Giáo án Công nghệ Lớp 7 - Bài 1-3 - Lê Thị Chung

Ngày soạn: 13/8/2012 Ngày giảng: A1: A2: A3: A4: A5: Tiết 1 Phần I: TRỒNG TRỌT. Chương I: ĐẠI CƯƠNG VỀ KĨ THUẬT TRỒNG TRỌT Bài 1 + 2: VAI TRÒ – NHIỆM VỤ CỦA TRỒNG TRỌT KHÁI NIỆM VỀ ĐẤT TRỒNG – THÀNH PHẦN CỦA ĐẤT TRỒNG I. Mục tiêu: Sau bài này HS phải: 1. Kiến thức: - Hiểu được vai trò, các nhiệm vụ của trồng trọt và chỉ ra được các biện pháp thực hiện để hoàn thành nhiệm vụ của trồng trọt. - Nêu được khái niệm, thành phần và vai trò của đất trồng. 2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng phân tích tranh ảnh, sơ đồ. 3. Thái độ: Có thái độ yêu thích môn học. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: 1. Giáo viên: Hình 1, 2 SGK phóng to, sơ đồ 1 SGK/7. 2. Học sinh: Nghiên cứu kĩ nội dung của bài học. III. Tiến trình dạy học: 1. Tổ chức lớp: Kiểm tra sĩ số lớp A1: A2: A3: A4: A5: 2. Hoạt động dạy và học Giới thiệu bài: trồng trọt có vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của chúng ta. Vậy nhiệm vụ của nó là gi? Đất trồng là gì? Có thành phần và vai trò ra sao? Nội dung ghi bảng Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò của trồng trọt trong nền kinh tế quốc dân I. Vai trò của trồng trọt - Cung cấp lương thực, thực phẩm cho con người. - Cung cấp thức ăn cho vật nuôi. - Cung cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp. - Cung cấp nông sản cho xuất khẩu. -GV: giới thiệu hình 1 SGK, yêu cầu HS quan sát và cho biết: 1. Trồng trọt có những vai trò gì? 2. Kể tên vài loại cây lương thực, thực phẩm mà em biết? - HS quan sát, trả lời: Cung cấp lương thực, thực phẩm. Cung cấp thức ăn cho vật nuôi. Cung cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp. Cung cấp nông sản . - Cây lương thực: Lúa, sắn, bắp, đậu. -Cây thực phẩm: Rau, củ, quả. Hoạt động 2: nhiệm vụ của trồng trọt II. Nhiệm vụ của trồng trọt: - Đảm bảo lương thực, thực phẩm cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. -GV: Yêu cầu HS đọc SGK, cho biết: 1.Sản xuất ra nhiều ngô, khoai, sắn là nhiệm vụ của lĩnh vực sản xuất nào? 2. Trồng cây rau, củ, quả là nhiệm vụ của ngành sản xuất nào? -GV: Yêu cầu HS thảo luận nhóm 2 phút làm bài tập phần II, xác định nhiệm vụ của trồng trọt. - GV: chốt lại. -GV: Nhiệm vụ chính của ngành trồng trọt là gì? - HS: Đọc SGK, trả lời: 1. Ngành trồng trọt. 2. Ngành trồng trọt. -HS: thảo luận nhóm, làm bài tập: 1,2,4,6 là những nhiệm vụ của trồng trọt. à Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung -HS: Đảm bảo lương thực, thực phẩm cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Hoạt động 3: Tìm hiểu những biện pháp cần sử dụng để thực hiện nhiệm vụ của trồng trọt. III. Để thực hiện nhiệm vụ của trồng trọt, cần sử dụng những biện pháp gì? * Sản lượng cây trồng/năm = NS cây trồng /vụ/năm x Số vụ/năm x Diện tích đất trồng trọt. * Biện pháp: - Khai hoang, lấn biển. - Tăng vụ - Áp dụng biện pháp kĩ thuật tiên tiến. -GV: đưa ra công thức tính sản cây trồng trong năm à Yêu cầu HS thảo luận nhóm cho biết: 1. Sản lượng cây trồng trong 1 năm phụ thuộc vào những yếu tố nào? 2. Làm thế nào để tăng sản lượng cây trồng? 3.Yêu cầu HS làm bài tập phần III. - HS thảo luận nhóm, trả lời: 1.Sản lượng cây trồng phụ thuộc vào: Năng suất cây trồng, Số vụ gieo trồng và diện tích đất trồng trọt. 2.Tăng năng suất, tăng số vụ và tăng diện tích đất trồng. Khai hoang, lấn biển. 3. Tăng vụ trên đơn vị diện tích đất. Ap dụng đúng biện pháp kĩ thuật. Hoạt động 4: Tìm hiểu về khái niệm và vai trò của đất trồng IV. Khái niệm về đất trồng. 1. Đất trồng là gì? - Đất trồng là lớp bề mặt tơi xốp của vỏ trái đất, trên đó thực vật có khả năng sinh sống và sản xuất ra sản phẩm. 2. Vai trò của đất trồng. - Đất cung cấp oxi, các chất dinh dưỡng, nước cho cây trồng. - Giúp cây trồng đứng vững. - GV Yêu cầu HS đọc SGK,thảo luận nhóm 2 phút cho biết: 1.Đất trồng là gì? 2. Đất trồng có từ đâu? 3. Điểm khác biệt giữa đá và đất trồng? -GV: chốt lại kiến thức. - Yêu cầu HS quan sát hình 2 SGK/7, cho biết: 1. Ngoài đất ra cây trồng có thể sống trong môi trường nào? 2. Trồng cây trong môi trường nước và trong môi trường đất có điểm gì giống và khác nhau? 3. Trong nước có những thành phần gì mà cây trồng có thể sống được? 4. Đất có vai trò như thế nào đối với cây trồng? - HS: thảo luận nhóm. 1.Là lớp bề mặt tơi xốp của vỏ trái đất trên đó thực vật có khả năng sinh sống và SX ra sản phẩm. 2.Là sản phẩm biến đổi của đá dưới tác dụng của các yếu tố khí hậu, sinh vật, con người. 3.Khác với đá đất trồng có độ phì nhiêu. à Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung - HS trả lời: 1. Cây trồng có thể sống trong môi trường nước. 2. Giống: Cây đều có thể sống, sinh trưởng và phát triển được. 3. Khác: Trồng cây trong môi trường nước phải có thêm giá đỡ. Trong nước có oxi, các chất dinh dưỡng, nước. 4.Đất cung cấp oxi, các chất dinh dưỡng, nước cho cây trồng và giúp cây trồng đứng vững. Hoạt động 5: Tìm hiểu những thành phần của đất trồng. V. Thành phần của đất trồng Chất hữu cơ Chất vô cơ Phần rắn Phần khí Đất trồng Phần lỏng - GV: treo sơ đồ 1, Yêu cầu HS quan sát cho biết: Đất trồng có mấy thành phần? Đó là những thành phần nào? - Yêu cầu HS thảo luận nhóm 4 phút cho biết: 1. Phần khí có ở đâu? Gồm những chất khí nào? 2. Tỷ lệ về khí CO2 và O2 trong đất so với không khí như thế nào? 3. Vai trò của phần khí đối với cây trồng? 4. Phần rắn gồm những thành phần nào? 5. Chất vô cơ gồm những chất nào? Vai trò đối với cây trồng? 6. Chất hữu cơ gồm những gì? Vai trò đối với cây trồng? 7. Mùn là gì? 8. Phần lỏng là gì? Phần lỏng có vai trò như thế nào đối với đất? Đối với cây trồng? - GV: chốt lại kiến thức. -GV: Yêu cầu HS làm bài tập phần II. - HS trả lời: Đất trồng gồm 3 thành phần: Phần rắn, phần lỏng, phần khí. - HS thảo luận nhóm: 1. Phần khí có trong các khe hở của đất. Gồm oxi, nito, cacbonic 2. Tỷ lệ CO2 trong đất nhiều và O2 ít hơn trong khí quyển. 3. Phần khí có vai trò cung cấp oxi cho cây trồng. 4. Phần rắn gồn chất vô cơ và chất hữu cơ. 5.Chất vô cơ gồm: Nitơ, phot pho, kali Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng. 6. Chất hữu cơ: sinh vật sống trong đất, xác động thực vật, vi sinh vật đã chết. Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng. 7. Mùn là những sản phẩm phân huỷ của xác động thực vật dưới sự tác dụng của vi sinh vật. 8. Phần lỏng là nước ở trong đất. Có tác dụng hoà tan các chất dinh dưỡng có trong đất và cung cấp nước cho cây trồng. -HS: Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung -HS: Làm bài tập. 3. Củng cố: - GV: yêu cầu HS nhắc lại các kiến thức đã học trong tiết hôm nay. - HS: Đọc ghi nhớ SGK. 4. Dặn dò: - Về nhà học sinh chuẩn bị bài mới. - Học bài cũ. Ngày soạn: 20/8/2012 Ngày giảng: A1: A2: A3: A4: A5: Tiết 2 BÀI 3:MỘT SỐ TÍNH CHẤT CHÍNH CỦA ĐẤT TRỒNG I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: Phân biệt được đất chua, đất kiềm, đất trung tính bằng trị số pH. 2. Kĩ năng: Nêu được đặc điểm của đất có khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng, nêu được những dấu hiệu cơ bản của khái niệm độ phì nhiêu của đất và vai trò của độ phì nhiêu trong trồng trọt. 3. Thái độ: Hình thành ý thức giữ gìn độ phì nhiêu của đất và biết cách cải tạo đất. II. Chuẩn bị đồ dùng dạy học: - GV: Đất sét, đất thịt, đất cát nghiền nhỏ, 3 cốc thuỷ tinh đựng nước, axit HCl loãng, NaOH, giấy quỳ tím, thang pH. - HS : Đất sét, đất thịt, đất cát nghiền nhỏ, 3 cốc thuỷ tinh đựng nước III. Hoạt động dạy và học: 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số lớp (1’) A1: A2: A3: A4: A5: 2. Kiểm tra bài cũ: (4’) Câu hỏi 1: Đất trồng có tầm quan trọng như thế nào đối với cây trồng? Câu hỏi 2: Đất trồng gồm những thành phần nào, vai trò của từng thành phần đó đối với cây trồng? 3. Bài mới. Nội dung Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Tìm hiểu thành phần cơ giới của đất. (10’) Mục tiêu: Nhận biết được các thành phần cơ giới có trong đất trồng I. Thành phần cơ giới của đất là gì? - Tỉ lệ % các hạt cát, li mong, sét trong đất tạo nên thành phần cơ giới của đất. - Tuỳ theo tỉ lệ từng loại hạt trong đất mà chia đất thành đất cát, thịt, sét. ? Em hãy cho biết đất trồng được tạo nên bởi những thành phần nào? - GV thông tin : Trong phần rắn của đất gồm rất nhiều những hạt có kích thước khác nhau, đó là: Hạt cát, li mong, hạt sét. - Yêu cầu HS tìm hiểu trong SGK về kích thước của hạt cát, sét, li mong. ? Dựa vào em hãy cho biết chúng khác nhau như thế nào? GV nhận xét, kết luận: Dựa vào thành phần của các hạt có trong đất mà người ta chia đất trồng thành: Đất sét, đất thịt, đất cát + Đất sét: 25% sét, 30% limon, 45 % cát. + Đất thịt: 45% cát, 40% limon, 15% sét. + Đất cát: 85% cát, 10% limon, 5% sét. ? Thành phần cơ giới của đất khác với thành phần của đất như thế nào? ? Đất cát, thịt, sét có đặc điểm gì? - GV nhận xét, kết luận cho HS ghi chép. - HS trả lời: Phần nước, khí và phần rắn. - HS lắng nghe, tiếp thu. - HS đọc SGK và tìm hiểu. - HS: Kích thước các hạt là khác nhau. - HS lắng nghe, tiếp thu, ghi chép ý chính. - HS: Thành phần cơ giới là tỉ lệ các hạt cát, li mong, sét có trong đất. - Trong thành phần mỗi loại chứa nhiều thành phần đó (cát, limon, sét). Hoạt động 2: Tìm hiểu độ chua, kiềm của đất.(8’) Mục tiêu: Xác định được độ pH nào là đất chua , đất kiềm, đất trung tính. II. Thế nào là độ chua, kiềm của đất. - Độ chua, kiềm của đất được đo bằng độ pH. + Đất có pH < 6,5 là chua. + Đất có 6,5 ≤ pH ≤ 7,5 là đất trung tính. + Đất có pH > 7,5 là đất kiềm. GV thông báo: Người ta dùng trị số pH để đánh giá độ chua, kiềm của đất. Để đo độ chua, kiềm của đất người ta lấy dung dịch đất để đo độ pH, từ đó xác định độ chua của đất. - GV giới thiệu giấy quỳ sau đó trình bày cách đo độ pH của đất và xác định độ pH của đất. (Yêu cầu HS theo dõi SGK để xác định đất chua, kiềm, trung tính. - HS lắng nghe, tiếp thu - HS quan sát, tiếp thu, nhận xét. Hoạt động 3: Tìm hiểu khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng của đất.(10’) Mục tiêu: HS phát hiện được đặc điểm của loại đất có khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng *Đồ dùng : Cốc, nước, 3 loại đất II. Khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng của đất. - GV làm thí nghiệm để tìm hiểu khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng của từng - HS quan sát, lắng nghe, tiếp thu. + Đất sét giữ nước, chất dinh dưỡng tốt nhất. + Đất thịt giữ nước và chất dinh dưỡng trung bình. + Đất cát giữ nước và chất dinh dưỡng kém. loại đất. ( 3 cốc đựng 3 loại đất, đổ vào 3 cốc nước với lượng nước bằng nhau) cho HS quan sát. ? Em thấy cốc nào nước chảy xuống trước nhất, cốc nào nước chảy xuống cuối cùng? ? Vậy em có nhận xét gì về khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng của từng loại đất. - GV nhận xét, kết luận. -HS: Đất cát cho nước chảy xuống trước, cốc đựng đất sét nước chảy xuống cuối cùng. - HS trả lời cá nhân vào bảng trong SGK. - HS lắng nghe, tiếp thu, ghi chép ý chính. HĐ 4: Tìm hiểu độ phì nhiêu của đất.(8’) Mục tiêu: HS kể được các biện pháp làm tăng độ phì nhiêu của đất trồng IV. Độ phì nhiêu của đất. - Độ phì nhiêu của đất là khả năng của đất cung cấp đầy đủ nước, oxi, chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng. - GV gọi 1 HS đọc nội dung SGK. ? Đất phì nhiêu phải có đủ đặc điểm quan trọng nào? ? Làm thế nào để đảm bảo đất luôn được phì nhiêu. - 1 HS đọc các em khác theo dõi SGK. - HS: đất phì nhiêu là đất có đủ khả năng cung cấp nước, oxi và chất dinh dưỡng cho cây. - HS: Phải thực hiện các biện pháp làm tơi xốp đất, bón phân cho đất 4. Củng cố - luyện tập: ( 3’) GV gọi 1 HS đọc ghi nhớ, các em khác theo dõi SGK. + Thế nào là đất chua, đất kiềm và đất trung tính. + Vì sao đất giữ được nước và chất dinh dưỡng. + Độ phì nhiêu của đất là gì 5. Hướng dẫn về nhà: (2’) Tìm hiểu các biện pháp sử dụng, cải tạo và bảo vệ đất ở địa phương em. 6. Rút kinh nghiệm: