Giáo án Đại số 8 - Trường THCS Bắc Sơn - Tiết 38 đến tiét 44

Ngµy so¹n:15/12/2012 TiÕt 38 TuÇn 18 PhÐp chia c¸c ph©n thøc ®¹i sè A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - HS biÕt ®äc nghÞch ®¶o cña ph©n thøc lµ ph©n thøc -NhËn biÕt ®­îc ph©n thøc nghÞch ®¶o vµ hiÓu r»ng chØ cã ph©n thøc kh¸c 0 míi cã ph©n thøc nghÞch ®¶o. 2. KÜ n¨ng - VËn dông tèt qui t¾c chia c¸c ph©n thøc ®¹i sè - N¾m v÷ng thø tù thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh khi cã mét d·y nh÷ng phÐp chia vµ phÐp nh©n. 3. T­ duy: - C¸c phÈm chÊt t­ duy, ®Æc biÖt lµ t­ duy linh ho¹t, ®éc lËp s¸ng t¹o; - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viÖc gi¶i to¸n 4. Th¸i ®é: CÈn thËn, chÝnh x¸c B. ChuÈn bÞ GV: - B¶ng phô ghi c¸c c«ng thøc sau: - B¶ng phô ghi bµi 45 (tr55 - SGK) HS: - Xem tr­íc néi dung bµi C. Ph­¬ng ph¸p Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, ho¹t ®éng nhãm . D.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh: Ngµy gi¶ng Líp SÜ sè 20/12/2012 8B /33 2.. KiÓm tra bµi cò C©u hái: ? Thùc hiÖn phÐp tÝnh: a) b) §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm: - §óng phÇn a (5 ®iÓm) - §óng phÇn b (5 ®iÓm) 3. Bµi míi Ho¹t ®éng cña gv- hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: Ph©n thøc nghÞch ®¶o - Y/c c¶ líp lµm ?1 - C¶ líp lµm bµi vµo vë, 1 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi. - GV th«ng b¸o 2 ph©n thøc ®ã lµ nghÞch ®¶o. ? ThÕ nµo lµ 2 ph©n thøc nghÞch ®¶o - HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi. - GV yªu cÇu c¶ líp lµm ?2 ? Tõ nh÷ng bµi tËp ë trªn em h·y nªu qui t¾c chia 2 ph©n thøc. - Mét häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi 1. Ph©n thøc nghÞch ®¶o ?1 Lµm tÝnh nh©n * Kh¸i niÖm: SGK cã ph©n thøc nghÞch ®¶o lµ cã ph©n thøc nghÞch ®¶o lµ ?2 a) cã nghÞch ®¶o lµ b) cã nghÞch ®¶o lµ Ho¹t ®éng 2: PhÐp chia - GV ®­a b¶ng phô lªn b¶ng - HS chó ý theo dâi. - Y/c häc sinh lµm ?3 - C¶ líp lµm bµi vµo vë. - 1 häc sinh lªn b¶ng lµm bµi. ? T­¬ng tù nh­ ph©n sè, nªu thø tù thùc hiÖn c¸c phÐp to¸n. - HS: Thùc hiÖn tõ tr¸i sang ph¶i. - C¶ líp lµm bµi vµo vë - 1 häc sinh lªn b¶ng lµm. - GV thu vë cña mét sè häc sinh vµ chÊm ®iÓm 2. PhÐp chia * Qui t¾c: SGK ?3 ?4 4. Cñng cè BT 42 (tr54 - SGK) (2 häc sinh lªn b¶ng lµm) a) b) BT 44 (tr54 - SGK) (HS th¶o luËn nhãm) T×m ®a thøc Q biÕt: Bµi 45 (tr55 - SGK) (GV treo b¶ng phô lªn b¶ng? C¶ líp th¶o luËn nhãm ®Ó lµm bµi) (1) VËy ph¶i ®iÒn vµo d·y (2) lµ: (2) Vµ ph¶i ®iÒn vµo d·y (1) lµ: 5. H­íng dÉn häc ë nhµ - N¾m v÷ng ph©n thøc nghÞch ®¶o, qui t¾c chia hai ph©n thøc - Lµm bµi tËp 43 (tr54 - SGK) , bµi tËp 36 43 (SBT) E. Rót kinh nghiÖm Ngµy so¹n: 16 /12/2012 TiÕt 39 TuÇn 18 biÕn ®æi c¸c biÓu thøc h÷u tØ A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc - HS hiÓu thùc chÊt biÓu thøc h÷u tØ lµ biÓu thøc chøa c¸c phÐp to¸n céng, trõ, nh©n, chia c¸c PT§S, hiÓu c¸ch biÕn ®æi biÓu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc ®¹i sè. BiÕt r»ng mçi ph©n thøc vµ mçi ®a thøc ®Òu lµ nh÷ng biÓu thøc h÷u tØ. 2. KÜ n¨ng - HS biÕt c¸ch biÓu diÔn mét biÓu thøc h÷u tØ d­íi d¹ng mét d·y nh÷ng phÐp to¸n trªn nh÷ng ph©n thøc. 3. T­ duy: - C¸c phÈm chÊt t­ duy, ®Æc biÖt lµ t­ duy linh ho¹t, ®éc lËp s¸ng t¹o; - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viÖc gi¶i to¸n 4. Th¸i ®é: - RÌn tÝnh chÝnh x¸c vµ cÈn thËn trong tÝnh to¸n B. ChuÈn bÞ - GV: PhÊn mÇu - HS : ¤n l¹i c¸c phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia c¸c ph©n thøc ®¹i sè. C. Ph­¬ng ph¸p: - Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. D. C¸c TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc Ngµy gi¶ng Líp SÜ sè 21/12/2012 8B /33 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái: ? C¸c quy t¾c thùc hiÖn phÐp nh©n, chia ph©n thøc ®¹i sè? §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm: - Nªu ®óng c¸c quy t¾c thùc hiÖn phÐp nh©n, chia ph©n thøc (10 ®iÓm) 3. Bµi míi Ho¹t ®éng cña gv - hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: BiÓu thøc h÷u tØ - Gv §Æt vÊn ®Ò vµ giíi thiÖu c¸c biÓu thøc nh­ trong Sgk-55 ? H·y quan s¸t vµ cho biÕt c¸c biÓu thøc trªn ®­îc cÊu t¹o nh­ thÕ nµo, bao gåm nh÷ng phÐp tÝnh nµo. - Hs Quan s¸t vµ nhËn xÐt … - Gv Giíi thiÖu lµ c¸c biÓu thøc h÷u tØ ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ mét biÓu thøc h÷u tØ. 1. BiÓu thøc h÷u tØ ; ; ; 0 ; … - Mçi biÓu thøc trªn biÓu thÞ mét d·y c¸c phÐp to¸n (+, -, x,:) trªn nh÷ng ph©n thøc gäi lµ nh÷ng biÓu thøc h÷u tØ Ho¹t ®éng 2: BiÕn ®æi biÓu thøc h÷u tØ - Gv §Æt vÊn ®Ò vµ giíi thiÖu VD (Sgk) ? Yªu cÇu HS tù nghiªn cøu VD 1 (2’) sau ®ã ¸p dông lµm bµi tËp ?1 ? §Ó biÕn ®æi biÓu thøc B thµnh mét ph©n thøc ta lµm nh­ thÕ nµo - Hs Th¶o luËn theo nhãm lµm ?1 sau ®ã lªn b¶ng thùc hiÖn. - Gv Gäi Hs kh¸c nhËn xÐt vµ söa sai 2. BiÕn ®æi mét biÓu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc VÝ dô 1 (Sgk-56) ?1 A = = = = = Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp -HS lµm viÖc nhãm bµi 46 -GV theo dâi c¸c nhãm lµm, gióp häc sinh ph¸t hiÖn sai xãt -2 ®¹i diÖn 2 nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy l¹i bµi lµm. - Gv Giíi thiÖu bµi tËp 53 (Sgk) ? §Ó biÕn ®æi c¸c biÓu thøc h÷u tØ trong bµi thµnh ph©n thøc ®¹i sè ta lµm nh­ thÕ nµo - Gv Gîi ý Þ HS lªn b¶ng tr×nh bµy - Hs D­íi líp lµm vµo vë vµ nxÐt Bµi tËp 46 (sgk) a) = (1+ ):(1- ) = ():() = . = b) = ():() = .= Bµi 53 (Sgk-58) BiÕn ®æi bt thµnh pt b/ = … = 4. Cñng cè Qua bµi häc h«m c¸c em cÇn n¾m ch¾c nh÷ng kiÕn thøc g× ? + Nh¾c kh¸i niÖm biÓu thøc h÷u tØ ? LÊy VÝ dô + §Ó biÕn ®æi mét biÓu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc ta lµm nh­ thÕ nµo 5. H­íng dÉn vÒ nhµ Häc kÜ bµi theo Sgk vµ vë ghi N¾m ch¾c kh¸i niÖm biÓu thøc h÷u tØ, n¾m ch¾c c¸ch biÕn ®æi biÓu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc ®¹i sè vµ viÖc t×m gi¸ trÞ cña mét ph©n thøc Xem l¹i c¸c vÝ dô vµ bµi tËp lµm ë líp. Lµm c¸c bµi tËp 48, 49, 50 (Sgk – 58). ChuÈn bÞ kÜ c¸c bµi tËp giê sau “LuyÖn tËp”. E. Rót kinh nghiÖm Ngµy so¹n: 29 /12/2012 TiÕt 40 TuÇn18 biÕn ®æi c¸c biÓu thøc h÷u tØ ( TiÕp) A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc - HS hiÓu ®­îc ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh cña ph©n thøc lµ ®k cña biÕn ®Ó gi¸ trÞ ®Ó gi¸ trÞ cña mÉu thøc kh¸c kh«ng. 2. KÜ n¨ng - HS biÕt c¸ch t×m ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh cña biÕn, tÝnh gi¸c trÞ biÓu thøc thµnh th¹o. -RÌn kÜ n¨ng sö dông MTCT trong tÝnh gi¸c trÞ biÓu thøc. 3. T­ duy: - C¸c phÈm chÊt t­ duy, ®Æc biÖt lµ t­ duy linh ho¹t, ®éc lËp s¸ng t¹o; - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viÖc gi¶i to¸n 4. Th¸i ®é: - RÌn tÝnh chÝnh x¸c vµ cÈn thËn trong tÝnh to¸n B. ChuÈn bÞ - GV: PhÊn mÇu - HS : ¤n l¹i c¸c phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia c¸c ph©n thøc ®¹i sè. C. Ph­¬ng ph¸p: - Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. D. C¸c TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. æn ®Þnh tæ chøc Ngµy gi¶ng Líp SÜ sè 02/01/2013 8B /33 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái: -C¸ch biÕn ®æi biÓu thøc h÷u tØ thµnh ph©n thøc -AD: bµi 50a/sgk.58 §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm: - C¸ch biÕn ®æi biÓu thøc h÷u tØ thµnh ph©n thøc (4 ®iÓm) - = … = (6 ®iÓm) 3. Bµi míi Ho¹t ®éng cña gv - hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: TÝnh gi¸ trÞ cña ph©n thøc - Gv §Æt vÊn ®Ò giíi thiÖu viÖc t×m gi¸ trÞ cña ph©n thøc theo Sgk - Gv Giíi thiÖu VD 2 (Sgk) vµ cïng Hs tr×nh bµy l¹i VD lªn b¶ng - T­¬ng tù VD 2 cho HS th¶o luËn nhãm lµm bµi tËp ?2 ? §Ó gi¸ trÞ cña ph©n thøc x¸c ®Þnh ta cÇn ®iÒu kiÖn g× cña biÕn -Gv h­íng dÉn hs c¸ch gi¶i ®k x¸c ®Þnh cña pt - Gv Gîi ý Hs thùc hiÖn rót gän biÓu thøc A sau ®ã tÝnh gi¸ trÞ cña A - Gv Gäi ®¹i diÖn 2 Hs lªn b¶ng gi¶i Þ NhËn xÐt kÕt qu¶ vµ söa sai sãt -T­¬ng tù GV ®­a bµi tËp Cho ph©n thøc a. T×m ®iÒu kiÖn ®Ó gi¸ trÞ ph©n thøc ®­îc x¸c ®Þnh? b.TÝnh gi¸ trÞ cña ph©n thøc khi: x=0; x=3;x=1/2; x=-2 -HS ®øng t¹i chç gi¶i ®k x¸c ®Þnh cña PT. ?Muèn tÝnh gi¸ trÞ ph©n thøc ta lµm thÕ nµo? ? LËp qui tr×nh bÊm phÝm tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x=3;x=1/2; x=-2 B1: NhËp gi¸ trÞ cña biÕn ( 2 Ans - 1 ) : 3 = ( - x2 Ans Ans ) = B2: NhËp biÓu thøc. QT: 3. Gi¸ trÞ cña ph©n thøc VÝ dô 2 (Sgk-57) ?2 Cho ph©n thøc cã gi¸ trÞ lµ A a/ §Ó A x¸c ®Þnh Û Û x ≠ 0 vµ x ≠ -1 b/ Ta cã A = = = Do ®ã t¹i x = 1.000.000 Þ A = t¹i x = -1 Þ A = -1 VD: Cho ph©n thøc B = a. Ph©n thøc B x¸c ®Þnh Û x2-x ≠ 0 Û x ≠ 0 vµ x ≠ 1 b. x = 0 kh«ng thuéc tËp x¸c ®Þnh cña ph©n thøc nªn t¹i x = 0 gi¸ trÞ cña ph©n thøc kh«ng x¸c ®Þnh + Khi x = 3 => B = = 1/2 - = KQ : 0 ( x = - 2 => B = -5/6 ) Ho¹t ®éng 2: D¹ng bµi tËp “Thùc hiÖn phÐp tÝnh” - Gv Giíi thiÖu bµi tËp 50b, 51 (Sgk) - Hs Th¶o luËn theo nhãm ®Ó thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh - Gv Gäi ®¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i - Hs d­íi líp nªu c¸ch lµm tõng c©u vµ lµm vµo vë - Gv L­u ý cho HS trong phÐp nh©n ta cã thÓ rót gän chÐo cho nhanh h¬n. - Gv vµ Hs nhËn xÐt, söa ch÷a sai sãt Þ §­a ra kÕt luËn chung vÒ c¸ch gi¶i Bµi 50 (Sgk-58) Thùc hiÖn phÐp tÝnh b/ = … = Bµi 51 (Sgk-58) Lµm c¸c phÐp tÝnh sau a/ = … = b/ = … = Ho¹t ®éng 3: D¹ng bµi tËp “ T×m kiÒu kiÖn x¸c ®inh” - Gv Giíi thiÖu bµi tËp 55, 56 (Sgk) - Hs §äc vµ tãm t¾t ®Ò bµi ? §Ó biÕt gi¸ trÞ cña ph©n thøc x¸c ®Þnh khi nµo ta lµm nh­ thÕ nµo (T×m gi¸ trÞ cña biÕn ®Ó mÉu kh¸c 0) - Gv Cho Hs th¶o lô©n theo nhãm (5’) - Hs Th¶o luËn theo nhãm t×m lêi gi¶i - Gv Gäi ®¹i diÖn 2 nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i - H: D­íi líp lµm vµo vë vµ nhËn xÐt kÕt qu¶ - Gv Theo dâi vµ gîi ý, söa nh÷ng sai sãt cho HS Bµi 55 (Sgk-59) Cho ph©n thøc A = a/ Gi¸ trÞ cña ph©n thøc A ®­îc x¸c ®Þnh khi x2 – 1 ≠ 0 Û x ≠ ± 1 b/ Ta cã A= = = c/ - Víi x = 2 Þ A = 3 lµ ®óng - Víi x = -1 Þ A = 0 lµ sai v× x = -1 kh«ng tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ®Ó ph©n thøc x¸c ®Þnh Bµi 56 (Sgk-59) Cho ph©n thøc B = a/ Gi¸ trÞ cña ph©n thøc B ®­îc x¸c ®Þnh khi x2 – 1 ≠ 0 Û x ≠ 2 b/ Ta cã A = = c/ - Víi x = tho¶ m· ®iÒu kiÖn nªn B = 6000 4. Cñng cè ? Cã nh÷ng d¹ng bµi tËp nµo? + C¸c bµi tËp vÒ thùc hiÖn phÐp nh©n, chia + C¸c bµi tËp vÒ biÕn ®æi biÓu thøc h÷u tØ thµnh ph©n thøc + C¸c bµi tËp t×m ®iÒu kiÖn cña biÕn ®Ó ph©n thøc x¸c ®Þnh + C¸c bµi tËp tÝnh gi¸ trÞ cña ph©n thøc 5. H­íng dÉn vÒ nhµ N¾m ch¾c c¸c b­íc thùc hiÖn phÐp nh©n, phÐp chia ph©n thøc ®¹i sè vµ c¸ch biÕn ®æi biÓu thøc h÷u tØ thµnh ph©n thøc, tÝnh gi¸ trÞ ph©n thøc Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· lµm ë líp Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong (Sgk vµ SBT) ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc trong häc k× I vµ lµm Bt trong phÇn «n tËp ch­¬ng II. E. Rót kinh nghiÖm Ch­¬ng III: Ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn Môc tiªu ch­¬ng Học xong chương này, học sinh cần đạt một số yêu cầu sau: 1. Kiến thức: -Nhận biết được phương trình, hiểu được nghiệm của phương trình, vế trái, vế phải,.. -Hiểu được khái niệm hai PT tương đương - Học sinh hiểu được định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn, các bước giải phương trình bậc nhất. -Nắm vững các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình. 2. Kĩ năng: -HS có kĩ năng vận dụng qui tắc chuyển vế, qui tắc nhân để giải PT. - Học sinh có kĩ năng biến đổi các phương trình về phương trình dạng ax + b = 0. - Học sinh có kĩ năng giải PT tích, biến đổi PT về phương trình tích. - Học sinh hiểu được lí do phải tìm điều kiện xác định của phương trình, cách tìm điều kiện xác định của phương trình, cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu. - Học sinh thực hiện giải được các bài toán bằng cách lập phương trình. -Rèn kĩ năng sử dụng MTCT trong giải PT. 3. Thái độ: -HS có ý thức yêu thích môn học, thấy được mối quan hệ giữa toán học với thực tế. Liên hệ được toán học với các môn học khác. Phát triển tư duy toán học. Ngày so¹n: 01/01/2013 TiÕt 41 TuÇn 19 (HK II) Më ®Çu vÒ ph­¬ng tr×nh A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Häc sinh hiÓu ®­îc thÕ nµo lµ ph­¬ng tr×nh 1 Èn, gi¶i ph­¬ng tr×nh lµ nh­ thÕ nµo, thÕ nµo lµ hai ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ng. 2. KÜ n¨ng - Häc sinh vËn dông kiÕn thøc vµo lµm bµi tËp kiÓm tra xem mét sè cã lµ nghiÖm PT kh«ng; gi¶i PT 3. T­ duy: - C¸c phÈm chÊt t­ duy, ®Æc biÖt lµ t­ duy linh ho¹t, ®éc lËp s¸ng t¹o; - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viÖc gi¶i to¸n 4. Th¸i ®é - TÝch cùc trong c¸c ho¹t ®éng. B. ChuÈn bÞ GV: B¶ng phô. HS : §äc tr­íc bµi. C. Ph­¬ng ph¸p - Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò; vÊn ®¸p D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh Ngµy gi¶ng Líp SÜ sè 03/01/2013 8B 2. KiÓm tra bµi cò Kh«ng 3. Bµi míi Ho¹t ®éng cña gv - hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu vÒ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn -GV ®Æt vÊn ®Ò giíi thiÖu vÒ PT bËc nhÊt mét Èn th«ng qua bµi to¸n cæ nh­ SGK/4 Ho¹t ®éng 2: Ph­¬ng tr×nh mét Èn -GV ®­a 1 hÖ thøc lªn b¶ng phô 3x+7=4(x-3)-10. -GV nãi hÖ thøc trªn ®­îc gäi lµ 1 ph­¬ng tr×nh víi Èn x. NÕu ta ®Æt 3x+7=A(x) 4(x-3)-10=B(x) th× ph­¬ng tr×nh cã d¹ng nh­ thÕ nµo ? Nªu VT, VP => Ph­¬ng tr×nh 1 Èn lµ ph­¬ng tr×nh cã d¹ng nh­ thÕ nµo? ? LÊy VD vÒ p/tr×nh mét Èn? ? X¸c ®Þnh vÕ tr¸i, vÕ ph¶i, Èn cña ph­¬ng tr×nh? -Yªu cÇu häc sinh tù cho vÝ dô vÒ ph­¬ng tr×nh víi Èn y, Èn u. ?2 -GV ®­a lªn b¶ng phô yªu cÇu häc sinh tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc => rót ra nhËn xÐt. -Gi¸o viªn ®­a ra c¸ch nãi kh¸c nhau. Ta nãi sè 6 tho¶ m·n (hay n0 ®óng PT). 6 gäi lµ 1 n0 cña ph­¬ng tr×nh ®· cho ?3 Gi¸o viªn ®­a lªn b¶ng phô yªu cÇu c¸c nhãm lµm. -Gäi ®¹i diÖn 2 nhãm tr¶ lêi mçi nhãm 1 ý. ? NghiÖm cña ph­¬ng tr×nh lµ g×? GV ®­a bµi tËp lªn b¶ng phô. GV yªu cÇu häc sinh lµm vµ gäi häc sinh tr¶ lêi. => §­a ra phÇn chó ý lªn b¶ng phô. 1. Ph­¬ng tr×nh mét Èn HÖ thøc: 3x+7= 4(x-3)-10 ®­îc gäi lµ ph­¬ng tr×nh víi Èn sè x (hay Èn x) K/n: Ph­¬ng tr×nh 1 Èn lµ ph­¬ng tr×nh cã d¹ng A(x)=B(x) trong ®ã vÕ tr¸i A(x) vµ vÕ ph¸i (B(x) lµ 2 biÓu thøc cña cïng biÕn x. VÝ dô: x-5 = 7x-3 lµ PT víi Èn x 3t-1 = 7(t-2)-3 ?2 cho ph­¬ng tr×nh 2x+5=3(x-1)+2 víi x=6 th× vÕ tr¸i 2x+5=2.6+5=17 vÕ ph¶i 3(x-1)+2=3(6-1)+2=17 => 2 vÕ cña ph­¬ng tr×nh nhËn cïng gi¸ trÞ khi x = 6. ?3 => 6 lµ mét nghiÖm cña PT Cho PT: 2(x + 2) - 7 = 3 - x. a/ x= -2 kh«ng tho¶ m·n PT ®· cho. b/ x = 2 lµ mét nghiÖm cña PT ®· cho. NghiÖm cña PT: Lµ gi¸ trÞ cña Èn tho¶ m·n PT Bµi tËp: a/ Cho hÖ thøc x = 5. Hái hÖ thøc cã ph¶i lµ mét nghiÖm PT kh«ng? NÕu cã n0 lµ bao nhiªu ? b/ C¸c ph­¬ng tr×nh sau cã mÊy n0? + x2 = 4 + x2 = - 4 * Chó ý: SGK Ho¹t ®éng 3: Gi¶i ph­¬ng tr×nh PT: x2 = 4 cã mÊy n0? GV nãi x = 2; x = - 2 ®­îc gäi lµ tËp hîp n0 cña PT. Ký hiÖu S = {2; - 2}. ? TËp hîp n0 cña PT lµ g×? ? Gi¶i PT lµ lµm g×? ?4 Gi¸o viªn ®­a lªn b¶ng phô y/c h/s tr¶ lêi. GV nªu ®Ó h/s hiÓu gi¶i 1 PT lµ g×? GV ®­a bµi tËp 3 lªn b¶ng phô y/c h/s ®äc sau ®ã tr¶ lêi. GV ®­a bµi tËp 4 lªn b¶ng phô y/c h/s lµm vµ tr¶ lêi (theo nhãm). 2. Gi¶i ph­¬ng tr×nh K/n: TËp hîp tÊt c¶ c¸c n0 cña PT ®­îc gäi lµ tËp hîp n0 cña PT vµ KH bëi S. -Gi¶i PT lµ t×m tÊt c¶ c¸c n0 cña PT ®ã. Bµi 3 (SGK): PT: x + 1 = 1 + x Ta thÊy mäi sè ®Òu lµ n0 cña PT. TËp n0 cña PT lµ S {x ε R} Bµi 4: a - 1 b 2 c 3 Ho¹t ®éng 4: Ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ng GV ®­a VD vÒ 2 PT cã cïng tËp n0. T×m nghiÖm cña 2 PT sau: x = -3 vµ x + 3 = 0. NX vÒ tËp hîp n0 cña 2PT. GV ®­a ra k/n vÒ 2 PT t­¬ng ®­¬ng. 2 PT v« n0 cã t­¬ng ®­¬ng kh«ng ? 2 PT v« sè n0 cã t­¬ng ®­¬ng kh«ng ? GV ®­a bµi tËp 5 lªn b¶ng phô/ Y/c h/s lµm vµ tr¶ lêi. VÝ dô: PT: x = -3 cã S = {- 3} PT: x + 3 = 0 cã S = {- 3} => 2 PT trªn cã cïng tËp n0. Ta cã: 2 PT x = -3 vµ x + 3 = 0 lµ 2 PT t­¬ng ®­¬ng. Ký hiÖu: x = -3 ó x + 3 = 0. Tæng qu¸t: 2PT t­¬ng ®­¬ng lµ 2 PT cã cïng tËp hîp n0. Bµi 5: Hai PT x = 0 vµ x(x - 1) = 0 kh«ng t­¬ng ®­¬ng. V× x = 1 lµ 1 n0 cña PT x(x - 1) = 0 nh­ng kh«ng lµ n0 cña PT x = 0. 4. Cñng cè Cho häc sinh nh¾c l¹i c¸c kh¸i niÖm. Ph­¬ng tr×nh 1 Èn, tËp hîp nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh, ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ng? 5. H­íng dÉn vÒ nhµ Häc thuéc c¸c kh¸i niÖm trªn Lµm bµi tËp trong SBT ë bµi PT 1 Èn - Lµm BT 1,2,4/SGK - ¤n quy t¾c chuyÓn vÕ - Quy t¾c nh©n cña ®¼ng thøc sè E. Rót kinh nghiÖm Ngµy so¹n :04/01/2013 TiÕt 42 TuÇn19 ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn vµ c¸ch gi¶i. A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - H/s n¾m ®­îc §N ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn ax+b=0 ( x lµ Èn, a,b lµ hÖ sè, a 0. N¾m v÷ng 2 quy t¾c biÕn ®æi ph­¬ng tr×nh, c¸ch gi¶i ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn. 2. KÜ n¨ng - VËn dông kiÕn thøc vµo lµm bµi tËp mét c¸ch thµnh th¹o. - Cã kÜ n¨ng tr×nh bµy bµi. 3. T­ duy: - C¸c phÈm chÊt t­ duy, ®Æc biÖt lµ t­ duy linh ho¹t, ®éc lËp s¸ng t¹o; - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viÖc gi¶i to¸n 4. Th¸i ®é - TÝch cùc trong häc tËp vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c. B. ChuÈn bÞ GV: B¶ng phô, bót d¹ ; HS : - ¤n quy t¾c chuyÓn vÕ, - Quy t¾c nh©n cña ®¼ng thøc sè C. Ph­¬ng ph¸p - Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò; vÊn ®¸p D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh Ngµy gi¶ng Líp SÜ sè /01/2013 8B /33 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái: H/s 1: Nªu kh¸i niÖm ph­¬ng tr×nh 1 Èn, gi¶i ph­¬ng tr×nh? Lµm bµi tËp 2 (SGK - 6). §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm: - Nªu ®­îc kh¸i niÖm (4 ®iÓm) - Gi¶i bµi tËp ®óng: t = 0; -1 lµ nghiÖm PT (6 ®iÓm) Ho¹t ®éng cña gv - hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: §Þnh nghÜa Ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn -GV cho h/s nªu VD vÒ PT bËc nhÊt 1 Èn (GV ®Þnh h­íng) sau ®ã ®Æt c©u hái c¸c PT cã d¹ng tæng qu¸t nh­ thÕ nµo? ? PT bËc nhÊt 1 Èn lµ PT nh­ thÕ nµo? 1. §Þnh nghÜa ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn * VD: C¸c PT: 5x - 1 = 0; 3 - 2y = 0 lµ PT bËc nhÊt 1 Èn. * §Þnh nghÜa: SGK PT bËc nhÊt: ax + b = 0 (a, b R; a≠ 0) Ho¹t ®éng 2: Hai quy t¾c biÓn ®æi ph­¬ng tr×nh - Nh¾c l¹i quy t¾c chuyÓn vÕ ë líp 6 ®· häc. GV nãi ë PT ta còng cã quy t¾c ®ã. Em h·y ph¸t biÓu quy t¾c? - GV ®­a ra VD: 2 PT sau cã t­¬ng ®­¬ng kh«ng? 2x = 4 (1) vµ x= 2 (2) => PT (1) vµ (2) cã liªn quan g× ®Õn nhau? ?§­a ra quy t¾c nh©n. 2. Hai quy t¾c biÕn §æi Ph­¬ng tr×nh a) Quy t¾c chuyÓn vÕ (SGK). ax + b = 0 ó ax = - b. b) Quy t¾c nh©n víi 1 sè (SGK) *. ax + b = c ó a . x + = ó x + = (Nh©n hai vÕ víi ). *. ax = b ó x = (Chia c¶ hai vÕ cho a, a≠ 0). Ho¹t ®éng 3: C¸ch gi¶i ph­¬ng tr×nh Sö dông 2 quy t¾c biÕn ®æi PT ®Ó gi¶i c¸c PT sau. -GV yªu cÇu h/s tr¶ lêi, GV ghi b¶ng. ?2 -Cho h/s lµm , GV gäi 1 h/s lªn b¶ng tr×nh bµy. ? nªu râ tõng b­íc gi¶i? 3. C¸ch gi¶i ph­¬ng tr×nh VD 1: Gi¶i PT: 5x + 10 = 0. ó 5x = - 10 (ChuyÓn vÕ ®æi dÊu). ó x = - 2 (Chia c¶ 2 vÕ cho 5). VËy PT cã tËp hîp n0 S = {- 2}. VD 2: Gi¶i PT: ax + b = 0 ó ax = - b ó x = - . VËy PT cã n0 duy nhÊt x = - . Gi¶i PT: -0,5x + 2,4 = 0 ó - 0,5x = - 2,4 ó x = - 2,4 : (-0,5) ó x = 4,8 4. Cñng cè GV cho h/s lµm bµi tËp 6. GV vÏ h×nh, ®iÒn sè liÖu lªn b¶ng y/c h/s lµm theo nhãm. GV gäi ®¹i diÖn 1 nhãm tr¶ lêi. Bµi 6 (SGK) S = BH x (BC + DA) : 2 Thay sè: 20 = x . (x + 7 + x + 4) 20 = x . (2x + 11) 20 = 2x2 + 11x (1) ¸p dông: SABH + SBCKH + SCKD Thay sè: 20 = ó 20 = + x2 + 2x (2) C¶ hai PT (1) vµ (2) ®Òu kh«ng lµ PT bËc 1. Cho h/s lµm bµi tËp 7, 8 (SGK) Mçi ý gäi 1 häc sinh tr¶ lêi. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc ®Þnh nghÜa PT bËc nhÊt 1 Èn, 2 quy t¾c biÕn ®æi PT. - Lµm BT 7,8,9 (SGK) + BT trong SBT. - Bµi sau:PT ®­a vÒ d¹ng ax +b = 0 E. Rót kinh nghiÖm Ngµy so¹n :26/01/2012 TiÕt 43 TuÇn21 Ph­¬ng tr×nh ®­a ®­îc vÒ d¹ng ax + b = 0 A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - BiÕt vËn dông 2 quy t¾c biÕn ®æi PT ®Ó ®­a vÒ PT d¹ng ax + b = 0. 2. KÜ n¨ng - Cã kÜ n¨ng biÕn ®æi t­¬ng ®­¬ng ®Ó ®­a PT vÒ PT ax + b = 0, vµ gi¶i PT ®ã. 3. T­ duy: - C¸c phÈm chÊt t­ duy, ®Æc biÖt lµ t­ duy linh ho¹t, ®éc lËp s¸ng t¹o; - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viÖc gi¶i to¸n 4. Th¸i ®é - TÝch cùc häc tËp B. ChuÈn bÞ - GV: B¶ng phô , phÊn mµu b¶ng nhãm - HS: Häc bµi theo h­íng dÉn tiÕt 42 C. Ph­¬ng ph¸p - Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò; vÊn ®¸p , ho¹t ®éng nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh Ngµy gi¶ng Líp SÜ sè 8B 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái: H/s 1: Nªu kh¸i niÖm ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt vµ Lµm BT 8 (SGK). H/s 2: Nªu 2 quy t¾c biÕn ®æi ph­¬ng tr×nh vµ Lµm bµi tËp 9 (SGK). H/s kh¸c theo dâi, nhËn xÐt söa sai (nÕu cã). §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm: HS1: - Nªu ®óng kh¸i niÖm (4 ®iÓm) - Lµm ®óng bµi tËp (6 ®iÓm) HS2: - Nªu ®óng quy t¾c (4 ®iÓm) - Lµm ®óng bµi tËp (6 ®iÓm) 3. Bµi míi Ho¹t ®éng cña gv - hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: C¸ch gi¶i -GV nãi ®Ó gi¶i PT th× ta ph¶i sö dông quy t¾c dÊu ngoÆc, chuyÓn vÕ, nh©n, chia hai vÕ víi cïng 1 sè ®Ó ®­a PT vÒ d¹ng ®¬n gi¶n ®· biÕt c¸ch gi¶i råi y/c h/s vËn dông vµo lµm vÝ dô. GV gäi h/s tr¶ lêi, GV tr×nh bµy b¶ng (y/c nªu lý do tõng b­íc lµm). C¸c VD sau cho h/s lµm vµo vë vµ gäi h/s lªn b¶ng tr×nh bµy (Tr­íc khi lµm nªu c¸ch lµm). 1. C¸ch gi¶i: VD 1: Gi¶i PT: 2x - (3 - 5x) = 4(x + 3) ó 2x - 3 + 5x = 4x + 12 (Bá ngoÆc). ó 2x + 5x - 4x = 12 + 3 (ChuyÓn vÕ) ó 3x = 15 ó x = 5 (Chia hai vÕ cho 3). VÝ dô 2: Gi¶i PT: MTC: 12 Q§MT ó 6 (x + 1) + 4 (x + 2) = 3(x +3) (Nh©n 2 vÕ víi 12). ó 6x + 6 + 4x + 8 = 3x + 9 ó 6x + 4x - 3x = 9 - 6 – 8 ó7x = - 5 ó x = VËy x = lµ n0 cña PT. Ho¹t ®éng 2: ¸p dông H/s nªu c¸c b­íc lµm. Y/c h/s tr×nh bµy miÖng (GV ghi b¶ng). H/s lµm theo nhãm. GV gäi ®¹i diÖn 1 nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt. ? PT bªn kh¸c c¸c PT trªn ë ®iÓm nµo? ? Nªu c¸ch gi¶i ? - 3 H/s lªn b¶ng thùc hiÖn VD 5, 6, 7 ? Qua c¸c vÝ dô, em h·y nªu c¸c b­íc gi¶i PT th­êng dïng. - Khi hÖ sè cña Èn b»ng 0 th× sè nghiÖm cña PT lµ? 2. ¸p dông VD3. Gi¶i PT: ó ó 2 (3x - 1)(x + 2) - 3(2x2 + 1) = 33 ó 6x2 + 10x - 4 - 6x2 - 3 = 33 ó 6x2 - 6x2 + 10x = 33 + 4 + 3 ó 10 x = 40 ó x = 4 ?2 VËy PT cã tËp n0 S ={4} Gi¶i PT: ó ó 12x - 2 (5x + 2) = 3(7 - 3x) ó 12x - 10x - 4 = 21 - 9x ó 12x - 10x + 9x = 21 + 4 ó 11x = 25 ó x = VËy tËp hîp n0 S = {} VÝ dô 5: Gi¶i PT: 2x = 40 x = 20 VÝ dô 6: 3x - 5 = 3x + 8 3x - 3x = 8 + 5 0x = 13 => PT v« nghiÖm. VÝ dô 7: 2(x + 3) = 2x +6 => 2x + 6 = 2x + 6 0x = 10 => PT v« nghiÖm. Chó ý: SGK 4. Cñng cè - H/s lµm bµi tËp 10, 11 (e, c) vµ bµi 12 (a, d). - GV gäi h/s lªn b¶ng tr×nh bµy. - H/s kh¸c thùc hiÖn vµo vë sau ®ã nhËn xÐt bµi cña b¹n. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ -Khi gi¶i PT ta th­êng lµm nh­ thÕ nµo? -Lµm bµi tËp 11 (a, b,); 12 (c, b); 13 (SGK) + SBT. E. Rót kinh nghiÖm ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n :26/01/2012 TiÕt 44 TuÇn21 LuyÖn tËp A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - VËn dông c¸ch gi¶i PT kh«ng chøa biÕn ë mÉu vµo lµm ®­îc bµi tËp. 2. KÜ n¨ng - Cã kÜ n¨ng biÕn ®æi PT mét c¸ch thµnh th¹o, tÝnh to¸n chÝnh x¸c. - LuyÖn kÜ n¨ng viÕt ph­¬ng tr×nh tõ mét bµi to¸n cã néi dung thùc tÕ. -RÌn kÜ n¨ng SD MTCT trong gi¶i ph­¬ng tr×nh 3. T­ duy: - C¸c phÈm chÊt t­ duy, ®Æc biÖt lµ t­ duy linh ho¹t, ®éc lËp s¸ng t¹o; - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc trong viÖc gi¶i to¸n 4. Th¸i ®é - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c. B. ChuÈn bÞ : - GV: H×nh vÏ bµi 19, 20. - H/S: KÜ n¨ng biÕn ®æi t­¬ng ®­¬ng. C. Ph­¬ng ph¸p - LuyÖn tËp thùc hµnh; vÊn ®¸p , ho¹t ®éng nhãm D. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh tæ chøc tæ chøc Ngµy gi¶ng Líp SÜ sè 18/01/2013 8B 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái: H/s 1: Nªu sè nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn, Ch÷a bµi tËp 12 b/sgk. H/s 2: gi¶i PT: ) (x + 5)(x + 2) = 3(4x - 3) + (x - 5)2 §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm: HS1: - Nªu ®­îc sè nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt 1 Èn (4 ®iÓm) - Ch÷a ®óng bµi 12 (b) (6 ®iÓm) HS2: - (x + 5)(x + 2) = 3(4x - 3) + (x - 5)2 ó x2 + 7x + 10 = 12x - 9 + x2 - 10x +25 ó x2 - x2 + 7x - 12x + 10 x = - 9 + 25 - 10 ó 5x = 6 ó x = VËy tËp n0 cña Pt lµ S = {}. (10 ®iÓm) 3. Bµi míi Ho¹t ®éng cña gv - hs Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1: Bµi 1 (gi¶i c¸c ph­¬ng tr×nh) -Y/c häc sinh nªu c¸ch lµm. -C¶ líp lµm ,1 em lªn b¶ng tr×nh bµy. -H/s d­íi líp nhËn xÐt, so s¸nh kÕt qu¶. -Cho h/s nªu c¸c b­íc gi¶i. -Y/c c¶ líp lµm. -GV gäi 01 häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy. Bµi 17c/sgk: x- 12+ 4x = 25 +2x -1 5x-2x = 24+12 =>3x = 36 x = 13 VËy tËp nghiÖm cña PT lµ: S = {13}. Bµi 18a/sgk: VËy tËp nghiÖm cña PT lµ: S = {3}. H§ 2. Sö dông m¸y tÝnh cÇm tay CASIO fx 570MS gi¶i PT bËc nhÊt -GV giíi thiÖu sö dông hµm SOLVE ®Ó gi¶i PT +B1: nhËp PT vµo m¸y +B2: SD hµm SOLVE ®Ó t×m nghiÖm PT ( L­u ý: ph¶i ®Ó PT ë d¹ng chÝnh t¾c. => Nªn biÕn ®æi PT vÒ d¹ng ax = b råi tÝnh x = -b/a b»ng MTCT) -GV giíi thiÖu qui tr×nh bÊm phÝm, sau ®ã cho HS thùc hµnh. ? LËp qui tr×nh bÊm phÝm gi¶i PT bµi 18a/sgk ? ? Cßn c¸ch bÊm nµo kh¸c kh«ng? - HS luyÖn gi¶i bµi 17b, 18b/sgk ? Em cã nhËn xÐt g× khi ta dïng MTCT gi¶i PT? -L­u ý :Trong mét sè TH ®c sd MTCT gi¶i PT khi bµi to¸n chØ quan t©m ®Õn gi¸ trÞ nghiÖm ®Ó gi¶i nh÷ng d¹ng bµi kh¸c. Víi d¹ng bµi gi¶i PT b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn c¸c b­íc gi¶i, MT chØ ®Ó kiÓm tra gi¸ trÞ t×m ®­îc cña Èn ®óng hay sai . Bµi 17c/sgk: x- 12+ 4x = 25 +2x -1 ó 3x -36 = 0 QT: +) 3 ALPHA X - 36 ALPHA = 0 +) SHIFT SOLVE = SHIFT SOLVE = SHIFT SOLVE (Cã thÓ bá qua dÉu b»ng) M¸y hiÖn KQ: 13 Bµi 18a/sgk: KQ: 3 Ho¹t ®éng 2:SD MT fx 570,500 MS kiÓm tra mét sè cã lµ nghiÖm cña PT kh«ng ? Nªu c¸ch gi¶i bµi 14? -HS chia d·y thùc hiÖn viÖc kiÓm tra -GV h­íng dÉn sd MTCT 570 MS kiÓm tra nghiÖm cña PT +B1: NhËp PT vµo m¸y +B2: Sö dông hµm CALC - HD hs thö víi PT x2 +5x +6 -HD sd MTCT fx 500MS