Giáo án Ngữ Văn 10 – Cơ bản Trường THPT Long Phú

TOÅNG QUAN VAÊN HOÏC VIEÄT NAM TUAÀN : 01 TIEÁT : 1-2 NS : 8/8/2011 ND :15/8/2011 I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Thấy được hai bộ phận hợp thành của văn học Việt Nam: văn học dân gian và văn học viết; - Nắm được một cách khái quát tiến trình phát triển của văn học viết; - Hiểu được những nội dung thể hiện con người Việt nam trong văn học. II - TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Những bộ phận hợp thành, tiến trình phát triển của văn học Việt Nam và tư tưởng, tình cảm của người Việt Nam trong văn học. 2. Kĩ năng: Nhận diện được nên văn học dân tộc, nêu được các thời kì lớn và các giai đoạn cụ thể trong các thời kì phát triển của văn học dân tộc. III. Tieán trình baøi daïy : 1. OÅn ñònh : Kieåm tra só soá 2. Kieåm tra baøi cuõ :Khoâng. Sinh hoaït moät vaøi ñieàu veà boä moân. 3.Baøi môùi : Thaày Troø Noäi dung HÑ 1 : Tìm hieåu Caùc boä phaän hôïp thaønh cuûa vaên hoïc Vieät Nam : H : VHVN bao goàm nhöõng boä phaän naøo ? H : VHDG do ai saùng taùc ? Noù ñöôïc löu truyeàn baèng hình thöùc naøo ? Vì sao ? H : Theo em coù khi naøo ngöôøi trí thöùc tham gia saùng taùc VHDG khoâng ? Neâu ví duï. H : Em haõy keå teân moät vaøi taùc phaåm VHGD maø em bieát ? Qua ñoù haõy cho bieát theá naøo laø VHDG ? Hoûi : Haõy neâu moät soá theå loaïi cuûa VHDG ? H : Taïi sao goïi laø VHV ? So saùnh ñieåm khaùc nhau giöõa VHDG vaø VHV ? H : Theo em VHVVN hình thaønh töø khi naøo? Taïi sao? H : VHV ñöôïc vieát baèng nhöõng thöù chöõ naøo ? Ví duï. H : ÔÛ THCS em ñaõ hoïc nhöõng theå loaïi naøo cuûa VHV ? H : Haõy neâu ñaëc tröng cuûa VHV ? HÑ 2 : Tìm hieåu quaù trình phaùt trieån cuûa VH vieát VN H :Xeùt theo goùc ñoä thôøi gian thì VHVVN được chia ra thành những thời kỳ phát triển nào ? H : Theo em bieát thì chöõ Haùn du nhaäp vaøo VN khi naøo ? Taïi sao ñeán TK X VHV VN môùi thaät söï hình thaønh ? H : Theo em, VHTĐ hình thành & phát triển trong bối cảnh như thế nào ? H : Em haõy keå teân nhöõng taùc giaû, taùc phaåm lôùn vieát baèng chöõ Haùn maø em ñaõ hoïc ôû THCS? H : Chöõ Noâm ra ñôøi töø theá kæ naøo vaø noù ñaït tôùi ñænh cao vôùi taùc phaåm vaø taùc giaû naøo ? H : Theo em vieäc saùng taïo ra chöõ Noâm ñeå saùng taùc VH theå hieän ñieàu gì ? Heát tieát 1, chuyeån tieát 2 H : VHVN hieän ñaïi ñöôïc vieát baèng nhöõng thöù chöõ naøo ? H : Taïi sao goïi laø VHVN hieän ñaïi ? Noù coù gì khaùc so vôùi VH trung ñaïi ? HÑ 3 : Tìm hieåu veà con ngöôøi VN qua vaên hoïc. GV chia lôùp 4 nhoùm thaûo luaän 8 phuùt 4 vaán ñeà - Nhoùm 1 : Con ngöôøi VN trong quan heä vôùi töï nhieân (VH theå hieän quaù trình tö töôûng, tình caûm naøo trong quan heä giöõa con ngöôøi vôùi töï nhieân ? Daãn chöùng) - Nhoùm 2 : Con ngöôøi Vieät Nam trong quan heä quoác gia, daân toäc (Nhöõng ñaëc ñieåm noâi dung cuûa chuû nghóa yeâu nöôùc trong VHVN) - Nhoùm 3 : Con ngöôøi Vieät Nam trong quan heä xaõ hoäi (Nhöõng bieåu hieän noäi dung cuûa moái quan heä naøy trong VH laø gì ?) - Nhoùm 4 : Con ngöôøi Vieät Nam vaø yù thöùc veà baûn thaân (Trong moái quan heä giöõa con ngöôøi VN vaø yù thöùc veà baûn thaân VH phaûn aùnh ñieàu vaø coá gaéng xaây döïng ñieàu gì ?) GV nhaän xeùt boå sung vaø keát luaän TL : VHVN goàm 2 boä phaän laø VHDG vaø VHV. TL : Do taäp theå saùng taùc. Löu truyeàn baèng hình thöùc truyeàn mieäng vì khoâng coù taùc giaû cuï theå. TL : Coù. VD : - Caâu ca dao : Thaùp Möôøi ñeïp nhaát ....... Baùc Hoà (Baûo Ñònh Giang) - Caâu : Hôõi coâ taùt nöôùc beân ñaøng ..... ñoå ñi (Baøng Baù Laân) 2 – 3 HS keå vaø neâu ñònh nghóa HS khaùc nhaän xeùt, boå sung HS döïa vaøo SGK neâu Caù nhaân traû lôøi Caù nhaân khaùc nhaän xeùt boå sung. TL : Ñoù laø saùng taùc cuûa trí thöùc VN, hình thöùc saùng taùc vaø löu trueàn baèng chöõ vieát – vaên baûn. HS trao ñoåi cuøng baøn 2 phuùt vaø neâu yù kieán. TL : Theá kæ X vì nöôùc ta ñaõ giaønh ñoäc laäp. HS döïa vaøo SGK traû lôøi. Traû lôøi caù nhaân Caù nhaân khaùc nhaän xeùt TL : Tính caù nhaân, mang daáu aán caù nhaân saùng taïo. HS döïa vaøo SGK traû lôøi Caù nhaân traû lôøi vaø giaûi thích HS khaùc boå sung Traû lôøi caù nhaân HS1, HS 2 traû lôøi TL : Khoaûng theá kæ 13 vaø ñaït ñænh cao cuoái theá kæ 18 vôùi moät soá taùc phaåm noåi tieáng nhö : Truyeän Kieàu cuûa Nguyeãn Du, Thô Noâm cuûa HXH, ..... TL : Theå hieän yù chí xaây döïng moät neàn vaên hoïc ñoäc laäp cuûa daân toäc. Chöõ quoác ngöõ laø chuû yeáu. Caù nhaân phaùt bieåu yù kieán Caù nhaân khaùc nhaän xeùt boå sung HS hình thaønh nhoùm thaûo luaän 8 phuùt, trình bay keát quaû vaøo baûng phuï. Ñaïi dieän nhoùm trình baøy yù kieán cuûa nhoùm. Caùc nhoùm coøn laïi theo doõi nhaän xeùt boå sung. I. Caùc boä phaän hôïp thaønh cuûa vaên hoïc Vieät Nam : 1. Vaên hoïc daân gian : - Laø saùng taùc taäp theå vaø truyeàn mieäng, thể hiện tình cảm cuûa nhaân daân lao ñoäng. - Theå loaïi : thaàn thoaïi, söû thi, truyeàn thuyeát, truyeän coå tích, ...... 2. Vaên hoïc vieát : - Laø saùng taùc cuûa trí thöùc, ñöôïc ghi laïi baèng chöõ vieát, mang đậm dấu ấn cá nhân. - Được viết bằng chöõ Haùn, chöõ Noâm & chöõ quoác ngöõ. II. Quaù trình phaùt trieån cuûa VH vieát Vieät Nam : 1. Vaên hoïc trung ñaïi (X-heát XIX) : - Vieát baèng chöõ Haùn vaø chöõ Noâm. - Hình thành và phát triển trong bối cảnh văn hóa, văn học ĐNA, Đông Á. - Có quan hệ giao lưu với nhiều nền văn học khu vực, nhất là Trung Quốc. 2. Vaên hoïc hieän ñaïi (töø ñaàu theá kæ XX ñeán nay) : - Được viết bằng chữ quốc ngữ. - Tồn tại trong bối cảnh giao lưu văn hóa, văn học ngày càng mở rộng. - Được tiếp cận, tiếp xúc và tiếp nhận tinh hoa của nhiều nền văn học thế giới để đổi mới. III. Con ngöôøi Vieät Nam qua vaên hoïc : 1. Con ngöôøi Vieät Nam trong quan heä vôùi theá giôùi töï nhieân : - VHDG : söï nhaän thöùc, caûi taïo, chinh phuïc töï nhieân. - VH vieát : + VH trung ñaïi : söï gaén boù vôùi lí töôûng ñaïo ñöùc, thaåm mó cuûa caùc nhaø nho. + VH hieän ñaïi : laø tình yeâu quê höông, ñaát nöôùc, yeâu cuoäc soáng vaø tình yeâu ñoâi löùa. 2. Con ngöôøi Vieät Nam trong quan heä quoác gia, daân toäc : - VHDG : tình yeâu laøng xoùm, queâ cha ñaát toå, caêm gheùt caùc theá löïc xaâm löôïc. - VHTÑ : yù thöùc saâu saéc veà quoác gia daân toäc, veà truyeàn thoáng vaên hieán laâu ñôøi cuûa daân toäc. - VHHÑ : gaén lieàn vôùi söï nghieäp ñaáu tranh giai caáp vaø lí töôûng xaõ hoäi chuû nghóa. 3. Con ngöôøi Vieät Nam trong quan heä xaõ hoäi : - Öôùc mô veà moät xaõ hoäi coâng baèng, toát ñeïp. - Nhaän thöùc, pheâ phaùn, caûi taïo xaõ hoäi. - Caûm thoâng vôùi nhöõng ngöôøi daân bò aùp böùc, boùc loät - Toá caùo theá löïc chuyeân quyeàn, ñoäc aùc, phi nhaân. - Phaûn aùnh coâng cuoäc xaây döïng XHCN. 4. Con ngöôøi Vieät Nam vaø yù thöùc veà baûn thaân : Xaây döïng ñaïo lí laøm ngöôøi vôùi nhieàu phaåm chaát toát ñeïp : nhaân aùi, thuyû chung, tình nghóa, ...... 4. Cuûng coá : - Veõ sô ñoà heä thoáng hoùa caùc boä phaän hôïp thaønh VHVN. - Laâp baûng heä thoáng so saùnh VHDG vaø VHV theo baûng sau : Caùc maët VH daân gian VH vieát Taùc giaû Phöông thöùc saùng taùc vaø löu truyeàn Ñaëc tröng Theå loaïi 5. Daën doø : * Hướng dẫn tự học : - Nhớ các đề mục, các luận điểm chính của bài Tổng quan. - Sơ đồ hóa các bộ phận của VHVN. * Chuẩn bị tiết sau : - Hoïc baøi cũ - Soạn bài : Hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ.  Hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ TUAÀN : 01 TIEÁT : 03 NS : 9/8/2011 ND : I- MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm được kiến thức cơ bản về hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ: bản chất, hai quá trình, các nhân tố giao tiếp. - Nâng cao những kĩ năng trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ ở cả hai quá trình tạo lập và lĩnh hội văn bản, trong đó có kĩ năng sử dụng và lĩnh hội các phương tiện ngôn ngữ. II- TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khái niệm cơ bản về hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ: mục đích (trao đổi thông tin về nhận thức, tư tưởng, tình cảm, hành động...) và phương tiện (ngôn ngữ). - Hai quá trình trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ: tạo lập văn bản (nói hoặc viết) và lĩnh hội văn bản (nghe hoặc đọc). - Các nhân tố giao tiếp: nhân vật, hoàn cảnh, nội dung, mục đích, phương tiện và cách thức giao tiếp. 2. Kĩ năng: - Xác định đúng các nhân tố trong hoạt động giao tiếp. - Những KN trong các hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ: nghe, nói, đọc, viết, hiểu. III. Tieán trình baøi daïy : 1. OÅn ñònh : Kieåm tra só soá 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Vẽ sơ đồ các bộ phận của VHVN. Kể tên một số thể loại VHDG, VHV mà em biết. Cho ví dụ minh họa. - Trình bày quá trình phát triển của VHV VN. 3.Baøi môùi : HÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ NOÄI DUNG HÑ 1 : Tìm hieåu ngöõ lieäu Giaùo vieân yeâu caàu HS ñoïc muïc 1, 2 SGK trang 14 – 15. Chia lôùp thaønh 4 nhoùm thaûo luaän thôøi gian 10 phuùt. - Nhoùm 1, 3 : muïc 1 - Nhoùm 2 , 4 : muïc 2 GV theo doõi ñoân ñoác nhaéc nhôû caùc nhoùm thaûo luaän Goïi ñaïi dieän nhoùm 2, 4 trình baøy Yeâu caàu nhoùm 1, 3 nhaän xeùt phaàn caùc nhoùm trình baøy GV nhaän xeùt, choát yù. Hoaït ñoäng 2 : Tìm hieåu theá naøo laø hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ Hoûi : Qua phaân tích ví duï em haõy cho bieát theá naøo laø hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ ? Hoûi : Theo muïc ñích cuûa hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ laø gì ? Hoûi : Moãi hoaït ñoäng giao tieáp goàm coù nhöõng quaù trình naøo ? Moái quan heä giöõa chuùng ? Hoûi : Hoaït ñoäng giao tieáp bao goàm nhöõng nhaân toá naøo ? Hoaït ñoäng 3 : Luyeän taäp Goïi HS ñoïc baøi taäp 1, 2 SGK trang 20 Cho HS ngoài cuøng baøn trao ñoåi nhanh thôøi gian 3 phuùt. Goïi HS traû lôøi GV nhaän xeùt, keát luaän HS1 ñoïc muïc 1 HS 2 ñoïc uïc 2 Caû lôùp chuù yù theo doõi Hình thaønh 4 nhoùm thaûo luaän Ñaïi dieän nhoùm 2 trình baøy a/ - Nhaân vaät : vua - ñaïi dieän cho moät nöôùc ; caùc boâ laõo ñaïi dieän cho nhaân daân à vua - toâi b/- Vua Traàn laø ngöôøi noùi, caùc boâ laõo laø ngöôøi nghe vaø ngöôïc laïi. - Ngöôøi noùi suy nghó à noùi. Ngöôøi nghe : tieáp nhaän à suy nghó (giaûi maõ) à noùi - TLVB (noùi, vieát) - LHVB (nghe, ñoïc) c/- Hoaøn caûnh : ôû Ñieän Dieân Hoàng vaøo trieàu ñaïi nhaø Traàn ñang bò giaëc Moâng Coå doøm ngoù. d/- Thaûo luaän tìm keá saùch ñaùnh giaëc. e/- Muïc ñích : thoáng nhaát keá saùch choáng giaëc. Coù Ñaïi dieän nhoùm 1 nhaän xeùt boå sung Caû lôùp nhaän xeùt boå sung Ñaïi dieän nhoùm 4 trình baøy a). Nhaân vaät : Giao tieáp - Ngöôøi TLVB : ngöôøi bieân soaïn SGK, ñaõ lôùn tuoåi, voán soáng phong phuù, trình ñoä hieåu bieát cao, ngheà nghieäp oån ñònh. - Ngöôøi LHVB : hoïc sinh : ít tuoåi, voán soáng ít, trình coù haïn b). Hoaøn caûnh giao tieáp : coù toå chöùc. c). Noäi dung giao tieáp : lónh vöïc vaên hoïc, ñeà taøi TQVHVN, coù 3 vaán ñeà cô baûn. d. Muïc ñích giao tieáp : - Ngöôøi vieát : Trình baøy khaùi quaùt kieán thöùc VHVN. - Ngöôøi ñoïc : Naém kieán thöùc cô baûn VHVN reøn luyeän naâng cao kó naêng nhaän thöùc, ñaùnh giaù hieän töôïng VH. e). Phöông tieän, caùch thöùc giao tieáp. - Duøng ngoân ngöõ VH. - Caâu vaên khoa hoïc : caáu taïo phöùc taïp, nhieàu thaønh phaàn, nhieàu veá nhöng chaët cheõ. - Keát caáu VB roõ raøng. Ñaïi dieän nhoùm 3 nhaän xeùt boå sung. 2 HS ñoïc baøi taäp Caû lôùp chuù yù theo doõi Caùc HS ngoài cuøng baøn trao ñoåi nhanh HS traû lôøi caù nhaân (3, 4 hoïc sinh) 1. Baøi taäp 1 – SGK trang 20. - NVGT : ñoâi thanh nieân treû tuoåi - Dieãn ra vaøo moät ñeâm traêng saùng vaø thanh vaéng à thích hôïp cho nhöõng caâu chuyeän taâm tình . - Nhaân vaät anh möôïn caùch noùi ví von cuûa ca dao ñeå ñeà caáp ñeán vaán ñeà tình duyeân à muïc ñích öôùm hoûi coâ gaùi. - Caùch noùi cuûa chaøng trai raát phuø hoïp vôùi muïc ñích giao tieáp vì chuyeän tre non ñuû laù vaø chuyeän ñan saøn gioáng nhö chuyeän trai lôùn laáy vôï gaùi lôùn gaû choàng à caùch noùi boùng baåy giaøu hình aûnh. Baøi taäp 2 : a/ Trong hoaït ñoäng giao tieáp treân, caùc nhaân vaät thöc hieän baèng ngoân ngöõ haønh ñoäng noùi cuï theå laø : - A Coå : chaøo - OÂng : ñaùp – khen – hoûi. - A Coå : ñaùp b/ Trong lôøi ñaùp cuûa oâng giaø chæ coù caâu 3 laø nhaèm muïc ñích hoûi thöïc söï coøn hai caâu tröôùc nhaèm muïc ñích ñeå chaøo hoûi vaø khen. c/ Lôøi noùi cuûa hai oâng chaùu boäc loä roõ tình caûm thaân thieát, gaàn guõi : - A Coå : meán oâng, yeâu quí oâng. - OÂng : yeâu quí vaø trìu meán A Coå. I. Theá naøo laø hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ. - Hoaït ñoäâng giao tieáp baèng ngoân ngöõ laø hoaït ñoäng trao ñoåi thoâng tin cuûa con ngöôøi trong xaõ hoäi ñöôïc tieán haønh chuû yeáu baèng phöông tieän ngoân ngöõ. - Muïc ñích : theå hieän nhaän thöùc, tình caûm, haønh ñoäng cuûa con ngöôøi. - Moãi hoaït ñoäng giao tieáp goàm hai quaù trình + Taïo laäp vaên baûn + Lónh hoäi vaên baûn àHai quaù trình naøy dieãn ra trong quan heä töông taùc. - Caùc nhaân toá trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ: + nhaân vaät giao tieáp +hoaøn caûnh giao tieáp + muïc ñích giao tieáp + noäi dung giao tieáp +phöông tieän vaø caùch thöùc giao tieáp. II. Luyeän taäp : 1. Baøi taäp 1 – SGK trang 20. 2. Baøi taäp 2 - SGK trang 20 –21 4. Cuûng coá : Khaùi nieäm hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ, caùc quaù trình cuûa hoaït ñoäng giao tieáp, caùc nhaân toá cuûa hoaït ñoäng giao tieáp. 5. Daën doø : * Hướng dẫn tự học : - Hoïc thuoäc ghi nhôù & nắm vững khái niệm hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ, kiến thức về hai quá trình & các nhân tố trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ. - Laøm laïi baøi taäp 1 – 2 vaøo taäp baøi taäp, laøm tieáp baøi taäp 3, 4, 5 trang 21 SGK. * Chuẩn bị tiết sau : Ñoïc kó vaø soaïn baøi Khaùi quaùt vaên hoïc daân gian Vieät Nam. - Khái niệm VHDG, các đặc trưng cơ bản của VHDG. - Thể loại chính & giá trị chủ yếu của VHDG. - Sưu tầm một số truyện dân gian, ca dao dân gian có nội dung giáo dục con người về lòng yêu nước, tinh thần đấu tranh chống cái ác, cái xấu hoặc về lòng nhân đạo. Duyeät cuaû toå chuyeân moân TUAÀN : 02 TIEÁT : 04 NS : ND : II- MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm được những nét khái quát về văn học dân gian cùng với những giá trị to lớn, nhiều mặt của bộ phận văn học này. - Biết yêu mến, trân trọng, giữ gìn, phát huy văn học dân gian. II- TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khái niệm văn học dân gian. - Các đặc trưng cơ bản của văn học dân gian. - Những thể loại chính của văn học dân gian. - Những giá trị chủ yếu của văn học dân gian. 2. Kĩ năng: - Nhận thực khái quát về văn học dân gian. - Có cái nhìn tổng quát về văn học dân gian Việt Nam III. Tieán trình baøi daïy : OÅn ñònh Kieåm tra baøi cuõ : - Theá naøo laø hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ ? Các nhân tố của hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ - Cho biết đặc trưng của VHDG ? Noäi dung baøi môùi : THAÀY TROØ NOÄI DUNG Hoûi : VHDG coù nhöõng ñaëc tröng cô baûn naøo. Hoûi : Em hieåu nhö theá naøo laø taùc phaåm ngoân töø ngheä thuaät. Hoûi : Moät böùc tranh Ñoâng Hoà, laøn ñieäu cheøo coù phaûi laø VHDG ? Vì sao. Dieãn giaûng Hoûi : Caùch thöùc toàn taïi vaø löu haønh cuûa VHDG. Hoûi : Em hieåu theá naøo veà tính truyeàn mieäng. Hoûi : Goïi VHDG laø vaên hoïc truyeàn mieäng. Vì sao. Hoûi : Tính truyeàn mieäng ñöôïc theå hieän roõ thoâng qua quaù trình naøo. Em hieåu dieãn xöôùng daân gian laø gì. Dieãn giaûng Hoûi : Em hieåu theá naøo laø saùng taùc taäp theå. Hoûi :Quaù trình saùng taùc vaø hoaøn chænh moät TPDG. Thaûo luaän 3 phuùt, trình baøy vaøo baûng phuï. Hoûi : VHDG coøn goïi laø vaên hoïc bình daân. Vì sao. Hoûi : Phaân bieät VHDG vôùi taùc phaåm khuyeât danh. Hoûi : Ñôøi soáng coäng ñoàng goàm caùc sinh hoaït chuû yeáu naøo. Dieãn giaûng Hoûi :Nhöõng lónh vöïc cuûa tri thöùc trong vaên hoïc daân gian ? Do ñaâu maø coù nguoàn goác tri thöùc naøy. ? Tri thöùc theå hieän ñieàu gì. Daãn chöùng. Dieãn giaûng ? Vaên hoïc daân gian giaùo duïc con ngöôøi ñieàu gì. ? Choïn moät taùc phaåm vaên hoïc daân gian vaø neâu suy nghó sau khi ñoïc taùc phaåm. ? Vì sao noùi vaên hoïc daân gian coù giaù trò thaåm mó to lôùn goùp phaàn taïo baûn saéc cho neàn vaên hoïc daân toäc. ? Tìm daãn chöùng caùc taùc giaû vaên hoïc vieát chòu aûnh höôûng neàn vaên hoïc daân gian. - Tính truyeàn mieäng. - Tính taäp theå. - Taùc phaåm coù chaát lieäu laø ngoân töø ñöôïc chon loïc, trau chuoát. - Khoâng, vì khaùc chaát lieäu. - Phöông thöùc truyeàn mieäng. - Truyeàn baèng lôøi töø ngöôøi naøy sang ngöôøi khaùc, töø ñòa phöông naøy sang ñòa phöông khaùc, töø theá heä naøy sang theá heä khaùc. - Khi chöa coù chöõ vieát, phöông thöùc truyeàn mieäng laø daïng duy nhaát vaø taát yeáu. Coù chöõ vieát, caùch truyeàn mieäng vaãn toàn taïi. - Dieãn xöôùng daân gian coù noùi, haùt, keå, dieãn,… - Saùng taïo cuûa nhieàu ngöôøi khoâng bieát ai laø taùc giaû hoaëc taùc giaû ñaàu tieân. - Ñaàu tieân do moät ngöôøi khôûi xöôùng. Trong quaù trình löu truyeàn ñöôïc ngöôøi truyeàn mieäng ñieàu chænh cho phong phuù, hoaøn thieän hôn daàn daàn trôû thaønh taøi saûn chung cuûa taäp theå. - Nhaân daân lao ñoäng laø löïc löôïng chính taïo ra vaên hoïc daân gian ñeå thoaû maõn nhu caàu thöôûng thöùc vaø saùng taïo cuûa hoï. - Taùc phaåm khuyeát danh : vaên hoïc vieát trung ñaïi coù taùc giaû nhöng vì nhöõng lí do naøo ñoù maø giaáu teân. - Ñôøi soáùng lao ñoäng. - Ñôøi soáùng gia ñình. - Ñôøi soáùng nghi leã, thôø cuùng. - Ñôøi soáùng vui chôi, giaûi trí. Hoïc sinh naém 12 theå loaïi vaên hoïc daân gian. Daãn chöùng ôû moät vaøi theå loaïi. - Töï nhieân, xaõ hoäi , con ngöôøi. - Kinh nghieäm töø thöïc tieãn. - Trình ñoä, quan ñieåm nhaän thöùc cuûa nhaân daân khaùc vôùi giai caáp thoáng trò. - Ñi moät ngaøy ñaøng………… - Tinh thaàn nhaân ñaïo, laïc quan à hình thaønh phaåm chaát toát ñeïp. - Töï do phaùt trieån vaø lieân heä baûn thaân. - Vieân ngoïc saùng - Nuoâi döôõng vaên hoïc vieát. - Laøm phong phuù vaên hoïc daân toäc. - Hoïc sinh trình baøy theo hieåu bieát cuûa mình. I. Ñaëc tröng cô baûn cuûa vaên hoïc daân gian. 1. Vaên hoïc daân gian laø nhöõng taùc phaåm ngheä thuaät ngoân töø truyeàn mieäng (tính truyeàn mieäng) - Quaù trình truyeàn mieäng laø söï ghi nhôù theo kieåu nhaäp taâm vaø phoå bieán baèng mieäng cho ngöôøi khaùc. (Tính dò baûn) - VHDG thöôøng ñöôïc truyeàn mieäng theo khoâng gian, thôøi gian (tính ñòa phöông). 2. Vaên hoïc daân gian laø saûn phaåm cuûa quaù trình saùng taùc taäp theå (tính taäp theå). - Quaù trình saùng taùc taäp theå : ñaàu tieân do moät caù nhaân saùng taùc. Trong quaù trình löu haønh ñöôïc ngöôøi truyeàn mieäng ñieàu chænh cho phong phuù, hoaøn thieän hôn. Daàn daàn trôû thaønh taøi saûn cuûa taäp theå . * Tính truyeàn mieäng vaø tính taäp theå theå hieän söï gaén boù maät thieát cuûa vaên hoïc daân gian vôùi caùc sinh hoaït khaùc nhau cuûa ñôøi soáùng coäng ñoàng. II. Heä thoáng theå loaïi cuûa VHDG Vieät Nam. Goàm 12 theå loaïi : thaàn thoaïi, söû thi, truyeàn thuyeát, truyeän coå tích, truyeän nguï ngoân, truyeän cöôøi, tuïc ngöõ, ca dao, caâu ñoá, veø, truyeän thô, cheøo. III. Nhöõng giaù trò cô baûn cuûa VHDG Vieät Nam. 1. Vaên hoïc daân gian laø kho tri thöùc voâ cuøng phong phuù veà ñôøi soáùng caùc daân toäc. - Tri thöùc trong vaên hoïc daân gian thuoäc ñuû moïi lónh vöïc : töï nhieân, xaõ hoäi, con ngöôøi. – Tri thöùc VHDG laø nhöõng kinh nghieäm ñöôïc ñuùt keát töø thöïc tieãn theå hieän trình ñoä vaø quan ñieåm nhaän thöùc cuûa nhaân daân. 2. Vaên hoïc daân gian coù giaù trò giaùo duïc saâu saéc veà ñaïo lí laøm ngöôøi. Vaên hoïc daân gian giaùo duïc con ngöôøi tinh thaàn nhaân ñaïo, laïc quan, goùp phaàn hình thaønh nhöõng phaåm chaát toát ñeïp : yeâu queâ höông ñaát nöôùc, tính caàn kieäm, oùc thöïc tieãn,…… 3. Vaên hoïc daân gian coù giaù trò thaåm mó to lôùn, goùp phaàn quan troïng trong taïo neân baûn saéc rieâng cho neàn vaên hoïc daân toäc. Vaên hoïc daân gian laø nguoàn nuoâi döôõng cô sôû cho vaên hoïc vieát laøm cho neàn vaên hoïc vieát trôû neân phong phuù ña daïng, ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc. 4. Cuûng coá : Ñaëc tröng cô baûn cuûa vaên hoïc daân gian. Theå loaïi vaên hoïc daân gian. Toùm taét noäi dung caùc giaù trò cuûa vaên hoïc daân gian. Daën doø : : Hoïc baøi + chuaån bò baøi Hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ (tt) HOAÏT ÑOÄNG GIAO TIEÁP BAÈNG NGOÂN NGÖÕ TUAÀN : 02 TIEÁT : 05 NS : ND : I. Muïc tieâu caàn ñaït : - Naém ñöôïc kieán thöùc cô baûn veà hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ : caùc NTGT, hai quaù trình trong hoaït ñoäng giao tieáp. - Naâng cao nhöõng kó naêng ltrong hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ ôû caû hai quaù trình taïo laäp vaø lónh hoäi vaên baûn, coù kó naêng söû duïng vaø lónh hoäi caùc höông tieän ngoân ngöõ. II. Chuaån bò : - GV : : SGK, SGV, giaùo aùn, phieáu baøi taäp. - HS : Ñoïc vaø traû lôøi caâu hoûi SGK. III. Tieán trình baøi daïy : 1. OÅn ñònh : kieåm tra só soá. 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Theá naøo laø hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ ? Caùc nhaân toá cuûa quaù trình giao tieáp ? - Phaân tích nhaân toá giao tieáp trong vaên baûn sau : “Nam quoác sôn haø Nam ñeá cö Tuyeät nhieân ñònh phaän tai thieân thö Nhö haø nghòch loã lai xaâm phaïm Nhöõ ñaúng haønh khang thuû baïi hö” (Lí Thöôøng Kieät) (Nhaân vaät giao tieáp, noäi dung giao tieáp, hoaøn caûnh giao tieáp vaø muïc ñích giao tieáp) 3. Baøi môùi : THAÀY TROØ NOÄI DUNG Hoaït ñoäng 1 : Thaûo luaän laøm baøi taäp 3, 5 GV yeâu caàu HS nhaéc laïi theá naøo laø hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ ? Caùc nhaân toá giao tieáp ? Goïi 2 HS laàn löôït ñoïc caùc baøi taäp 3, 5 trang 21, 22 SGK. Chia lôùp 4 nhoùm thaûo luaän 7 phuùt. - Nhoùm 1, 3 : Laøm baøi taäp 3. - Nhoùm 2, 4 : Laøm baøi taäp 5 Khuyeán khích caùc nhoùm thi ñua laøm baøi. Goïi ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy keát quaû thaûo luaän. GV nhaän xeùt, toång hôïp caùc yù Dieãn giaûng theâm. Hoaït ñoäng 2 : Taïo laäp vaên baûn – laøm baøi taäp 4 Goïi 1 HS ñoïc yeâu caàu baøi taäp 4. Gv höôùng daãn cho Hs nhöõng noäi dung cô baûn ñeå vieát vaên baûn Cho HS trao ñoåi nhanh trong baøn vaø vieát thoâng baùo. Goïi 3 – 4 HS ñoïc vaên baûn tröôùc lôùp. GV nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS GV ñoïc baøi vieát maãu cho HS nghe. HS 1 traû lôøi HS 2 traû lôøi Lôùp nhaän xeùt boå sung Hai hoïc sinh ñoïc yeâu caàu baøi taäp. Hoïc sinh hình thaønh nhoùm thaûo luaän. Ñaïi dieän nhoùm trình baøy Caû lôùp chuù yù theo doõi, nhaän xeùt boå sung. Caù nhaân nhaän xeùt, boå sung. HS chuù yù nghe giaûng Ñoïc yeâu caàu cuûa ñeà, xaùc ñònh noäi dung ñeà. Caû lôùp chuù yù theo doõi HS trao ñoåi nhanh vaø laøm baøi. 3 – 4 HS ñoïc baøi Caû lôùp chuù yù theo doõi, nhaän xeùt II. LUYEÄN TAÄP Baøi taäp 1, 2 : (cho HS laøm tieát tröôùc) Baøi taäp 3 : Baøi thô “Baùnh troâi nöôùc” a- Noäi dung : Veû ñeïp vaø thaân phaän cuûa ngöôøi phuï nöõ trong xaõ hoäi phong kieán. - Muïc ñích : Chia seû veà noåi nieàm cuûa ngöôøi phuï nöõ noùi chung, taùc giaû noùi rieâng à leân aùn söï baát coâng cuûa xaõ hoäi ñoái vôùi ngöôøi phuï nöõ. - Phöông tieän : + Hình töôïng chieác “baùnh troâi nöôùc”. + Töø ngöõ : traéng, troøn, baûy noåi ba chìm, loøng son, ... b- Caên cöù phöông tieän töø ngöõ, hình aûnh : Traéng, troøn (veû ñeïp), baûy noåi ba chìm (thaân phaän leânh ñeânh), taám loøng son (phaåm chaát cao ñeïp). - Cuoäc ñôøi taùc giaû : moät phuï nöõ taøi hoa nhöng laän ñaän veà ñöôøng tình duyeân. Baøi 5 : Phaân tích NTGT. a. Nhaân vaät GT : - Baùc Hoà : chuû tòch nöôùc. - HS : chuû nhaân töông lai cuûa ñaát nöôùc. b. HCGT : Ñaát nöôùc vöøa giaønh ñöôïc ñoäc laäp HS ñoùn nhaän neàn GD môùi hoaøn toaøn Vieät Nam. c. Noäi dung giao tieáp. + Nieàm vui söôùng vôùi neàn giaùo duïc môùi. + Nhieäm vuï, quyeàn lôïi, traùch nhieäm cuûa HS. + Lôøi chuùc cuûa Baùc daønh cho HS. d. Muïc ñích giao tieáp : Chuùc möøng HS nhaân ngaøy khai tröôøng ñaàu tieân, xaùc ñònh nhieäm vuï naëng neà nhöng veû vang cuûa hoïc sinh.. e. Caùch thöùc : giaûn dò, chaân tình, coù söùc thuyeát phuïc cao. Baøi 4 : Taïo laäp VB : Vieát thoâng baùo cho hoïc sinh toaøn tröôøng bieát veà hoaït ñoäng laøm saïch moâi tröôøng nhaân ngaøy MOÂI TRÖÔØNG THEÁ GIÔÙI. Caàn ñaûm baûo : THOÂNG BAÙO - Lí do thoâng baùo. - Thôøi gian laøm vieäc. - Noäi dung laøm vieäc. - Löïc löôïng tham gia. - Duïng cuï. - Lôøi keâu goïi, ñoäng vieân. Ngaøy ............... Ñoaøn TNCS HCM 4. Cuûng coá : Trong hoaït ñoäng giao tie