Giáo án Ngữ văn 10 Trao duyên (trích truyện kiều – nguyễn du) tiết 2

TRƯỜNG THPT NGƠ QUYỀN Ngày soạn: 18-2-2009 GVHD: THÂN ĐỨC VÂN Ngày dạy : 18 – 3 – 200 SVTH: VĂN THỊ HÀ VÂN Lớp dạy : 10/10 TRAO DUYÊN (Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du) Tiết 2 A. Mục đích yêu cầu 1. Cảm nhận được tình yêu và nỗi đau khổ của Thúy Kiều trong đêm “Trao duyên” 2. Thấy được tài nghệ tuyệt vời của Nguyễn Du trong việc miêu tả diễn biến tâm B. Phương tiện thực hiện và cách thức tiến hành 1. Phương tiện thực hiện - Sách giáo khoa, sách giáo viên, các tài liệu tham khảo - Giáo án , bảng phụ, phiếu học tập, tranh ảnh minh hoạ 2. Cách thức tiến hành - Giáo viên tổ chức giờ học theo phương pháp phát vấn, giáo viên dặt câu hỏi học sinh trả lời, gợi tìm kết hợp với các hình thức trao đổi thảo luận. C. Tiến trình dạy học 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Câu hỏi: Phân tích nhân vật Truý Kiều khi trao duyên. Qua đĩ em thấy nhân vật là ngưowif như thế nào? 2. Dạy bài mới 2.1. Dẫn vào bài mới 2.2 Dạy bài mới lí nhân vật HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HỌC SINH NỘI DUNG CẦN ĐẠT Hoạt động 1: Tìm hiểu tâm trạng Thuý Kiều sau khi trao duyên CH: Trao kỉ vật xong, Kiều cảm nhận gì về thân phận? - Học sinh tìm hiểu trả lời - Giáo viên khái quát lại CH: Kiều thể hiện tâm trạng như thế nào khi nghĩ về Kim Trọng? - Học sinh tìm hiểu trả lời - Giáo viên khái quát lại Hoạt động 2: Giáo viên hướng dẫn học sinh tổng kết. CH: Qua nội dung đã học em hãy khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. - HS suy nghĩ trả lời - Giáo viên khái quát lại và khắc sâu 2.Tâm trạng của Thúy Kiều sau khi trao duyên a, Tâm trạng mâu thuẫn khi trao kỉ vật. b, Tâm trạng của Kiều sau khi trao duyên - Nàng coi như mình đã chết. Đĩ là cái chết của tâm hồn. Vì nàng ý thức hạnh phúc của mình là hết rồi, đã chấm dứt. Từ đây ngơn ngữ trong lời thoại của Kiều gợi ra cuộc sống ở cõi âm, đầy ma mị. Trơng ra ngọn cỏ lá cây Thấy hiu hiu giĩ là hay chị về Hồn cịn mang nặng lời thề Nát thân bồ liễu đền nghì trúc mai Dạ đài cách mặt khuất lời Rưới xin giọt nước cho người thác oan - Những từ ngữ và hình ảnh: cách mặt khuất lời, dạ đài, người thác oan, hồn, nát thân bồ liễu, hiu hiu giĩ là hay chị về, … Nàng đã ý thức được thân phận của mình. Lời của Kiều là lời của một oan hồn. Tâm trạng của nàng đau đớn đến tột cùng. Nàng đã tự khĩc cho mình. Đĩ là tiếng khĩc cho thân phận. - Nàng quên hẳn người ngồi trước mặt mình là Thúy Vân, Kiều tâm sự với chàng Kim: - Từ đau khổ, lời thơ chuyển thành tiếng khĩc. Nỗi đau cứ tăng lên mãi, đau cho “tơ duyên ngắn ngủi”, đau cho “phận bạc”, đau cho một đời “hoa trơi lỡ làng” và cuối cùng tiếng khĩc ấy nức nở tự cho mình là người phụ bạc với người yêu. => Trao duyên là âm hưởng mở đầu cho cung đàn bạc mệnh, đau đớn của Thúy Kiều. III. Tổng kết - Đọan trích bộc lộ phẩm chất cao quý của Thúy Kiều trong tình yêu. Tình yêu tan vỡ, nàng đã làm tất cả những gì cho hạnh phúc của người mình yêu. - Đọan trích cũng thể hiện nỗi đau đớn cực độ khi phải tự nguyện lìa bỏ mối tình đầu của mình. - Nghệ thuật của đọan trích thể hiện Nguyễn Du rất thấu hiểu về con người qua lời thoại thể hiện tâm trạng của Kiều. D. Củng cố và dặn dị 1. Củng cố : T©m tr¹ng cđa KiỊu lĩc ‘trao duyªn”( TruyƯn KiỊu –NguyƠn Du) lµ g×? Xãt xa,®au ®ín tét cïng. Gi»ng xÐ ®au th­¬ng,®Çy m©u thuÈn. Dïng d»ng tiÕc nuèi,khã xư. Ngỉn ngang,bèi rèi. 2. Bài tập nâng cao * Bi kịch của tình yêu trong đọan trích thể hiện: - Khát vọng lớn lao của Kiều là xây dựng tình yêu và hạnh phúc vơiù Kim Trọng. Song thực tế xã hội phong kiến đã khơng để nàng thực hiện khát vọng ấy. Nĩ như một trở lực, một thế lực đè nặng lên khát vọng của nàng mà kéo xuống thành bi kịch, buộc nàng phải từ bỏ mối tình đầu. - Vì thế cơ sở của bi kịch tình yêu ấy là sự hi sinh. Trong tác phẩm, Kiều đã hai lần hi sinh tình yêu của mình. Lần thứ nhất nàng chọn chữ “hiếu” “làm con quyết phải đền ơn sinh thành”. Lần thứ hai nàng cũng tự hi sinh để mang lại hạnh phúc cho người yêu. Sự hi sinh ấy làm cho nhân phẩm của Thúy Kiều càng thêm cao thượng. Mặt khác, ta nhận ra sự đau đớn xĩt xa của sự hi sinh. Nỗi mất mát nào chẳng mang đến sự thức tỉnh về hạnh phúc, quyền sống cá nhân con người. Từ đây, đọan trích “Trao Duyên” thể hiện sâu sắc tư tưởng nhân đạo của Đại thi hào Nguyễn Du. 3. Dặn dị: - Học bài cũ - Chuẩn bị bài mới: Đoạn trích Nỗi thương mình Đà Nẵng, ngày 10 tháng 3 năm 2009 BCĐTTSP GVHD SVTH LÊ HƯỜNG THÂN ĐỨC VÂN VĂN THI HÀ VÂN