Giáo án môn Công nghệ Lớp 7 - Tuần 9

Tuần: 9 Tiết PPCT:17 BÀI 20: THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN NÔNG SẢN I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Hiểu được mục đích và yêu cầu của các phương pháp thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản. 2. Kỹ năng: Hình thành các kỹ thuật thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản. II. CHUẨN BỊ: Giáo viên: Hình 31, 32 phóng to. Học sinh: Xem trước bài 20. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định tổ chức lớp: Kiểm tra sĩ số. 2. Kiểm tra bài cũ:Nêu các biện pháp chăm sóc cây trồng ? 3. Bài mới: a. Giới thiệu bài mới: Thu hoạch, bảo quản, chế biến là khâu cuối cùng trong sản xuất nông nghiệp. Các khâu này làm không tốt sẽ ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng sản phẩm và giá trị hàng hóa. Vậy để biết được cách làm tốt các khâu đó ta hãy vào bài mới.Bài 20: thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản. b. Vào bài mới: * Hoạt động 1: Thu hoạch. Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS - GV: Thu hoạch cần đảm bảo các yêu cầu thế nào? - GV: Tại sao khi thu hoạch phải đảm bảo yêu cầu là đúng độ chín? - GV: Tại sao khi thu hoạch phải nhanh gọn và cẩn thận? àHS: Yêu cầu đúng độ chín, nhanh gọn và cẩn thận. àHS: Vì nếu thu hoạch quá sớm hay quá muộn đều ảnh hưởng đến sản lượng và chất lượng nông sản àHS: Vì nếu thời gian thu hoạch kéo dài và không cẩn thận sẽ làm giảm chất lượng và sản lượng nông sản. - GV: Treo hình 31- SGK trang 47 và yêu cầu HS chia nhóm thảo luận để trả lời các câu hỏi: +Nhìn hình 31a,b, c, d cho biết tên các phương pháp thu hoạch và cho ví dụ từng cách thu hoạch? + Em cho biết người ta thường sử dụng công cụ gì để thu hoạch. + Nêu lên ưu và nhược điểm giữa việc dùng công cụ thủ công và công cụ bằng cơ giới. - GV: Các em phải có ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng qua việc thực hiện tự giác thu hoạch nông sản, phải đảm bảo thời gian cách li sau khi sử dụng các loại thuốc hoá học. àHS: - Các phương pháp: Hái, nhổ, đào, cắt. - Thu hoạch bằng các công cụ đơn giản (liềm, lưỡi hái, dao, kéo,). Người ta còn dùng máy để thu hoạch. I. Thu hoạch: 1. Yêu cầu: Để đảm bảo được số lượng và chất lượng của nông sản phải tiến hành thu hoạch đúng độ chín, nhanh gọn và can thận. 2. Thu hoạch bằng phương pháp nào? Tùy theo từng loại cây có cách thu hoạch khác nhau như: hái, cắt, nhổ, đào bằng phương pháp thủ công hay cơ giới. * Hoạt động 2: Bảo quản. - GV: Bảo quản nhằm mục đích gì? àHS:Hạn chế sự hao hụt về số lượng và giảm sút về chất lượng của nông sản. - GV: Nông sản sẽ ra sao nếu không được bảo quản tốt? àHS: Rau, hoa quả nếu bảo quản không tốt hoặc không bảo quản sẽ bị mọt, mốc phá hại hư thối. - GV: Nhận xét, chốt lại kiến thức, ghi bảng. - GV: Khi bảo quản cần đảm bảo các điều kiện nào? àHS: Cần đảm bảo các điều kiện sau: + Đối với các loại hạt cần phải phơi hoặc sấy khô + Đối với rau quả phải sạch sẽ, không giập nát. + Kho bảo quản phải xây dựng nơi khô ráo.... - GV: Vì sao khi bảo quản hạt phải phơi khô, để nơi kín? àHS: Hạn chế lượng nước trong hạt tới mức nhất định. - GV: Bổ sung, chốt lại kiến thức, ghi bảng. 2. Các điều kiện bảo quản tốt: _ Hạt hạt cần phải phơi hoặc say khô. _ Rau quả phải sạch sẽ, không giập nát. _ Kho bảo quản phải xây doing nơi khô ráo, thoáng khí, có hệ thống thông gió và phải có biện pháp để trừ mối, mọt, chuột, - GV: Để bảo quản nông sản tốt ta có các phương pháp nào? àHS: Có 3 phương pháp:Bảo quản thông thoán;Bảo quản kín; Bảo quản lạnh. - GV: Tại sao lại bảo quản thông thoáng? àHS: Vì nông sản để trong kho vẫn được tiếp xúc với môi trường không khí bên ngoài. - GV: Tại sao lại bảo quản kín? àHS: Vì không kín thì không khí sẽ xâm nhập vào... - GV: Bảo quản lạnh là gì? Tại sao phải bảo quản lạnh và thường áp dụng cho loại nông sản nào? àHS: Bảo quản lạnh là đưa nông sản vào trong các kho lạnh, phòng lạnh. + Vì bảo quản lạnh sẽ hạn chế hoạt động sinh lí nông sản và sự phát triển của vi sinh vật. + Thường áp dụng đối với các loại nông sản: rau, quả, hạt giống, - GV: Bổ sung, chốt lại kiến thức, ghi bảng. 3. Phương pháp bảo quản: Có 3 phương pháp bảo quản: _ Bảo quản thông thoáng. _ Bảo quản kín. _ Bảo quản lạnh. II. Bảo quản: 1. Mục đích: Bảo quản nhằm hạn chế sự hao hụt về số lượng và giảm sút về chất lượng của nông sản. * Hoạt động 3: Chế biến. Yêu cầu: Nắm được mục đích và phương pháp chế biến. - GV: Mục đích của việc chế biến nông sản là gì? àHS: Làm tăng giá trị của sản phẩm và kéo dài thời gian bảo quản. - GV: Lấy ví dụ về các loại nông sản nhờ chế biến mà tăng giá trị và kéo dài thời gian bảoquản. àHS: Vd: Vải đóng hộp. Dứa làm xirô, - GV: Chế biến có các phương pháp nào? àHS: Có các phương pháp: Sấy khô; Chế biến thành bột mịn hay tinh bột; Muối chua; Đống hộp - GV: Hãy kể tên các loại rau, quả củ thường được sấy khô? àHS: Như nho, vải sấy khô, - GV: Giải thích quy trình sấy khô ở hình 32. - GV: Cho ví dụ về một số nông sản chế biến thành bột mịn hay tinh bột? àHS: Vd: Sắn, khoai, ngô, - GV: Cho ví dụ về muối chua. àHS: Như: dưa chua, dưa kiệu, cải chua, - GV:Còn sản phẩm đóng hộp thì em thấy ở loại nông sản nào? àHS: Trả lời. - GV:Tuyệt dối tuân thủ các nguyên tắc vệ sinh an toàn thực phẩm trong bảo quản và chế biến nông sản, cỉ sử dụng những chất bảo quản hoặc các chất phụ gia trong danh mục Nhà Nước cho phép và sử dụng đúng yêu cầu kĩ thuật. III. Chế biến: 1. Mục đích: Chế biến nông sản làm tăng giá trị của sản phẩm và kéo dài thời gian bảo quản. 2. Phương pháp chế biến: Có 4 phương pháp: _ Sấy khô. _ Chế biến thành bột mịn hay tinh bột. _ Muối chua. _ Đóng hộp. 4. Củng cố: _ Nêu các yêu cầu và phương pháp thu hoạch. Cách bảo quản và mục đích của việc bảo quản nông sản. _ Người ta thường chế biến nông sản bằng cách nào? Cho ví dụ. 5. Kiểm tra- đánh giá: * Em hãy xếp nhóm từ trong các cột 1 và 2 của các bảng sau thành các cặp ý tương ứng: Bảng 1: Phương pháp thu hoạch (1) Áp dụng đối với các loại cây trồng (2) Hái Nhổ Đào Cắt Khoai tây, khoai lang. Cam, quýt. Lúa, hoa. Sắn (khoai mì), su hào. Trả lời: 1........... 2............ 3............. 4............. Bảng 2: Công việc (1) Mục đích (2) Thu hoạch Bảo quản Chế biến a) Làm tăng giá trị và kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm. b) Hạn chế số lượng bị hao hụt, chất lượng nông sản bị giảm. c) Đảm bảo số lượng, chất lượng nông sản. Trả lời: 1........... 2............ 3............. * ĐÁP ÁN: Bảng 1: 1-b; 2-d; 3-a; 4-c. Bảng 2: 1-c; 2-b; 3-a 6. Nhận xét_dặn dò: - Nhận xét về thái độ học tập của HS. - Dặn dò: Về nhà học bài. Trả lời các câu hỏi cuối bài và xem trước bài 21. ngày.tháng.năm Ký Duyệt Tuần: 9 Tiết PPCT: 18 BÀI 21: LUÂN CANH, XEN CANH, TĂNG VỤ I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Hiểu được thế nào là luân canh, xen canh, tăng vụ. Tác dụng của luân canh, xen canh, tăng vụ. 2. Kỹ năng: Rèn luyện các kỹ năng trong trồng trọt. Vận dụng, liên hệ vào thực tế. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Hình 33 phóng to. 2. Học sinh: Xem trước bài 21. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức lớp: Kiểm tra sĩ số. 2. Kiểm tra bài cũ: -Nêu các yêu cầu và phương pháp thu hoạch ? - Người ta thường chế biến nông sản bằng cách nào?cho ví dụ? 3. Bài mới: a. Giới thiệu bài mới: Một trong những nhiệm vụ của trồng trọt là tăng số lượng và chất lượng của sản phẩm qua luân canh, xen canh, tăng vụ. Vậy luân canh, xen canh, tăng vụ là như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp ta giải quyết vấn đề này. Bài 21: Luân canh, xen canh, tăng vụ. b. Vào bài mới: * Hoạt động 1: Luân canh, xen canh, tăng vụ. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV: Trên ruộng của nhà em đang gieo trồng cây gì? - GV: Sau khi cắt lúa thì nhà em trồng gì? - GV: Thu hoạch đậu sẽ trồng cây gì? - GV nhận xét: Trong một năm trên một mảnh đất ta đã trồng : lúa- đậu nành- lúa. Đây chính là hình thức của luân canh. - GV: Qua đó cho biết luân canh là gì? - GV: Miếng đất nào đã luân canh? a. Dưa- ngô- đậu. b. Đậu- đậu- lúa. c. Lúa- đậu- lúa. - GV: Người ta thường luân canh những loại cây trồng nào với nhau? Cho ví dụ. - GV: Để luân canh một cách hợp lí ta cần chú ý những yếu tố nào? - GV: Tại sao phải chú ý đến mức độ tiêu thụ chất dinh dưỡng? . - GV: Qua đó khi gieo trồng cần tránh hình thức nào? Vì sao? - GV: Vì sao phải chú ý đến khả năng chống sâu, bệnh của mỗi loại cây trồng? - GV: Giải thích thêm, bổ sung, chốt lại kiến thức, ghi bảng. - GV: Hình 33 người ta trồng cây gì với cây gì? - GV: Cho biết thế nào xen canh? Lấy VD. - GV: Khi xen canh cần chú ý điều gì? - GV: Trên một thửa ruộng người ta trồng một nữa là ớt, một nữa là ngô, có gọi là xen canh không? Vì sao? - GV: Ở địa phương em đã gieo trồng được mấy vụ trong năm trên một mảnh ruộng. - GV: Tăng vụ là gì? àHS: Trồng lúa àHS: Trồng đậu àHS: Tiếp tục trồng lại lúa. àHS: Là cách tiến hành gieo trồng luân phiên các loại cây trồng khác nhau trên cùng một diện tích. àHS: Miếng đất luân canh: a,c. àHS: Trả lời. àHS: mức độ tiêu thụ chất dinh dưỡng và khả năng chống sâu,bệnh của mỗi loại cây trồng. àHS: Vì nếu gieo trồng các loại cây cùng tiêu thụ nhiều chất dinh dưỡng liên tục sẽ làm đất thiếu chất dinh dưỡng không đủ cung cấp cho cây àHS: Độc canh. HS nêu ý kiến. àHS: Vì mỗi loại cây trồng kháng được một số loại sâu, bệnh nhất định. àHS: Trồng xen canh ngô với đậu. àHS: Xen canh là trên cùng một diện tích, trồng hai loại hoa màu cùng một lúc hoặc cách nhau một thời gian không lâu để tận dụng diện tích, chất dinh dưỡng, ánh sáng,. Ví dụ: Ớt xen đậu, ngô xen mía, àHS: Mức độ chất dinh dưỡng, ánh sáng, độ sâu của rễ. àHS: Không phải là xen canh. Vì không trồng xen và không tăng thêm thu hoạch trên cùng diện tích. àHS: Thường trồng hai vụ. àHS: Tăng vụ là tăng số vụ gieo trồng trong năm trên cùng một diện tích đất. Nội dung: I. Luân canh, xen canh, tăng vụ: 1. Luân canh: Là cách tiến hành gieo trồng luân phiên các loại cây trồng khác nhau trên cùng một diện tích. Người ta tiến hành các loại hình luân canh sau: _ Luân canh giữa các cây trồng cạn với nhau. _ Luân canh giữa cây trồng cạn với cây trồng nước. 2. Xen canh: Trên cùng một diện tích , trồng hai loại hoa màu cùng một lúc và cách nhau một thời gian không lâu để tận dụng diện tích, chất dinh dưỡng, ánh sáng,.. 3. Tăng vụ: Là tăng số vụ gieo trồng trong năm trên một diện tích đất. * Hoạt động 2: Tác dụng của luân canh, xen canh và tăng vụ. - GV: Yêu cầu HS đọc mục II-SGK trang 51, chia nhóm thảo luận. - GV: Treo bảng phụ và yêu cầu các nhóm thảo luận, cử đại diện trả lời: - GV: Nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức. àHS: Đọc thông tin và chia nhóm để thảo luận. àHS: Nhóm thảo luận và trả lời câu hỏi: +Luân canh làm cho đất tăng độ phì nhiêu +Xen canh sử dụng hợp lí đất, ánh sáng và giảm sâu bệnh. +Tăng vụ góp phần tăng thêm sản phẩm thu hoạch. II. Tác dụng của luân canh, xen canh, tăng vụ. _ Luân canh làm cho đất tăng độ phì nhiêu, điều hòa dinh dưỡng và giảm sâu, bệnh. _ Xen canh sử dụng hợp lí đất, ánh sáng và giảm sâu, bệnh. _ Tăng vụ góp phần tăng thêm sản phẩm thu hoạch. 4. Củng cố: _ Luân canh, xen canh, tăng vụ là như thế nào? _ Tác dụng của luân canh, xen canh, tăng vụ là gì? 5. Nhận xét- dặn dò: _ Nhận xét về thái độ học tập của HS. _ Dặn dò: Về nhà học bài, xem các câu hỏi ở phần ôn tập tiết sau ôn tập. ngày.tháng.năm Ký Duyệt