Giáo án Ngữ văn 10 Tiết 14: đọc văn- Uy- lít- xơ trở về ( trích sử thi “ ô- đi- xê”)

Ngày soạn Ngày giảng Lớp Sĩ số Tờn HS vắng 23/09/2011 10A1 10A2 10A3 10A4 10A5 Tiết 14: Đọc văn Uy- lít- xơ trở về ( trích sử thi “ Ô- đi- xê”) I- Mục tiêu cần đạt: Giúp HS 1. Kiến thức: Giúp học sinh: - Biết được đặc sắc của nghệ thuật sử thi Ô- đi- xê: miêu tả taamlis, lối so sánh, sử dụng ngôn từ, giọng điệu kể chuyện. - Hiểu được trí tuệ và tình yêu của Uy-lít-xơ và Pê-nê-lốp, biểu tượng của những phẩm chất cao đẹp mà người cổ đại Hi Lạp khát khao vươn tới. - Vận dụng vào việc đọc- hiểu văn bản sử thi nước ngoài theo đặc trưng thể loại. 2. Kĩ năng - Rèn luyện kĩ năng đọc- hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại. - Phân tích nhân vật qua đối thoại. 3. Thái độ - Giáo dục các em hướng tới những tình cảm đạo đức tốt đẹp. II- Chuẩn bị của GV và HS 1. Giáo viên- Bài soạn, máy chiếu, tranh minh họa, bản đồ. 2. Học sinh: Đọc và chuẩn bị bài theo hệ thống câu hỏi SGK, bảnh phụ. III- Tiến trình bài dạy 1. Kiểm tra bài cũ:(5 phút) CH: ADV đã tự tay chém đầu người con gái duy nhất nhưng dân gian lại dựng đền và am thờ hai cha con ngay cạnh nhau. Cách xử lí như vậy nói lên điều gì trong đạo lí truyền thống của dân tộc ta? 2. Nội dung bài mới: Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản Hoạt động1: HS đọc và tìm hiểu tiểu dẫn( 10 phút) GV giới thiệu tranh chân dung tác giả Hô- me- rơ. - HS tóm tắt ngắn gọn theo cách hiểu của mình. - GV trình chiếu tranh minh họa, sơ đồ ( hành trình trở về của Uy-lit-xơ) - GV:Xác định thể loại, nhân vật trung tâm? (cho hs so sánh với sử thi Đăm Săn) Hoạt động 2: Đọc- hiểu văn bản( 10 phút) - GV: hướng dẫn h/s đọc phân vai (đọc mẫu) - Gọi h/s đọc, nhận xét. (chú ý cách đọc các tên riêng, đọc đúng, đọc diễn cảm) - GV: Theo em đoạn trích gồm mấy phần? Hoạt động 3: Tìm hiểu chi tiết văn bản( 20 phút) - GV:Trong đoạn trích xuất hiện những nhân vật nào? Nhân vật nào là nhân vật trung tâm? - HS theo dõi trả lời theo hệ thống câu hỏi. - GV:Khi nghe nhũ mẫu báo tin chồng trở về thoạt đầu Pê-Nê-Lốp có trạng thái tâm trạng như thế nào? - GV: Phân tích lời đối thoại thứ hai của Pê-nê-lốp và nhũ mẫu để thấy được tâm trạng của nàng và giải thích tại sao nàng có tâm trạng như thế? - GV trình chiếu tranh minh họa - GV: Câu trả lời của nàng với nhũ mẫu cho ta thấy nàng là người như thế nào? - GV nhận xét chuẩn hoá kiến thức. - GV:Trước thái độ và hành động của Pê-nê-lốp thì Tê-lê-mác đã trách mẹ như thế nào? - GV: Trước lời trách móc của con nàng đã làm gì? Hoạt động 4: Củng cố, luyện tập: (2 phút) CH: Nhận xét của em về Pê-nê-lốp qua đoạn 1,2? Hoạt động5:Hướng dẫn tự học: (1 phút) - Học bài. - Chuẩn bị tiếp bài: + Uy-lít-xơ trở về. y/c: đọc, soạn bài, phân tích đoạn 3. + Tập đọc theo kiểu đối thoại nhân vật kịch, thể hiện diễn biến tâm lí nhân vật và xung đột kịch. I.Tìm hiểu c hung: 1. Tác giả Hô-Me-Rơ: - Ông sinh ra trong một gia đình nghèo vùng Iôni ven bờ tiểu á. - Từng đi nhiều nơi sau bị mù, ở nhà dạy học. 2. Sử thi Ô-Đi-Xê. - Tóm tắt:(SGK) - Thể loại: Anh hùng ca,ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh. II. Đọc - hiểu văn bản. 1. Đọc và giải thích từ khó: 2. Bố cục: + Đoạn 1: Nhũ Mẫu báo tin,Pê-Nê-Lốp không tin Tê-Lê-Mác trách mẹ tàn nhẫn. + Đoạn 2: Pê-Nê-Lốp thử thách người hành khất tài giỏi và nhận ra chồng. III. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 1. Nhân vật Pê-Nê-Lốp.(Diễn biến tâm trạng Pê-Nê-Lốp) a. Thái độ, tâm trạng Pê-Nê-Lốp khi nghe nhũ mẫu Ơ-Ri-Clê báo tin Uy-Lit-Xơ trở về: - Thoạt đầu mừng rỡ cuống cuồng - Ngay sau đó hoài nghi chưa tin ngay. + Già ơi ,già hãy khoan hí hửng reo cười. + Đây là một vị thần đã giết bọn cầu hôn danh tiếng. + Uy-Lit-Xơ đã chết nơi đất khách quê người. - Nhũ mẫu thuyết phục nàng bằng dấu hiệu là vết sẹo ở chân Uy-lít-xơ và đem tính mệnh ra để đánh cuộc-> Pê-nê-lốp vẫn giữ tâm trạng hoài nghi và thận trọng, bởi nàng sợ có kẻ mạo danh đánh lừa nàng. " Chứng tỏ sự tỉnh táo, khôn ngoan và thận trọng không hề vội vàng nôn nóng của Pê-Nê-Lốp b.Thái độ, tâm trạng Pê-Nê-Lốp khi đối thoại với con trai Tê-lê-mác: - Tê-lê-mác trách mẹ gay gắt: tàn nhẫn, độc ác. -> Pê-nê-lốp vẫn thận trọng, giải thích cho con hiểu. Một mặt để chồng không giận vì sự băng giá, lạnh lùng của mình, một mặt nàng khéo léo tế nhị hé lộ ý định thử thách Uy-lít-xơ