Giáo án Lịch sử Lớp 11 - Tiết 33: Sơ kết lịch sử Việt Nam 1858-1918 (Bản hay)

Ngày dạy:....................Lớp 11B1 Sí số................................................................... Ngày dạy:....................Lớp 11B2 Sí số................................................................... Tiết 33: SƠ KẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM (1858 – 1918) I. Mục tiêu 1. Kiến thức Hệ thống lại kiến thức lịch sử Việt Nam từ năm 1858 đến năm 1918. Giáo viên hướng dẫn học sinh hiểu được các nôịo dung sau: - Nước Việt Nam giữa thế kỷ XIX - trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp - Thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam và cuộc kháng chiến của nhân dân ta - Những biến đổi trong đời sống kinh tế xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX - Phong trào yêu nước và cách mạng 2. Kĩ năng So sánh, phân tích các sự kiện lịch sử 3. Thái độ Trân trọng truyền thống yêu nước của nhân dân II. Chuẩn bị 1. Giáo viên Hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng lịch sử 11 Bài soạn, tài liệu tham khảo 2. Học sinh: vở ghi, SGK Hoạt động của GV & HS Nội dung chính HĐ1: Tìm hiểu Nước Việt Nam giữa thế kỷ XIX - trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp - GV: yêu cầu HS dựa vào SGK trả lời. Tình hình XHVN trước khi Pháp xâm lược HS: Chế độ phong kiến bước vào thời kì khủng hoảng suy yếu (về chính trị, kinh tế). GV: nhận xét, bổ sung 1. Nước Việt Nam giữa thế kỷ XIX - trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp - Chế độ phong kiến bước vào thời kì khủng hoảng suy yếu (về chính trị, kinh tế). - Yêu cầu đặt ra lúc này thực hiện cải cách duy tân đất nước, thúc đẩy sản xuất, cải thiện đời sống nhân dân, tăng cường tiềm lực quốc phòng để đối phó có hiệu quả với âm mưu xâm nhập và xâm lược từ bên ngoài. - Cuộc xâm lược của tư bản Pháp tới gần đòi hỏi phải tăng cường đoàn kết, tỉnh táo để không sa vào cạm bẫy của kẻ thù. . 2. Thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam và cuộc kháng chiến của nhân dân ta. - Cuộc xâm lược Việt Nam của Pháp bắt đầu từ ngày 1/9/1858, được thực hiện từng bước: + Từ năm 1858 đến năm 1862, tấn công Đà Nẵng, đánh chiếm ba tỉnh miền Đông Nam Kì. + Từ năm 1863 đến năm, 1867, Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kì. + Từ năm 1867 đến năm 1873, Pháp chuẩn bị và đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất. + Từ năm 1874 đến năm 1883, Pháp chuẩn bị và đánh chiếm Bắc kì lần thứ hai. + Từ năm 1883 đến năm 1884, Pháp hoàn thành việc xâm lược toàn bộ Việt Nam. - Cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Việt Nam nổ ra ngay từ khi Pháp bắt đầu xâm chiếm. + Từ năm 1858 đến năm 1884: phong trào nổ ra mạnh mẽ, khiến thực dân Pháp phải mất gần 30 năm mới tạm thời áp đặt được nền bảo hộ lên đất nước ta. + Từ 1885 đến cuối thế kỉ XIX, phong trào yêu nước nhằm khôi phục chủ quyền dân tộc các văn thân, sĩ phu lãnh đạo dưới khẩu hiệu Cần vương, song song là các phong trào đấu tranh tự phát của nông dân. + Sự thất bại của phong trào đấu tranh vũ trang cuối thế kỉ XIX đặt ra yêu cầu khách quan là phải tìm kiếm phương thưc và con đường cứu nước mới. 3. Những biến đổi trong đời sống kinh tế xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX - Từ năm 1897, sau khi cơ bản dập tắt được các cuộc khởi nghĩa vũ trang của nhân dân ta, thực dân Pháp bắt tay vào cuộc khai thác quy mô trên toàn lãnh thổ Đông Dương. - Cuộc khai thác của Pháp đã phần nào tạo ra những nhân tố mới cho sự phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX: xuất hiện thành phần kinh tế tư bản chủ nghĩa; bộ mặt thành thị và nông thôn có những biến đổi, những lực lượng xã hội mới ra đời (công nhân, tư sản, tiểu tư sản...) - Trong những năm 1914 - 1918, do bận chiến tranh ở châu Âu, thực dân Pháp nới lỏng độc quyền ở Đông Dương. Đây là cơ hội làm ăn tốt của giai cấp tư sản, tiểu tư sản Việt Nam. Giai cấp công nhân nước ta theo đó cũng có những bước phát triển mới. 4. Phong trào yêu nước và cách mạng - Các nhân tố tác động đến phong trào: + Sự chuyển biến về kinh tế, xã hội (xuất hiện các lực lượng xã hội mới, các thành phần kinh tế mới). + Tác động của các luồng tư tưởng từ bên ngoài vào. - Kết quả: đều thất bại, - Nhận xét: tuy có nhiều nét tiến bộ, song phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX vẫn chưa khắc phục được những hạn chế về điều kiện lịch sử, giai cấp, xã hội, do đó vẫn chưa thể giành được thắng lợi. - Trước sự bế tắc về đường lối cứu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX, Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm đường cứu nước mới cho dân tộc. HĐ2:Tìm hiểu Thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam và cuộc kháng chiến của nhân dân ta. GV: Thực dân Pháp xâm lược nước ta như thế nào? HS: + Từ năm 1858 đến năm 1862, tấn công Đà Nẵng, đánh chiếm ba tỉnh miền Đông Nam Kì. + Từ năm 1863 đến năm, 1867, Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kì. + Từ năm 1867 đến năm 1873, Pháp chuẩn bị và đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất. + Từ năm 1874 đến năm 1883, Pháp chuẩn bị và đánh chiếm Bắc kì lần thứ hai. + Từ năm 1883 đến năm 1884, Pháp hoàn thành việc xâm lược toàn bộ Việt Nam. GV: nhận xét, bổ sung HĐ 3: Tìm hiểu những biến đổi trong đời sống kinh tế xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX GV: Chính sách khai thác thuộc địa của TDP trong chiến tranh đã tác động như thế nào tới nền kinh tế nước ta? HS: suy nghĩ trả lời GV: nhận xét, kết luận HĐ4: Tìm hiểu Phong trào yêu nước và cách mạng GV: Các nhân tố tác động đến phong trào? HS: Sự chuyển biến về kinh tế, xã hội (xuất hiện các lực lượng xã hội mới, các thành phần kinh tế mới). Tác động của các luồng tư tưởng từ bên ngoài vào. GV: nhận xét, bổ sung 3. Củng cố Nguyên nhân Pháp xâm lược Việt Nam. Trách nhiệm để mất nước Phong trào kháng chiến của nhân dân cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX 4. Hướng dẫn họ sinh học bài ở nhà Ôn lại kiến thức từ học kì II Chuẩn bị cho thi học kì