Giáo án Ngữ văn 7 (chuẩn kiến thức) - Bài: Sông núi nước Nam - Phò giá về kinh

SÔNG NÚI NƯỚC NAM ( Lý Thường Kiệt ) PHÒ GIÁ VỀ KINH ( Trần Quang Khải )  A. Mục tiêu cần đạt: Giúp hs 1. Kiến thức: - Cảm nhận được tinh thần độc lập , khí phách hào hùng , khát vọng lớn lao của dân tộc trong 2 bài thơ Sông núi nước Nam và Phò giá về kinh - Bước đầu hiểu được thể thơ : Thất ngôn tứ tuyện đường luật và ngư ngôn tứ tuyệt đường luật 2. Kĩ năng : Rèn kĩ năngđọc diễn cảm thơ đường luật 3. Thái độ: Giáo dụctinh thần yêu quê hưong đất nứoc B. Chuẩn bị: - GV: Giáo án,Một số bài thơ có thể thơ tương tự - HS: Học bài và soạn bài trứoc khi đến lớp - Dự kiến khả năng tích hợp : Với phần Tiếng Việt ở bài Từ Hán Việt , phần Tập làm văn ở bài Văn bản biểu cảm C. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định: (1p) Lớp 7A1……………….. 2. Kiểm tra : (4p) - Đọc 4 bài ca dao về những câu hát châm biếm ? Trong 4 bài ca dao đó em thích bài ca dao nào nhất ? Vì sao - Hãy phân tích nội dung của bài ca dao đó . 3. Bài mới : Giới thiệu bài (1p) Từ xưa , dân tộc ta đã đứng lên chống giặc ngoại xâm rất oanh liệt , kiên cường . Tự hào thay , ông cha ta đã đưa đất nước bước sang một trang sử mới : Đó là thoát ách đô hộ ngàn năm phong kiến phương bắc , 1 kỉ nguyên mới mở ra . Vì thế bài “Sông núi nước Nam” ra đời được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên , khẳng định một quốc gia độc lập tự chủ . Cùng với bài này ta thấy được khí phách hào hùng cùng với khát vọng lớn lao của dân tộc thể hiện qua bài “Phò giá về kinh”Vậy nội dung của 2 văn bản này ntn chúng ta sẽ đi tìm hiểu bài học ngày hôm nay . HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ GHI BẢNG * HOẠT ĐỘNG 1 (5P) Giới thiệu chung về tác giả,tác phẩm và hoàn cảnh ra đời GV: Đọc sau đó hướng dẫn hs đọc ( đọc dõng rạc , không khí nghiêm trang )- Giải thích từ khó ? Theo em 2 bài thơ này thuộc thể thơ gì ? vì sao em biết HS : Trả lời. Gv : Định hướng. * HOẠT ĐỘNG 2: (27P) Đọc – Tìm hiểu văn bản) ? Bài thơ Sông núi nước Nam nói về vấn đề gì ?) ? Thế nào là bản tuyên ngôn độc lập ? HS : Là lời tuyên bố về chủ quyền đất nước và khẳng định không có thế lực nào xâm phạm . Gv yêu cầu hs đọc lại bài thơ GV : Sông núi nước nam là bài thơ thiên về sự biểu ý ? Vậy sự biểu ý đó được thể hiện bằng bố cục ntn? Hs : Trình bày. Gv : Định hướng.? ? Bài thơ này ngoài biểu ý có biểu cảm không ? (có) ? Có biểu cảm thì thuộc trường hợp nào trong 2 trạng thái sau : Lộ rõ hay ẩn kín , ? Hãy giải thích ? GV : Giảng. ? Như vậy nd của bản tuyên ngôn độc lập trong bài “ Sông núi nước Nam” là gì ? HS: Phát hiện , bộ lộ. Gv : Chỉ định hs đọc ghi nhớ. Gv : Gọi hs đọc bài thơ thứ 2 ? Theo em bài thơ có những ý cơ bản nào? (2ý-thể hiện ở hai câu dầu và hai câu cuối) ? Em hãy nhận xét về hình thức diễn đạt của từng đôi câu thơ? ? Ngoài biểu ý bài thơ có biểu cảm không? (Cảm xúc được nén kín ở trong ý tưởng) Hs: Dựa vào bài đã học:NQSH để trả lời các câu hỏi. Gv :Hướng dẫn. *HOẠT ĐỘNG 3 (4P) Tổng kết ? So sánh 2 bài thơ để tìm ra sự giống nhau về hình thức biểu ý và biểu cảm của chúng? Hs :Thảo luận. *HOẠT ĐỘNG 4 (2P) Hướng dẫn HS làm bài luyện tập. (Về nhà làm) I. Đọc và tiếp xúc văn bản: 1. Đ ọc văn bản: 2. Tìm hiểu chú thích a. Tác giả,tác phẩm(sgk/63,66) b. Hoàn cảnh ra đời (sgk) 2. Thể thơ - SNNN: Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt - PGVK: Thể thơ ngư ngôn tứ tuyệt II. Đọc – Hiểu văn bản: Bài 1: Sông núi nước Nam + Hai câu đầu Nam quốc sơn hà Nam đế cư Tuyệt nhiên định phận tại thiên thư ® Nước Nam là của người nam , sách trời đã định sẵn rõ ràng + Hai câu cuối Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư ® Kẻ thù không được xâm phạm , nếu xâm phạm thì chuốc lấy thất bại Þ Bản tuyên ngôn độc lập thể hiện chân lí lớn lao thiêng liêng nhất của dân tộc VN * Ghi nhớ : sgk /65 Bài 2: Phò giá về kinh + Hai câu đầu - Hào khí chiến thắng của dân tộc đối với giặc Nguyên Mông xâm lược ® Cách đảo trật tự trước sau + Hai câu sau - Lời động viên xây dựng,phát triển đất nước trong hoà bình và niềm tin sắt đá vào sự bền vững muôn đời của đất nước - Cách nói súc tích, cô đọng , không hình ảnh,không hoa mỹ III. Tổng kết 1. Nội dung Thể hiện bản lĩnh,khí phách hào hùng của dân tộc 2. Nghệ thuật - Thể thơ đường luật - Cách nói súc tích,cô đọng,trong sáng,ý và tình hoà làm một,cảm xúc nằm trong ý tưởng 4. Củng cố-Dặn dò:(1p) - Học thuộc hai bài thơ và ghi nhớ.Nắm vững 2 tác giả và hoàn cảnh sáng tác - Chuẩn bị bài để tiết sau trả bài