Giáo án Ngữ văn lớp 10 Đọc thêm: tào tháo uống rượu luận anh hùng

Đọc văn (T78) Ngày:2/4/07 Đọc thêm: tào tháo uống rượu luận anh hùng (Trích hồi 21 - Tam quốc diễn nghĩa) - La Quán Trung - I. Mục tiêu bài học. Giúp H: Hiểu từ quan niệm đối lập về anh hùng đến tính cách đối lập giữa Tào Tháo (gian hùng) và Lưu Bị (anh hùng) qua ngòi bút kể chuyện giàu kịch tính, rất hấp dẫn của tác giả. II. Phương tiện thực hiện. - SGK. -Thiết kế bài giảng. III. Cách thức tiến hành. Tổ chức H học theo nhóm. IV. Tiến trình dạy học. 1. Ktra bài cũ. Tóm tắt "HTCT"? Phân tích tính cách nhân vật TP? 2. Giới thiệu bài mới. Hoạt động của G và H Yêu cầu cần đạt Lưu Bị là một người ntn/ Tâm trạng của ông khi nương nhờ TT ra sao? Thể hiện qua những hành động, việc làm nào? Lời đối thoại giữa LB và TT làm nổi bật tính cách, tâm trạng gì của LB? TT là một con người ntn? Tính cách của ông ra sao? Điểm khác nhau cơ bản nhất giữa hai tính cách của TT và LB là ở chỗ nào? Hãy lập bảng biểu để thấy rõ sự khác nhau về hai tcách đó? Nhận xét NT kể chuyện của tác giả? I. Tiểu dẫn. (SGK). II. Đọc - hiểu. 1. Tâm trạng và tính cách của Lưu Bị khi nương nhờ Tào Tháo. - LB một người có chí lớn muốn giúp nhà Hán dựng lại cơ đồ nhưng thất bại, mất Từ Châu, phải nương nhờ TT. - Sợ TT nghi ngờ, sẽ tìm cách hãm hại, LB bày kế che mắt-> Làm vườn. - Giấu cả hai em -> TT cho người đến mời, LB giật mình, lo lắng, trước câu hỏi giật gân của TT càng khiến cho LB tái mặt. - Trước câu hỏi của TT về anh hùng thiên hạ, LB một mực tỏ ra không biết, dẫn ra hết người này đến người khác để TT nhận xét, đánh giá. LB cố giấu tư tưởng, tình cảm thật của mình. - TT chỉ vào LB và nói: Anh hùng trong thiên hạ bây giờ chỉ có sứ quân và Tháo này thôi! -> Huyền Đức sợ đến mức rụng rời chân tay luống cuống đánh rơi cả chiếc thìa đang cầm trên tay. -> LB lúc này đang cố giấu mình, đang cố tỏ ra mình là người tầm thường, bất tài... => Tính cách của Lb: trầm tĩnh, khôn ngoan, khéo che đậy tâm trạng, tình cảm thật của mình trước kẻ thù, kiên trì nhẫn nại thực hiện chí lớn phò vua giúp nước. Đó là tính cách của một anh hùng lý tưởng của nhân dân Trung Hoa cổ đại, một vị vua tương lai. 2. Tính cách của Tào Tháo. - Một gian hùng (vừa hùng vừa gian). - Một nhà chính trị, nhà quân sự tài ba lỗi lạc, thông minh cơ trí, dũng cảm hơn đời, nhà thơ, nhà văn hóa xuất sắc. - Một tên trùm quân phiệt đa nghi, nham hiểm, tàn bạo với triết lý sống ích kỷ, cá nhân: Thà ta phụ người chớ để người phụ ta! - TT cho anh em LB ở nhờ, đỗi đãi như khách để tìm cách dò xét, dụ hàng, thu phục về dưới trướng của mình. - Qua câu chuyện luận anh hùng thiên hạ, thấy TT quả là người có cái nhìn sắc sảo, thông minh về thời thế và con người, rất tự tin ở taifd trí của mình. - TT chơi ngửa bài với LB có hai dụng ý: + Thử nắn gân, dò xét tâm trạng thật của LB để liệu cách cư xử. + Thể hiện bản lĩnh và sự đại lượng, bao dung biết người hiền của mình. 3. Điểm khác nhau giữa LB và TT TT (gian hùng) LB (anh hùng) -Đang có quyền thế, có quân, có đất, lợi dụng vua Hán để khống chế chư hầu -Tự tin, đầy bản lĩnh, thông minh sắc sảo, hiểu mình, hiểu người. - Chủ quan, đắc chí, coi thường người khác. -Bị LB lừa, qua mặt một cách khôn ngoan, nhẹ nhàng. -Đang thua, mất đất, mất quân, phải sống nhờ kẻ thù nơi hang hùm nọc rắn vô cùng nguy hiểm (Huyền Đức từng nhận mật chiếu của vua Hán quyết diệt TT để lập lại cơ đồ nahf Hán) -Lo lắng, sợ hãi, cố che giấu ý nghĩ, tình cảm thật của mình. -Khôn ngoan, linh hoạt che giấu được hành động sơ suất của mình. => Theo quan niẹm của TT, LB cũng rất xứng đáng là một con rồng đang náu mình trong mây, đang tìm cách rời đồng khô để vào bể lớn. Còn TT thì đúng là con rồng đang bay cao trên bầu trời và còn muốn bay cao hơn nữa. 4. Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn. - Như một trò chơi trí tuệ mà ẩn chứa đầy hiểm nguy không lường hết được. Một kẻ cố tìm, quyết tìm và không tìm được; một người cố trốn và trốn thoát. - Tạo hoàn cảnh, tình huống rất khéo, rất tự nhiên: mơ chín, uống rượu, bàn luận về các anh hùng thiên hạ. - Một người hỏi, một người cứ trả lời.... *) Củng cố dặn dò. - Nắm được tính cách của các nhân vật (TT và LB). - So sánh được hai tính cách của hai nhân vật. - Soạn bài mới: Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ. *)Hướng dẫn học bài mới: - Nắm tác giả, dịch giả. - Tâm trạng của người chinh phụ hiện lên ntn? - Tcas giả sử dụng biện pháp NT gì để khắc họa tâm trạng đó?