Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 91: làm văn - Phát biểu tự do

Tªn líp Ngµy d¹y SÜ sè Tªn häc sinh v¾ng 12C2 12C4 12C5 12C6 12C7 TiÕt 91: Lµm v¨n Ph¸t biÓu tù do I- Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp HS 1. KiÕn thøc - HiÓu c¸c yªu cÇu cña h×nh thøc ph¸t biÓu tù do, hiÓu ®­îc môc ®Ých vµ c¸ch ph¸t biÓu tù do. - B­íc ®Çu biÕt c¸ch ph¸t biÓu tù do vÒ mét lÜnh vùc quen thuéc. - HiÓu thªm nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra vÒ gia ®×nh, d©n sè, x· héi, m«i tr­êng. 2. KÜ n¨ng - BiÕt t×m néi dung vµ c¸ch ph¸t biÓu tù do trong nh÷ng hoµn c¶nh giao tiÕp kh¸c nhau, cã kh¶ n¨ng ®em l¹i cho ng­êi nghe nh÷ng ®iÒu ®óng ®¾n, míi mÎ vµ bæ Ých. 3. Th¸i ®é - Ph¶n x¹ nhanh, linh ho¹t tr­íc c¸c t×nh huèng giao tiÕp. - BiÕt sö dông lêi ph¸t biÓu tù do ®Ó bµy tá ý kiÕn, chia sÎ, c¶m th«ng, sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã v¨n hãa trong giao tiÕp. - II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS 1. GV: Bµi so¹n, phiÕu häc tËp, Tµi liÖu chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng. 2. HS: Vë so¹n, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. KiÓm tra bµi cò: ( 3 phót) Chän ®¸p ¸n ®óng cho mçi c©u hái sau: C©u 1: §Ó ph¸t biÓu theo chñ ®Ò cÇn l­u ý: A. Lùa chän néi dung ph¸t biÓu phï hîp víi chñ ®Ò chung vµ t×nh h×nh th¶o luËn. B. Dù kiÕn néi dung chi tiÕt vµ s¾p xÕp nhanh thµnh ®Ò c­¬ng ph¸t biÓu. C. Cã th¸i ®é c­ xö ®óng mùc, lÞch sù; ®iÒu chØnh giäng nãi phï hîp víi néi dung vµ c¶m xóc. D. TÊt c¶ c¸c ®¸p ¸n trªn. C©u 2: Khi ph¸t biÓu theo chñ ®Ò cÇn chuÈn bÞ theo mÊy b­íc? A. Hai b­íc B. Ba b­íc C. Bèn b­íc D. N¨m b­íc 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng d¹y häc cña GV vµ HS KiÕn thøc c¬ b¶n * H§ 1: (22 phót) - GV: Ph¸t vÊn, gîi më: - GV: Nh¾c l¹i kiÕn thøc vÒ ph¸t biÓu theo chñ ®Ò. - GV: §iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a ph¸t biÓu tù do víi ph¸t biÓu chñ ®Ò lµ g×? - GV: Tõ ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt ®ã em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ ph¸t biÓu tù do? LÊy VD? - GV: V× sao con ng­êi cã nhu cÇu ph¸t biÓu tù do ? - GV: Khi ph¸t biÓu tù do cÇn chó ý ®Õn nh÷ng yªu cÇu g× ? - HS: Suy nghÜ, tr¶ lêi theo tõng c©u hái. - GV: NhËn xÐt, chuÈn kiÕn thøc. * H§ 2: (2 phót) - GV: Gäi HS ®äc phÇn ghi nhí. * H§3: (10 phót) - GV h­íng dÉn HS thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña bµi tËp trong SGK. I- Ph¸t biÓu tù do 1- Kh¸i niÖm Trong cuéc sèng, ng­êi ta cã thÓ gÆp nh÷ng t×nh huèng khiÕn m×nh muèn (hoÆc cÇn ph¶i) ph¸t biÓu kh«ng theo c¸c néi dung ®· chuÈn bÞ kÜ tõ tr­íc. Ph¸t biÓu trong nh÷ng t×nh huèng nh­ thÕ ®­îc gäi lµ ph¸t biÓu tù do. * VD : VÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr­êng ; n©ng cao ý thøc b¶o vÖ rõng ; x©y dùng vµ gi÷ g×n m«i tr­êng xanh, s¹ch, ®Ñp. 2- Nhu cÇu ph¸t biÓu tù do cña con ng­êi - Con ng­êi cã nhu cÇu ph¸t biÓu tù do : v× cïng víi nhu cÇu nhËn thøc (hiÓu biÕt vÒ tù nhiªn vµ XH, hiÓu biÕt vÒ chÝnh b¶n th©n m×nh…) lµ nhu cÇu giao tiÕp (trao ®æi th«ng tin, trao ®æi t­ t­ëng t×nh c¶m vµ t¹o lËp c¸c quan hÖ XH) -> ph¸t biÓu tù do lµ h×nh thøc giao tiÕp ®Çu tiªn cña XH loµi ng­êi, cã tÝnh phæ cËp vµ bÒn v÷ng nhÊt (nã sÏ tån t¹i vÜnh cöu cïng víi sù tån t¹i cña loµi ng­êi). 3- Yªu cÇu khi ph¸t biÓu tù do - Ph¶i hiÓu biÕt vµ cã høng thó víi chñ ®Ò m×nh ®· chän. - Quan t©m ®Õn nhu cÇu cña ng­êi nghe. -> ®Ó t×m ®­îc néi dung vµ c¸ch ph¸t biÓu thÝch hîp, cã kh¶ n¨ng ®em l¹i cho ng­êi nghe nh÷ng ®iÒu ®óng ®¾n, míi mÎ vµ bæ Ých. II- Ghi nhí : SGK III- LuyÖn tËp Bµi tËp 1  * VD : Lêi ph¸t biÓu cña Lª- nin vÒ v¨n hµo vÜ ®¹i ng­êi Nga L.T«n –xt«i , qua lêi kÓ l¹i cña M.Go-r¬ -ki : - Mét lÇn t«i ®Õn th¨m Vla-®i-mia vµ t«i thÊy trªn bµn cña Ng­êi mét cuèn s¸ch “ ChiÕn tranh vµ hßa b×nh”. - Ph¶i råi, ®ã lµ cña T«n-xt«i. T«i võa ®Þnh ®äc c¸c ®o¹n nãi vÒ cuéc ®i s¨n… 3- Cñng cè, luyÖn tËp: (5 phót) - N¾m néi dung bµi häc - LuyÖn tËp: C¸c yªu cÇu cña h×nh thøc ph¸t biÓu tù do? 4- H­íng dÉn tù häc: (1 phót) - Häc bµi. - T×m hiÓu c¸c t×nh huèng th­êng gÆp trong cuéc sèng cã sö dông h×nh thøc ph¸t biÓu tù do. VD: ThÕ nµo lµ mét ng­êi b¹n tèt? ThÕ nµo lµ mét t×nh yªu ®Ñp?... - ChuÈn bÞ bµi: Phong c¸ch ng«n ng÷ hµnh chÝnh. y/c: ®äc vµ t×m hiÓu tr­íc bµi. VÝ dô: - ( 1) Trong buổi giao lưu: "chát với 8X" của đài truyền hình kĩ thuật số, khi được người dẫn chương trình gợi ý: "trong chuyến đi châu Âu, kỉ niệm nào anh nhớ nhất?", một khách mời (nhạc sĩ) đã phát biểu: "Có rất nhiều kỉ niệm đáng nhớ trong chuyến đi ấy: chụp ảnh lưu niệm với bạn bè; những buổi biểu diễn; gặp gỡ bà con Việt Kiều;… Nhưng có lẽ kỉ niệm đáng nhớ nhất trong chuyến đi ấy, vâng, tôi nhớ ra rồi, đó là đêm biểu diễn cho bà con Việt kiều ta ở Pa-ri… - ( 2) Một bạn học sinh khi được cô giáo nêu vấn đề: "Hãy phát biểu những hiểu biết của em về thơ mới Việt Nam giai đoạn 30- 45" đã giơ tay xin ý kiến: "Thưa cô, em chỉ xin phát biểu về mảng thơ tình thôi được không ạ". Được sự đồng ý của cô giáo, bạn học sinh ấy đã phát biểu một cách say sưa, hào hứng (tuy có phần hơi lan man) về mảng thơ tình trong phong trào thơ mới: những nhà thơ có nhiều thơ tình, những bài thơ tình tiêu biểu, những cả - ( 3) Trong buổi Đại hội chi đoàn, mặc dù không được phân công tham luận nhưng ngay sau khi nghe bạn A phát biểu về phong trào "học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", bạn B đã xin phát biểu và bạn đóng góp nhiều ý kiến rất hay, rất bổ ích, thậm chí còn hơn cả bài phát biểu chuẩn bị sẵn của bạn A.