Giáo án môn Ngữ văn 7 - Tiết: 109, 110 Văn bản Những trò lố hay là Va – ren Phan Bội Châu

NS: NG: 7A: 26/3 7B: 31/3/07 Tiết: 109 Văn bản Những trò lố Hay là Va – ren Phan Bội Châu (Tiết 1) - Nguyến ái Quốc - A. Mục tiêu: - Kiến thức: + Giúp HS hiểu được giá trị của đoạn văn trong việc khắc hoạ sắc nét hai nhân vật Va – Ren và Phan Bội Châu với hai tính cách, đại diện cho hai lực lượng xã hội, phi nghĩa và chính nghĩa – Thực dân Pháp và nhân dân Việt Nam – hoàn toàn đối lập nhau trên đất nước ta thời Pháp thuộc. - Tích hợp với phần Tiếng Việt và TLV. - Kĩ năng: + Đọc, kể, tóm tắt truyện, phân tích nhân vật trong quá trình so sánh, đối lập. B. Phương tiện dạy học: - Đồ dùng: - Tư liệu tham khảo, C. Cách thức tiến hành: - Phương pháp: giảng bình, phát vấn, phân tích, tổng hợp.. - Hình thức tổ chức.................. D. Tiến trình giờ dạy. I. ổn định: KTSS: -7A............. - 7B........... II. Kiểm tra bài cũ: ? Hãy chỉ ra hai mặt tương phản cơ bản trong truyện “Sống chết mặc bay” và phân tích mặt tương phản đó? H: G: Nhận xét: Cho điểm.......................................................................... III. Bài mới: G: Nguyễn ái Quốc trong thời gian hoạt động ở Pháp đã viết nhiều tác phẩm xuất sắc. Một trong những tác phẩm xuất sắc đó là: “Những trò lố hay là Va – ren và Phan Bội Châu” được viết năm 1925. Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu tác phẩm này. Hoạt động của Thầy và Trò ? Em hãy giới thiệu một vài nét về tác giả? H:....................... ? Em đã được học văn bản nào của HCM trong chương trình Ngữ văn 7? H: ? Em biết gì về tác phẩm “Những trò lố hay Va – ren và Phan Bội Châu” của NAQ? H: ........................ G: Giới thiệu về PBC – sự kiện liên quan đến sự ra đời của tác phẩm G: Hướng dẫn H đọc. G: đọc mẫu " H đọc lại Giải thích một số từ khó phần chú thích SGK. ? Qua phần đọc, em thấy đây là tác phẩm ghi chép sự thật hay tưởng tượng hư câu? H: Hư cấu , tưởng tượng ? Căn cứ vào đâu để kết luận điều đó? H: Truyện được viết trước khi Va – ren sang nhậm chức toàn quyền Đông dương và thực tế sau khi y sang Đông dương cũng không có chuyện gặp PBC ở Hoả Lò – Hà Nội ? Tình huống mà tác giả nêu lên trong truyện là gì? H: Sự gặp gỡ của 2 nhân vật một bên là lãnh tụ CM PBC và bên kia là Va – ren, kẻ sàng VN nhậm chức toàn quyền Đông dương. ? Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần? H: 3 Phần: P1: Từ đầu " bị giam trong tù xủa kẻ bịp bợm. " Những lời hứa giả dối của kẻ bịp bợm. P2: Tiếp theo " PBC " Cuộc chạm trán giữa PBC và Va – ren. P3: Phần còn lại " Cuộc chạm trán chấm dứt. H: Đọc đoạn văn phần 1. ? Va – ren đã hứa gì về vụ PBC? H: Hứa sẽ chăm sóc, phục vụ PBC. ? Tạo sao hắn lại hứa như vây? H: Do sức ép của dư luận, mục đích để vuốt ve, trấn an nhân dân VN đang đấu tranh đòi thả PBC... ? Thực chất của những lời hứa đó là gì? H: Là một trò lố, là những lời hứa giả dối và lừa bịp... ? Những từ ngữ nào đã thể hiện rõ điều đó? H: Cụm từ: “Nửa chính thức hứa” và câu hỏi mang tính chất nghi ngờ của tác giả đã thể hiện điều đó. ? Mục đích của lời hứa đó là để làm gì? H: Nhằm trấn an, vuốt ve, xoa dịu dư luận. ? Thực chất Va – ren là một kẻ ntn? H: là một tên thực dân cáo già, một kẻ phản động. ? Đối lập với Va – ren, PBC là người NTN? H: PBC vẫn là một người cách mạng bị cầm tù. G: Giữa Va – ren và PBC đối lập nhau hoàn toàn, sự đối lập, tương phản nhau giữa hai nhân vật này được tác giả miêu tả cụ thể như thế nào các em sẽ tìm hiểu ở tiết sau. Nội dung I. Tìm hiểu tác giả và tác phẩm: 1. Tác giả: - Nguyễn ái Quốc (1890 -1969) là bút danh của chủ tịch HCM từ 1991-1925. 2. Tác phẩm: - Viết năm 1925, sau khi nha CM PBC bị bắt cóc ở TQ về giam ở Hoả Lò và sắp bị xử án. II. Tiếp xúc văn bản: 1. Đọc ........................................... 2. Tìm hiểu chú thích. .................................... 3. Bố cục: 3 phần ........................................... III. Phân tích: 1. Lời hứa của Va – ren - Va –ren hứa sẽ chăm sóc PBC. + “nửa chính thức hứa” + giả thử cứ... làm sao " Đó là lời hứa dối trá, hứa để vuốt ve, trấn an, xoa dịu dư luận. [ Va – ren là một kẻ phản động, một tên đứng đầu trong việc cai trị Đông dương, còn PBC vẫn là người CM bị cầm tù " Hai bên đối lập nhau tuyệt đối. IV. Củng cố: G: hệ thống lại nội dung kiến thức cần ghi nhớ của bài học. ? Nêu tình huống của truyện, đó là tình huống thật hay hư câu. ? Va – ren đã hứa gì về vụ PBC? Thực chất của lời đó> V. Hướng dẫn về nhà: - Đọc kĩ lại tác phẩm, soạn tiếp phần còn lại theo hệ thống câu hỏi SGK. Sưu tầm tài liệu có liên quan đến nội dung bài học. E. Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ======================================= NS: NG: 7A: 29/3 7B: 31/3/07 Tiết: 110 Văn bản Những trò lố Hay là Va – ren Phan Bội Châu (Tiết 2) - Nguyến ái Quốc - A. Mục tiêu: - Kiến thức: + Giúp HS hiểu được giá trị của đoạn văn trong việc khắc hoạ sắc nét hai nhân vật Va – Ren và Phan Bội Châu với hai tính cách, đại diện cho hai lực lượng xã hội, phi nghĩa và chính nghĩa – Thực dân Pháp và nhân dân Việt Nam – hoàn toàn đối lập nhau trên đất nước ta thời Pháp thuộc. - Tích hợp với phần Tiếng Việt và TLV. - Kĩ năng: + Đọc, kể, tóm tắt truyện, phân tích nhân vật trong quá trình so sánh, đối lập. B. Phương tiện dạy học: - Đồ dùng: - Tư liệu tham khảo, C. Cách thức tiến hành: - Phương pháp: giảng bình, phát vấn, phân tích, tổng hợp.. - Hình thức tổ chức.................. D. Tiến trình giờ dạy. I. ổn định: KTSS: -7A............. - 7B........... II. Kiểm tra bài cũ: ? Hãy chỉ ra hai mặt tương phản cơ bản trong truyện “Sống chết mặc bay” và phân tích mặt tương phản đó? H: G: Nhận xét: Cho điểm.......................................................................... III. Bài mới: G: ở tiết trước các em đã thấy những lời hứa dối trá bịp bợm của tên Va – ren, tạo ên sự đối lập tuyệt đối giữa hai nhân vật Va – ren và nhà CM PBC. Vậy cụ thể của sự đối lập đó được tác giả miêu tả ntn? Chúng ta tiếp tục tìm hiểu phần còn lại của văn bản. Hoạt động của Thầy và Trò H: Đọc to, rõ phần II của văn bản. ? Trong đoạn văn em vừa đọc có mấy nhân vật? ? Hai nhân vật đó được xây dựng theo quan hệ gì? H: Tương phản, đối lập. ? Sự tương phản của hải nhân vật đó được thể hiện ntn? H: Va – ren là một kẻ phản bộ nhục nhã một kẻ bất lương nhưng thống trị.. - Còn PBC: là “vị thiên sứ”một người cách mạng vĩ đại nhưng bị đàn áp... ? Tác giả đã dành số lượng từ ngữ ntn cho việc khắc hoạ tính cách nhân vật? H: Tác giả dành số lượng từ ngữ lớn để khắc hoạ tính cách Va – ren, vòn PBC chỉ im lặng ? Sự ít nhiều đó thể hiện dụng ý nghệ thuật gì của tác giả? H: Cách viết vừa tả vừa gợi, rất thâm thuý, sinh động, lí thú. ? Va – ren đã tuyên bố và khuyên PBC những gì? H: ........................SGK. ? Lời lẽ của Va – ren mang hình thức ngôn ngữ gì? H: Đối thoại đơn phương, gần như là độc thoại, tự nói một mình, vì PBC không hề nói lại điều gì ? Qua ngôn ngữ gần như độc thoại đs, động cơ, tính cách của Va – ren được bộc lộ ntn? H: Thể hiện sự vuốt ve, dụ dỗ, bịp bợm một cách trắng trợn của Va – ren Va – ren là một kẻ lố bịch, gian trá, trơ trẽn, nhỏ nhen, ti tiện. ? Nhưng những trò lố đó của Va – ren có lay chuyển được PBC không? H: Những lời lẽ của Va – ren chỉ là “ nước đổ lá khoai” vì một kẻ phản phúc, trơ trẽn như hắn làm sao có thể hiểu được ý chí sắt đá của một đấng “ xả thân vì độc lập, được 20 triệu con người trong vòng nô lệ tôn sùng..”. ? Sự im lặng của PBC thể hiện thái độ gì của nhà CM? H: Thái độ khinh bỉ và bản lĩnh kiên cường trước kẻ thù. “ Đôi ngọn râu mep người tù....cánh ruồi lướt qua vậy” ? Thái độ và cách ứng xử của PBC cho thấy phẩm chất gì của ông? H: Phẩm chất cao đẹp, suốt đời hi sinh cho độc lập tự do của tổ quốc, không ai có thể lay chuyển được tinh thần cao cả ấy. ? Tác giả đã có lời bình gì về sự im lặng của PBC, lời bình đó thể hiện giọng điệu ntn và có ý nghĩa gì? H: Giọng điệu hóm hỉnh, mỉa mai góp phần làm rõ thêm thái độ, tính cách của PBC. H: Đọc đoạn kết của văn bản ? Ví dụ văn bản kết thúc ở đoạn 2 chúng ta vừa tìm hiểu có được không? H: .. ? nhưng ở đây đã có thêm đoạn kết trong đó có lời quả quyết của anh lính dõng An nam và lời đoán thêm của tác giả thì giá trị của câu chuyện có gì khác? H: Tiếp tục nâng cấp tính cách, thái độ của PBC trước kể thù. ? Những dòng tái bút của tác phẩm có ý nghĩa gì? H: Tăng hiệu quả NT của tác phẩm, từ im lặng, khinh bỉ " nhổ và một Va – ren [ sự khinh bỉ đã lên đến tột cùng. ? Qua phân tích em hãy nên lên tính cách của nhân vật Va – ren và PBC? ? Cách viết của tác giả có gì đặc sắc về mặt NT? ? Mục đích chính trị của tác phẩm này là gì? H: Nhằm cổ động cho phong trào của nhân dân đòi thử PBC, vạch trần bộ mặt giả nhân giả nghĩa của TDP. ? Qua đó em có nhận xét gì về đặc điểm văn chương của NAQ? H: vừa mang tính NT, vừa mang tính tư tưởng, tính chiến đấu sắc bén.. ? Thái độ của tác giả đối với PBC ntn? Căn cứ vào đâu để biết điều đó? H: G: hướng dẫn H luyện tập Nội dung III. Phân tích văn bản: 2. Cuộc chạm trán giữa Va – ren và Phan Bội Châu * Va – ren - Là một kẻ phản bội, nhục nhã, một kẻ bất lương nhưng thống trị - Tác giả dành số lượng từ ngữ lớn cho Va – ren. - Ngôn ngữ: Trần thuật. - Lời lẽ: Độc thoại, tự nói một mình - Mục đích: Khuyên, dụ dỗ PBC đầu hàng, hợp tác với Pháp. [ Thể hiện sự vuốt ve dụ dỗ, bịp bợm một cách trắng trợn của Va – ren. [ Va – ren là một kẻ gian trá, lố bịch... * Phan Bội Châu - là “ một vị thiên sứ”, một nhà CM vĩ đại nhưng bị đàn áp. - cách ứng xử: im lặng, dửng dưng. "Thái độ: Khinh bỉ và bản lĩnh kiên cường, bất khuất của PBC. [ Phẩm chất cao đẹp, suốt đời hi sinh cho độc lập tự do của tổ quốc. Không ai có thể lay chuyển được tinh thần cao cả ấy. 3. Cuộc chạm trán kêt thúc: - “ Đôi ngọn râu mép ...xuống” - mỉm cười một cách kín đáo. - nhổ vào mặt Va – ren "Thái độ khinh bỉ, tính cách PBC được tiếp tục nâng cấp. IV. Tổng kết: 1. Nội dung: - Giọng văn sắc sảo, hóm hỉnh - Hư cấu, tưởng tượng - Tương phản.... 2. Nội dung: Khắc hoạ 2 nhân vật đối lập nhau hoàn toàn: Va – ren và PBC. * Ghi nhớ: SGK. V. Luyện tập: IV. Củng cố: G: hệ thống lại nội dung kiến thức cần ghi nhớ của bài học. ? Tính cách của Va – ren và PBC được tác giả miêu tả ntn? ? Em có suy nghĩ gì sau khi học văn bản này? V. Hướng dẫn về nhà: - Học kĩ nội dung bài học, - Chuẩn bị bài: Ôn tập văn nghị luận E. Rút kinh nghiệm: ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................