Giáo án Công nghệ Lớp 7 - Bài 56: Bảo vệ môi trường và nguồn lợi thuỷ sản - Nguyễn Quốc Việt

Tuần 21 Ngày soạn 08/1/2009 Tiết 30 Ngày dạy 13/1/2009 Bài 56 BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ NGUỒN LỢI THUỶ SẢN @&? I.Mục tiêu bài học Qua bài này, học sinh phải: Hiểu được ý nghĩa của bảo vệ môi trường thuỷ sản Biết được một số biện pháp bảo vệ môi trường thuỷ sản Biết cách bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản Vận dụng kiến thức được học vào thực tiễn sản xuất ở gia đình và địa phương. II.Chuẩn bị 1.Giáo viên Nội dung bài học và kiến thức bổ sung có liên quan đến bài học Sơ đồ hoá một số nội dung bài học 2.Học sinh Học thuộc bài 55 Tôm, cá Thu hoạch Bảo quản Chế biến Nghiên cứu trước bài 56, sưu tầm các tranh và các bài viết nói về nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước, cách xử lý ô nhiễm môi trường nước. III.Các hoạt động dạy - học Ổn định lớp (1’) Kiểm tra bài cũ (4’) Hoàn thành sơ đồ sau: Trình bày mục đích của bảo quản và chế biến sản phẩm thuỷ sản? Giới thiệu bài mới (3’) Muốn có nhiều sản phẩm thuỷ sản chất lượng cao và phát triển nghề nuôi thuỷ sản bền vững lâu dài, mọi người phải ra sức bảo vệ môi trường và nguồn lợi thuỷ sản. Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu rõ vấn đề này. Các hoạt động dạy - học TG NỘI DUNG KIẾN THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH 5’ 3’ I.Nguyên nhân và ý nghĩa 1.Nguyên nhân -Nước thải sinh hoạt -Nước thải công nghiệp và nông nghiệp 2.Ý nghĩa -Cung cấp sản phẩm sạch phục vụ đời sống con người -Phát triển bền vững ngành nuôi thuỷ sản HĐ1. Tìm hiểu về nguyên nhân làm môi trường nước bị ô nhiễm và ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường thuỷ sản Treo sơ đồ sau: Em hãy trình bày các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước? Giới thiệu thêm môi trường nước còn bị ô nhiễm do rác thải của con người, do du lịch, giao thông, chiến tranh Tóm lại, nước ô nhiễm do đâu? Theo em, tác hại của việc gây ô nhiễm môi trường nước là gì? Tại sao cần phải ngăn chặn ô nhiễm môi trường nước? Ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường thuỷ sản là gì? Các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước là: +Do sinh hoạt của con người (nhà ở) +Do các hoạt động nông nghiệp: phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, do sản phẩm chăn nuôi: nước thải, phân bón, thuốc kháng sinh +Do các hoạt động công nghiệp: các ngành này sử dụng rất lớn nguồn nước, thải các chất thải ra sông, suối chưa xử lý. Do sinh hoạt của con người và do nước thải công nghiệp, nông nghiệp. Gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của thuỷ sản, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát dục của thuỷ sản, thậm chí làm cho thuỷ sản bị chết. Để tôm cá sống khoẻ mạnh, sinh trưởng và phát dục bình thường Giữ vững nguồn lợi thuỷ sản cho con người. Giúp con người có được những sản phẩm tươi sạch, đảm bảo sức khoẻ con người. Cung cấp sản phẩm sạch phục vụ đời sống con người Phát triển bền vững ngành nuôi thuỷ sản 10’ II.Biện pháp bảo vệ môi trường thuỷ sản Sơ đồ HĐ2. Tìm hiểu về một số biện pháp bảo vệ môi trường thuỷ sản Quản lí nguồn nước Bảo vệ môi trường Xử lý nguồn nước Treo sơ đồ sau: Câu hỏi thảo luận Dựa vào nội dung SGK, kiến thức đã biết, hoàn thành sơ đồ trên? Hướng dẫn HS hoàn thành sơ đồ trên Biện pháp lắng lọc nước có ưu nhược điểm gì? Biện pháp khắc phục? Nếu thấy cá nổi đầu vào buổi sớm thì do những nguyên nhân nào gây ra? Phải xử lí ao nuôi như thế nào? Tại sao bón phân chuồng xuống ao lại ủ cho hoai mục? Tại sao lại phải ngăn cấm huỷ hoại các sinh cảnh đặc trưng của tôm, cá? Treo bảng quy định nồng độ chất độc tối đa có trong nước Tại sao lại qui định nồng độ tối đa của các chất độc hại Treo lại nội dung sơ đồ Thảo luận 2bàn/nhóm trong 4’ Giảm bớt tạp chất, chất bẩn trong nước. Hạn chế là không tiêu diệt được các vi khuẩn và các chất độc có trong nước. Do đó cần kết hợp với việc dùng hoá chất như khí clo, vôi clorua, formol để tiêu diệt vi khuẩn và giảm bớt chất độc. Do thiếu ô xi, nước bị ô nhiễm Vớt thức ăn thô xanh lên, ngừng cho ăn, tăng cường sục khí; tháo bớt nước cũ, thêm nước sạch; nếu bị ô nhiễm nặng phải đánh bắt hết tôm cá trong ao và xử lí nguồn nước. Nhằm tiêu diệt trứng giun sán, giảm bớt mùi hôi thối và vi sinh vật có hại, phân ủ hoai phân huỷ nhanh Nhằm đảm bảo cho tôm cá có nơi sinh sống và nơi đẻ cố định, đảm bảo cho tôm cá sinh trưởng và sinh sản tốt. Đọc bảng Để hạn chế gây độc cho tôm cá và con người. HS vẽ vào tập 3’ 5’ 6’ III.Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản 1.Hiện trạng nguồn lợi thuỷ sản trong nước -Các loài thuỷ sản nước ngọt quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng như cá lăng, cá chiên, cá hô, cá tra dầu. -Năng suất khai thác của nhiều loài cá bị giảm sút nghiêm trọng. -Các bãi đẻ và số lượng cá bột giảm sút đáng kể trên hệ thống sông Hồng, sông Cửu Long và năng suất khai thác một số loài cá kinh tế những năm gần đây giảm so với trước. 2.Nguyên nhân ảnh hưởng đến môi trường thuỷ sản Sơ đồ 17.SGK trang 154 3.Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản hợp lí -Tận dụng tối đa mặt nước nuôi thuỷ sản -Chọn và nhân giống thuỷ sản tốt để nuôi -Cải tiến nâng cao các biện pháp kĩ thuật nuôi thuỷ sản. -Thực hiện tốt những quy định bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản. HĐ3. Tìm hiểu về hiện trạng, nguyên nhân và biện pháp khai thác bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản Treo bài tập trang 153.SGK Em hãy chọn các từ, cụm từ: nước ngọt, tuyệt chủng, khai thác, giảm sút, số lượng, kinh tế để điền vào các câu sau: -Các loài thuỷ sản quý hiếm có nguy cơ . như cá lăng, cá chiên, cá hô, cá tra dầu. -Năng suất .. của nhiều loài cá bị nghiêm trọng. -Các bãi đẻ và . cá bột giảm sút đáng kể trên hệ thống sông Hồng, sông Cửu Long và năng suất khai thác một số loài cá những năm gần đây giảm so với trước. Treo sơ đồ 17.SGK trang 154 Thế nào là khai thác mang tính huỷ diệt với cường độ cao? Hậu quả của biện pháp khai thác này là gì? Tại sao phá rừng đầu nguồn lại gây tổn thất đến nguồn lợi thuỷ sản? Đắp đập ngăn sông xây dựng hồ chứa ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường thuỷ sản như thế nào? Những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến môi trường nước? Treo sơ đồ Em hãy phân tích mối quan hệ các yếu tố vườn ao chuồng? Làm thế nào để nâng cao năng suất nuôi thuỷ sản? Làm thế nào để duy trì nguồn lợi thuỷ sản lâu dài, bền vững? Tóm lại, để khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản hợp lí cần làm những công việc gì? HS hoàn thành Các từ cần điền: 1.nước ngọt 2.tuyệt chủng 3.khai thác 4.giảm sút 5.số lượng 6.kinh tế HS học nội dung như bài tập trong SGK Đọc sơ đồ Dùng điện, chất nổ huỷ diệt mọi sinh vật, khai thác từ cá con đến cá bố mẹ. Các loài sinh vật bị tiêu diệt toàn bộ, rất khó có thể tái tạo. Mưa lũ làm vỡ ao, cuốn trôi hết tôm, cá, mùa khô hạn thì không có nước, tôm cá không còn môi trường để sống. Thay đổi điều kiện sống dẫn đến thay đổi môi trường sinh thái, thay đổi giống, loài, bãi đẻ, đường đi cũ theo mùa làm cho số lượng loài thay đổi có thể giảm. Nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp và nông nghiệp Đọc mục 3.SGK trang 154 HS cần nói được các ý chính sau: Ao cung cấp thức ăn, nước cho chuồng nuôi, cung cấp nước tưới và bùn đáy ao cho vườn trồng. Vườn trồng cung cấp thức ăn xanh cho ao nuôi Chuồng nuôi cung cấp phân hữu cơ cho ao nuôi. Cần có giống tốt, nâng cao biện pháp kĩ thuật nuôi dưỡng, chăm sóc, vệ sinh phòng bệnh tốt. Bảo vệ tốt nguồn lợi thuỷ sản, đánh bắt đúng kĩ thuật, không đánh bắt với cường độ cao, mang tính huỷ diệt. Nêu như nội dung bài học Quản lí nguồn nước Bảo vệ môi trường Xử lý nguồn nước Lắng lọc nước Xử lí bằng hoá chất Xử lí bằng kĩ thuật, nuôi dưỡng chăm sóc thường xuyên Nghiêm cấm mọi hành động huỷ hoại các sinh cảnh đặc trưng Hạn chế thấp nhất chất độc hại trong nước Sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu hợp lí IV.Tổng kết bài học – Đánh giá – Dặn dò (5’) A.Tổng kết bài học Hoàn thành các yêu cầu sau Học sinh đọc “Ghi nhớ” Quản lí nguồn nước Bảo vệ môi trường Xử lý nguồn nước Hoàn thành sơ đồ sau Trả lời các câu hỏi sau: Nêu ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản và nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước Trình bày tóm tắt một số nguyên nhân ảnh hưởng đến môi trường và nguồn lợi thuỷ sản? Muốn khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản hợp lí, cần tiến hành các biện pháp nào? B.Đánh giá C.Công việc về nhà 1. Làm đầy đủ các bài tập trong vở bài tập 2. Học bài 56 3. Nghiên cứu trước bài 30, sưu tầm các tranh nói về vai trò của ngành chăn nuôi. Rút kinh nghiệm