Giáo án Ngữ văn lớp 8 Tuần 12 Bài 12 Tiết 45 Ôn dịch,thuốc lá

Bài 12, tiết CT:45 Tuần 12 Văn bản: ÔN DỊCH,THUỐC LÁ I.Mục tiêu 1.Kiến thức: - HS biết:Mối nguy hại ghê gớm , toàn diện của tệä nghiện thuốc lá đối với sức khỏe con người và đạo đức xã hội. - HS hiểu:Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt, lập luận và thuyết minh trong văn học. 2.Kỹ năng: - HS thực hiện được:Đọc- hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết. - Hs thực hiện thành thạo:Tích hợp với phần tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội. 3.Thái độ: - Thói quen-tính cách: Giáo dục ý thức cộng đồng , ý thức tuyên truyền không hút thuốc lá , hạn chế thuốc lá và bỏ thuốc lá đối với người đã nghiện thuốc . - Giáo dục bảo vệ môi trường, sức khỏe cho học sinh. II. Nội dung học tập:Tác hại của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khỏe con người. III.Chuẩn bị: 1. GV: Tranh minh họa khói thuốc lá, bảng phụ 2. HS: Đọc trước văn bản,trả lời câu hỏi ở sách giáo khoa. IV.Tổ chức các hoạt động học tập: 1.Ổn định tổ chức và kiểm diện: 2.Kiểm tra miệng: Hãy nêu lên tác hại của bao bì ni lông? Chúng ta phải làm gì để hạn chế việc sử dụng bao bì ni lông? . Hút thuốc lá có hại như thế nào? O.Học sinh trả lời-Giáo viên nhận xét bổ sung và cho điểm. 3.Tiến trình bài học: Giáo viên giới thiệu bài: Dân gian ta có câu : Một điếu thuốc lào nâng cao sĩ diện! Lễ vật đám cưới nhất định không được thiếu thuốc lá. Gặp nhau bạn bè tay bắt mặt mừng, mời nhau một điếu thuốc lá. Nam Cao trong truyện Lão Hạc, cũng từng viết rất hay về cái thú hút thuốc lào, cái tê mê say lơ mơ sau một điếu thuốc lào: Chẳng kiếp gì sung sướng thật, nhưng có cái này là sung sướng…. Oâng con mình ăn khoai, uống nước chè, rồi hút thuốc lào… Thế là sướng… Thế nhưng về phương diện sức khỏe của cá nhân, cộng đồng và về nhiều phương diện khác thì hút thuốc lá, thuốc lào lại hết sức có hại, hết sức nguy hiểm và phản khoa học. Đọc bài “ Ôn dịch, thuốc lá” , những người mới tập hút cũng như những con nghiện nặng chắc cũng phải rùng mình kinh sợ và quyết tâm cai, bỏ cái thứ ôn dịch ghê khiếp đó đi. Hoạt động của thầy và trò Nội dung bài học Hoạt động1:( 10p)Đọc hiểu chú thích GV:Hướng dẫn cách đọc cho học sinh. O.Đọc rõ ràng,mạch lạc,chú ý những dòng chữ in nghiêng. GV:Đọc mẫu một đoạn-gọi học sinh đọc tiếp theo. -GV:Nhận xét cách đọc của học sinh Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu chú thích *Giáo viên nói thêm vài nét về tác giả Nguyễn Khắc Viện. -Chú ý 10 chú thích ở sách giáo khoa. Xác định thể loại của văn bản. Học sinh:Thuộc kiểu thể loại văn bản nhật dụng,thuyết minh một vấn đề khoa học-xã hội. Căn cứ vào bài học em hãy phân chia bố cục văn bản? O.HS:Chia làm ba phần. +Phần1:Từ đầu ……AIDS -Thuốc lá trở thành ôn dịch. +Phần2:Ngày trước……phạm pháp:Tác hại của thuốc lá. +Phần3:Còn lại:Kêu gọi thế giới đứng lên chống lại nạn hút thuốc lá. GV chuyển ý: Hoạt động2( 25p):Phân tích văn bản Gọi học sinh đọc lại đoạn đầu. Tác giả so sánh ôn dịch thuốc lá với những đại dịch nào? So sánh như thế có tác dụng gì? O.HS:So sánh ôn dịch thuốc lá với những đại dịch(dịch hạch,thổ tả,AIDS) Tác dụng gây sự chú ý khiến mọi người ngạc nhiên để dễ thuận lợi đi tiếp phần còn lại. Tác giả căn cứ vào đâu mà coi thuốc lá là loại ôn dịch? -HS:Trả lời GV:Định hướng:Tác giả căn cứ vào “Hơn năm vạn công trình nghiên cứu để kết luận. GV mở rộng:Kết luận như thế là hoàn toàn thuyết phục bởi đây không phải là ý kiến cá nhân mà là của nhiều nhà Bác học nghiên cứu lâu dài từ mấy chục năm. *GV chuyển ý-Giúp học sinh khai thác khía cạnh nghệ thuật nhan đề của văn bản Tại sao nhan đề lại viết là ôn dịch thuốc lá?Dấu phẩy đặt ở đây có tác dụng gì? O.GV gọi hs khá giỏi GV định hướng:Nhan đề dấu phẩy đặt ở giữa là một cách nhấn mạnh và mở rộng nghĩa,ở đây tác giả không chỉ muốn nói thuốc lá,hút thuốc lá là ôn dịch nguy hiểm và khó trừ mà còn tỏ thái độ lên án,nguyền rủa. GV chốt lại ý: Có thể sửa lại nhan đề là ôn dịch thuốc lá hoặc thuốc lá là một loại ôn dịch được không? HS:Không. GV vì sao? O.Vì không nhấn mạnh tính chất nguy hại của nó. GV chuyển sang đoạn2 Gọi học sinh chú ý đoạn2: Khi nói về sự nguy hại của thuốc lá tác giả đã dẫn lời của ai? HS:Dẫn lời của danh tướng Việt Nam Trần Hưng Đạo. Qua câu nói của Trần Hưng Đạo em hiểu tác giả có dụng ý gì không? HS:Nhấn mạnh tính chất nguy hiểm và đáng sợ của thuốc lá.Thuốc lá tấn công người như giặc,cách hại của thuốc lá với cách gặm nhấm như tằm ăn dâu có điều gì độc đáo? GV:Cho học sinh thảo luận 2 phút GV gọi các nhóm trả lời GV định hướng:Giặc ở đây rất đáng sợ vì chúng không đánh như vũ bão mà chúng gặm nhấm như tằm ăn dâu. -Cái độc đáo trong cách so sánh:Vì kẻ thù lặng lẽ,âm thầm đánh lén là kẻ thù đáng sợ nhất trong chiến tranh. Tác giả đã chỉ rõ tác hại của khói thuốc lá.Vậy khói thuốc lá đã đem lại những nguy hiểm gì cho cơ thể người hút?Và người hít phải khói thuốc lá? O.HS đọc rút ra những chi tiết chính trong sách giáo khoa-GV treo hình ảnh minh họa từ khói thuốc lá. Tác giả nêu tác hại cụ thể của khói thuốc lá chủ yếu căn cứ vào đâu? O.Vào những kết luận của nhà khoa học. -Căn cứ vào tình trạng cụ thể của các bệnh viện điều trị bệnh nhân. Tác giả nêu lên bệnh gì để thuyết phục mọi người. HS:Bệnh viêm phế quản Theo em bệnh viêm phế quản là bệnh nhẹ hay nặng? HS:nhẹ Vì sao tác giả lại lấy một loại bệnh nhẹ nhất để thuyết phục mọi người? HS:Để cho mọi người thấy được thuốc lá đã gây ra bệnh viêm phế quản đây là loại bệnh thông thường mà nó còn chi phí nhiều loại thuốc men điều trị,làm giảm sức khỏe và ngày công lao động. .Để thấy rõ tính chất nguy hại của nó tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì? O.Nghệ thuật đặc sắc trong phương pháp thuyết minh như liệt kê,phân tích,nêu ví dụ,dùng số liệu…. GV chốt ý 1 của đoạn 2:Thuốc lá là kẻ thù ngọt ngào và nham hiểm của sức khỏe con người,nhất là đối với mỗi cá nhân người hút. *GV:Gọi hs chú ý đoạn “Có người bảo……phạm pháp Tác giả đã đặt ra giả định có và bảo: “Tôi hút,tôi bị bệnh mặc tôi !”. Đây là tiếng nói khá phổ biến của con nghiện.Em hiểu câu nói ấy có ý nghĩa gì? -Giáo viên giáo dục hs bảo vệ môi trường O.Đây có thể xem là một câu nói đùa nhưng sự thật chứng tỏ sự vô trách nhiệm trước gia đình,những người thân trước cộng đồng của họ. Tác giả phản bác lại ý kiến đó bằng những lập luận và dẫn chứng như thế nào? O.Học sinh làm chi tiết ở sách giáo khoa. Tác giả phê phán việc hút thuốc lá ở Việt Nam trên những phương diện nào? HS:+Người lớn hút thuốc đầu độc con em. +Tỉ lệ thanh niên,thiếu niên hút thuốc khá cao.Không có tiền lại muốn sài sang dẫn đến trộm cắp. +Hút thuốc lá là biểu tượng của sự sành điệu. GV:Qua chi tiết này,giáo viên liên hệ giáo dục học sinh,nghiêm cấm việc hút thuốc lá trong trường học. -GV chuyển ý:Thuốc lá đã làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người,cộng đồng làm gì để chống hút thuốc lá chúng ta chuyển sang đoạn 3. Học sinh chú ý đoạn3 Trước khi kêu gọi chống hút thuốc lá ở Việt Nam,tác giả đã nêu ra phong trào chống hút thuốc lá ở những nước nào? O.Học sinh đọc chi tiết sách giáo khoa. Theo em điều đó có ý nghĩa gì? O.Tác giả muốn chỉ rõ chúng ta không thể đứng ngoài cuộc trong khi ta còn trong tình trạng nhiều bệnh tật.Vì vậy ta cần phải chống ôn dịch thuốc lá. .Câu cảm thán:Nghĩ đến mà kinh! Đặt ở cuối bài thay cho kết luận nó gợi cho em những suy nghĩ gì? O.GV gọi hs khá giỏi. GV định hướng:Thể hiện một tấm lòng tha thiết và mong mỏi giữ gìn sức khỏe cho con người và môi trường Việt Nam bằng việt chống nạn hút thuốc lá. -GV liên hệ giáo dục học sinh bằng cách tuyên truyền khuyên người thân hạn chế rồi bỏ thuốc lá,bản thân không đua đòi không tập hút thuốc lá,không coi việc hút thuốc lá là biểu hiện sành điệu,quí phái. *GV thông tin thêm cho học sinh nắm rõ về qui định cấm hút thuốc lá của thủ tướng chính phủ có hiệu lực ngày 1/1/2010 ở những nơi công cộng. GV chuyển ý sang phần tổng kết. .Qua phần phân tích em hãy nêu những tác hại của thuốc lá mà bác sĩ Nguyễn Khắc Viện đã nêu trong văn bản Ôn dịch thuốc lá? -Học sinh nêu ghi nhớ. .Em có nhận xét gì về nghệ thuật thuyết minh của tác giả? O.Học sinh nhận xét. GV chốt lại kiến thức nội dung và nghệ thuật. I.Đọc-hiểu chú thích 1.Đọc 2.Chú thích: a. Tác giả- tác phẩm:sgk b. Từ khó: Sgk c. Thể loại: Văn bản nhật dụng : thuyết minh một vấn đề khoa học – xã hội 3.Bố cục -Chia làm ba phần II.Phân tích văn bản: 1.Tính chất nguy hại của ôn dịch thuốc lá: -Ôn dịch thuốc lá đang đe dọa sức khỏe và tính mạng loài người còn nặng hơn cả AIDS. 2.Tác hại của thuốc lá a.Đối với cá nhân: -Làm tê liệt các lông rung của những tế bào niêm mạc ở vòm họng,phế quản,gây ra bẹnh viêm phổi -Gây bệnh ung thư vòm họng và phổi. -Gây bệnh tim mạch. b.Đối với cộng đồng: -Vợ con,người làm việc cùng phòng sẽ bị nhiễm độc. -Phụ nữ mang thai->thai bị nhiễm độc. -Nêu gương xấu cho con cháu. -Đối với thanh thiếu niên hút thuốc lá sẽ đưa họ vào con đường phạm pháp. 3.Lời kêu gọi chống hút thuốc lá. =>Mọi người phải đứng lên chống lại,ngăn ngừa nạn ôn dịch này. III. Tổng kết: *Ghi nhớ:Tr/122 4.Tổng kết . .Nêu những tác hại của thuốc lá đối với người trực tiếp hút và người gián tiếp hít phải khói thuốc lá? O. +Đối với cá nhân: -Làm tê liệt các lông rung của những tế bào niêm mạc ở vòm họng,phế quản,gây ra bêïnh viêm phổi -Gây bệnh ung thư vòm họng và phổi. -Gây bệnh tim mạch. +Đối với cộng đồng: -Vợ con,người làm việc cùng phòng sẽ bị nhiễm độc. -Phụ nữ mang thai->thai bị nhiễm độc. .Qua bài học này em phải làm gì để hưởng ứng lời kêu gọi của tác giả? O. Mọi người phải đứng lên chống lại,ngăn ngừa nạn ôn dịch này…….. 5.Hướng dẫn học tập : -Học thuộc nội dung bài, ghi nhớ tr/122 -Làm bài tập1,2 ở sách giáo khoa/122 -Soạn bài câu ghép. -Xem mục I.Về quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu. V. Phụ lục: VI. Rút kinh nghiệm: -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------