Giáo án ngữ văn 8 Tuần 25 tiết 95 : hành động nói

Tuần 25 Tiết 95 Ngày soạn : Ngày dạy : Hành động nói A. Mục tiêu cần đạt 1- học sinh nắm được hành động nói và phân biệt dược với các hành động khác của con người , tích hợp với văn bản : Hịch tướng sĩ ( Trần quốc Tuấn ) 2- Rèn kĩ năng diễn đạt hành động nói trong giao tiếp . 3- Giáo dục ý thức diễn đạt đúng mục đích giao tiếp . B. Chuẩn bị Thầy : bảng phụ hoặc máy chiếu các ví dụ Trò : Chuẩn bị bài C.Tổ chức các hoạt động dạy hoc Hđ1. ổn định lớp Hđ2 . kiểm tra bài cũ Em hãy nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định ? - Làm bài tập 4,5. Hđ3. Bài mới : Bảng phụ có ghi doạn trích ? Đọc đoạn trích . Đọc thầm lời nói của Lí Thông với Thạch Sanh ? Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích chính là gì ? ? Câu nào trong lời nói của Lí Thông thể hiện rõ mục đích ấy ? ? lí Thông có đạt được mục đích của mình không ? Chi tiết nào nói lên điều đó ? ? Chi tiết đã thể hiện được mục đích của Lí Thông bằng phương tiện gì? GV: Nếu hiểu hành động là “ việc làm cụ thể của con người nhằm một mục đích nhất định thì việc làm của Lí Thông có phải là hành động nói không ? Vì sao ? ? Em hiểu thế nào là hành động nói ? - Hành động nói là hành dộng được thực hiện bằng lời nói nhằm mục đích nhất định. ? Đọc phần ghi nhớ SGK * Bài tập : A hỏi B : Mấy giờ rồi ? B trả lời : 1- Không biết ! Hoặc 2- Ba giờ . ? A thực hiện hành động nói gì ?( hành động nói : hỏi) ? Câu trả lời nào của B giúp A đạt được mục đích của hành động nói ? Vì sao? - Câu 2 , Vì câu 2 mới đáp ứng mục đích của hành động hỏi của A ( Có sự cộng tác đối thoại ) ? Đọc lời nói của Lí Thông ở ví dụ 1 SGK ? ? lời của Lí Thông trình bày bằng mấy câu văn ? Hãy nêu mục đích của mỗi câu bảng phụ ghi ví dụ 2 SGK /63 ? Chỉ ra hành động nói trong lời nói của Tí ? Nêu mục đích của từng hành động ? - ? Chỉ ra hành động nói của chị Dậu? Cho biết mục đích của từng hành động ? ? Qua phân tích hai ví dụ trên em thấy có những kiểu hành động nói nào? – Các hành động nói : trình bày , đe doạ , đuổi khéo , hứa hẹn , hỏi , báo tin , bộc lộ cảm xúc ? Trần Quốc Tuấn viết : “ Hịch tướng sĩ ” nhằm mục đích gì ? ? Nêu các câu thể hiện hành động nói trên? Đọc đoạn trích ? Đoạn trích ở tác phẩm nào , của ai . có nội dung gì ? ? Chỉ ra các hành động nói và mục đích của các hành động nói đó ? ? Nêu yêu cầu của bài tập ? Xác định hành động nói ở 3 câu có chứa từ “ Hứa” Hđ4 , Củng cố : Thế nào là hành động nói ? ? hãy nêu những kiểu hành động nói thường gặp ? Hđ5, hướng dẫn về nhà : -Nắm chắc khái niệm -Làm các bài tập còn lại I Hành động nói là gì ? (4’) 1. Ví dụ : - Tìm cách đuổi Thạch Sanh đi để cướp công đã giết được trằn tinh của Thạch Sanh . - Câu : Thôi , bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi . - Lí Thông dã đạt được mục đích của mình . - Chi tiết : Chàng ( Thạch Sanh ) vội vã từ giã mẹ con Lí Thông ….nuôi thân. - Lí Thông thực hiện dược mục đích của mình bằng lời nói . - Việc làm của Lí Thông có phải là hành động nói vì có tính mục đích . 2 ,Kết luận : Ghi nhớ: SGK /62 II Một số kiểu hành động nói thường gặp 1, Ví dụ : - Câu 1: Con trằn ấy là của vua đã lâu : trình bày Câu 2: nay em giết nó , tất không khỏi bị tội chết : đe doạ Câu 3: Thôi , bây giờ….trốn ngay đi : đuổi khéo Câu 4: Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu : hứa hẹn Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ? - hỏi - U nhất định bán con đấy ư? - hỏi - U không cho con ở nhà nữa ư ? - hỏi - Khốn nạn thân con thế này !- bộc lộ cảm xúc ( than thân ) - Trời ơi !.... – Bộc lộ cảm xúc - Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài - Báo tin 2 Kết luận : Ghi nhớ SGK /63 III Luyện tập (19’) Bài tập 1 /63 - Khích lệ tướng sĩ học tập binh thư yếu lược do ông biên soạn , đồng thời khích lệ lòng tự tôn dân tộc của họ . “ nếu các ngươi biết được luyện tập sách này , theo lời dạy bảo ….thù” Bài tập 2 /63 - Bác trai đã khá rồi chứ ? ( – hỏi) - Cám ơn cụ , nhà cháu đã tỉnh táo như thường . – (cảm ơn ) - Nhưng xem ý hãy còn lề bề , lệt bệt …lắm . ( -trình bày ) - Bà lão láng giềng : - Này bảo bác ấy trốn đi đâu thì trốn . ( Cầu khiến ) - Chứ cứ nằm đấy … khổ ( bộc lộ cảm xúc ) - Người ốm rề rề như thế , nếu ….hồn ( bộc lộ cảm xúc) - Thế thì phải giục anh ấy ….đấy !( Cầu khiến) Bài tập 3/65 Câu 1: Anh phải hứa với em ….( điều khiển ra lệnh) Câu2 : Anh hứa đi ( Ra lệnh ) Câu 3: Anh xin hứa ( Hứa hẹn ) Tuần 25 Tiết 96 Ngày soạn : Ngày dạy: Trả bài A. Mục tiêu cần đạt 1- Học sinh biết được những ưu , nhược điểm của mình về thể văn thuyết minh thông qua bài viết cụ thể đã thực hành : giới thiệu về ngôi trường . 2- Rèn kĩ năng viết văn thuyết minh . 3- Giáo dục về lòng tự hào , tình yêu trường lớp . B.Chuẩn bị 1, Thầy : Chấm bài . ghi nhận ưu , nhược điểm của học sinh Tìm nguyên nhân , hướng sửa chữa . 2, Trò : Ôn lại lí thuyết . C. Tiến trình lên lớp Hđ1. ổn định lớp Hđ2. Kiểm tra bài cũ Hđ3. Trả bài Chép đề lên bảng : Giới thiệu về bánh chưng xanh, một món ăn dân tộc cổ truyền GV : nêu yêu cầu và biểu điểm như tiết 87-88 tuần 22 I. Nhận xét chung 1, Ưu điểm - Nhìn chung các em viết đúng thể loại : Thuyết minh - Biết cách làm bánh chưng với đầy đủ nguyên liệu cần thiết , Cách gói bánh , luộc bánh , yêu cầu của một chiếc bánh chưng ngon. Bố cụ 3 phần rõ ràng Chữ viết to , dễ đọc , ít sai lỗi chính tả 2 ,Nhược điểm Còn một số viết chữ xấu , cẩu thả . Sai lỗi chính tả . Viết văn lủng củng . Sử dụng dấu câu chưa hợp lí . Một số em thiếu phần mở bài , kết bài . II. những lỗi sai cơ bản – nguyên nhân – Hướng sửa chữa + Sai lỗi chính tả : Còn lẫn lộn phụ âm “l” với “n”, phụ âm “gi” với “d” “Bánh chưng bánh dày” -nguyên nhân sai do phát âm không chuẩn , còn ngọng ? Sửa lại như thế nào cho đúng ? Cần phát âm đúng , chuẩn + Chữ xấu không đọc được : Do cẩu thả 8B : 8C : + Bài thiếu mở bài –kết bài : 8B : 8C : Do chưa nắm chắc yêu cầu bố cục của dạng văn thuyết minh về một phương pháp . Diễn đạt lủng củng , thiếu dấu câu : 8B : 8C : - Một số em trong khi viết chưa tách đoạn văn và chưa phân biệt giữa phần chuẩn bị với cách làm: 8B : 8C : GV : nêu đoạn văn lủng củng ? Nhận xét ? ? Sửa lại cho đúng ? Đọc bài khá : 8B : 8C : III- hướng dẫn sửa lỗi sai Hđ4, Củng cố : Gv khái quát lại nội dung toàn bài . Hđ5, Hướng dẫn về nhà: Về nhà hoàn chỉnh lại bài viết của mình và chữa những chỗ sai cho tótt và vở bài tập Tuần 25 Tiết 93 Ngày soạn : Ngày dạy : Hịch tướng sĩ ( Trần Quốc Tuấn ) A. Mục tiêu cần đạt 1- Cảm nhận được tinh thần yêu nước bất khuất của Trần Quốc Tuấn cũng là của nhân dân Đại Việt trong thời kì kháng chiến chống quân Mông Nguyên , thể hiện lòng căm thù giắc , ý chí quyết tâm thắng quân xâm lược . Nắm được đặc điểm cơ bản của hịch , thấy được bài Hịch tướng sĩ có kết cấu , lập luận , dẫn chứng lời văn đặc sắc . - Tích hợp với câu ghép , các kiểu câu vừa học , với lịch sử kháng chiến chống quân Mông Nguyên . 2- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm văn nghị luận cổ , văn biền ngẫu …. 3- Giáo dục lòng tự hào dân tộc , ý chí bảo vệ độc lập , yêu kính Trần Quốc Tuấn . B. Chuẩn bị 1, Thầy : nghiên cứu soạn bài 2, Trò : Đọc và chuẩn bị bài trước khi đến lớp Tổ chức các hoạt động dạy học . Hđ1, ổn định lớp Hđ2, Kiểm tra bài cũ Em hãy đọc thuộc bài “ Chiếu dời đô” của Lí Công Uẩn và nêu những giá tri đặc sắc về nội dung và nghệ thuật ? Hđ3, bài mới * Giới thiệu bài : Trần Quốc Tuấn là vị anh hùng dân tộc , một danh nhân thế giới , văn võ song toàn – Hịch tướng sĩ là áng văn bất hủ của ông . ? Đọc phần chú thích SGK /58 *GV: Năm sinh của ông có nhiều tài liệu ghi không khớp . ở Nam Định có khu di tích đền Trần thờ 14 vị vua trần và khu tượng đài Trần Hưng Đạo ở khu vườn 3-2 cạnh hồ Vị Xuyên ( Thành phố Nam Định) * Yêu cầu : đoạn 1 : Giọng giảng giải rõ ràng Đoạn 2: Giọng chậm rãi , xúc động Đoạn 3: Giọng mỉa mai , chế diễu , phê phán , kích động Đoạn 4 : Giọng dứt khoát , đanh thép , hùng hồn . Phần cuối : Giọng chậm , tâm tình. ? gọi từng học sinh đọc theo đoạn và nhận xét ? Phần cuối giáo viên đọc Hướng dẫn tìm hiểu từ khó SGK/59+60 ? ? Em hiểu gì về thể hịch ? Đọc chú thích SGK/58+59 ? ? Theo em tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nào ? GV: Giới thiệu về thể hịch và bố cục chung của thể hịch So với bố cục chung của thể hịch và phần in chữ nhỏ , chữ to ở SGK ? Em hiểu SGK đã lược đi phần nào và trích đọc phần nào? ? Đọc thầm từ dầu đến “tiếng tốt”(Phần in chữ nhỏ) ? ý chính của đoạn văn là gì ?Tại sao tác giả chỉ nêu các gương ở Trung Quốc , thậm chí cả tướng của nhà Nguyên ? GV: Cách nêu từ xa tới gần, từ xưa dến nay , ngắn gọn và tập trung làm nổi bật tinh thần quên mình vì chủ , vì vua ,vì nước của họ . - Tác giả chỉ nêu gương ở Trung Quốc vì do tư tưởng ảnh hưởng sâu sắc của văn hoá Hán – Nêu cả Cốt Đãi ngột lang ở đời nguyên để nhấn mạnh đối phương. ? Đọc từ “Huống chi ta cùng ….được không” ? Đoạn làm có thể chia làm mấy ý nhỏ ? ? Tình hình Đại Việt thời ấy được nêu như thế nào ? ? Em hiểu gì về tình hình đất nước thửa ấy ? ? Tác giả gọi bọn ngoại bang là gì? - Cú diều . dê chó , hổ đói ? đây là phép tu từ gì ? - ẩn dụ ? hành động của chúng được phơi bày qua những từ loại gì? ( Động từ) GV; Từ việc sử dụng phép tu từ ẩn dụ , cùng với việc dùng một loạt các đông từ để nói về bọn xâm lăng , từ đó em hiểu gì về thái dộ của Trần Quốc Tuấn với bọn ngoại xâm ? - ông vô cùng căm ghét bọn ngoại xâm và sẵn sàng vạch trần bộ mặt xấu xa của chúng . ? Qua đó em cảm nhận được gì tình hình đất nước ta năm 1284? ? Đoạn văn có mục đích gì ? ? Đọc đoạn “ Ta thường …. Vui lòng” ? Đoạn có nội dung gì ? ? Vị chủ soái đã bộc lộ sự lo lắng của mình qua từ ngữ , hình ảnh nào?.... ? Em cảm nhận thấy đây là nỗi lo lắng như thế nào ? ? Tình cảm của ông còn được bày tỏ qua hình ảnh nào nữa ? ? Sự đau xót được diễn tả qua phép tu từ gì ?Thể hiện nỗi đau xót như thế nào? ? lòng căm thù giặc thể hiện qua hình ảnh nào? ? nhận xét cách dùng từ ngữ , nhịp văn thể hiện lòng căm thù giặc như thế nào? ? Từ lòng căm giận ấy ông có ý nguyện như thế nào ? ? nhận xét cách dùng từ ngữ để diễn tả hành động ở câu văn ? ? Cách diễn tả ấy giúp em cảm nhận được tâm nguyện gì của vị chủ soái ? *Hđ4 Củng cố : Đoạn văn sử dụng phép nói quá diễn tả đến mức tối đa tâm trạng lo lắng , đau xót , căm giận đến tộ cùng và ý nguyện xả thân vì non sông xã tắc của vị chủ soái . *Hđ5 . Hướng dẫn về nhà. - Đọc lại văn bản . Tìm hiểu phần còn lại . I Tìm hiểu chung về tác phẩm 1. Tác giả : Trần Quốc Tuấn (1231- 1300) Ông là vị anh hùng dân tộc , là danh nhân văn võ song toàn . 2. Đọc , chú thích . 3, Tác phẩm : Hịch tướng sĩ * Hoàn cảnh ra đời . Hoàn cảnh ra đời : Trước khi quân Nguyên xâm lược nước ta lần thứ hai Trần Quốc Tuấn được cử làm Tiết chế thống lĩnh toàn quân . ÔNg đã thay lời vua Trần thảo hịch tướng sĩ (9-1284) đọc trong buổi duỵêt binh lớn ở Đông Thăng long còn gọi là lộ bố “ Dụ chư tì tướng hịch văn” * Thể loại. III Tìm hiểu văn bản 1, Nêu gương các trung thần nghĩa sĩ - mở đầu bài hịch nêu gương các trung thần nghĩa sĩ đã anh dũng hi sinh vì chủ , vì nước . 2. Tình hình đất nước hiện tại , nỗi lòng của vị chủ tướng và ân tình của ông đối với tì tướng. a, Tình hình đất nước? - Loạn lạc – gian nan - Sứ giặc đi lại ngênh ngang ngoài đường - Uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình , đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ …đòi ngọc lụa …thu vàng bạc , đẻ vơ vét của kho có hạn - Đem thịt mà nuôi hổ đói * Đất nước bị ngoại xâm đe doạ , đè nén , áp bức, đang ở trong tình trạng bị ngoại bang cậy lớn hơn ngang ngược , hống hách , vơ vét của cải của nhân dân ta . - Đoạn văn nhắc lại sự thực , kích động ý thức , nhen lên ngọn lửa căm thù giặc trong lòng tướng sĩ . b, Nỗi lòng chủ tướng ( Tâm trạng của Trần Quốc Tuấn trước cảnh trước cảnh đất nước bị ngoại xâm đe doạ) - Tới bữa quên ăn , nửa đêm vỗ gối - Nỗi lo lắng tột cùng tới mức ngày quên ăn , đêm quên ngủ Ruột đau như cắt , nước mắt đầm đìa - Phép so sánh , nói quá thể hiện nỗi đau xót đến tột cùng . Căm tức : chưa xả thịt , lột da , nuốt gan , uống máu quân thù . - những dộng từ chỉ hành động mạnh , thể hiện lòng căm thù đến tột cùng , tưởng chừng như có thể ăn tươi , nuốt sống quân thù . - dẫu cho …vui lòng Dùng số từ tăng tiến : trăm – nghìn -Đi liền với những hình ảnh thể hiện sự sả thân hi sinh quên mình . - Nguyện hi sinh thân mình vì đất nước , quyết không đội trời chung với quân cướp nước Tiết 94 NS : Hịch tướng sĩ ND: Trần Quốc Tuấn . Mục tiêu cần đạt . Hs thấy được thái độ phê phán chân tinh mà sâu sắc của người chủ tướng giàu nhiệt huyết . Những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài chiếu . Rèn kĩ năng đọc diễn cảm văn nghị luận cổ , văn biền ngẫu . Giáo dục lòng căm thù giặc lòng yêu nước sâu sắc cho học sinh . Chuẩn bị . Gv nghiên cứu ,soạn bài . Hs : Trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa. C. Tổ chức các hoạt động dạy học . Hđ1, ổn định lớp Hđ2, kiểm tra bài cũ ? Nêu bố cục của bài “ Hịch tướng sĩ” Bài hịch đã nêu gương các trung thần nghĩa sĩ – Tình hình đất nước tâm trạng của vị chủ tướng nêu ở bài hịch như thế nào? Hđ3, bài mới : * Giới thiệu bài mới : Gv giới thiệu nối tiếp từ tiết 1. ? Đọc “ Các ngươi…..chẳng kém gì” ? Đoạn văn kể lại vị chủ tướng đối đãi với tì tướng của mình như thế nào ? ? Nhân xét những mặt mà chủ tướng quan tâm đến tì tướng ? Nhận xét về kiểu câu trong đoạn ? Kiểu câu ấy nói lên điều gì? ? Việc kể ra cách đối đãi này nhằm mục đích gì? - Nhằm khích lệ , ý thức trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi người đối với đạo vua tôi –Và làm cơ sở cho đoạn phê phán , khiển trách ở đoạn sau . ? Đọc “ Nay các ngươi …được không” Đoạn văn có nội dung gì? ? Trần Quốc Tuấn đã chỉ ra tướng sĩ có những sai trái gì? ? Em hiểu đây là những trò tiêu khiển , những ham thích biểu hiện phẩm chất gì ? - Đây là những trò tiêu khiển , những thói ăn chơi hưởng lạc tầm thường vui thú ruộng vườn… thể hiện bản chất ích kỉ chỉ lo vun vén cho lợi ích cá nhân . ? Nhận xét cách phê phán và thái độ của ông? - ông nêu những vấn đề nghiêm trọng trước , không bỏ qua một vấn đề , 1 biểu hiện ăn chơi lơ là mất cảnh giác nào . ? Cách trình bay đoạn văn phê phán có gì độc đáo ? ? Bằng cách trình bày độc đáo đã nêu hậu quả như thế nào ? . ? Thử đặt mình vào địa vị của một tì tướng nghe đoạn văn này em có suy nghĩ gì? - Em cảm thấy hổ thẹn - Chủ tướng chỉ nói các ngươi , không chỉ rõ ai nhưng ai nghe cũng phải động lòng mà nghĩ đến trách nhiệm của mình – Câu văn dồn dập nghe như lời mắng xối xả ? Nhưng ngay sau những lời phê phán nghiêm khắc ấy thì tướng bảo thật các tì tướng những gì? ? Hai câu này có ý nghĩa gì? Hs : đọc chú thích 22-23 ? Em hiểu tướng khuyên tì tướng điều gì? ? Tiếp đó tác giả đưa ra kết quả của hành động đúng đắn đó là gì? - Chẳng những thái ấp của ta mãi mãi bền vững mà… ? Nhận xét cấu trúc câu , so với đoạn văn phê phán trên?. *GV: Từ nhạt đến đậm , từ nông đến sâu , gắn mất với còn , vịnh – nhục , chủ – tướng , nước – nhà , chung – riêng ….từng bước tướng làm cho người đọc thấy rõ đúng sai , phải trái . ? Câu kết đoạn văn này có gì lí thú ? - Câu kết lặp lại giống đoạn trên chỉ thêm vào từ “không” Trở thành lời khẳng định vừa đanh thép , vừa xoáy sâu vào tâm trí người nghe như lời kết luận hiển nhiên không thể khác . ? Đọc đoạn kết ? Nêu nội dung của đoạn ? ? Sau khi ra lệnh cho tì tướng học tập binh thư yếu lược , tướng tiếp tục lập luận như thế nào để tì tướng hoàn toàn tâm phục , khẩu phục ? ? Câu kết bài có gì lạ lùng ? Tác dụng của nó trong bài nghị luận ? . ? Nét đặc sắc của bài “Hịch” là gì? sức lôi cuốn mạnh mẽ . ? Theo em tư tưởng cốt lõi của bài hịch là gì? ? Đọc phần ghi nhớ ? . 4, Củng cố : Hãy nêu khái quát cách lập luận của “hịch tướng sĩ” - Hịch tướng sĩ lập luận khích lệ nhiều mặt tập trung vào nhiều hướng : + Khích lệ ý chí lập công lưu danh sử sách : Bằng nêu gương các trung thần + Khích lệ tinh thần bề tội:Bằng nêu gương bản thân + Khích lệ lòng căm thù , ý thức dân tộc : Vạch rõ tội ác của kẻ thù + Khích lệ lòng tự trọng các nhân , trách nhiệm của tướng sĩ : Bằng cách nghiêm hắc phê phán thái độ , hành động sai trái , chỉ ra hành động đúng * Tất cả đều nhằm mục đích khích lệ tinh thần trung quân ái quốc , quyết chiến dấu hi sinh với kẻ thù Gợi ý : yêu nước : Tố cáo tội ác của giặc Bày tỏ tâm trạng trước nạn ngoại xâm đe doạ Phê phán những sai trái , chỉ rõ hành động đúng Kêu gọi quyết tâm giết giặc cứu nước 5, Hướng dẫn về nhà : Học nắm được nội dung , nghệ thuật cuả văn bản Chuẩn bị bài “nước đại việt ta. c,Ân tình của chủ tướng với tì tướng của mình (8’) - Không có mặc- Cho mặc - Không có ăn – Cho cơm - Quan nhỏ – thăng chức - Lương ít – cấp bổng - Đi thuỷ – Cho thuyền - Đi bộ – Cho ngựa - Trận mạc – Cùng sống chết - Nhàn hạ- Cùng vui cười -Chủ tướng quan tâm đến mọi mặt của tì tướng .Ông đáp ứng kịp thời đầy đủ , cùng nhường cơm xẻ áo , chia ngọt xẻ bùi , cùng đồng cam cộng khổ sông pha trận mạc vào sinh ra tử. - Kiểu câu “ Không có …thì ta cho…”lặp đi lặp lại nói lên sự quan tâm yêu thương sâu nặng , cụ thể , kịp thời và bao dung của Trần Quốc Tuấn với tì tướng của mình , thể hiện quan hệ đẳng cấp thần( chủ) – tôi. - Nhằm khích lệ ý thức trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi người đối với đạo vua tôi 3, Phê phán những thái độ và hành động sai trái của tì tướng (12’) - Chủ nhục – không lo : Thái độ thờ ơ vô trách nhiệm - Nước nhục – Không thẹn - Làm tướng phải hầu quân giặc – không tức - Nghe nhạc đĩa yến nguỵ sứ – không căm -Lấy việc chọi gà - đùa vui - Đánh bạc – làm tiêu khiển - Ham săn bắn – Quên việc binh - Lo làm giàu – Quên việc nước - Thích rượu ngon- - Mê tiếng hát … - Phê phán những trò tiêu khiển , những thói ăn chơi hưởng lạc tầm thường , những suy nghĩ cá nhân ích kỉ - Nêu nên những vấn đề nghiêm trọng của nước - Trình bày theo lối đối lập với một loạt câu hỏi nghi vấn mang ý nghĩa khẳng định – Sử dụng một loạt điệp từ “hoặc” ,không thể , điệp cấu trúc câu “ chẳng những … mà còn…” - Hậu quả tai hại là nước mất nhà tan , bị bắt , thái ấp không cìn , bổng lộc bị mất , tổ tông bị giày xéo … chịu nhục ,mang tiếng …> Nhấn mạnh sự tổn thất nặng nề giữa chủ tướng và quân sĩ gắn liền với nhau – Khiến cho tướng sĩ thức tỉnh mài sác ý chí chiến đấu bảo vệ đất nước cũng là bảo vệ quyền lợi của chủ tướng và của chính ccác cá nhân tướng sĩ - Những thái độ hành động đúng nên làm . Nhớ câu : Kiềng canh nóng mà thổi rau nguội Đặt mồi lửa vào dưới đống củi - Chủ tướng khuyên tướng sĩ nêu cao tinh thần cảnh giác , tích cực luyện tập quân sĩ , trao đổi binh thư sẵn sàng chiến đấu, chiến thắng quân xâmlược . - Đoạn văn lặp lại cấu trúc của đoạn trên : Chẳng những ….mà còn… Cùng với điệp ngữ tăng tiến – Trái với cảnh bại trận thê thảm nước mất nhà tan là viễn cảnh đất nước , tổ tông , dòng tộc , gia quyến được thái bình , chung hưởng hạnh phúc 4, lời kêu gọi - Ông tiếp tục đưa ra hai con đường : + Phải đạo thần chủ + Trái đạo : kẻ nghịch thù Để tướng sĩ lựa chọn - Câu kết “ Ta viết bài hịch này để các ngươi biết bụng ta” có giọng tâm tình như lời tâm sự bày tỏ tấm lòng của vị chủ tướng hết lòng vì non sông xã tắ ,, hết lòng yêu thương tì tướng – Câu văn làm cho văn nghị luận mang tính biểu cảm và tăng tính thuyết phục III Tổng kết 1, Nghệ thuật - Bài hịch kết hợp hài hoà giữa yếu tố chính luận với yếu tố văn chương , giữa tư duy lô gích và tư duy hình tượng , giữa lí trí với tình cảm , lập luận chặt chẽ , lời văn gợi cảm khi thống thiết trữ tình , khi mạnh mẽ . - Dẫn chứng chính xác : Phép so sánh , điệp từ , điệp cấu trúc câu , câu hỏi tu từ , ẩn dụ , phép nói quá , phép liệt kê tạo nên giọng văn hùng hồn , dồn dập , lời văn có 2, Nội dung - Tư tưởng cốt lõi của bài hịch là tư tưởng “sát thát” , quyết chiến , quyết thắng *Ghi nhớ/SGK * Luyện tập : Phát biểu cảm nghĩ của em về lòng yêu nước của Trần Quốc tuấn