Giáo án Lịch sử Lớp 11 - Tiết 23, Bài 19: Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống Pháp xâm lược (từ 1858 đến trước 1873)

Phần ba: lịch sử Việt Nam (1858 - 1918) Chương I . Việt Nam từ 1858 đến cuối thế kỉ XIX Tiết 23. Bài 19 Nhân dân Việt Nam kháng chíên Chống pháp xâm lược (từ 1858 đến trước 1873) Ngày soạn: 1/2/2012 Ngày dạy. 11a. sĩ số 11b. 11c: I. mục tiêu bài học + Nắm được ý đồ cũng như quá trình xâm lược của Pháp đối với nước ta . Đồng thời nắm được cuộc kháng chiến của nhân dân ta chống Pháp. + Thấy được bản chất của CNTD, tự hào về truyền thống chống xâm lược của nhân dân, tỏ thái độ trước sự mất nước + Rèn luyện kỹ năng phân tích, đánh giá sự kiện, biết liên hệ và rút ra bài học lịch sử. II.Thiết bị: Lược đồ qúa trình xâm lược của Pháp và cuộc kháng chiến chống Pháp. III. tổ chức dạy học 1. ổn định tổ chức: GV ghi sĩ số học sinh 2. Kiểm tra : Không 3. bài mới Hoạt động của GV - HV Nội dung cần đat. GV gợi ý cho HS nhớ lại những KTCB đã học ở lớp 10 về vtriều Nguyễn (h/cảnh thành lập, những nét chính về KT- CT – XH qua các triều Nguyễn) ? Nêu tình hình VN giữa tkỉ XIX, trước cuộc xâm lược của TD Pháp? ? Biểu hiện cụ thể? GV: c/sách “bế quan toả cảng” ? Qúa trình Pháp tiến hành xâm lược VN được mở đầu ntn? ? Vì sao Pháp cấu kết với TBN? ? Tại sao TD Pháp lại chọn ĐN làm mục tiêu tấn công đàu tiên? GV: Đn là 1 hải cảng sâu và rộng, tàu chiến có thể ra vào dễ dàng, lại nằm trên đường thiên lí Bắc -Nam - Hậu phương ĐN là vùng Đồng bằng Nam - Ngãi có thể lợi dụng để t/hiện được âm mưu “lấy chiến tranh nuôi ctranh” - ĐN chỉ cách Huế khoảng 100 km, qua đèo Hải Vân. ? Trước cuộc tấn công của TD Pháp, quân dân ta đã k/c ntn? ? Kết quả cuối cùng? ? Tại sao Pháp lại đánh Gia Định, chứ không đánh ra Bắc Kì? HS theo dõi chữ in nhỏ để Tlời. ? Quá trình Pháp xâm lược Gia Định ntn? ? Nhân dân ta đã tổ chức k/c chống Pháp ra sao? Và kết quả giành được là gì? GV : về đại đồn Chí Hoà (2) ? Thực dân Pháp đã tiến hành xâm lược các tỉnh miền Đông Nam Kì ntn? ? Vì saoHũa ước Nhâm Tuất lại đợc kí kết? (thái độ của trđình muốn nghị hoà) ? Tớnh chất của bản hũa ước gì? I. Liên quân Pháp- Tây Ban Nha xâm lược Việt Nam. Chiến sự ở Đà nẵng năm 1858. 1. Tình hình VN đến giữa TKỉ XIX khi thực dân Pháp xâm lợc. - Giữa TK XIX, VN là 1 quốc gia độc lập, có chủ quyền song CĐPK đã lâm vào k/hoảng, suy yếu nghiờm trọng. * Kinh tế: - Nụng nghiệp: sa sút, mất mùa, đói kém thường xuyên xảy ra. - CTN: Đình đốn (do NN thực hành c/s “bế quan toả cảng”) * Quân sự: Lạc hậu, đối ngoại sai lầm: cấm đạo, đổi giáo sĩ. * Xó hội: CĐpk >< nông dân gay gắt . 2. Thực dân Pháp ráo riết chuẩn bị xâm lược Việt Nam. 3. Chiến sự ở Đà Nẵng năm 1858. * Cuộc xâm lược của TD Pháp: - Chiều 31.8/1858, liên quân Pháp – TBN dàn trận trước cửa biển ĐN? - Ngày 1.9.1858, quân Pháp đổ bộ lên bán đảo Sơn Trà. * Cuộc k/c của nhõn dõn VN: - Tích cực t/hiện “vườn khụng, nhà trống” * Kết quả: - Từ cuối 8/1858 đến đầu tháng 2/1859, Pháp bị cầm chân trên bán đảo Sơn Trà. KH “đánh nhanh, thắng nhanh” của Pháp bị thất bại. II. Cuộc kháng chiến chống Pháp ở Gia Định và các tỉnh miền Đông Nam Kì từ năm 1859 đến năm 1862. 1. Kháng chiến ở Gia Định. * Quá trình Pháp xâm lược: - Tháng 2/1859 Pháp đánh vào Gia Định, đến ngày 17/2/1859, Pháp đánh chiếm thành Gia Định - Năm 1860 Pháp gặp nhiều khó khăn à dừng các cuộc tấn công, lực lượng địch ở Gia Định rất mỏng * Cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam - Nhân dân chủ động kháng chiến ngay từ đầu: chặn đánh quấy rối và tiêu diệt địch à Làm thất bại kế hoạch “đánh nhanh thắng nhanh” của thực dân Pháp buộc chúng phải chuyển sang “chinh phục từng gói nhỏ”. - Triều đình không tranh thủ tấn công mà cử Nguyễn Tri Phương vào Gia Định xây dựng phòng tuyến Chí Hoà để chặn giặc. - Nhân dân tiếp tục tấn công địch ở đồn chợ Rẫy tháng 7/1860, trong khi triều đình xuất hiện tư tưởng chủ hoà. à Pháp không mở rộng đánh chiếm được Gia Định, ở vào thế tiến thoái lưỡng nan. 2. Kháng chiến lan rộng ra các tỉnh miền Đông Nam Kì. Hiệp ước 5- 6-1862. * Hành động của Pháp: - Ngày 23/2/1861 tấn công và chiếm được đồn Chí Hoà. - Từ 4.1861 đến 3. 1862, Pháp đánh chiếm Định Tường, Biên Hoà, Vĩnh Long. * Cuộc k/c của trđình: - triều đình đã kí với Pháp hiệp ước Nhâm Tuất 5/6/1862 cắt hẳn 3 tỉnh miền Đông và cho Pháp và phải chịu nhiều điều khoản nặng nề khác. * Cuộc k/c của ndân: - Kháng chiến phát triển mạnh. - Lực lượng chủ yếu là nông dân - Các trận đánh lớn: Quý Sơn (Gò Công), vụ đốt tàu giặc trên sông Nhật Tảo của nghĩa quân Nguyễn Trung Trực. 4. Củng cố. - Những cuộc kháng chiến tiêu biểu của nhân dân ta từ 1858 – 1873. - Em hãy so sánh tinh thần chống Pháp của vua quan triều Nguyễn và của nhân dân từ 1858 -1873. 5. Giao nhiệm vụ về nhà. - HS học bài cũ, xem trước bài mới, Tìm hiểu về tiểu sử, sự nghiệp của Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu.