Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Luận văn Tiết 26: Truyện Kiều của Nguyễn Du

Tiết: 26 “TRUYỆN KIỀU” CỦA NGUYỄN DU NS: 20.9.13 ND: A. Mục tiêu cần đạt: 1.Kiến thức: - Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện của Truyện Kiều - Thể thơ lục bát truyền thống của dân tộc trong một tác phẩm văn học trung đại - Những giá trị nội dung, nghệ thuật chủ yếu của tác phẩm Truyện Kiều 2. Kĩ năng: - Đọc- hiểu một tác phẩm truyện thơ Nôm trong văn học Trung đại. - Nhận ra những đặc điểm nổi bật về cuộc đời và sáng tác của một tác giả văn học Trung đại. B. Chuẩn bị: 1/GV: -Tìm đọc tư liệu về Nguyễn Du. -Lời bình cho “Truyện Kiều”. -Đọc tác phẩm “Truyện Kiều”. 2/HS: -Soạn bài. C. Kiểm tra bài cũ: -H/ảnh anh hùng Nguyễn Huệ trong Hồi mười bốn ntn? -Miêu tả lại sự thất bại thảm hại của quân Thanh và cuộc bỏ chạy của Vua tôi nhà Lê. D. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: Nội dung hoạt động Hoạt động của thầy HĐ của trò I. Tác giả Nguyễn Du. 1. Cuộc đời: - Nguyễn Du (1765-1820) tên chữ Tố Như, hiệu là Thanh Hiên - Quê làng Nghi Xuân, Hà Tĩnh. - Gia đình xuất thân dòng dõi quý tộc. - Học giỏi nhưng gặp nhiều lận đận, ông bôn ba nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều vùng văn hoá khác. Tất cả những điều đó làm ảnh hưởng đến sáng tác của nhà thơ. - Nguyễn Du là con người có trái tim giàu yêu thương. 2/Văn học: - Sáng tác 243 bài. - Chữ Hán: có 3 tập-Thanh Hiên thi tập, Bắc Hành tạp lục, Nam Trung tạp ngâm. - Chữ Nôm: Truỵên Kiều, Văn Chiêu Hồn,.. à Ông là thiên tài văn học. II. Truyện Kiều. 1. Nguồn gốc tác phẩm: - Truyện Kiều được viết vào đầu thế kỉ XIX (1805-1809) dựa theo cốt truyện “Kim Vân Kiều Truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân ở Trung Quốc. 2. Tóm tắt tác phẩm: 3 phần - Gặp gỡ và đính ước. - Gia biến và lưu lạc. - Đoàn tụ. HĐ3: Giá trị nội dung và nghệ thuật. 1. Giá trị nội dung: a. Giá trị hiện thực: - Phản ánh bộ mặt tàn bạo của tầng lớp thống trị. (bọn buôn thịt bán người, bọn quan lại tàn ác, bỉ ổi.) - Số phận bị áp bức và tấn bi kịch của người phụ nữ trong xã hội cũ. b. Giá trị nhân đạo: -Cảm thương sâu sắc trước nỗi khổ của con người. - Lên án tố cáo những thế lực tàn bạo. - Đề cao tình yêu tự do, khát vọng công lí và ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của con người. 2. Giá trị nghệ thuật: - Ngôn ngữ kể chuyện đa dạng: trực tiếp, gián tiếp, nửa trực tiếp. - Nghệ thuật miêu tả phong phú - Cốt truyện nhiều tình tiết phức tạp nhưng dễ hiểu. *Ghi nhớ: SGK/80 *HĐ1: Khởi động. *Giới thiệu bài: Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới. Ông để lại rất nhiều tác phẩm hay.Đặc biệt “TK” là kiệt tác của văn học Việt Nam, không những có giá trị trong lịch sử văn học nước nhà mà còn có vị trí quan trọng trong đời sống, tâm hồn dân tộc. *Ghi tên bài mới. *HĐ2. Tìm hiểu nội dung *Tìm hiểu tác giả (c/đ và sự nghiệp văn học). - GV nhấn mạnh những điểm quan trọng. (Nguyễn Du sinh trưởng trong một thời đại có nhiều biến động dữ dội: Phong trào Tây Sơn thất bại, chế độ p/kiến triều Nguyễn thiết lập. Những thay đổi kinh thiên động địa ấy đã tác động mạnh tới tình cảm, nhận thức của N/Du để ông hướng ngòi bút vào hiện thực. - Gia đình ông nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học, cha đỗ tiến sĩ, từng làm tể tướng. C/s đó không kéo dài được bao lâu. Nhà thơ mồ côi cha năm 9 tuổi và mồ côi mẹ năm 12 tuổi. Nguyễn Du là người có hiểu biết sâu rộng, có vốn sống phong phú. H1. Về sự nghiệp văn học của Nguyễn Du có những điểm nào chú ý? -GV giới thiệu thêm một số tác phẩm lớn. -GV lưu ý cho học sinh. GV chốt lạià Nguyễn Du là thiên tài văn học. H2. Truyện Kiều có nguồn gốc như thế nào? (Từ một tác phẩm văn học Trung Quốc, Nguyễn Du đã thay đổi hình thức tác phẩm với hiện thực VN) H3.Đoạn trường Tân Thanh là gì? (Tiếng nói mới đứt ruột, hoặc tiếng nói mới về nỗi đau thương đứt ruột.) **Yêu cầu HS đọc phần tóm tắt, tóm tắt 3 phần ngắn gọn hơn? *Tìm hiểu nội dung và nghệ thuật của Truyện Kiều. H4. Tóm tắt tác phẩm, em hình dung xã hội được phản ánh trong truyện là xã hội như thế nào? H5. Những nhân vật như Mã Giám Sinh, Hồ Tôn Hiến, Bạc Bà, Bạc Hạnh, Sở Khanh, là những kẻ như thế nào? (-Hồ Tôn Hiến, Mã Giám Sinh, Bạc Bà, Bạc Hạnh, Sở Khanh là bọn buôn thịt bán người. - Hồ tôn Hiến là tên quan lại độc ác, bỉ ổi.) H6.Cảm nhận của em về c/s thân phận của Thuý Kiều cũng như người phụ nữ trong xã hội cũ? H7. Chứng minh rằng Nguyễn Du cảm thương số phận người phụ nữ trong xã hội cũ? ( -Đau đớn thay phận đàn bà Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung. -Một ngày lạ thói sai nha, Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền. -Người nách thước, kẻ tay đao Đầu trâu, mặt ngựa ào ào như sôi. -Cửa ngoài vội rủ rèm the Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình. -Đường đường một đấng anh hào Côn quyền hơn sức lược thao gồm tài. Đội trời đạp đất ở trời Họ Từ, tên Hải vốn người Việt Đông. - GV thuyết trình 2 thành tựu lớn về nghệ thuật của tác phẩm. (-Ngôn ngữ và thể loại) - GV yêu cầu HS đọc ghi nhớ. - Nghe. Ghi tên bài Trả lời Ghi Trả lời Trả lời Tóm tắt Trả lời Chứng minh Đọc E. Củng cố-Dặn dò. + Nắm chắc các đặc điểm về nội dung nghệ thuật của tác phẩm. + Chuẩn bị bài: Chị em Thuý Kiều. ( Đọc thuộc lòng, Soạn bài theo câu hỏi sgk)