Giáo án Ngữ Văn 8 tuần 19 - Trường THCS Hiệp Thạnh

Tuaàn : 19 Tieát : 70 NS: 10/9/2010 ND:13-18/9/2010 Tiết 70 NV I/. Mục tiêu: - Tích hợp với các văn bản văn, các kiến thức Tiếng Việt và Tập làm văn đã học, nhất là đối với bài 15 (Thuyết minh về một thể loại văn học) . - Bước đầu nhận biết được kiểu thơ bảy chữ, trên cơ sở đó biết phân biệt với thơ năm chữ và thơ lục bát . - Biết cách làm thơ 7 chữ với những yêu cầu tối thiểu: Đặt câu thơ bảy chữ, biết ngắt nhịp 4/3 hoặc 2/2/3, biết gieo đúng vần. - Tạo không khí mạnh dạn, sáng tạo, vui vẻ. - Nhận dạng và bước đầu biết cách làm thơ bảy chữ . II/. Kiến thức chuẩn: Kiến thức : Những yêu cầu tối thiểu khi làm thơ bảy chữ. Kĩ năng : - Nhận biết thơ bảy chữ . - Đặt câu thơ bảy chữ với các yêu cầu đối, nhịp, vần, … III/. Hướng dẫn - thực hiện: Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : + Kieåm tra phaàn chuaån bò cuûa HS - Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt HS vào bài mới và ghi tựa bài . Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức . Hướng dẫn HS nhận diện luật thơ . -Gv : Chúng ta đã luyện tập phương pháp thuyết minh về một thể loại văn học ở bài 15, bây giờ các em hãy trả lời câu hỏi sau : - Hỏi : Muốn làm một bài thơ 7 chữ (4 câu hoặc 8 câu), chúng ta phải xác định được những yếu tố nào? - Gv chốt : Luật cơ bản là : nhất, tam, ngũ bất luận ; nhị, tứ, lục phân minh . Gv giải thích : Trong câu thất ngôn (7 tiếng) : Các tiếng 1,3,5 có thể sử dụng bằng, trắc tuỳ ý ; còn các tiếng 2,4,6 phải phân minh, phân biệt rõ ràng, chính xác . Ví dụ : T-B-T hoặc B-T-B . Bước 1 : Chỉ ra vị trí ngắt nhịp, vần và luật bằng-trắc - GV treo bảng phụ hai bài thơ “Bánh trôi nươc”, “Đi” của Hồ Xuân Hương – Tố Hữu . - GV yêu cầu HS đọc bài tập 1a,b SGK và trả lời câu hỏi bt1a. - GV có thể gọi HS đọc bài thơ do mình sưu tầm và trả lời câu hỏi về vị trí ngắt nhịp, vần, luật thơ => GV tổng kết (hoặc HS) về luật thơ bảy chữ Bước 2 : Chỉ ra chỗ sai luật. -Gv treo bảng phụ bài thơ “TỐI” của Đoàn Văn Cừ . - GV gọi Hs đọc bài tập 1b vàtrả lời câu hỏi: chỉ ra chỗ sai luật. - GV gọi HS khác sửa chỗ sai ấy. => HS sửa được thế tức đã góp phần làm thơà GV chốt ý lại . - Hs trao đổi, thảo luận và trả lời à Phải xác định : + Số tiếng và số địng của bi thơ . + Bằng, trác cho từng tiếng trong bài thơ . + Đối, niêm giữa các dịng thơ . + Các vần trong bài thơ . + Cách ngắt nhịp trong bài thơ . - HS đọc bt1 SGK tr 165 chỉ ra vị trí ngắt nhịp vần và luật thơ trong bt1a. - HS: Câu thơ 7 chữ + nhịp 4/3 hoặc 3/4 + vần; bằng, trắc + vị trí gieo vần: tiếng cuối câu 2,4 có khi cả tiếng cuối câu 1. - Luật bằng trắc theo 2 mơ hình sau: a. B B T T T B B T T B B T T B T T B B B T T B B T T T B B b. T T B B T T B B B T T T B B B B T T B T T T T B B T B B B : Ngay vần - HS đọc và phát hiện chỗsai. Bài thơ “Tối” – đoạn văn cứ chép sai hai chỗ sau: “ngọn đèn mờ” không có dấu phẩy, dấu phẩy gây đọc sai nhịp. “ánh xanh lè” chép thành “ánh xanh xanh” chữ “xanh” sai vần. - HS sửa chỗ sai. 1. Nhaän dieän luaät thô. -Luật cơ bản là : nhất, tam, ngũ bất luận ; nhị, tứ, lục phân minh . Mô hình : a. B B T T T B B T T B B T T B T T B B B T T B B T T T B B b. T T B B T T B B B T T T B B B B T T B T T T T B B T B B Sửa sai : Trong túp lều tranh cánh liếp che, Ngọn đèn mờ toả ánh xanh lè. Tiếng chài nhịp một trong đêm vắng, Như bước thời gian đếm quãng khuya . Cách khác : Ngọn đèn mờ toả ánh vàng khè. Bóng đèn mờ tỏ , bóng đêm nhoè. Ngọn đèn mờ toả bóng trăng nhoè. Ngọn đèn mờ toả ánh trăng loe. Hoạt động 3 : Củng cố - Dặn dò . x Củng cố : - Thông qua bài tập . x Dặn dò : Bài vừa học : - Veà xem laïi moâ hình luaät baèng traéc cuûa thô 7 chöõ (4 caâu) - Chuaån bò tieáp baøi naøy tieát sau hoïc tieáp. - Chuù yù : Taäp laøm thô : + Muïc 2.a : Laøm tieáp theâm 2 caâu thô cuûa baøi thô cuûa Tuù Xöông caàn phaûi ñuùng vaàn, ñoái, nieâm … cho roõ raøng . + Muïc 2.b : Hoïc sinh cuõng thöïc hieän nhö muïc 2.a . + Muïc 2.c : 4 nhoùm thöïc hieän töï laøm ôû nhaø à Trình baøy tröôùc lôùp (caû cuøng cuøng nhaän xeùt) chuù yù caàn noùi roõ veà luaät thô 7 chöõ maø toå (nhoùm) ñaõ thöïc hieän . Chuẩn bị bài mới : Tiếp phần hoạt động Bài sẽ trả bài : Không . v Hướng dẫn tự học : -HS trả lời theo câu hỏi của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . Tuaàn : 19 Tieát : 71 (Tieáp theo) C. KIỂM TRA BÀI CŨ : (tt) - Luaät cô baûn cuûa theå thô 7 chöõ laø gì ? cho caâu thô ví duï ñeå minh hoaï vaø phaân tích . D. TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC: (tt) Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS . - Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt HS vào bài mới và ghi tựa bài (tiết 2). Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức . Höôùng daãn hoïc sinh taäp laøm thô 7 chöõ . - GV treo baûng phuï : caùc caâu thô a,b muïc 2 cuûa II ( Hoaït ñoäng treân lôùp) . Böôùc 1 : Laøm tieáp baøi thô ñôû dang . * GV yeâu caàu HS ñoïc baøi taäp vaø laøm tieáp moät baøi taäp thô dôû dang (SGK) laáy 1 baøi thô cuûa Tuù xöông daáu ñi 2 caâu cuoái. - GV gôïi yù: Trong thô ñöôøng coù luaät “nhaát, tam, nguõ, baát luaän”, “Nhò ,töù, luïc phaân minh” - tuøy theo saùng kieán cuûa HS maø söûa caâu cho ñuùng. -GV choát : Nguyeân vaên hai caâu thô cuûa Tuù Xöông : Toâi thaáy ngöôøi ta coù baûo raèng : B T B B T T B Baûo raèng thaèng Cuoäi ôû cung traêng ! T B B T T B B Chöùa ai chaúng chöùa,chöùa thaèng Cuoäi, B B T T T B T Toâi gôùm gan cho caùi chò Haèng. B T B B T T B + Coù theå : *nhaán maïnh : Ñaùng cho caùi toäi quaân löøa doái, Giaø khaác nhaân gian vaãn goïi thaèng. *cheá gieãu : Cung traêng chæ toaøn ñaát cuøng ñaù, Hít buïi suoát ngaøy ñaõ söôùng chaêng . *lo cho chò Haèng : Coõi traàn ai cuõng chöôøng maët noù, Nay ñeán cung traêng bôõn chò Haèng. Böôùc 2 : Laøm tieáp hai caâu thô cuûa baøi taäp b . * GV yeâu caàu HS ñoïc baøi taäp b vaø laøm tieáp 2 caâu sau cuûa baøi taäp. - GV goïi HS xaùc ñònh luaät baèng traéc trong hai caâu thô cuûa baøi taäp 2b. - GV gôïi yù: 2 caâu sau phaûi laø: Vui sao ngaøy ñaõ chuyeån sang heø, B B B T T B B Phöôïng ñoû saân tröôøng roän tieáng ve . T T B B T T B Phaáp phôùi trong loøng bao tieáng goïi, T T B B B T T Thoaûng höông luùa chín gioù ñoàng queâ. T B T T T B B - GV cho HS töï suy nghó ra caùc caâu thô baûy chöõ hieäp vaàn, ñuùng luaät baèng traéc, ngaét ñuùng nhòp vaø coù nghóa laøñöôïc. * GV goïi HS töï hoïc baøi laøm baøi cuûa mình -> HS khaùc nhaän xeùt. - GV neâu öu, nhöôïc ñieåm vaø caùch söûa. Hoạt động 3 : Luyện tập . Hoïc sinh ñoïc thô 7 chöõ töï laøm ôû nhaø . Cho hoïc sinh ñoïc yeâu caàu 3 (SGK/muïc c,2 II) à GV phaân cho toå (nhoùm) cho ñaïi dieän toå (nhoùm) trình baøy --> Caùc toå khaùc nhaän xeùt . -GV nhaän xeùt öu, khuyeát ñieåm à söûa chöõa . - HS ñoïc baøi taäp 2a SGK Tr 166, laøm tieáp 2 caâu cuoái nhöng phaûi ñuùng luaät sau: B B T T B B T T T B B T T B - HS ñoïc btb. SGK Tr 166 vaø laøm tieáp 2 caâu thô theo yù mình. - Hai caâu trong baøi taäp b phaûi ñuùng luaät : B B T T T B B T T B B T T B T T B B B T T B B T T T B B - Hs ñoïc – nhaän xeùt - Nhoùm trình baøy treân baûng à Nhaän xeùt 2. Taäp laøm thô: a/ Laøm tieáp hai caâu thô cuûa Tuù Xöông . Toâi thaáy ngöôøi ta coù baûo raèng : Baûo raèng thaèng Cuoäi ôû cung traêng ! Chöùa ai chaúng chöùa,chöùa thaèng Cuoäi, Toâi gôùm gan cho caùi chò Haèng. b/ Laøm tieáp hai caâu thô . Vui sao ngaøy ñaõ chuyeån sang heø, Phöôïng ñoû saân tröôøng roän tieáng ve . Phaáp phôùi trong loøng bao tieáng goïi, Thoaûng höông luùa chín gioù ñoàng queâ. Hoaëc : Caûnh aáy loøng ai khoâng phaán chaán. (Ñaõ muøa heø thì hai caâu tieáp phaûi : chuyeän muøa heø, chia tay, heïn hoø nhau...) Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò. x Củng cố : Ñaõ thöïc hieän ôû caùc böôùc trong baøi hoïc . x Dặn dò : Bài vừa học : Veà hoïc baøi thaät kyû . - Chuẩn bị bài mới : + Veà hoïc baøi taát caû caùc phaân moân ñeå thi kieåm tra chaát löôïng HKI : Chuù yù thi laø khoâng coù phaàn traéc nghieäm . Ví duï : A/ Vaên-tieán Vieät : 3 ñieåm 1/ Vaên hoïc (1 ñieåm) 2/ Tieáng Vieät (1 ñieåm) – coù hai caâu hoûi . Höôùng : Nhaän dieän , neâu khaùi nieäm, ví duï : ñaët caâu (töï ñaët) B/ Taäp laøm vaên (7 ñieåm) Höôùng : Thuyeát minh = Caây – ñoà ….. caùc em veà nhaø chuaån bò thaät chu ñaùo ñeå laøm baøi . Bài sẽ trả bài : v Hướng dẫn tự học : -HS trả lời theo câu hỏi của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . Tuaàn : 19 Tieát 72 A.MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT: Giuùp Hs: -Töï ñaùnh giaù laïi quaù trình hoïc taäp cuûa mình ôû HKI -Thaáy ñöôïc nhuõng öu- khuyeát ñieåm trong caùch hoïc vöøa qua, töø ñoù ruùt ra phöông phaùp hoïc toái öu ôû hoïc kì II . B.CHUAÅN BÒ: 1.Thaày: baûng phuï ghi daøn baøi taäp laøm vaên (phaàn töï luaän ) 2.Troø :Soaïn nhö daën doø tieát 71 C.KIEÅM TRA 1.Só soá : 2.Baøi cuõ: khoâng A.TIEÁN TRÌNH CAÙC HOAÏT ÑOÄNG Hoaït Ñoäng 1:Caáu Taïo Ñeà Gv neâu ra caáu taïo, noäi dung, hình thöùc cuûa ñeà 1.Caáu taïo: ñeà goàm 2 phaàn -Phaàn Vaên-tieáng Vieät .(3ñ) -Phaàn töï luaän .(7ñ) 2.Noäi dung (xem ñeà vaø ñaùp aùn coù löu trong giaùo aùn) Hoaït Ñoäng 2:Thöïc teá baøi laøm -Khoâng hoïc baøi (hoïc chöa kó ). -Boâi xoùa nhieàu . -Caùc daáu thanh boû khoâng ñuùng (töï luaän ). -Sai chính taû nhieàu, baøi vaên sô saøi . -Baøi vaên khoâng boá cuïc (boá cuïc khoâng caân ñoái ). -Moät soá chöa hieåu noäi dung yeâu caàu ñeà vaên . Hoaït Ñoäng 3: Höôùng Khaéc Phuïc - Tröôùc khi laøm baøi caàn ñoïc kó yeâu caàu . - Caàn xem laïi caùch ñaët caâu . - Duøng töø phaûi hieåu nghóa cuûa töø . - Xem laïi nhieäm vuï ba phaàn vaø caùch laøm moät baøi vaên töï söï . - Coá gaéng ñoïc nhieàu saùch baùo coù noäi dung laønh maïnh ñeå khaéc phuïc chính taû vaø môû roäng theâm voán töø khi vieát vaên. - Caàn naém vöõng laïi caùch thuyeát minh vaø laøm baøi vaên thuyeát minh . Hoaït Ñoäng 4: Keát Quaû LÔÙP TS 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5 10 83 28 0 1 1 1 4 2 5 3 2 1 0 0 2 4 1 1 T.kê Dưới TB Trên TB 17/28 60,71 % 11/28 39,29 % -Ñieåm Tb quaù ít . -Ñieåm gioûi khoâng coù . E.CUÛNG COÁ- DAËN DOØ: 1.Cuûng coá: -Phöông phaùp hoïc taäp . -Caùch trình baøy . 2.Daën doø: -Tieát 72, caàn khaéc phuïc nhöõng khuyeát ñieåm -Soaïn baøi : “Nhôù röøng” +Xem phaàn chuù thích (naém taùc giaû, taùc phaåm vaø caùc töø khoù ) +Traû lôøi caùc caâu hoûi ñoïc hieåu vaên baûn. Chuù yù : Haõy cho bieát noäi dung cuûa moãi ñoaïn thô ( 5 ñoaïn thô0 . Phaân tích caûnh töôïng : a) Ñoaïn 1,4 : Caûnh vöôøn baùch thuù , nôi con hoå bò nhoát . b) Caûnh nuùi röøng huøng vó , nôi con hoå ngöï trò ngaøy xöa . Phaân tích hai caûnh ñoái laäp treân . Phaân tích : Xaõ hoäi ñöông thôøi vaø taâm traïng cuûa con hoå (taùc giaû) . Traû lôøi caâu hoûi 3,4 SGK/7 Duyeät cuûa BLÑ Tröôøng Tập Ngãi, ngày …..tháng…..năm…… Duyeät cuûa Toå tröôûng _____________________________ ____________________________ ____________________________ _____________________________ Traàn Vaên Thaéng