêu cầu HS hoạt động nhóm các mảnh ghép (5 phút), quan sát hình 11 SGK và trả lời câu hỏi a, b, c vào phiếu học tập. - HS: quan sát và hoạt động nhóm, nhóm trưởng báo cáo. - GV: nhận xét, lấy ví dụ và kết luận. HĐ 2: Tìm hiểu các tiêu chí của giống tốt.( 10 phút) * Mục tiêu: - Nêu được các tiêu chí đánh giá giống cây trồng tôt. - Nêu được ý nghĩa của việc nắm vững tiêu chí đánh giá giống cây trồng tốt trong sản xuất. * Đồ dùng: Bảng phụ. * Cách tiến hành. - GV: treo bảng phụ yêu cầu HS trao đổi thông tin và trả lời câu hỏi. ? Theo em giống cây trồng tốt cần đạt các tiêu chí nào. - HS: quan sát và trao đổi thông tin, trả lời. - GV: nhận xét câu trả lời và giải thích: Giống có năng suất cao chưa hẳn là giống cây trồng tốt. Giống có năng suất cao ổn định mới là giống tốt. HĐ3: Tìm hiểu về phương pháp chọn tạo giống cây trồng.(15 phút) * Mục tiêu: - Nêu được các bước và giải thích nội dung từng bước trong phương pháp chọn lọc, phương pháp lai tạo giống cây trồng. Giải thích được vì sao phải so sánh với giống khởi đầu và giống địa phương. Lấy ví dụ minh hoạ. - Trình bày được trình tự các bước và nội dung từng bước tạo giống bằng phương pháp gây đột biến. Lấy được ví dụ minh hoạ. - Mô tả lại được các bước và đặc điểm mỗi bước trong tạo giống bằng phương pháp nuôi cấy mô. - Xác định được vai trò của phương pháp chọn tạo giống cây trồng bằng phương pháp chọn lọc, lai, gây đột biến, nuôi cấy mô. * Đồ dùng: * Cách tiến hành. - GV: cho HS quan sát hình 12 SGK và tìm hiểu thông tin. ? Thế nào là phương pháp chọn lọc? - HS: quan sát và tìm hiểu, trả lời. - GV: kết luận. - GV: cho HS tìm hiểu thông tin mục 2 và quan sát hình 13. ? Thế nào là phương pháp lai? - HS: quan sát và trả lời. - GV: nhận xét và kết luận. - GV: giới thiệu phương pháp gây đột biến. - HS: quan sát và lắng nghe. -GV giới thiệu: ngoài ra còn pp nuôi cấy mô là PP tách lấy mô hoặc tế bào của cây, nuôi cấy tạo thành cây mới chọn lọc ta được giống mới +Yêu cầu HS về nhà đọc và tìm hiểu thêm về pp này. ? Gia đình em thường sử dụng các phương pháp chọn tạo giống cây trồng nào? - HS: liên hệ trả lời. I. Vài trò của giống cây trồng. - Giống cây trồng là yếu tố quan trọng quyết định tăng năng suất cây trồng, tăng chất lượng nông sản, tăng vụ thu hoạch trong năm và làm thay đổi cơ cấu cây trồng. II. Tiêu trí của giống cây trồng. - Tiêu chí của giống tốt là 1,3,4 (SGK – Tr 24) III. Phương pháp chọn tạo giống cây trồng. 1. Phương pháp chọn lọc - Chọn, gieo giống 1 -> giống 2 -> so sánh giống 2 với giống 1 và giống địa phương -> nếu tốt lấy giống 2 sản xuất đại trà. 2. Phương pháp lai - Lấy giống cây dùng làm bố thụ phấn với với cây dùng làm mẹ. Lấy hạt cây làm mẹ ta được cây lai. 3. Phương pháp gây đột biến - Sử dụng tia a, d các chất hóa học sử lí hạt, mầm, nụ hoa, hạt phấn gây đột biến. Dùng các bộ phận cây đã sử lí đột biến chọn để làm giống. * Củng cố và hướng dẫn học bài ( 3 phút). 1. Củng cố. - GV cho HS đọc phần ghi nhớ SGK. ? Giống cây trồng tốt có tác dụng như thế nào trong trồng trọt? ? Kể tên các biện pháp chọn tạo giống cây trồng? 2. Hướng dẫn học bài. - Về nhà học thuộc ghi nhớ SGK và trả lời các câu hỏi cuối bài. - Đọc trước bài 11 và tìm hiểu cách sản xuất và bảo quản giống cây trồng ở gia đình.