Giáo án môn Công nghệ Lớp 6 - Chương trình học kì 2 (Chuẩn kiến thức)

CHƯƠNG III : NẤU ĂN TRONG GIA ĐÌNH Ngày soạn 25/12/2011 Ngày thực hiện 26/12/2011 Tiết 37: CƠ SỞ ĂN UỐNG HỢP LÝ I-MỤC TIÊU : Sau khi học xong bài, HS biết được : 1) Kiến thức : Nắm được -Vai trò của chất dinh dưỡng trong bữa ăn thường ngày. -Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. 2) Kỹ năng : Biết được các chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể. 3) Thái độ : -Giáo dục HS : Biết cách bảo vệ cơ thể bằng cách ăn uống đủ chất dinh dưỡng. II-CHUẨN BỊ : -GV : Soạn giáo án, tài liệu, đồ dùng liên quan -HS : Đọc trước nội dung bài mới III-TIẾN TRÌNH : 1/Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS NỘI DUNG BÀI HỌC * Giáo viên giới thiệu bài : + Tại sao chúng ta phải ăn uống ? + Gọi HS quan sát hình 3-1 trang 67 SGK và rút ra nhận xét. +HS quan sát, nhận xét. Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò của chất dinh dưỡng: + Nêu tên các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người ? +HS trả lời. -Có 5 chất dinh dưỡng chính * GV cho HS quan sát hình 3-2 trang 67 SGK * Quan sát hình 3-3 trang 67 SGK rút ra nhận xét : +HS quan sát nhận xét. + Con người từ lúc mới sinh đến khi lớn lên sẽ có sự thay đổi rỏ rệt về thể chất (kích thước, chiều cao, cân nặng ) và về trí tuệ. Do đó chất đạm được xem là chất dinh dưỡng quan trọng nhất để cấu thành cơ thể và giúp cho cơ thể phát triển tốt. * Tóc bị rụng, tóc khác mọc lên, răng sũa ở trẻ em thay bằng răng trưởng thành. Bị đứt tay, bị thương sẽ được lành sau một thời gian. * GV cho HS quan sát hình 3-4 trang 68 SGK và nêu lên nguồn cung cấp đường bột. * Quan sát hình 3-5 trang 68 SGK +HS quan sát nhận xét. + Nếu thiếu chất đường bột cơ thể ốm, yếu, đói, dễ bị mệt. * Quan sát hình 3-6 trang 69 SGK +HS quan sát. + Hãy kể tên các loại thực phẩm và sản phẩm chế bíến cung cấp chất béo. +HS trả lời. + Nếu thiếu chất béo cơ thể ốm yếu, lở ngoài da, sưng thận, dễ bị mệt đói. +Biết được chức năng của chất dinh dưỡng. Về nhà HS có thể vận dụng để có chế độ ăn uống hợp lý, phù hợp với từng cá nhân trong gia đình. -Ăn uống để sống và làm việc, đồng thời cũng có chất bổ dưỡng nuôi cơ thể khoẻ mạnh, phát triển tốt. I-Vai trò của chất dinh dưỡng. 1/ Chất đạm ( protêin ) : a-Nguồn cung cấp : -Đạm động vật : Thịt, cá, trứng, sữa. -Đạm thực vật : Đậu nành và các loại hạt đậu. b-Chức năng chất dinh dưỡng : -Chất đạm giúp cơ thể phát triển tốt, góp phần xây dựng và tu bổ các tế bào, tăng khả năng đề kháng đồng thời cung cấp năng lượng cho cơ thể. 2/ Chất đường bột ( Gluxit ) : a-Nguồn cung cấp : + Tinh bột là thành phần chính, ngủ cốc các sản phẩm của ngủ cốc ( bột, bánh mì, các loại củ ). + Đường là thành phần chính : các loại trái cây tươi hoặc khô, mật ong, sữa, mía, kẹo. b-Chức năng dinh dưỡng : -Cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể. -Chuyển hoá thành các chất dinh dưỡng khác. 3/ Chất béo ( Lipit ) : a-Nguồn cung cấp : + Chất béo động vật : Mỡ động vật, bơ, sữa. + Chất béo thực vật : Dầu ăn ( dầu phộng, mè, dừa . . .) b-Chức năng dinh dưỡng : -Cung cấp năng lượng tích trử dưới da ở dạng một lớp mỡ và giúp bảo vệ cơ thể. -Chuyển hoá một số vitamin cần thiết cho cơ thể. * Em hãy kể tên các loại sinh tố mà em biết ? * GV cho HS quan sát hình 3-7 trang 69 SGK. +HS quan sát. -Sinh tố A có trong dầu cá, gan, trứng, bơ, sữa, kem, sữa tươi, rau quả. -Sinh tố B có trong hạt ngũ cốc, sữa, gan, tim, lòng đỏ trứng. -Sinh tố C có trong rau, quả tươi. -Sinh tố D có trong dầu cá, bơ, sữa, trứng, gan. * Quan sát hình 3-7 trang 69 SGK nhắc lại chức năng chính của sinh tố A,B, C, D. +HS quan sát. + Chất khoáng gồm những chất gì ? +HS trả lời. Can xi, phốt pho, Iốt, sắt. * GV cho HS xem hình 3-8 SGK +HS quan sát. + Nếu thiếu canxi và phốt pho xương phát triển yếu -Dễ bị gảy xương, xương và răng không cứng cáp. -Thiếu sắt dáng vẻ xanh xao yếu ớt. -Thiếu Iốt, tuyến giáp không làm đúng chức năng gây ra dễ cáu gắt và mệt mỏi. + Ngoài nước uống còn có nguồn nào khác cung cấp cho cơ thể. * Nước là thành phần chủ yếu của cơ thể -Là môi trường cho mọi chuyển hoá và trao đổi chất của cơ thể, điều hòa thân nhiệt. + Chất xơ có trong những loại thực phẩm nào ? Rau xanh, trái cây và ngủ cốc nguyên chất. * Nước và chất xơ cũng là thành phần chủ yếu trong bửa ăn mặc dù không phải là chất dinh dưỡng. * Tóm lại : Mỗi loại chất dinh dưỡng có những đặc tính và chức năng khác nhau, sự phối hợp các chất dinh dưỡng sẽ -Tạo ra các tế bào mới để cơ thể phát triển, cung cấp năng lượng để hoạt động, lao động. -Bổ sung những hao hụt mất mát hàng ngày. -Điều hoà mọi hoạt động sinh lý. Như vậy, ăn đầy đủ các thức ăn cần thiết và uống nhiều nước mỗi ngày chúng ta sẽ có sức khoẻ tốt. 4/ Sinh tố : ( vitamin ) a-Nguồn cung cấp : -Các sinh tố chủ yếu có trong rau, quả tươi. Ngoài ra còn có trong gan, tim, dầu cá, cám gạo. b-Chức năng dinh dưỡng : Sinh tố giúp hệ thần kinh, hệ tiêu hoá, hệ tuần hoàn, xương da hoạt động bình thường tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. 5/ Chất khoáng : a-Nguồn cung cấp : -Có trong cá, tôm, rong biển, gan, trứng, sữa, đậu, rau. b-Chức năng dinh dưỡng : Giúp cho sự phát triển của xương, hoạt động của cơ bắp, tổ chức hệ thần kinh, cấu tạo hồng cầu và sự chuyển hoá của cơ thể. 6/ Nước : Nước có vai trò quan trọng đối với đời sống con người. 7/ Chất xơ : * Chất xơ là phần thực phẩm mà cơ thể không tiêu hoá được, giúp ngăn ngừa bệnh táo bón làm cho những chất thải mềm, dễ dàng thải ra khỏi cơ thể. 2/ Củng cố và luyện tập : 1/ Kể tên các chất dinh dưỡng chính có trong các thức ăn sau -Sữa, gạo, đậu nành, thịt gà ? -Sữa, đậu nành, thịt gà ( đạm ) -Gạo, đường bột, sữa. 2/ Nêu chức năng của chất đường bột ? -Cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể. -Chuyển hoá thành các chất dinh dưỡng khác. 3/ Hướng về ở nhà : -Về nhà học thuộc bài. -Chuẩn bị tiếp bài cơ sở ăn uống hợp lý. Ngày soạn 25/12/2011 Ngày thực hiện 31/12/2011 Tiết 38: CƠ SỞ ĂN UỐNG HỢP LÝ ( TiÕp theo) I-MỤC TIÊU : Sau khi học xong bài, HS biết được : 1) Về kiến thức : - Nắm nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. 2) Về kỹ năng : - Làm được những món ăn có đủ chất dinh dưỡng. 3) Về thái độ : - Giáo dục HS biết cách ăn uống đủ chất, rẻ tiền phù hợp với kinh tế gia đình. II-CHUẨN BỊ : -GV : Tranh vẽ 3-11 trang 72 SGK, tranh vẽ hình 3-13a trang 73 SGK. -HS : Häc bµi cò; chuÈn bÞ bµi míi III-TIẾN TRÌNH : 1/ Ổn định tổ chức :Kiểm diện HS 2/ Kiểm ta bài cũ : 3/ Giảng bài mới : ? Em hãy nêu chức năng của chất đạm, chất đường bột và sinh tố ? HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS NỘI DUNG Hoạt động 2: Tìm hiểu Giá trị dinh dưỡng của các nhóm thức ăn. * GV cho HS xem hình 3-9 trang 71 SGK. +HS quan sát. + Có mấy nhóm thức ăn ? 4 nhóm + Tên thực phẩm của mỗi nhóm ? +HS trả lời. -Nhóm giàu chất đạm, đường bột, chất béo, khoáng và vitamin. Ý nghĩa việc phân chia các nhóm thức ăn nhằm mục đích gì ? + Tại sao phải thay thế thức ăn ? + Cách thay thế thức ăn như thế nào cho phù hợp ? * Gọi HS đọc một số ví dụ trong SGK về cách thay thế thực phẩm trong cùng một nhóm. +HS cho ví dụ. * Cho HS liên hệ từ thực tế của các bữa ăn gia đình. Biết được chức năng của sinh tố chất khoáng, HS có thể vận dụng để ăn uống đủ chất. Cung cấp bổ sung chất giúp xương phát triển tốt, trí óc thông minh, sáng suốt. II-Giá trị dinh dưỡng của các nhóm thức ăn. 1/ Phân nhóm thức ăn a-Cơ sở khoa học b-Ý nghĩa : Việc phân chia các nhóm thức ăn giúp cho người tổ chức bửa ăn mua đủ các loại thực phẩm cần thiết và thay đổi thức ăn cho đở nhàm chán, hợp khẩu vị, hợp thời tiết mà vẩn đảm bảo cân bằng dinh dưỡng. 2/ Cách thay thế thức ăn lẫn nhau + Để thành phần và giá trị dinh dưỡng của khẩu phần không bị thay đổi cần thay thế thức ăn trong cùng một nhóm. + Cho đỡ nhàm chán, hợp khẩu vị đảm bảo ngon miệng. 4/ Củng cố và luyện tập : - Nh¾ l¹i toµn bé néi dung ®· häc 5/ Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : -Về nhà học thuộc bài, học thuộc phần ghi nhớ. -Chuẩn bị tiÕp phÇn III Ngày soạn: / /2011 Ngày thực hiện: /1/2011 Tiết 39: CƠ SỞ ĂN UỐNG HỢP LÝ ( TiÕp theo) I-MỤC TIÊU : Sau khi học xong bài, HS biết được : 1) Về kiến thức : - Nắm nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. 2) Về kỹ năng : - Làm được những món ăn có đủ chất dinh dưỡng. 3) Về thái độ : - Giáo dục HS biết cách ăn uống đủ chất, rẻ tiền phù hợp với kinh tế gia đình. II-CHUẨN BỊ : -GV : Tranh vẽ 3-11 trang 72 SGK, tranh vẽ hình 3-13a trang 73 SGK. -HS : Häc bµi cò; chuÈn bÞ bµi míi III-TIẾN TRÌNH : 1/ Ổn định tổ chức :Kiểm diện HS 2/ Kiểm ta bài cũ : 3/ Giảng bài mới : HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS NỘI DUNG Hoạt động 3: Tìm hiểu Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể * Cho HS xem hình 3-11 trang 72 SGK. + Em có nhận xét gì về thể trạng của cậu bé. Em bé mắc bệnh gì và do nguyên nhân nào gây nên ? +HS quan sát nhận xét. + Thiếu chất đạm trầm trọng ảnh hưởng như thế nào đối với trẻ em ? + Nếu ăn thừa chất đạm sẽ có tác hại như thế nào ? +HS trả lời. * GV hướng dẫn HS xem hình 3-12 trang 73 SGK nhận xét. + Em sẽ khuyên cậu bé đó như thế nào để gầy bớt đi ? +HS quan sát nhận xét. * Cho HS thảo luận à kết luận. + Ăn thiếu chất đường bột như thế nào ? + Em hãy cho biết thức ăn nào có thể làm răng dễ bị sâu ? (đường ) + Ăn quá nhiều chất béo thì cơ thể như thế nào ?Sẽ bị hiện tượng gì ? + Ăn thiếu chất béo cơ thể như thế nào ? +HS thảo luận nhóm. III-Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể 1/ Chất đạm : a-Thiếu chất đạm trầm trọng. Trẻ em bị suy dinh dưỡng làm cho cơ thể phát triển chậm lại hoặc ngừng phát triển. Ngoài ra trẻ em còn dễ bị mắc bệnh nhiễm khuẩn và trí tuệ kém phát triển. b-Thừa chất đạm. Cơ thể gây nên bệnh béo phì, bệnh huyết áp, bệnh tim mạch . . . 2/ Chất đường bột. Ăn quá nhiều chất đường bột sẽ làm tăng trọng cơ thể và gây béo phì. + Thiếu chất đường bột sẽ bị đói, mệt, cơ thể ốm yếu. 3/ Chất béo -Thừa chất béo làm cơ thể béo phệ, ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ. -Thiếu chất béo sẽ thiếu năng lượng và vitamin, cơ thể ốm yếu dễ bị mệt, đói * Tóm lại : Muốn đầy đủ chất dinh dưỡng, cần phải kết hợp nhiều loại thức ăn khác nhau trong bửa ăn hàng ngày. -Cần lưu ý chọn đủ thức ăn của các nhóm để kết hợp thành một bửa ăn hoàn chỉnh, yếu tố này gọi là cân bằng các chất dinh dưỡng trong bữa ăn. * GV hướng dẫn HS quan sát hình 3-13a trang 73 và 3-13b trang 74 SGK phân tích và hiểu thêm về lượng dinh dưỡng cần thiết cho HS mỗi ngày và tháp dinh dưỡng cân đối trung bình cho một người trong một tháng. 4/ Củng cố và luyện tập : -Đọc phần ghi nhớ. -Đọc phần có thể em chưa biết. 5/ Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : -Về nhà học thuộc bài, học thuộc phần ghi nhớ. -Chuẩn bị bài mới vệ sinh an toàn thực phẩm. -Thế nào là nhiễm trùng thực phẩm. -Anh hưởng của nhiệt độ đối với vi khuẩn. -Biện pháp phòng và tránh nhiễm trùng thực phẩm tại nhà. Ngµy d¹y: /01/2012 Ngµy d¹y: /01/2012 TiÕt 40: VÖ sinh an toµn thùc phÈm I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - HiÓu ®­îc thÕ nµo lµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm - BiÖn ph¸p gi÷ vÖ sinh an toµn thùc phÈm 2. KÜ n¨ng - BiÕt c¸ch lùa chän thùc phÈm phï hîp ®Ó ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm 3. Th¸i ®é - Cã ý thøc gi÷ vÖ sinh an toµn thùc phÈm, quan t©m b¶o vÖ søc khoÎ b¶n th©n vµ céng ®ång, phßng chèng ngé ®éc thøc ¨n. II. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn - Phim trong H3.14 – 3.16/sgk; gi¸o ¸n vµ tµi liÖu cã liªn quan 2. Häc sinh - §äc tr­íc néi dung bµi III. Gi¶ng bµi míi 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò ? Nªu vai trß cña c¸c chÊt dinh d­ìng trong b÷a ¨n hµng ngµy ? ChÊt ®¹m, chÊt bÐo, chÊt ®­êng bét cã vai trß nh­ thÕ nµo ®èi víi c¬ thÓ ng­êi. 3. Bµi míi 3.1. Giíi thiÖu bµi 3.2. Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV – HS Néi dung Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vÒ vÖ sinh thùc phÈm ? Em hiÓu thÕ nµo lµ vÖ sinh thùc phÈm - HS tr¶ lêi, GV bæ sung: Gi÷ cho TP kh«ng bÞ nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc vµ ngé ®éc thùc phÈm ? Theo em thÕ nµo lµ nhiÔm trïng thùc phÈm - HS - GV: TP bÞ vi khuÈn cã h¹i x©m nhËp kh«ng cßn ®­îc t­¬i, cã mïi l¹, mµu s¾c biÕn mµu. NhÊt lµ ®èi víi thùc phÈm t­¬i sèng nÕu kh«ng ®c b¶o qu¶n tèt th× sau thêi gian ng¾n chóng sÏ bÞ nhiÔm trïng vµ ph©n huû, ®Æc biÖt trong t×nh tr¹ng khÝ hËu thêi tiÕt nãng Èm cña n­íc ta ? Sù lªn men cña r­îu cã ®­îc gäi lµ nhiÔm trïng TP kh«ng? T¹i sao - HS: Kh«ng, v× ®ã kh«ng ph¶i lµ sù x©m nhËp cña vi khuÈn cã h¹i vµo TP ? KÓ tªn 1 sè TP dÔ bÞ h­ háng vµ gi¶i thÝch t¹i sao - HS: + ThÞt gia sóc gia cÇm, thÞt thñy h¶i s¶n (thÞt lîn, gµ, .., t«m, cua, ) + TP t­¬i sèng sau khi giÕt mæ kh«ng ®­îc b¶o qu¶n ®óng yªu cÇu kÜ thuËt, bÞ vi khuÈn cã h¹i x©m nhËp vµo ph¸ huû vµ bÞ nhiÔm trïng + TP mua vÒ k chÕ biÕn ngay, kh«ng ®Ó n¬i tho¸ng m¸t ? TP ®Ó tñ l¹nh cã an toµn kh«ng? T¹i sao - HS: - GV bæ sung: ko ®¶m b¶o v× TP nh­ thÞt, c¸ ®Ó t­¬i ch­a qua chÕ biÕn th× chØ gi÷ ®­îc trong ng¨n ®¸ trong kho¶ng thêi gian cho phÐp, nÕu ®Ó qu¸ thêi gian ®ã TP sÏ bÞ kÐm chÊt l­îng, bÞ nhiÔm trïng. TP chÕ biÕn tèt còng ko nªn ®Ó n©u trong tñ l¹nh, vi khuÈn cã thÓ ph¸t triÓn g©y ngé ®éc TP + TP chÕ biÕn s½n nÕu trong qtr×h sx kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh, ko b¶o qu¶n tèt nÕu ®Ó tñ l¹nh vÉn bÞ h­ háng (thiu, thèi) g©y nÊm mèc, vi khuÈn cã h¹i ptriÓn ? Em hiÓu thÕ nµo lµ ngé ®éc thùc phÈm - HS - GVKL: Sù x©m nhËp cña chÊt ®éc (®éc tè cã s½n trong ®éng thùc vËt nh­ c¸ nãc) vµo thùc phÈm gäi lµ sù nhiÔm ®éc thùc phÈm - GV chiÕu phim trong yªu cÇu HS ®äc néi dung H3.14/sgk ? NhiÖt ®é nµo h¹n chÕ sù ptriÓn cña vi khuÈn - HS: 500 - 800 ? NhiÖt ®é nµo vi khuÈn kh«ng thÓ ptriÓn ®c - HS: - 100 ®Õn - 200 ? NhiÖt ®é nµo an toµn víi TP - HS: 1000 - 1150 ? NhiÖt ®é nµo nguy hiÓm ®èi víi TP - HS: 00 - 370 - GVkl: Chóng ta thÊy ¨n chÝn, uèng s«i lµ rÊt quan träng trong viÖc b¶o vÖ søc khoÎ v× ë nhiÖt ®é s«i vi khuÈn bÞ tiªu diÖt + TP chØ ¨n gän trong ngµy vµ kh«ng ®Ó thùc phÈm, thøc ¨n qu¸ l©u v× nh­ thÕ vi khuÈn sÏ sinh në lµm TP bÞ nhiÔm trïng - GV chiÕu phim trong H3.15/sgk vµ yªu cÇu HS quan s¸t ? Em cÇn lµm g× ®Ó tr¸nh nhiÔm trïng TP - HS: ? ë nhµ em cã thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p nµy kh«ng? - HS: - GVkl vµ ghi b¶ng Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ an toµn TP ? Theo em thÕ nµo lµ an toµn TP - HS: ? Nªu mét sè nguyªn nh©n g©y ngé ®éc thøc ¨n mµ em biÕt - HS: + ¨n ph¶i thøc ¨n nhiÔm ®éc nh­ ngé ®éc mËt c¸ tr¾m, c¸ nãc .v.v - GV: §øng tr­íc t×nh h×nh vÖ sinh an toµn TP ngµy cµng gia t¨ng trÇm träng ng­êi sö dông cÇn ph¶i biÕt lùa chän còng nh­ sö dông, xö lý thùc phÈm mét c¸ch ®óng ®¾n hîp vÖ sinh. ? KÓ tªn nh÷ng lo¹i thùc phÈm th­êng mua s¾m ë gia ®×nh em - HS: - GV yªu cÇu HS qs¸t H3.16/sgk råi ph©n lo¹i TP, nªu biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn TP - HS: - GVkl: §Ó ®¶m b¶o an toµn TP khi mua s¾m cÇn ph¶i biÕt chän TP t­¬i ngon, kh«ng qu¸ h¹n sö dông, kh«ng bÞ «i, ­¬n, Èm mèc .v.v ? Gia ®×nh em TP th­êng ®­îc chÕ biÕn ë ®©u - HS: ? Nªu ngu«n ph¸t sinh nhiÔm ®éc TP - HS: Bµn bÕp, dông cô lµm bÕp, quÇn ¸o ? §Ó ®¶m b¶o an toµn TP khi chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n chóng ta cÇn lµm g× - HS - GVKL I. VÖ sinh an toµn thùc phÈm - Gi÷ cho TP kh«ng bÞ nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc vµ ngé ®éc thùc phÈm 1. ThÕ nµo lµ nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc thùc phÈm - Sù x©m nhËp cña vi khuÈn cã h¹i vµo thùc phÈm gäi lµ nhiÔm trïng TP - Sù x©m nhËp cña chÊt ®éc vµo TP gäi lµ nhiÔm ®éc thùc phÈm 2. ¶nh h­ëng cña nhiÖt ®é ®èi víi vi khuÈn sgk 3. BiÖn ph¸p phßng tr¸nh nhiÔm trïng TP t¹i nhµ - Gi÷ vÖ sinh bao gåm: vÖ sinh ¨n uèng, vÖ sinh n¬i chÕ biÕn, vÖ sinh khi chÕ biÕn - TP ph¶i ®­îc nÊu chÝn - Thøc ¨n ph¶i ®­îc ®Ëy cÈn thËn - Thøc ¨n ph¶i ®­îc b¶o qu¶n chu ®¸o II. An toµn thùc phÈm - Lµ gi÷ cho TP kh«ng bÞ nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc vµ biÕn chÊt 1. An toµn thùc phÈm khi mua s¾m + Đối với thực phẩm tươi sống phải mua loại tươi hoặc được bảo quản ướp lạnh. + Đối với thực phẩm đóng hộp có bao bì phải chú ý đến hạn sử dụng + Tránh để lẫn lộn thực phẩm ăn sống với thực phẩm cần nấu chín. 2. An toµn thùc phÈm khi chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n 4. Cñng cè - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2/sgk 5. H­íng dÉn vÒ nhµ - GV yªu cÇu HS vÒ nhµ häc bµi vµ ®äc tr­íc néi dung tiÕp theo =======*&*======= Ngµy so¹n:15/01/2012 Ngµy d¹y:18/01/2012 TiÕt 41: VÖ sinh an toµn thùc phÈm (tiÕp) I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - HiÓu ®­îc an toµn thùc phÈm lµ g×? - BiÖn ph¸p gi÷ vÖ sinh an toµn thùc phÈm 2. KÜ n¨ng - BiÕt c¸ch lùa chän thùc phÈm phï hîp ®Ó ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm 3. Th¸i ®é - Cã ý thøc gi÷ vÖ sinh an toµn thùc phÈm, quan t©m b¶o vÖ søc khoÎ b¶n th©n vµ céng ®ång, phßng chèng ngé ®éc thøc ¨n. II. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn - Phim trong H3.16/sgk; gi¸o ¸n vµ tµi liÖu cã liªn quan 2. Häc sinh - §äc tr­íc néi dung bµi III. Gi¶ng bµi míi 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò ? NhiÔm trïng TP lµ g×? Nªu biÖn ph¸p phßng tr¸nh nhiÔm trïng TP 3. Bµi míi 3.1. Giíi thiÖu bµi ë tiÕt häc tr­íc chóng ta ®· t×m hiÓu vÊn ®Ò vÖ sinh TP. H«m nay chóng ta t×m hiÓu vÊn ®Ò an toµn TP vµ biÖn ph¸p phßng tr¸nh nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc TP 3.2. Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV – HS Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng: T×m hiÓu biÖn ph¸p phßng tr¸nh nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc thùc phÈm. ? KÓ tªn nh÷ng lo¹i thùc phÈm th­êng dïng t¹i gia ®×nh em - HS: ? Nªu nh÷ng nguyªn nh©n g©y ngé ®éc thøc ¨n mµ em biÕt - HS: ? §Ó ®¶m b¶o an toµn thùc phÈm theo em ta cÇn ph¶i lµm g× - HS ? Nªu c¸c biÖn ph¸p phßng tr¸nh nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc thùc phÈm mµ em biÕt - HS: + Chọn thực phẩm như thế nào ? +HS trả lời. + Sử dụng nước như thế nào ? - HS: * GVKL: Khi có dấu hiệu bị ngộ độc thức ăn, tuỳ mức độ nặng nhẹ mà có biện pháp xử lý thích hợp - Nếu hiện tượng xãy ra nghiêm trọng, hoặc chưa râ nguyên nhân, cần đưa ngay bệnh nhân và bệnh viện cấp cứu và chửa trị kịp thời. III. BiÖn ph¸p phßng tr¸nh nhiÔm trïng, nhiÔm ®éc thùc phÈm. 1/ Nguyên nhân ngộ độc thức ăn. - Ngộ độc do thức ăn nhiễmvi sinh vật và độc tố của nước. - Do thức ăn bị biến chất. - Do bản thân thức ăn có săn chất độc - Do thức ăn bị ô nhiễmcác chất độc hoá học. 2/ Các biện pháp phòng tránh nhiÔm trïng, nhiÔm độc thức ăn. a) Phßng tr¸nh nhiÔm trïng - Chọn thực phẩm tươi ngon, không bị bầm dập, sâu úa, ôi ươn. . . - Sử dụng nước sạch. - Chế biến làm chín thực phẩm. - Rửa sạch dụng cụ ăn uống, chống ô nhiểm. - Cất giữ thực phẩm ở nơi an toàn. - Bảo quản thực phẩm chu đáo. - Rửa kỹ các loại rau, quả ăn sống bằng nước sạch. b) Phßng tr¸nh nhiÔm ®éc - Không dùng thực phẩm có chất độc. - Không dùng đồ hộp đã quá hạn sử dụng, những hộp bị phồng. - Kh«ng dïng thøc ¨n ®· biÕn chÊt hoÆc ®· nhiÔm c¸c chÊt ®éc ho¸ häc. 4. Củng cố. - Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ SGK. Nêu câu hỏi củng cố bài học - Tại sao phải giữ gìn vệ sinh thực phẩm. Đọc phần có thể em chưa biết SGK 5. Hướng dẫn về nhà - Về nhà học bài và trả lời toàn bộ câu hỏi SGK - Đọc và xem trước bài 17 SGK. =======*&*======= Ngµy so¹n: 29/01/2012 Ngµy d¹y:01/02/2012 TiÕt 42 - Bµi 17: BẢO QUẢN CHẤT DINH DƯỠNG TRONG CHẾ BIẾN MÓN ĂN I. Môc tiªu 1. Kiến thức : - C¸ch b¶o qu¶n phï hîp ®Ó c¸c chÊt dinh d­ìng kh«ng bÞ mÊt ®i trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ chÕ biÕn thùc phÈm 2. Kỹ năng : - Rèn luyện kỹ năng biết cách bảo quản chất dinh dưỡng khi chuÈn bÞ chế biến món ăn 3. Thái độ : - Giáo dục HS biết được cách bảo quản chất dinh dưỡng. II. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn - Tranh vẽ 3-17 trang 81, 3-18, 3-19 trang 82 SGK. - Một số rau củ, quả, một số hạt đậu các loại, bắp, gạo. 2. Häc sinh - §äc tr­íc néi dung bµi III. Bµi míi 1.æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò ? Nªu nguyªn nh©n vµ c¸ch phßng tr¸nh ngé ®éc thùc phÈm t¹i nhµ 3. Bµi míi 3.1. Giíi thiÖu bµi Chất dinh dưỡng của thực phẩm thường bị mất đi trong quá trình chế biến. Để đảm bảo tốt giá trị dinh dưỡng của thực phẩm chúng ta cần phải làm gì? 3.2. Gi¶ng bµi míi Ho¹t ®éng cña GV – HS Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng1. Tìm hiểu cách bảo quản chất dinh dưỡng khi chuẩn bị chế biến. ? Nh÷ng thùc phÈm nµo dÔ bÞ mÊt chÊt dinh d­ìng khi chuÈn bÞ chÕ biÕn - HS: - Cho học sinh Quan sát hình 3.17 SGK và đọc các chất dinh dưỡng ghi trên đó. - Biện pháp bảo quản các chất dinh dưỡng trong thịt, cá là gì? - HS: Trả lời - Tại sao thịt cá khi đã thái, pha khóc không được rửa lại? - Cho học sinh quan sát hình 3.18 SGK ? Em hãy cho biết các loại rau, củ, quả thường dùng ? Rau củ, quả trước khi chế biến và sử dụng phải qua những động tác gì ? - HS: Gọt, rửa, cắt, thái. ? Cách rửa, gọt, cắt, thái có ảnh hưởng gì đến giá trị dinh dưỡng ? - HS: Sinh tố và chất khoáng dể bị tiêu huỷ nếu thực hiện không đúng cách, cần để nguyên trạng thái, rửa sạch trước khi cắt gọt. ? Nªu c¸ch b¶o qu¶n 1 lo¹i rau tr­íc khi chÕ biÕn mµ em biÕt - HS ? Nªu c¸ch b¶o qu¶n rau ngãt tr­íc khi chÕ biÕn - HS: - GVKL: §Ó rau, cñ, qu¶ kh«ng bÞ mÊt chÊt dinh d­ìng vµ hîp vÖ sinh nªn röa rau thËt s¹ch, nhÑ nhµng kh«ng nªn ®Ó n¸t, kh«ng ng©m l©u trong n­íc, kh«ng th¸i nhá khi röa, kh«ng ®Ó kh« hÐo, chØ nªn c¾t nhá tr­íc khi nÊu. Rau củ quả ăn sống nên rửa, gọt vá trước khi ăn. - Cho học sinh quan sát hình 3.19 SGK. - Nêu tên các loại đậu hạt, ngủ cốc thường dùng ? - Đậu hạt khô như thế nào ? - Gạo như thế nào ? +HS trả lời. - GVKL vµ ghi b¶ng I. Bảo quản chất dinh dưỡng khi chuẩn bị chế biến. 1.Thịt, cá. - Thịt cá khi mua về là phải chế biến ngay, không ngâm rửa thịt cá sau khi thái. vì mất hết chất vitamin, chất khoáng dễ tan trong nước. 2. Rau, củ, quả, đậu hạt tươi. - Tuỳ từng loại rau, củ, quả, có cách gọt rửa khác nhau. - Rau củ quả ăn sống nên rửa, gọt vá trước khi ăn. 3. Đậu hạt khô, gạo. - Các loại hạt khô như : Đậu hạt khô, cho vào lọ, chum đậy kín - Gạo: Bảo quản trong chum, vại. ChØ nªn mua ¨n võa ®ñ cho thêi gian dù tÝnh 4. Củng cố và luyện tập : - GV cho HS đọc phần ghi nhớ. - Cho HS đọc phần có thể em chưa biết. Đậu hạt khô, gạo bảo quản như thế nào ? - Đậu hạt khô bảo quản chu đáo nơi khô ráo, mát mẻ, tránh sâu mọt. - Gạo không vo quá kỹ sẽ bị mất sinh tố B. Bài tập 1 trang 84 SGK Sinh tố C, B, phương pháp, chất khoáng. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ - Về nhà học thuộc bài. - Làm bài tập 1, 2 trang 84 SGK - Chuẩn bị bài tiếp theo. - Tại sao phải quan tâm bảo quản chất dinh dưỡng trong khi chế biến thức ăn. - Anh hưởng của nhiệt độ đối với thành phần dinh dưỡng. =======*&*======= Ngµy so¹n: 30/01/2012 Ngµy d¹y:02/02/2012 TiÕt 43 - Bµi 17: BẢO QUẢN CHẤT DINH DƯỠNG TRONG CHẾ BIẾN MÓN ĂN (tiÕp) I. Môc tiªu 1. Kiến thức : - Sự cần thiết phải bảo quản chất dinh dưỡng trong khi nấu ăn. 2. Kỹ năng : - Rèn luyện kỹ năng biết cách bảo quản chất dinh dưỡng trong chế biến món ăn 3. Thái độ : - Giáo dục HS biết được cách bảo quản chất dinh dưỡng. II. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn Hình vẽ phóng to, đường đun khét ( nước màu ), rau luộc, nước đun sôi. 2. Häc sinh - §äc tr­íc néi dung bµi III. Bµi míi 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò ? Nªu nguyªn nh©n vµ c¸ch phßng tr¸nh ngé ®éc thùc phÈm t¹i nhµ 3. Bµi míi 3.1. Giíi thiÖu bµi TiÕt tr­íc chóng ta ®· cïng nhau ®i t×m hiÓu c¸ch b¶o qu¶n c¸c chÊt dinh d­ìng khi chuÈn bÞ chÕ biÕn. VËy trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn th× chóng ta nªn b¶o qu¶n thÕ nµo? 3.2. Gi¶ng bµi míi ho¹t ®éng cña GV - HS Néi dung cÇn ®¹t HĐ1. Tìm hiểu cách bảo quản chất dinh dưỡng trong khi chế biến. - Khi chế biến món ăn cần chú ý điều gì? HS: Lưu ý: * Trong quá trình sử dụng nhiệt, các chất dinh dưỡng chịu nhiều biến đổi, dể bị biến chất hoặc tiêu huỹ bởi nhiệt. Do đó cần phải quan tâm đến việc sử dụng nhiệt thích hợp trong chế biến để giữ cho món ăn luôn có giá trị dinh dưỡng cao. - GV yªu cÇu HS ®äc môc 2/sgk ? Nªu ¶nh h­ëng cña nhiÖt ®é ®èi víi chÊt ®¹m, chÊt bÐo, chÊt ®­êng bét, chÊt kho¸ng vµ sinh tè - HS: - GV cho HS quan s¸t mÉu vËt mang c¸c chÊt dinh d­ìng chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÖt ®é ®Ó HS quan s¸t + Khi đun nóng ở nhiệt độ quá cao (vượt quá nhiệt độ làm chín chất đạm như thế nào ? ) + Đun nóng nhiều vượt quá nhiệt độ nóng chảy và nấu sôi ) chất béo như thế nào ? + Chất đường khi đun khô đến 180o C như thế nào ? + Chất tinh bột ở nhiệt độ cao như thế nào ? + Khi đun nấu chất khoáng như thế nào +HS trả lời. - GVKL vµ ghi b¶ng II. Bảo quản chất dinh dưỡng trong khi chế biến. 1.Tại sao phải quan tâm bảo quản chất dinh dưỡng trong khi chế biến món ăn? - Thực phẩm đun nấu quá lâu sẽ mất nhiều sinh tố và chất khoáng. Như sinh tố C, sinh tố nhóm B và PP - Rán lâu sẽ mất nhiều sinh tố: A,D,E,K. 2.Ảnh hưởng của nhiệt độ đối với thành phần dinh dưỡng. a) Chất đạm. - Khi dun nóng nhiệt độ quá cao giá trị dinh dưỡng sẽ bị giảm. b) Chất béo. - Đun nóng nhiều , sinh tố A trong chất béo sẽ bị phân hủy và biến mất. c) Chất đường bột Ở nhiệt độ cao tinh bột sẽ bị cháy đen ,chất dinh dưỡng bị tiêu hủy hoàn toàn. d) Chất khoáng. - Khi đun nấu chất khoáng sẽ tan một phần trong nước. c) Sinh tố. - Trong quá trình chế biến các sinh tố dễ bị mất đi nhất là các sinh tố dễ tan trong nước do đó cần áp dụng hợp lý các quy trình chế biến. 4. Củng cố: ? T¹i sao ph¶i b¶o qu¶n chÊt dinh d­ìng trong khi chÕ biÕn mãn ¨n ? Nªu ¶nh h­ëng cña nhiÖt ®é ®èi víi thµnh phÇn dinh d­ìng 5. Hướng dẫn về nhà - Về nhà học bài và trả lời toàn bộ câu hỏi cuối bài =======*&*======= Ngµy so¹n: 05/02/2012 Ngµy d¹y:08/02/2012 TiÕt 44 - Bµi 17: BẢO QUẢN CHẤT DINH DƯỠNG TRONG CHẾ BIẾN MÓN ĂN (tiÕp) I. Môc tiªu 1. Kiến thức : - VËn dông kiÕn thøc ®· häc trong bµi 17 ®Ó lµm bµi tËp vµ tr¶ lêi c©u hái ë cuèi bµi. 2. Kỹ