Giáo án Đại số khối 9 - Tiết 21: Hàm số bậc nhất

Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 21: HÀM SỐ BẬC NHẤT Những kiến thức học sinh đã biết có liên quan Những kiến thức mới cần hình thành -Hàm số, đồ thị của hàm số - Hàm số y=ax+b I- Mục tiêu: 1. Kiến thức: + Hàm số bậc nhất là hàm số có dạng y = ax + b, trong đó hệ số a luôn khác 0 + Hàm số bậc nhất y =ax+b luôn xác định với mọi giá trị của biến số x thuộc R. + Hàm số bậc nhất y=ax+b đồng biến trên R khi a>0, nghịch biến trên R khi a<0. 2. Kĩ năng: HS hiểu và chứng minh được hàm số y = -3x + 1 nghịch biến trên R, hàm số y = 3x + 1 đồng biến trên R. Từ đó thừa nhận trường hợp tổng quát 3. Thái độ: Rèn luyện tính sáng tạo, tinh thần học tập nghiêm túc. II- Chuẩn bị 1. Đồ dùng dạy học GV: SGK, phấn mầu, bảng phụ HS: Ôn kiến thức về hàm số, máy tính casio 2. Phương pháp dạy học Thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề, quan sát, hoạt động nhóm III- Tiến trình dạy học 1. Kiểm tra bài cũ: (5') HS1: Cho ví dụ về hàm số, đồ thị của hàm số là gì ? HS2: Thế nào là hàm số đồng biến? nghịch biến? Cho ví dụ? 2. Bài mới Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Khái niệm về hàm số bậc nhất GV: cho học sinh đọc bài toán trong SGK. Giáo viên cho HS trả lời từng câu hỏi của ?1 GV đưa ra ?2 dưới dạng bảng giá trị tương ứng của t và s, HS giải thích tại sao s là hàm số của t GV: y/c hs rút ra định nghĩa HS đọc và hiểu đầu bài. HS: Thực hiện ?1 và trả lời ?1 HS: lên bảng làm ?2 HS: trả lời 1. Khái niệm về hàm số bậc nhất: Bài toán: SGK - Sau 1 giờ ôtô đi được: 50km - Sau t giờ ôtô đi được: 50t(km) - Sau t giờ ôtô cách Hà nội: 50t +8 ( km) t(giờ) 1 2 3 ..... S = 50t +8 58 158 208 Do: S phụ thuộc vào t, ứng với mỗi giá trị của t chỉ có một giá trị tương ứng của của S. Định nghĩa: SGK y = ax + b Chú ý: Khi b = 0 hàm có dạng y = ax Tính chất GV đưa ra ví dụ yêu cầu HS trả lời: + Hàm số y = -3x+1 xác định với những giá trị nào của x? + Chứng minh hàm số : y = -3x+1 nghịch biến trên R GV : cho hs hoạt động theo nhóm bàm cm hs. GV : gọi đại diện nhóm trình bày . Giáo viên đưa ra kết luận thừa nhận..... GV: cho hs làm vd, gọi hs đứng tại chỗ trả lời HS: hàm số y=-3x+1 xác định với mọi giá trị của x HS: hoạt động theo nhóm HS đại diện cho nhóm lên trình bày HS: đọc kl Hs: làm ví dụ và trả lời câu hỏi 2. Tính chất: Ví dụ: Xét hàm số y= f(x) = -3x+1 Hàm số y = -3x +1 luôn xác định với mọi giá trị của x thuộc R. Khi cho biến x lấy hai giá trị x1, x2 sao cho x1< x2 hay x2 - x1> 0 Ta có: f(x2) - f(x1) = (-3x2+1) - (-3x1+1) = -3(x2-x1) < 0 hay f(x1) > f(x2). Vậy hàm số y = -3x +1 là hàm số nghịch biến trên R * Tổng quát: Hàm số y = ax + b xác định x R và có tính chất: - Đồng biến trên R khi a>0. - Nghịch biến trên R khi a<0. Ví dụ: Hàm số đồng biến: y = f(x) = 5x -2 Hàm số nghịch biến: y = -2x - 4 3. Củng cố: (4’) Bài tập 8: Trong các hàm số sau đây hàm số nào hàm số bậc nhất, xét hệ số a,b, chỉ ra hàm số đồng biến, nghịch biến: a) y = 1-5x là hàm số bậc nhất có a =-5, b = 1 , là hàm số nghịch biến trên R. b) y = -0.5x là hàm số bậc nhất có a = -05, b = 0 4. Dặn dò: (1’) Học theo vở ghi và SGK Làm các bài tập từ 9 – 14/48_SGK