Giáo án môn Hình học khối 9 - Tiết 15: Ứng dụng thực tế các tỉ số lượng giác của góc nhọn

Ngày soạn 06.10.2012 Tuần :8 Tiết 15 §5. ỨNG DỤNG THỰC TẾ CÁC TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN. THỰC HÀNH NGOÀI TRỜI I.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Củng cố kiến thức về tỉ số lượng giác của góc nhọn, các hệ thức liên hệ giữa cạnh và góc trong tam giác vuông. 2.Kĩ năng: Xác định được chiều cao của một vật thể mà không cần lên điểm cao nhất của nó. 3.Thái độ: Có ý thức làm việc tập thể., biết đo đạc thực tế, có khả năng dự đoán II.CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đồ dùng dạy học : Giác kế, êke đo đạc, thước cuộn , máy tính bỏ túi (4 bộ ) . Mẫu báo cáo. Bảng phụ - Phương án tổ chức lớp học: Hoạt động cá nhân .Hợp tác trong nhóm. Thực hành ngoài trời 2.Chuẩn bị của học sinh: - Nội dung kiến thức : : Các hệ thức giữa cạnh và góc trong tam giác vuông.Đọc kĩ bài thực hành phần 1 - Dụng cụ học tập: Thước cuộn, máy tính bỏ túi, giấy, bút và các dụng cụ cần thiết khác. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định tình hình lớp:(1’) - Điểm danh học sinh trong lớp. - Chuẩn bị kiểm tra bài cũ 2.Kiểm tra bài cũ :(3’). Câu hỏi kiểm tra Dự kiến phương án trả lời của học sinh Điểm - Cho tam giác ABO vuông tại B có OB = a AÔB = . Tính độ dài AB theo a và . - Vẽ hình - Trong tam giác vuông OAB ta có: AB = OB.tgAÔB = a.tg. 3 7 - Yêu cầu HS nhận xét đánh giá - GV nhận xét ,sửa sai ,đánh giá , ghi điểm . 3.Giảng bài mới : a) Giới thiệu bài(1’) Hôm nay ta sẽ tìm hiểu ứng dụng thực tế các tỉ số lượng giác của góc nhọn. b)Tiến trình bài dạy: Tg HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG 7’ Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh - Treo bảng phụ đưa H.34 SGK tr.90 lên bảng - Nêu nhiệm vụ: Xác định chiều cao của một tháp mà không cần lên đỉnh của tháp. - Giới thiệu: AD là chiều cao của tháp mà khó đo trực tiếp được. -Độ dài OC là chiều cao của giác kế. - CD là khoảng cách từ chân tháp đến nơi đặt giác kế. - Qua hình vẽ trên những yếu tố nào ta có thể xác định trực tiếp được? Bằng cách nào? - Để tính độ dài AD ta sẽ tiến hành như thế nào? - Tại sao ta có thể coi AD là chiều cao của tháp và áp dụng hệ thức giữa cạnh và góc của tam giác vuông? - Theo hướng dẫn trên ta sẽ tiến hành đo đạc thực hành ngoài trời. * HS: theo dõi hình vẽ theo mô hình thực tế - HS.TB: những yếu tố có thể xác định trực tiếp được là góc AOB bằng giác kế, OC, CD bằng đo đạc. - Ta có : AD = AB + BD = OB.tg + OC - Vì tháp vuông góc với mặt đất nên tam giác AOB vuông tại B. 1.Xác định chiều cao: b a a O D C B A -Đặt giác kế thẳng đứng cách chân tháp một khoảng bằng a (CD = a). - Đo chiều cao của giác kế (giả sử OB = b). - Đọc trên giác kế số đo góc AÔB = . - Ta có AB = OB.tg Mà : AD = AB + BD = AB + OC = a.tg + b. 3’ Hoạt động 2: Chuẩn bị thực hành - Yêu cầu các tổ trưởng báo cáo việc chuẩn bị thực hành về dụng cụ và phân công nhiệm vụ. - Kiểm tra dụng cụ. - Giao mẫu báo cáo thực hành cho tổ - Các tổ trưởng báo cáo tình hình chuẩn bị của học sinh trong tổ. - Đại diện tổ nhận mẫu báo cáo. ( Mẫu báo cáo ) 25’ Hoạt động 3: Thực hành ngoài trời. - Đưa HS tới địa điểm thực hành phân công vị trí từng tổ. (Bố trí 2 tổ cùng làm một vị trí ). - Kiểm tra kĩ năng thực hành của các tổ, nhắc nhở hướng dẫn thêm - Có thể yêu cầu học sinh làm 3 lần để kiểm tra kết quả. - Các tổ thực hành xác định chiều cao cột cờ sân trường. - Mỗi tổ cử một thư kí ghi lại kết quả đo đạc và tình hình thực hành của tổ. - Sau khi thực hành xong, các tổ trả thước ngắm, giác kế cho phòng đồ dùng dạy học. -Thu xếp dụng cụ, rửa tay chân, vào lớp tiếp tục hoàn thành báo cáo. 2: Thực hành ngoài trời. 4’ Hoạt động 4: Hoàn thành báo cáo – nhận xét – đánh giá. - Yêu cầu học sinh tiếp tục hoàn thành báo cáo. (Về phần tính toán kết quả thực hành cần được các thành viên trong tổ kiểm tra vì đó là kết quả chung của tập thể ) - Thu báo cáo thực hành của các tổ. -Thông qua báo cáo và thực tế quan sát, kiểm tra nêu nhận xét đánh giá về việc thực hành của từng tổ. - Căn cứ vào điểm thực hành của tổ và đề nghị của tổ, giáo viên cho điểm thực hành của từng học sinh. - Các tổ làm báo cáo thực hành theo mẫu . - Các tổ bình điểm cho từng cá nhân và tự đánh giá theo mẫu báo cáo. - Sau khi hoàn thành các tổ nộp báo cáo . - Nhận xét , rút kinh nghiệm 4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (1’) - Ra bài tập về nhà: Làm các bài tập 72,73,74,75 SBT - Chuẩn bị bài mới: + Ôn tập các kiến thức đã học, làm các câu hỏi ôn tập chương trang 91, 92 SGK + Chuẩn bị đầy đủ các đồ dùng cần thiết cho việc thực hành ở tiết sau. + Tiết sau Tìm hiểu bài toán xác định khoảng cách giữa hai điểm. IV. RÚT KINH NGHIỆM-BỔ SUNG: Ngày soạn:06.10.2012 Tiết 16 : §5. ỨNG DỤNG THỰC TẾ CÁC TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN. THỰC HÀNH NGOÀI TRỜI ( t t ) I.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Củng cố kiến thức về tỉ số lượng giác của góc nhọn, các hệ thức liên hệ giữa cạnh và góc trong tam giác vuông. 2. Kĩ năng: Xác định được khoảng cách giữa hai địa điểm, trong đó có một điểm không tới được. 3.Thái độ: Rèn học sinh ý thức làm việc tập thể , kỹ năng đo đạc thực tế, khả năng quan sát, dự đoán II.CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Đồ dùng dạy học: Giác kế, êke đo đạc, thước cuộn , máy tính bỏ túi (4 bộ ) . Mẫu báo cáo. Bảng phụ - Phương án tổ chức lớp học Hợp tác trong nhóm . Thực hành.ngoài trời 2. Chuẩn bị của học sinh: - Nội dung kiến thức : Các hệ thức giữa cạnh và góc trong tam giác vuông ; Đọc kĩ bài thực hành.phần 2 - Dụng cụ học tập: Thước cuộn, máy tính bỏ túi, giấy, bút và các dụng cụ cần thiết khác. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định tình hình lớp:(1’) -Điểm danh học sinh trong lớp. -Chuẩn bị kiểm tra bài cũ 2.Kiểm tra bài cũ :(4’). Câu hỏi kiểm tra Dự kiến phương án trả lời của học sinh Điểm Trong tam giác vuông, mỗi cạnh góc vuông được tính bằng những hệ thức nào? Vẽ hình minh hoạ? b = a. sinB = a. cosC ; c = a. sinC = a.cosB; b = c. tgB = c. cotgC ; c = b. tgC = b. cotgB. 3. Giảng bài mới : a) Giới thiệu bài:(1’)Tiết này chúng ta tiếp tục tìm hiểu ứng dụng thực tế tỉ số lượng giác của góc nhọn. b) Tiến trình bài dạy : Tg HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG 7’ Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh thực hành - Treo bảng phụ đưa H35 SGK tr.91 lên bảng - Nêu nhiệm vụ: Xác định chiều rộng của một khúc sông mà việc đo đạc chỉ tiến hành tại một bờ sông. - Ta coi hai bờ sông song song với nhau. Chọn một điểm B bên kia sông làm gốc ( thường lấy 1 cây làm mốc). Lấy điểm A bên này sông sao cho AB vuông góc với các bờ sông. - Làm thế nào để tính chiều rộng của khúc sông? - Theo hướng dẫn trên các em sẽ tiến hành đo đạc thực hành ngoài trời. Quan sát hình vẽ và nghe GV nêu nhiệm vụ. - Vì hai bờ sông coi như song song và AB vuông góc với hai bờ sông nên chiều rộng của khúc sông chính là đoạn AB.Ta có : ACB vuông tại A và AC = a, = AB = a.tg. 1.Xác định khoảng cách: Dùng êke kẽ đường thẳng Ax sao cho Ax AB. -Lấy C Ax. -Đo đoạn AC (giả sử AC = a) -Dùng giác kế đo góc ( = ). 3’ Hoạt động 2: Chuẩn bị thực hành - Yêu cầu các tổ trưởng báo cáo việc chuẩn bị thực hành về dụng cụ và phân công nhiệm vụ. - Kiểm tra dụng cụ. - Giao mẫu báo cáo thực hành cho các tổ. - Các tổ trưởng báo cáo tình hình chuẩn bị của tổ về dụng cụ, đồ dùng, các phương tiện cần thiết khác. - Đại diện tổ nhận mẫu báo cáo. 25’ Hoạt động 3: Thực hành ngoài trời - Đưa HS tới địa điểm thực hành phân công vị trí từng tổ (Bố trí 2 tổ cùng làm một vị trí ). - Kiểm tra kĩ năng thực hành của các tổ, nhắc nhở hướng dẫn thêm học sinh. - Có thể yêu cầu học sinh làm 3 lần để kiểm tra kết quả. - Mỗi tổ cử một thư kí ghi lại kết quả đo đạc và tình hình thực hành của tổ. - Sau khi thực hành xong, các tổ trả thước nhắm, giác kế cho phòng đồ dùng dạy học. - Thu xếp dụng cụ, rửa tay chân, vào lớp tiếp tục hoàn thành báo cáo. 2. Thực hành ngoài trời 5 ’ Hoạt động 4: Hoàn thành báo cáo – nhận xét – đánh giá. - Yêu cầu học sinh tiếp tục làm hoàn thành báo cáo. (phần tính toán kết quả thực hành cần được các thành viên trong tổ kiểm tra vì đó là kết quả chung của tập thể ) -Thu báo cáo thực hành của các tổ. -Thông qua báo cáo và thực tế quan sát, kiểm tra nêu nhận xét đánh giá về tình hình thực hành của từng tổ. - Căn cứ vào điểm thực hành của tổ đề nghị GV về nhà cho điểm thực hành từng học sinh.và thông báo sau - Các tổ học sinh làm báo cáo thực hành theo mẫu - Các tổ bình điểm cho từng cá nhân và tự đánh giá theo mẫu báo cáo. -Sau khi hoàn thành các tổ nộp báo cáo . - Nhận xét, rút kinh nghiệm 4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (1’) - Ra bài tập về nhà: - Làm các bài tập 33, 34, 35, 36, 37 trang 94 SGK. - Hướng dẫn bài 37 SGK a) Chứng minh suy ra tam giác ABC vuông tại A. Ta có tgB = 0,75 . b) Áp dụng hệ thức = + suy ra AH = 3,6 (cm). - Chuẩn bị bài mới: + Ôn tập các kiến thức đã học, làm các câu hỏi ôn tập chương trang 91, 92 SGK + Chuẩn bị thước eke, máy tính cầm tay. + Chuẩn bị hệ thòng kiến thức chương bằng bản đồ tư duy để tiết sau ôn tập chương I IV. RÚT KINH NGHIỆM-BỔ SUNG: