Giáo án Địa lí Lớp 9 - Tiết 39: Vùng đồng bằng sông Cửu Long - Nguyễn Thị Lợi

Tuần 22 Ngày soạn:13/01/2014 Tiết 39 Ngày dạy: 16/01/2014 Bài 35. VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:Qua bài học, HS phải: 1. Kiến thức: - Nhận biết vị trí địa lí, giới hạn lãnh thổ và ý nghĩa của chúng đối với việc phát triển kinh tế - xã hội - Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên của vùng và tác động của chúng đối với việc phát triển kinh tế - xã hội - Trình bày đặc điểm dân cư, xã hội và tác động của chúng tới với việc phát triển kinh tế của vùng 2. Kĩ năng: - Xác định được vị trí, giới hạn của vùng trên bản đồ (lược đồ) 3. Thái độ: - Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC: 1. Giáo viên: Bản đồ tự nhiên vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long. 2. Học sinh: tập Atlát địa lí VN. III.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định: Kiểm tra vệ sinh, sĩ số lớp 9A1, 9A2, 9A3, 9A4....................................,9A5......................................., 9A6................................... 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra vở thực hành của hs. 3. Bài mới: Khởi động: Các em đã tìm hiểu xong 6/7 vùng kinh tế của nước ta, trong tiết học này các em sẽ đến với vùng sông nước Đồng bằng Sông Cửu Long, vùng kinh tế cuối cùng của nước ta, để xem vùng có đặc điểm có gì khác so với các vùng kinh tế khác trong nước, chúng ta đi vào bài 35. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung Hoạt động 1: HS xác định được vị trí, giới hạn, ý nghĩa của vùng ĐBSCL (cá nhân). *Bước 1: GV: Cho HS nhắc lại các vùng KT đã học GV treo bản đồ, giới thiệu bản đồ, chỉ vị trí giới hạn của vùng. GV yêu cầu HS: lên chỉ lại vị trí, đọc tên các tỉnh TP của vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long, chỉ các đảo, quần đảo của vùng. GV: Bổ sung về diện tích: 40.602 km2 Dân số: 17,3 triệu người (2012) * Bước 2: - Với đặc điểm vị trí địa lý đó em hãy nêu ý nghĩa vị trí địa lý của vùng ? - GV chuẩn kiến thức. Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm tự nhiên, TNTN và tác động đối với sự phát triển kinh tế - xã hội (cặp/nhóm) *Bước 1: - Dựa vào bản đồ tự nhiên, em nhận xét gì về địa hình ĐB SCL? - GV cho HS quan sát hình 35.1 SGK: - Nêu tên các loại đất chính và sự phân bố của chúng ?Giá trị sử dụng mỗi loại đất?( HS yếu) - HS lên bảng xác định lại trên bản đồ tự nhiên. *Bước 2: GV yêu cầu HS: Đọc bảng 35.2 SGK, chia lớp làm 3 nhóm trả lời 3 câu hỏi: - Nhóm 1: Nhận xét thế mạnh về TNTN để phát triển nông nghiệp ở Đồng Bằng Sông Cửu Long? Vai trò của sông Mê Công? - Nhóm 2: Nêu một số khó khăn về mặt tự nhiên ở ĐB SCL? - Nhóm 3: Trình bày các biện pháp để khắc phục các khó khăn đó ? - Cải tạo và sử dụng hợp lý đất mặn, đất phèn. - Tăng cường hệ thống thuỷ lợi - Tìm ra các biện pháp thoát lũ và chủ động chung sống với lũ, kết hợp khai thác lũ của sông Mê Công. Bước 3: - Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung. - GV chuẩn kiến thức. Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm dân cư, xã hội và tác động của chúng tới với việc phát triển kinh tế của vùng (cá nhân) *Bước 1: - Dân cư ở ĐBSCL có đặc điểm gì ? So sánh với ĐBSH (giống nhau, khác nhau)? - HS trả lời dựa vào sgk và kiến thức đã học. GV chuẩn xác kiến thức. *Bước 2: - Dựa vào số liệu bảng 35.1, nhận xét tình hình dân cư, xã hội ở ĐBSCL so với cả nước ? - Các chỉ tiêu đó nói lên điều gì ? - HS phát biểu, HS khác bổ sung. - GV chuẩn xác kiến thức . I.Vị trí địa lý và giới hạn lãnh thổ. - Vị trí, giới hạn : +Nằm ở phía Tây vùng Đông Nam Bộ + Phía Bắc : Giáp Campuchia + Phía Tây Nam : Giáp vịnh Thái lan + Phía Đông Nam : Giáp biển Đông. - Ý nghĩa : thuận lợi cho giao lưu trên đất liền và biển với các vùng và các nước. II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên: 1. Đặc điểm: - Giàu tài nguyên để phát triển nông nghiệp: + đồng bằng rộng, diện tích đất phù sa lớn : 1,2 triệu ha. + khí hậu cận xích đạo nóng ẩm, nguồn nước dồi dào + sinh vật phong phú, đa dạng : trên cạn, dưới nước 2. Khó khăn. - Đất phèn, đất mặn chiếm diện tích lớn - Lũ lụt - Thiếu nước ngọt trong mùa khô III. Đặc điểm dân cư, xã hội. 1. Đặc điểm: - đông dân - có nhiều dân tộc sinh sống: Kinh, Khơ-me, Chăm, Hoa. 2. Thuận lợi: - nguồn lao động dồi dào, có kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp hàng hóa; - thị trường tiêu thụ lớn. 3.Khó khăn: - mặt bằng dân trí chưa cao: tỉ lệ người lớn biết chữ thấp hơn so với cả nước. 4. Đánh giá: - Gọi hs lên bảng xác định vị trí, giới hạn, nêu ý nghĩa vùng ĐBSCL ( hs yếu) - Việc cải tạo đất phèn, đất mặn ở ĐBSCL có ý nghĩa như thế nào? 5. Hoạt động nối tiếp: - Hs về nhà học bài,trả lời câu hỏi sgk - Tìm hiểu trước tình hình kinh tế vùng ĐBSCL. IV. PHỤ LỤC V. RÚT KINH NGHIỆM: