Giáo án Ngữ văn 8 năm học 2012- 2013 Tuần 3 Tiết 9 Tức nước vỡ bờ

Trường THCS Nam TháiA Ngày dạy 27/08/2012 Tuần 3 Tiết 9 TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích tiểu thuyết Tắt đèn) - Ngô Tất Tố I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức: - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ. - Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm Tăt đèn. - Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện và xây dựng nhân vật. 2. Kĩ năng: - Tóm tắt văn bản truyện. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. 3. Thái độ: Giáo dục học sinh có tấm lòng thương cảm, quý trọng người phụ nữ, căm ghét chế độ người bóc lột người. II. Chuẩn bị - Giáo viên: Soạn giáo án, ảnh chân dung Ngô Tất Tố, tác phẩm “Tắt đèn” - Học sinh: Soạn bài ở nhà theo nội dung câu hỏi sgk. III. Tiến trình tổ chức các hoạt động 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: ? Phân tích tâm trạng của bế Hồng khi gặp lại mẹ và khi ở trong lòng mẹ? 3. Bài mới : Trong tự nhiên có quy luật đã được khái quát thành câu tục ngữ “Tức nước vỡ bờ”. Trong XH, đó là quy luật “Có áp bức có đấu tranh”. Quy luật ấy đã được chứng minh rất hùng hồn trong Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung Hoạt động 1: - GV yêu cầu Hs dựa vào chú thích nêu vài nét cơ bản về tác giả và tác phẩm. - Sau đó HS đọc các chú thích còn lại (SGK). - GV hướng dẫn học sinh đọc đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”: - Nhận xét cách đọc của học sinh. - Bài này có thể chia làm mấy đọan? Tóm tắt nội dung từng đoạn. - GV nhận xét – tổng hợp ý kiến 2 đoạn Hoạt động 2: - GV nói lời dẫn: Toàn bộ nội dung đoạn trích kể chuyện buổi sáng ở nhà chị Dậu khi anh Dậu vừa tỉnh lại chị Dậu vừa thương vừa lo lắng cho chồng vừa hồi hộp chờ đón bọn nhà lí trưởng kéo đến thúc sưu diễn ra trong không khí căng thẳng. Qua đây thấy được tình cảnh gia đình chị Dậu như thế nào ? Mục đích duy nhất của chị giờ đây là gì ? - GV hỏi: Cai lệ là chức danh gì? Hắn xuất hiện ở đây với vai trò gì? GV nhắc lại tình thế gia đình chị Dậu khi bọn tay si “Sầm sập tiến vào” chị Dậu đã đối phó như thế nào để bảo vệ chồng mình? - Tìm chi tiết miêu tả cảnh tượng chị Dậu quật lại 2 tên tay sai - GV chốt lại ý. - GV nêu câu hỏi: Vì đâu mà chị Dậu có sức mạnh lạ lùng khi quật ngã 2 tên tay sai như vậy? - GV bổ sung: kết luận tính cách nhân vật chị Dậu. - GV nói rõ thêm về hành động của chị Dậu chỉ mang tính tự phát. - Từ những ý trên em thấy tác giả Ngô Tất Tố đã sử dụng nghệ thuật nào để làm cho truyện sinh động và chân thực? - Em hãy nêu ý nghĩa của văn bản ? - Hãy nêu nội dung chính của văn bản ? Giáo viên nhận xét , chốt lại - Ngô Tất Tố (1893 – 1954) quê ở Bắc Ninh xuất thân nhà nho gốc nông dân. - Là nhà văn hiện thực xuất sắc. - Đoạn “Tức nước vỡ bờ” trích trong chương XVIII của tác phẩm - Học sinh đọc - từ đầu . . không?” Tình cảnh gia đình chị Dậu. - còn lại: cuộc đối mặt với Cai Lệ – người nhà Lí trưởng. - HS nghe. - Gia đình chị đang trong tình thế nguy ngập. Vấn đề đặt ra là làm sao chị phải bảo vệ được chồng. - Tên tay sai chuyên nghiệp, vai tò thúc sưu -Tha thiết van xin, Liều mạng cự lại: (Nhưng khi không còn chịu đựng được nữa) + Nói lí lẽ + Hành động quyết liệt -HS :tìm chi tiết. -Hs suy nghĩ trả lời . - Hs suy nghĩ trả lời -Tạo tình huống truyện có tính kịch tức nước vỡ bờ. - Với cảm quan nhạy bén ,Nhà văn Ngô Tất Tố đã phản ánh hiện thực về sự phản kháng mãnh liệt chống lại áp bức của những người nông dân - Đoạn trích còn cho thấy vẻ đẹp tâm hòn của người phụ nữ nông dân - Hs suy nghĩ trả lời. I.Tìm hiểu chung: 1. Tác giả : - Ngô Tất Tố (1893 – 1954) quê ở Bắc Ninh xuất thân nhà nho gốc nông dân. - Là nhà văn hiện thực xuất sắc. 2.Tác phẩm: Đoạn “Tức nước vỡ bờ” trích trong chương XVIII của tác phẩm 3. Đọc văn bản 4. Bố cục: 2 phần: a) “từ đầu . . không?” Tình cảnh gia đình chị Dậu. b) còn lại: cuộc đối mặt với Cai Lệ – người nhà Lí trưởng. II. Tìm hiểu chi tiết 1.Nội dung: - Bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân nửa phong kiến đương thời qua việc miêu tả lối hành xử của các nhân vật thuộc bộ máy chính quyền thực dân nửa phong kiến, đại diện cho giai cấp thống trị. - Sự thấu hiểu, cảm thông sâu sắc của tác giả với tình cảnh cơ cực, bế tắc của người nông dân. - Sự phát hiện của tác giả về tâm hồn yêu thương, tinh thần phản kháng mãnh liệt của người nông dân vốn hiền lành,chất phác. 2. Nghệ thuật: -Tạo tình huống truyện có tính kịch tức nước vỡ bờ. -Kể chuyện miêu tả nhân vật chân thực , sinh động . 3. Ý nghĩa: -Với cảm quan nhạy bén ,Nhà văn Ngô Tất Tố đã phản ánh hiện thực về sự phản kháng mãnh liệt chống lại áp bức của những người nông dân hiền lành , chất phác. - Đoạn trích còn cho thấy vẻ đẹp tâm hòn của người phụ nữ nông dân , vừa giàu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. 4.Tổng kết ( Ghi nhớ )T33 3. Củng cồ - Nhắc lại giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích? - Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật chị Dậu qua đoạn trích? - Em học tập được gì qua nghệ thuật kể chuyện của tác giả ? 4. Hướng dẫn học bài: - Tóm tắt đoạn trích, nắm được giá trị nội dung nghệ thuật - Luyện đọc phân vai 4 nhân vật: Chị Dậu, anh Dậu, cai lệ, người nhà lý trưởng. - Học ở nhà : học nội dung và nghệ thuật của văn bản , tóm tắt khoảng 10 -15 dòng - Soạn bài: ''Lão Hạc'' theo nội dung câu hỏi sgk . * Rút kinh nghiệm ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………