Giáo án môn Hóa học Lớp 11 - Tiết 9: Bài thực hành số 1 "Tính Axit, Bazơ. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li"

TUẦN 5 Ngày soạn:03/09/2008 Tiết 9 Ngày dạy:09/9:B1,2; 10/9:B3 Bài thực hành số 1 TÍNH AXIT – BAZƠ. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CHẤT ĐIỆN LI I Mục tiêu : 1. Kiến thức: * Học sinh biết: các nguyên tắc an toàn trong PTN hóa học. * Củng cố các kiến thức về: tính axit – bazơ; * Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li. 2 .Kỉ năng : - Thực hành thí nghiệm trong ống nghiệm và với lượng nhỏ hóa chất. - Quan sát, giải thích hiện tượng, rút ra nhận xét. Viết tường trình thí nghiệm. 3. Thái độ : Cẩn thận, nghiêm túc khi tiếp xúc với hóa chất. Mối liên hệ giữa lí thuyết và thực hành trong môn hóa học. II. Chuẩn bị: + GV : * Hóa chất: dd HCl, dd NaOH, dd phenolphtalein (P.P), dd của một số muối, dd CaCl2 đặc, dd Na2CO3 đặc, giấy chỉ thị vạn năng * Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp ống nghiệm, giá thí nghiệm, mặt kính thủy tinh. + HS : Chuẩn bị bảng tường trình thí nghiệm; ôn lại kiến thức liên quan. 2. Phương pháp : trực quan, thí nghiệm thực hành. III. Các hoạt động dạy học : Chia nhóm nhỏ; nhắc lại những điểm chú ý trong khi làm thí nghiệm để đảm bảo thí nghiệm thành công và những yêu cầu, nguyên tắc khi vào PTN Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 1: Thí nghiệm tính axit – bazơ: 1: tính axit – bazơ . - GV yêu cầu HS trình bày cách tiến hành và làm thí nghiệm. -GV lưu ý HS lượng hóa chất sử dụng và thao tác để tránh bắn hóa chất vào quần áo, người. - HS thảo luận nhóm - Các nhóm làm thí nghiiệm. Quan sát hiện tượng. - Nhận xét giải thích Tên TN Cách tiến hành Hiện tượng quan sát Giải thích, viết pthh của p.ư 1. Tính axit - bazơ - Nhỏ 1 giọt dd HCl lên giấy pH. So sánh để biết pH của dd. -Làm tương tự với dd NaOH, dd CuSO4 Mẫu giấy có màu dd HCl là chất điện li mạnh. Phân li ra ion H+ nên ddHCl có pH < 7. HCl → H+ + Cl - Hoạt động 2: Thí nghiệm phản ứng trao đổi ion trong dd chất điện li : - Thí nghiệm 2: - Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li. - GV quan sát sửa sai các nhóm. - Nhận xét kết quả các nhóm, chấm điểm Thực hành - HS trình bày và tiến hành các thí nghiệm. - Các nhóm tiến hành,quan sát hiện tượng - Ghi hiện tưộng. Thảo luận kết quả , giải thích Tên TN Cách tiến hành Hiện tượng quan sát Giải thích, viết pthh của p.ư 2. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li a/ Cho 2ml dd Na2CO3 đặc vào ống nghiệm, cho tiếp 2ml dd CaCl2 đặc, vừa cho vừa lắc ống nghiệm và quan sát. b/ Gạn phần kết tủa (a). Nhỏ dd HCl vào ống nghiệm trên . c/Cho 2ml dd NaOH, nhỏ một giọt P.P Nhỏ dd HCl vào ống nghiệm trên vừa cho, vừa lắc và quan sát sự chuyển màu của dd. Kết tủa trắng xuất hiện Khí thoát ra, kết tủa tan hết , dd trong suốt không màu Dd có màu hồng. Màu hồng nhạt dần rồi mất hẳn CaCl2 + Na2CO3→ CaCO3↓+ 2NaCl (trắng) CaCO3+2HCl→ CaCl2+CO2↑+H2O (khí) -Dd NaOH làm pp hóa hồng. -Dd HCl trung hòa dd NaOH: HCl + NaOH→ NaCl + H2O màu hồng mất dd chuyển sang không màu. Hoạt động 3: Viết bảng tường trình thực hành: - GV yêu cầu các cá nhân làm tường trình thực hành theo mẩu. - HS làm tường trình IV. Củng cố - Dặn dò: -Nhắc lại cho HS những kiến thức cần nhớ, rút kinh nghiệm buổi thực hành. -Thu dọn dụng cụ, hóa chất, PTN. -Làm bài tập, học bài trong chương để làm bài viết số 1. V. Rút kinh nghiệm: