Giáo án Công nghệ Lớp 7 - Tuần 4 - NTơr Ha Dũng

Tuần :4 Ngày Soạn: 24/08/2010 Tiết : 7 Ngày dạy: BÀI 10 : VAI TRÒ CỦA GIỐNG VÀ PHƯƠNG PHÁP CHỌN TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - HS trình bày được vai trò của giống cây trồng - Phân biệt được các phương pháp chọn tạo giống cây trồng - Nêu được chỉ tiêu đánh giá 1 số giống tốt 2. Kỹnăng: - Rèn kĩ năng quan sát, phân tích tranh ảnh và phát triển tư duy so sánh 3. Thái độ: - HS có hứng thú trong học tập, quý trọng bảo vệ giống cây trồng quý hiếm trong sản xuất ở địa phương . II.CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Đọc thêm giáo trình giống cây trồng-NXB Hà Nội-1997 - Phóng to H11,12,13,14sgk và sưu tầm thêm 1 số tranh ảnh khác để minh hoạ 2. Học sinh - Đọc trước bài mới và sưu tầm 1 số giống cây trống ở địa phương III.HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1. Ổn định lớp:7a3..7a 4.. 2. Kiểm tra bài cũ : - Hãy nêu các cách bón phân? - Trình bày cách sử dụng các loại phân bón thông thường? 3 . Đặt vấn đề: - Trong hệ thống các biện pháp kĩ thuật trồng trọt , giống cây trồng chiếm vị trí hàng đầu. Phân bón, thuốc trừ sâu là những thứ cần thiết nhưng không phải là yếu tố trước tiên của hoạt động trồng trọt . không có giống cây trồng là không có hoạt động trồng trọt. Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu về vai trò của giống trong trồng trọt. 4. Tiến trình Họat động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1 : Vai trò của giống cây trồng GV: Hiện nay trên thị trường có những loại gạo không chỉ thơm ngon mà còn rất dẻo. Vậy giống cây trồng có vai trò như thế nào ? GV: Haỹ quan sát H . 11 nhận xét sự khác nhau giống mới và giống cũ : Thay giống cũ bằng giống mới năng suất cao có tác dụng gì? Sử dụng giống giống mới ngắn ngày thay thế cho giống cũ có tác dụng gì? GV: Sử dụng các giống lúa ngắn ngày như: R203,Q5, A 20, DH60có thể gieo trồng 3 vụ trong năm Sử dụng giống mới có ảnh hưởng gì tới cơ cấu cây trồng? GV Cùng với sự xuất hiện của vụ thứ 3 thế độc canh cây lúa bị phá vỡ hình thành cơ cấu: Lúa xuân - lúa mùa sớm - cây vụ đông(cà chua, rau, ngô đông, đậu tương đông) GV yêu cầu HS nhắc lại các vai trò HS: taọ ra phẩm chất tốt HS quan sát - Tăng năng suất - Rút gắn thời gian sinh trửơng -tăng vụ - Tạo sự đa dạng về cây trồng trên 1 đơn vị diện tích Hoạt động 2 : Tiêu chí của giống cây trồng tốt Muốn đánh gía 1 giống cây trồng tốt cần có những tiêu chí nào sau đây ? GV cho 1-2 HS đọc 5 tiêu chí ở trong SGK ,suy nghĩ 1’ cho biết: Vậy tiêu chí nào trong năm tiêu chí trên chưa phải là giống tôt? Vì sao tiêu chí năng suất cao lại chưa là tiêu chí của giống tốt? GV Qua 1 số năm năng suất phải cao và ổn định. Nếu chỉ cao trong năm đầu vẫn chưa phải là giống tốt Theo em hiểu thế nào là sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu, đất đai, trình độ canh tác ở địa phương? GV: Giống chống chịu bệnh là khả năng chống lại sâu bệnh sẽ tốt hơn những giống bình thường. HS trả lời 1-2 HS đọc HS suy nghĩ và trả lời: tiêu chí 2 HS trả lời: Năng suất cao và ổn định là qua 1 số năm năng suất vẫn sấp sỉ như nhau. - Dù khí hậu ổn đinh hay thay đổi, đất đai mau mỡ hay nghèo nàn cây vẫn sinh trưởng phát triển khá ổn định Hoạt động 3 : Phương pháp chọn tạo giống cây trồng GV cho HS quan sát H12 trong SGK . Mô tả quy trình sx giống cây băng phương pháp chọn lọc? Gv nhận xét HS quan sát H. 13, cho biết: Điêûm khác của phương pháp lai so với chọn lọc là gì? Như thế nào là phương pháp lai? GV giải thích từ đột biến Tạo ra đột biến bằng cách nào? HS quan sát H 14 hãy mô ta ûphương pháp nuôi cây mô? Vây ở tại địa phương em thường dùng phương pháp nào ? HS mô tả quy trình - Cho lai giống giữa 2 giống tốt đã chọn Dùng tia anpha hoặc tia gamma và các chất hoá học để tạo tác nhân đột biến - Là tách lấy mô từ cây sống rồi nuôi cấy trong môi trường đặc biệt -> cây phát triển tốt đem ra trồng - Phương pháp chọn lọc và pp lai Hoạt động 4:Vận dung và cung cố - Gọi 1 HS đọc phần kết ghi nhớ cuối bài -Vai trò của giống đối với sản xuất như thế nào ? - Có mấy phương pháp chonï tạo giống? Hoạt động 5: Huớng dẫn về nhà - Học bài theo câu hỏi sgk, đọc và chuẩn bị trước bài mới 5.GHI BẢNG I. Vai trò của giống cây trồng - Tăng chất lượng sản phẩm - Tăng năng suất - Tăng vụ - làm đa dạng cơ cấu cây trồng II. Tiêu chí của giống cây trồng tốt . - Sinh trưởng tốt trong trong điều kiện khí hậu , đất đai và trình độ canh tác của địa phương . - Có chất lượng tốt . - Có năng suất cao và ổn định - Chống chịu được sâu bệnh III. Phương pháp chọn tạo giống cây trồng 1. Phương pháp chọn lọc - Là chọn ra những giống cây có đặc tính tốt từ giống khởi đầu và giống địa phương 2. Phương pháp lai - Là lấy phấn cây bố để thụ phấn cho cây mẹ để tạo ra một cây lai theo mong muốn 3. Phương pháp gây đột biến . - Là dùng các tác nhân vật ly, hoá học ù để tạo ra những đột biến có lợi trên cây trồng cho con người . 4. Phương pháp nuôi cấy mô - Là tách lấy mô từ cây sống rồi nuôi cấy trong môi trường đặc biệt -> cây phát triển tốt đem ra trồng IV. RÚT KINH NGHIỆM .. Tuần:4 Ngày soạn: Tiết: 8 Ngày dạy: BÀI 11: SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN GIỐNG CÂY TRỒNG I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: _ Hiểu được quy trình sản xuất giống cây trồng. _ Biết cách bảo quản hạt giống. 2. Kỹ năng: _ Biết cách giâm cành, chiết cành, ghép cành. _ Biết cách bảo quản hạt giống. _ Rèn luyện kỹ năng quan sát, phân tích và hoạt động nhóm. 3. Thái độ: Có ý thức bảo vệ giống cây trồng nhất là giống quý, đặc sản. III. PHƯƠNG TIỆN: 1. Giáo viên: _ Sơ đồ 3, hình 15, 16, 17 SGK phóng to. _ Chuẩn bị phiếu học tập. 2. Học sinh: Xem trước bài 11. IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1.Ổ định: 7a37a4 2, Kiểm tra bài cũ: _ Giống cây trồng có vai trò như thế nào trong trồng trọt? _ Có mấy phương pháp chọn tạo giống cây trồng? Thế nào là phương pháp tạo giống bằng phương pháp chọn lọc? Thế nào là phương pháp tạo giống bằng phương pháp gây đột biến? 3. Đặt vấn đề: Để có giống tốt dùng trong sản xuất thì ta phải biết cách sản xuất và bảo quản. Vậy làm sao để sản xuất giống tốt và bảo quản nó? Đó là nội dung của bài học hôm nay. 4.Tiến trình Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Sản xuất giống cây trồng _ Giáo viên hỏi: + Sản xuất giống cây trồng nhằm mục đích gì? _ Yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ 3 và cho biết: + Tại sao phải phục tráng giống? + Quy trình sản xuất giống bằng hạt được tiến hành trong mấy năm? Nội dung công việc của từng năm là gì? Giáo viên giảng giải cho học sinh thế nào là giống nguyên chủng, siêu nguyên chủng. + Giống nguyên chủng là giống có chất lượng cao được nhân ra từ giống siêu nguyên chủng. + Giống siêu nguyên chủng có số lượng ít nhưng chất lượng cao. _ Giáo viên chốt lại kiến thức, ghi bảng. _ Yêu cầu học sinh chia nhóm, quan sát hình 15,16,17 và thảo luận câu hỏi: + Hãy cho biết đặc điểm của các phương pháp giâm cành, chiết cành, ghép mắt. _ Giáo viên nhận xét, bổ sung và hỏi: + Tại sao khi giâm cành người ta phải cắt bớt lại? + Tại sao khi chiết cành người ta phải dùng nilông bó kín bầu đất lại? _ Giáo viên chốt lại kiến thức, ghi bảng. I. Sản xuất giống cây trồng: 1. Sản xuất giống cây trồng bằng hạt: _ Học sinh trả lời: à Sản xuất giống cây trồng nhằm mục đích tạo ra nhiều hạt giống, cây con phục vụ gieo trồng. _ Học sinh quan sát và trả lời: à Trong quá trình gieo trồng do những nguyên nhân khác nhau mà nhiều đặc tính tốt của giống dần mất đi. Do đó cần phải phục tráng những đặc tính tốt của giống. à Có 4 năm: + Năm thứ 1: gieo hạt đã phục tráng và chọn cây có đặc tính tốt. + Năm thứ 2: Hạt của mỗi cây tốt gieo thành từng dòng. Lấy hạt của các dòng tốt nhất hợp lại thành giống siêu nguyên chủng. + Năm thứ 3: Từ giống siêu nguyên chủng nhân thành giống nguyên chủng + Năm thứ 4: Từ giống nguyên chủng nhân thành giống sản xuất đại trà. _ Học sinh lắng nghe. Hạt giống đã phục tráng đem gieo thành từng dòng. Lấy hạt của các dòng tốt nhất hợp lại thành giống siêu nguyên chủng rồi nhân lên thành giống nguyên chủng. Sau đó đem giống nguyên chủng ra sản xuất đại trà. 2. Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính: _ Học sinh thảo luận nhóm. _ Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung. _ Yêu cầu phải nêu được: + Giâm cành: từ cây mẹ cắt một đoạn đem giâm sau một thời gian cây ra rể. + Chiết cành; bốc 1 khoanh vỏ trên cành, bó đất lại. Sau một thời gian ra rể thì cắt rời khỏi cây mẹ và đem trồng. + Ghép mắt: là lấy mắt cuả cây này ghép vào cây khác. _ Học sinh trả lời: à Để giảm bớt cường độ thoát hơi nước giữ cho hom giống không bị héo. à Để giữ ẩm cho đất bó bầu và hạn chế sự xâm nhập của sâu bệnh. _ Học sinh ghi bài. Hoạt động 2: bảo quản hạt giống cây trồng _ Yêu cầu học sinh đọc mục II và hỏi: + Tại sao phải bảo quản hạt giống cây trồng? + Tại sao hạt giống đem bảo quản phải khô? + Tại sao hạt giống đem bảo quản phải sạch, không lẫn tạp chất? + Hạt giống thường có thể bảo quản ở đâu? _ Giáo viên chốt lại kiến thức, ghi bảng. II. Bảo quản hạt giống cây trồng: _ Học sinh đọc và trả lời: à Nếu như không bảo quản thì chất lượng hạt sẽ giảm và có thể mất khả năng nẩy mầm. à Để hạn chế sự hô hấp của hạt. à Nếu lẫn tạp chất thì chất lượng giống sẽ kém và các loại côn trùng sẽ dễ xâm nhập hơn. à Hạt giống có thể bảo quản trong chum, vại, bao, túi khí hoặc trong các kho đông lạnh. _ Học sinh ghi bài. Có hạt giống tốt phải biết cách bảo quản tốt thì mới duy trì được chất lượng của hạt. Hạt giống có thể bảo quản trong chum, vại, bao, túi khí hoặc trong các kho đông lạnh. Hoạt động 3:Vận dụng và cung cố - Gäi 2 HS ®ọc phần ghi nhớ SGK và trả lời câu hỏi SGK .1. Ghép thứ tự của các câu từ 1 -3 với các câu từ a - c cho phù hợp: Hình thức Cách tiến hành Giâm cành Chiết cành. Ghép mắt a) Lấy mắt ghép, ghép vào một cây khác. b) Lấy một đoạn cành cắt rời từ thân mẹ, đem giâm vào đất cát sau đó từ cành giâm mọc thành rể. c) Bốc một khoanh vỏ của cành, bó đất lại. Khi cành ra rể thì đem trồng xuống đất. 2. Sản xuất giống cây trồng bằng hạt được áp dụng đối với: a. Cây ngũ cốc. C.Cây lấy hạt. b. Cây họ đậu. d.Cả 3 câu a,b,c. 3. Trong trồng trọt hạt để làm giống phải: a. Khô, sạch, không lẫn tạp chất. c. Không bị sâu bệnh. b. Tỉ lệ hạt lép thấp. d. Cả 3 câu. Đáp án: 1. a – 3, c – 2, b – 1 2.d 3.d Hoạt động 4:Híng dÉn vỊ nhµ. - Về nhà học bài và trả lời câu hỏi - VỊ nhµ häc bµi vµ t×m hiĨu néi dung bµi 12 5.GHI BẢNG I/ Sản xuất giống CT - Nhằm mục đích tạo ra nhiều hạt giống , cây con giống phục vụ gieo trồng 1. Sx cây trồng bằng hạt - Hạt giống đã phục tráng và duy trì à chọn cây cĩ đặc tính tốt à lấy hạt gieo thành dịng à lấy hạt của dịng tốt nhất hợp lại thành giống siêu nguyên chủng à nhân ra thành hạt giống nguyên chủng à sx đại trà 2. Sản xuất giống CT bằngnhân giống vơ tính Giâm cành : từ một đoạn cành cắt rời thân mẹ đem giâm vào cát ẩm à ra rễ Ghép mắt : lấy mắt ghép ( or cành ghép ) ghép vào 1 cây khác Chiết cành : bĩc một khoanh vỏ của cành à bĩ đất à cành ra rễ cắt đem đi trồng II/ Bảo quản hạt giống CT : - Hạt giống : phải khơ , khơng lẫn tạp , khơng bị sâu bệnh - Nơi cất giữ : đảm bảo t0 , độ ẩm thấp , kín , khơng để chim chuột xâm nhập . - Thường xuyên kiểm tra IV:RÚT KINH NGHIỆM .