Giáo án Lịch sử Lớp 11 - Tiết 12, Bài 9: Cách mạng tháng mười Nga năm 1917 và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng 1917-1921 - Đặng Văn Hiệu

Ngày soạn : 09/11/2009 Ngày dạy: 12/11/2009 - Lớp dạy: 11C, A Ngày dạy: 13/11/2009 - Lớp dạy: 11G Ngày dạy: 16/11/2009 - Lớp dạy: 11B Ngày dạy: 21 /11/2009 - Lớpdạy: 11E Ngày dạy: 27/11/2009 - Lớp dạy: 11DH PHẦN II: LỊCH SỬ THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI (Phần từ năm 1917 đến năm 1945) Chương I: CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917 VÀ CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1921 - 1941) Tiết 12 - Bài 9: CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917 VÀ CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ CÁCH MẠNG (1917 - 1921) 1. Mục tiêu a. Về kiến thức: Giúp học sinh - Nắm được một cách có hệ thống những nét chính về tình hình nước Nga đầu TK XX; hiểu được vì sao nước Nga 1917 lại có hai cuộc CM: CM tháng Hai và CM tháng Mười - Nắm được những nét chính về diễn biến cuộc CM tháng Hai và CM tháng Mười 1917 - Thấy được nội dung cuộc đấu tranh chống thù trong giặc ngoài - Hiểu được ý nghĩa lịch sử và ảnh hưởng của CM tháng10 Nga đến PTGPDT trên TG b. Về kỹ năng - Biết sử dụng khai thác tranh ảnh, tư liệu lịch sử, bản đồ, lược đồ TG và nước Nga - Rèn luyện kỹ năng tổng hợp và hệ thống hóa các sự kiện lịch sử2. c. Về thái độ - Bồi dưỡng HS nhận thức đúng đắn và tình cảm CM đối với cuộc CMXHCN tháng 10 Nga - GD cho HS thấy được tinh thần đấu tranh và lao động của ND LXô - Hiểu rõ mối quan hệ giữa CM Việt Nam với CM tháng 10 2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh a. Chuẩn bị của giáo viên: - Soạn giáo án, sách giáo khoa, sách giáo viên - Bản đồ nước Nga đầu thế kỷ XX - Tranh ảnh về CM tháng 10 Nga - Tư liệu lịch sử về CM tháng 10 Nga và Lênin b. Chuẩn bị của học sinh - Vở ghi, bút viết - Sách giáo khoa, đọc trước bài mới ở nhà 3. Tiến trình bài dạy a. Trả bài kiểm tra: ( 5’) - Nhận xét kết quả làm bài của HS - Giải đáp các thắc mắc của HS (nếu có) b. Dạy nội dung bài mới Dẫn dắt vào bài ( 1’) Đầu TK XX một sự kiện lịch sử có ý nghĩa trọng đại có tác động và ảnh hưởng rất lớn, mở đầu và mở đường cho sự phát triển của PTCM TG, cuộc đấu tranh giải phóng người lao động và các dân tộc bị áp bức, mở ra kỉ nguyên mới cho lịch sử loài người, đó là CM tháng 10 Nga. Để hiểu được tại sao năm 1917 nước Nga lại diễn ra 2 cuộc cách mạng, diễn biến, kết quả, ý nghĩa của CM Nga 1917 chúng ta cùng tìm hiểu Bài 9 HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG GHI BẢNG Hoạt động 1: Cá nhân, cả lớp - GV sử dụng bản đồ ĐQ Nga 1914 để HS quan sát thấy được vị trí của ĐQ Nga với lãnh thổ chiếm 1/6 diện tích đất đai TG - GV tiếp tục yêu cầu HS quan sát SGK và hỏi: Em có nhận xét gì về tình hình nước Nga trước cách mạng ? - Giới thiệu về Ni-cô-lai II - GV giới thiệu HS theo dõi hình 23 trang 49: Những người lính Nga ngoài mặt trận, tháng 1//1917 * GV kết luận chung và dẫn dắt sang phần 2 - Chính phủ Nga hoàng ngày càng tỏ ra bất lực, không còn khả năng thống trị như cũ được nữa. Nước Nga tiến sát tới một cuộc cách mạng Hoạt động 2: Cả lớp ? CM tháng 2 diễn ra như thế nào ? - GV bổ sung kết luận ? Lãnh đạo và lực lượng tham gia? ? Căn cứ vào diễn biến, kết quả của CM tháng 2/1917, em hãy cho biết tính chất của CM Hoạt động 3: Cả lớp, cá nhân - GV thuyết trình: Sau CM tháng 2 ở Nga tồn tại 2 chính quyền song song, sau đó gọi HS nhắc lại hai chính quyền song song tồn tại ? Cục diện chính trị này có thể kéo dài được không ? Tại sao ? - GV nhận xét kết luận - Trước tình hình đó Lênin và Đảng (B) đã chuẩn bị kế hoạch tiếp tục làm cách mạng, lật đổ chính phủ lâm thời tư sản - Xác định đường lối của CM Nga là chuyển từ CMDCTS sang CMXHCN ? Cách mạng tháng 10 diễn ra như thế nào ? ? Tính chất của cách mạng tháng 10? - GV kết luận và dẫn dắt sang phần 2 Hoạt động 4: Nhóm - GV chia lớp thành 4 nhóm + Nhóm 1: Sự thành lập và những chính sách của chính quyền XV + Nhóm 2: Những chính sách của chính quyền XV đem lại lợi ích cho ai ? + Nhóm 3: Chính sách cộng sản thời chiến ra đời trong hoàn cảnh nào ? + Nhóm 4: Nội dung và ý nghĩa của chính sách cộng sản thời chiến - GV nhận xét, bổ sung và chốt lại phần trả lời của từng nhóm Hoạt động 5: Cả lớp ? Cách mạng tháng 10 Nga năm 1917 có ý nghĩa lịch sử như thế nào ? GV chốt: “Giống như mặt trời chói lọi, cách mạng tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế” (Hồ Chí Minh) - HS vừa nghe và quan sát lược đồ - HS theo dõi SGK và phát biểu - HS theo dõi SGK theo yêu cầu của GV: Tóm tắt diễn biến cuộc CM + Lãnh đạo: Đảng Bô sê vích + LL: CN, binh lính, ND - HS suy nghĩ trả lời - HS suy nghĩ trả lời - Chính phủ lâm thời (TS) và XV đại biểu (VS) - HS suy nghĩ trả lời => Cục diện này không thể kéo dài vì 2 chính quyền này đại diện cho lợi ích của các giai cấp khác nhau - HS tóm tắt diễn biến - HS suy nghĩ trả lời: Là cuộc CMXHCN - Các nhóm theo dõi SGK và trả lời vào phiếu học tập - Sau đó đại diện mỗi nhóm đứng dậy trình bày trước lớp - HS nghe và ghi vào vở - HS theo dõi SGK và trả lời I - CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917 1. Tình hình nước Nga trước cách mạng (6’) - Chính trị: Đầu XX Nga vẫn là nước quân chủ chuyên chế, đứng đầu là Nga hoàng - Kinh tế: lạc hậu, kiệt quệ vì chiến tranh, nạn đói, công –nông nghiệp đình đốn - Quân đội: Liên tiếp thua trận - XH: đời sống ND vô cùng cực khổ. Phong trào phản đối chiến tranh đòi lật đổ Nga hoàng diễn ra khắp nơi 2. Từ Cách mạng tháng Hai đến Cách mạng tháng Mười (15’) * Cách mạng tháng 2/1917: + 2/1917 CM bùng nổ bằng cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân Pêtơrôgrat + PT nhanh chóng chuyển từ bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang + Kết quả: Chế độ quân chủ chuyên chế Nga hoàng bị lật đổ . Xô viết đại biểu CN và binh lính được thành lập + Tính chất: cuộc CMDCTS kiểu mới * CM tháng 10/1917: - Diễn biến: + Đêm 24/10/1917 bắt đầu khởi nghĩa + Đêm 25/10 tấn công cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của chính phủ TS à Khỡi nghĩa Pê-tơ-rô-grát giành thắng lợi II- CUỘC ĐẤU TRANH XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ CHÍNH QUYỀN XÔ VIẾT 1. Xây dựng chính quyền Xô viết (10’) - Đêm 25/10/1917 chính quyền XV được thành lập do Lênin đứng đầu - Chính sách của chính quyền + Thông qua sắc lệnh HB và sắc lệnh RĐ + Đập tan bộ máy nhà nước cũ, xây dựng bộ máy nhà nước mới + Thủ tiêu tàn tích CĐPK đem lại các quyền tự do DC cho ND + THành lập hồng quân để bảo vệ chính quyền CM + Quốc hữu hóa và xây dựng nền kinh tế XHCN b. Bảo vệ chính quyền - Cuối 1918 quân đội 14 nước ĐQ cấu kết với bọn phản động trong nước tấn công tiêu diệt nước Nga - Đầu 1919 chính quyền XV đã thực hiện chính sách cộng sản thời chiến với nội dung: + Nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp + Trưng thu lương thực thừa của nông dân + Thi hành chính sách cưỡng bức LĐ - Chính sách đã động viên tối đa nguồn của cải nhân lực của đất nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp, đến cuối 1920 đã đẩy lùi sự can thiệp của các nước ĐQ, bảo vệ chính quyền non trẻ III- Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA (5’) - Với nước Nga: + Đập tan ách áp bức bóc lột của PK, TS, giải phóng CN và NDLĐ + Đưa CN và ND lên nắm chính quyền, xây dựng CNXH - Với TG: + Làm thay đổi cục diện TG + Cổ vũ và để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho CMTG c. Củng cố, luyện tập. (2’) - Tình hình nước Nga trước CM? Nguyên nhân, diễn biến, kết quả của CM tháng 2 và tháng 10? - Chính quyền XV đã làm được những việc gì và đem lại lợi ích cho ai ? Nước Nga đã làm gì để bảo vệ chính quyền CM ? - Ý nghĩa lịch sử của CM tháng 10 Nga ? d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà. (1’) - Trả lời hết câu hỏi SGK - Xem trước bài 10